Tη Δευτέρα 22 Απριλίου στις 21:00 στο Cine Βακούρα, οι Σινεφίλ Δευτέρες, η ανήσυχη κινηματογραφική λέσχη που επιμένει σε sold out. προβολές από το παγκόσμιο σινεμά, κάνουν «στάση» στο ελληνικό φιλμ νουάρ, με μια πολυβραβευμένη σύχχρονη ταινία μικρού μήκους, τον «Αβανο» του Παναγιώτη Χαραμή και μια θρυλική ταινία μεγάλου μήκους, τη «Ληστεία στην Αθήνα» του Βαγγέλη Σερντάρη από το μεγάλο βιβλίο του ελληνικού σινεμά.
Ο «Αβανος» του Παναγιώτη Χαραμή υπήρξε η θριαμβεύτρια ταινία του Φεστιβάλ Δράμας το 2018, ένα νουάρ - γουέστερν, με φόντο την ελληνική επαρχία που ρίχνει μια σκληρή ματιά σε μια κοινωνία που ασφυκτιά κάτω από το βάρος της ίδιας της της φύσης. Κέρδισε το Χρυσό Διόνυσο καλύτερης ταινίας, τιμητικές διακρίσεις σεναρίου, φωτογραφίας, ανδρικής ερμηνείας, σκηνικών και βραβείο τεχνικής αρτιότητας της ΕΤΕΚΤ.
Ο Διευθυντής Φωτογραφίας Κλαούντιο Μπολιβάρ στα γυρίσματα του «Αβανου»
Ο Παναγιώτης Χαραμής είχε μιλήσει στο Flix λίγο μετά την απονομή του Χρυσού Διόνυσου στο 41ο Φεστιβάλ της Δράμας: «Ο "Αβανος" είναι μια απόπειρα να προσεγγίσουμε την ελληνική επαρχία με τους χαρακτήρες τους αλλά και τον ίδιο τον τόπο, όσο πιο αληθινά γίνεται. Και να καταλάβουμε τις συνθήκες ασφυκτικής πίεσης μέσα στις οποίες οι χαρακτήρες μας προσπαθούν να εκφραστούν και στο τέλος εκρήγνυνται.»
Αβανος (2018) | Ο Τάσος, πρώην κατάδικος, νιώθει ένοχος για το εργατικό ατύχημα του φίλου του στα σφαγεία όπου εργάζεται. Η Κική, σερβιτόρα στην ταβέρνα του χωριού, πέφτει για μια ακόμα φορά θύμα σεξουαλικής παρενόχλησης. Όταν βρεθούν κάτω από αφόρητη πίεση, η έκρηξη είναι αναπόφευκτη και οι συνέπειές της δεν αργούν να έρθουν. | Σκηνοθεσία: Παναγιώτης Χαραμής.Παίζουν: Κίμων Κουρής, Μαριάνθη Παντελοπούλου, Νίκος Γεωργάκης, Νίκος Γκέλια, Κωστής Σειραδάκης, Νικολέττα Χαρατζόγλου.
Από την ολόφωτη αλλά σκοτεινή στα σπλάχνα της επαρχία στον αστικό εφιάλτη της πρωτεύουσας, η «Ληστεία στην Αθήνα» του Βαγγέλη Σερντάρη υπήρξε μια πρωτοφανής ανάσα νουάρ αντιηρωισμού σε μια εποχή, το 1968, όπου το ελληνικό σινεμά αναζητούσε τα δικά του κινηματογραφικά είδη.
Ο κριτικός Θόδωρος Αγγελόπουλος έγραφε στον Σύγχρονο Κινηματογράφο: «Χωρίς να ξεφεύγει από το κλασικό σχήμα: ληστεία, ανακάλυψη, τιμωρία, που, άλλωστε, οποιαδήποτε ανατροπή του θα προϋπόθεται τη σύγκρουση με τη λογοκρισία και ένα ηθικό κατεστημένο, κατορθώνει να φέρνει συχνά στα μέτρα του ελληνικού χώρου τα πρόσωπα και τις καταστάσεις. Φιγούρες της Ομόνοιας και των μπιλιάρδων του Αγίου Παντελεήμονα, σχέδια στην παράδοση της προχειρότητας του ελληνικού χαρακτήρα, σχέσεις με τις γυναίκες ευάλωτες από αδυναμία έξαρσης πάνω από ένα κώδικα τρόπου ζωής μικροαστικό. Τα διλήμματα των προσώπων είναι στην βάση τους οικονομικά, αλλά και εδώ ακόμα περιορισμένα, έτσι που τελικά, το περίγραμμα να μην αφήνει περιθώρια σε ηρωοποίηση, όπως αφήνουν οι ανάλογες αμερικάνικες ή γαλλικές αστυνομικές ταινίες.»
O Βαγγέλης Σερντάρης, που έφυγε από τη ζωή το 2023, είχε μιλήσει στο Flix το 2018 για την ταινία και την εποχή της: «Στην ταινία προσπαθώ να αποτυπώσω ρεαλιστικά την εποχή που διαδραματίζεται με όλες τις δυσκολίες που είχε ο κόσμος τότε . Η απόγνωση που ένιωθαν και θέλοντας ένα καλύτερο μέλλον οδηγούσε στην ξενιτιά ή σε πράξεις όπως οι συγκεκριμένοι ήρωες τους οποίους έχει κυριαρχήσει η επιθυμία για βελτίωση της ζωής τους και αγνοούν τους κίνδυνους και τις συνέπειες. Η ανέχεια και η αδικία σε οδηγεί σε πράξεις που πραγματικά δεν θέλεις να κάνεις. Και εκείνη την εποχή υπήρχαν και τα δυο έντονα.»
Ληστεία στην Αθήνα (1969) | Τρεις νέοι, στην δικτατορική Αθήνα, αποφασίζουν να ληστέψουν το χρηματοκιβώτιο ενός κτηματομεσίτη για τον οποίο δουλεύει ο ένας από αυτούς. Η ληστεία πραγματοποιείται και η επιτυχία δημιουργεί ευφορία και ενθουσιασμό. | Σκηνοθεσία-σενάριο: Βαγγέλης Σερντάρης. Παίζουν: Ανέστης Βλάχος, Χρήστος Τσάγκας, Γιώργος Καλατζής, Δώρα Σιτζάνη, Θόδωρος Αγγελόπουλος και Παντελής Βούλγαρης. | Βραβείο καλύτερης ταινίας από την Ένωση Κριτικών Αθηνών και βραβείο καλύτερης φωτογραφίας (Νίκος Καβουκίδης) στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. | Η ταινία είναι μία ευγενική προσφορά της ALATAS FILMS και θα προβληθεί σε αποκατεστημένη ψηφιακή κόπια.
Παρόντες στην προβολή θα είναι ο σκηνοθέτης Παναγιώτης Χαραμής και η Ασπασία Σερντάρη, κόρη του Βαγγέλη Σερντάρη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδοψυχιατρικής στο Τμήμα Ιατρικής του Δ.Π.Θ. και Διευθύντρια της Παιδοψυχιατρικής Κλινικής του Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης. Οι δύο καλεσμένοι μετά την προβολή θα συμμετέχουν σε συζήτηση με το κοινό με θέμα «Από το παλιό στο νέο. Κοινωνική και τοπολογική ανθρωπογεωγραφία του ελληνικού φιλμ-νουάρ». Στη συζήτηση θα συμμετέχει και ο Αλέξης Δερμεντζόγλου, που έγραψε τρία βιβλία για το φιλμ νουάρ και συμμετείχε σε άλλα δύο. Στους θεατές θα διανεμηθούν δωρεάν 20 αντίτυπα του βιβλίου «Σε σκοτεινούς δρόμους: Το ελληνικό φιλμ νουάρ», τα οποία θα υπογράψουν οι Παναγιώτης Χαραμής και Ασπασία Σερντάρη, στους οποίους και θα απονεμηθεί το τιμητικό βραβείο του ΚΕΜΕΣ.
