Η κατηγορία του Οσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας παραμένει διαχρονικά η πιο απρόβλεπτη, όχι μόνο όσον αφορά στο τελικό αποτέλεσμα (δεν είναι λίγες φορές που έχουν κερδίσει Οσκαρ ταινίες που κανείς δεν θα φανταζόταν ότι... υπήρχαν), αλλά και ακόμη νωρίτερα όσον αφορά στη λίστα των εννιά ταινιών από τις οποίες προκύπτει η τελική πεντάδα των πέντε υποψήφιων φιλμ που διαγωνίζονται για το μεγάλο βραβείο.
Αυτή η εννιάδα προκύπτει κάθε χρόνο από μια τεράστια λίστα που δεν είναι άλλη από τις επίσημες συμμετοχές της κάθε χώρας στην Ακαδημία, που πέρσι έφτασε στον αριθμό ρεκόρ των 71 ταινιών, ενώ φέτος κλείδωσε στις 76, σηματοδοτώντας το αυξημένο ενδιαφέρον των επιμέρους κινηματογραφικών βιομηχανιών ανά τον κόσμο να εκπροσωπηθούν, έστω και έτσι, στην πιο glamorous διοργάνωση του Χόλιγουντ.
Φέτος για πρώτη φορά στην ιστορία της Ακαδημίας, το Ξενόγλωσσο Οσκαρ θα αποφασιστεί από το σύνολο των μελών της Ακαδημίας και όχι από ειδική επιτροπή, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα, σε μια κίνηση να γίνει το βραβείο πιο δίκαιο, γεγονός που ήδη έχει δημιουργήσει θόρυβο, καθώς όλοι γνωρίζουν πως οι Αμερικάνοι σιχαίνονται τους υπότιτλους, ενώ, αντίθετα με το παρελθόν κανείς δεν θα μπορέσει να ελέγξει αν όλα τα μέλη της Ακαδημίας έχουν δει στην πραγματικότητα και τις πέντε υποψήφιες ταινίες.
Σε κάθε περίπτωση, η φετινή χρονιά είναι ενδιαφέρουσα, αφού για πολλούς και διαφορετικούς λόγους συναντάμε καθαρά και αναμενόμενα φαβορί (που όμως ίσως να μην φτάσουν καν στην εννιάδα), αναπάντεχες πρωτιές και δυσάρεστες εκπλήξεις από χώρες που δεν θα χρειαζόντουσαν να σκεφτούν δεύτερη φορά για το ποια ταινία θα έστελναν στα Οσκαρ.
Το πιο πολυσυζητημένο φιλμ της λίστα των 76 συμμετοχών είναι φυσικά το «Απαγορευμένο Ποδήλατο» της Χάιφα Αλ Μανσούρ, που δεν είναι μόνο η πρώτη στην ιστορία συμμετοχή της Σαουδικής Αραβίας στη λίστα, αλλά και η πρώτη ταινία από γυναίκα σκηνοθέτη στη χώρα. Επιπλέον για το φιλμ της Αλ Μανσούρ έγινε και μια εξαίρεση, αφού οι κανόνες για να μπορεί μια ταινία να συμμετάσχει στην κούρσα του ξενόγλωσσου Οσκαρ είναι να έχει προβληθεί τουλάχιστον για μια εβδομάδα στη χώρα καταγωγής της: στη Σαουδική Αραβία δεν υπάρχουν σινεμά και η ταινία προβλήθηκε σε στρατιωτικές βάσεις και ελαιώνες.
Μεγάλη στιγμή για την ιστορία των Οσκαρ είναι επίσης η πρώτη συμμετοχή του Πακιστάν, πενήντα χρόνια μετά την τελευταία επίσημη υποβολή του το 1963 με το «Ghunghat». Το «Zinga Bhaag» που φέρνει τη χώρα ξανά στην κούρσα του ξενόγλωσσου Οσκαρ υπογράφεται σκηνοθετικά από τους Μινού Γκαούρ και Φαρχάντα Ναμπί και αφηγείται - σε πολύχρωμο και μουσικοχορευτικό ύφος, φυσικά - την ιστορία τριών νέων αγοριών που προσπαθούν να αποδράσουν από την βαρετή καθημερινότητά τους, σε ένα φιλμ - χάρτη του σύγχρονου τρόπου ζωής στο Πακιστάν.
Gloria του Σεμπάστιαν Λέλιο
Ανάμεσα στα βαριά πυροβολικά της κατηγορίας συναντάμε φέτος το βραβευμένο στο Φεστιβάλ Καννών «Παρελθόν» του Ασγκάρ Φαραντί, για λογαριασμό του Ιράν που είχε κερδίσει με τον ίδιο σκηνοθέτη το Οσκαρ δύο χρόνια πριν με τον «Ενα Χωρισμό», την έκπληξη του Φεστιβάλ Βερολίνου «Gloria» του Σεμπαστιάν Λέλιο από τη Χιλή, το «The Grandmaster» του Γουονγκ Καρ Γουάι για λογαριασμό του Χονγκ Κονγκ, το «La Grande Bellezza» του Πάολο Σορεντίνο από την Ιταλία, η Χρυσή Αρκτος του Βερολίνου «Child's Pose» του Κάλιν Πέτερ Νέτζερ από τη Ρουμανία, το «Κυνήγι» του Τόμας Βίντερμπεργκ για λογαριασμό της Δανίας και το «Walesa: Man of Hope» του Αντρέι Βάιντα από την Πολωνία.
Ενδιαφέρον έχει για άλλη μια φορά η περίπτωση της Γαλλίας, καθώς όλοι περίμεναν πως η σίγουρη υποβολή της χώρας θα ήταν η «Ζωή της Αντέλ» του Αμπντελατίφ Κεσίς, που κέρδισε το Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες. Η εταιρεία διανομής όμως της ταινίας στη Γαλλία αποφάσισε να βγάλει την ταινία πιο αργά από τις ημερομηνίες που δίνουν την δυνατότητα συμμετοχής στην κούρσα των Οσκαρ, με αποτέλεσμα η Γαλλία να συμμετέχει φέτος στη λίστα με το σαφώς πιο αδύναμο «Renoir» του Ζιλ Μπουρντός που είχε κάνει την πρεμιέρα του στο «Ενα Κάποιο Βλέμμα» του Φεστιβάλ των Καννών και χάνοντας σχεδόν κάθε πιθανότητα να βρίσκεται στην τελική πεντάδα.
Η Ελλάδα φυσικά δεν λείπει από τη λίστα, αφού το «Αγόρι Τρώει το Φαγητό του Πουλιού» του Εκτορα Λυγίζου, η με διαφορά πιο πολυβραβευμένη ελληνική ταινία της χρονιάς, βρίσκεται εκεί για να διεκδικήσει το ακατόρθωτο: να βρεθεί στην εννιάδα με τις ταινίες που θα προκριθούν. Οσο δύσκολο κι αν μοιάζει αυτό, η εμπειρία του «Κυνόδοντα» απέδειξε πριν τρία χρόνια πως όλα είναι πιθανά, ειδικά για μια ταινία πολύ χαμηλού προϋπολογισμού που κατάφερε να ταξιδέψει σε όλον τον κόσμο δημιουργώντας αίσθηση.
Αναλυτικά η λίστα των 76 ταινιών που διεκδικούν μια θέση στην πεντάδα του ξενόγλωσσου Οσκαρ:
- Αφγανιστάν / «Wajma – An Afghan Love Story» του Μπάρμακ Ακραμ
- Αλβανία / «Agon» του Ρόμπερτ Μπουντίνα
- Αργεντινή / «Wakolda» της Λουτσία Πουένζο
- Αυστραλία / «The Rocket» του Κιμ Μορντάουντ
- Αυστρία / «The Wall» του Τζούλιαν Πόλσλερ
- Αζερμπαϊτζάν / «Steppe Man» του Σαμίλ Αλίγιεφ
- Μπανγκλαντές / «Television» του Μοστόφα Σαργουάρ Φαρούκι
- Βελγίο / «The Broken Circle Breakdown» του Φέλιξ βαν Γκρένινγκεν
- Βοσνία και Ερζεγοβίνη / «An Episode in the Life of an Iron Picker» του Ντάνις Τάνοβιτς
- Βραζιλία / «Neighbouring Sounds» του Κλέμπερ Μεντόνκα Φίλο
- Βουλγαρία / «Colour of the Chameleon» του Εμίλ Χρίστοφ
- Καμπότζη / «The Missing Picture» του Ρίτι Παν
- Καναδάς / «Gabrielle» της Λουίζ Αρκαμπόλτ
- Τσαντ / «GriGris» του Μαχάματ-Σαλέχ Χαρούν
- Χιλή / «Gloria» του Σεμπαστιάν Λέλιο
- Κίνα / «Back to 1942» του Φενγκ Ξιάογκανγκ
- Κολομβία / «La Playa DC» του Χουάν Αντρές Αράνγκο
- Κροατία / «Halima's Path» του Αρσέν Αντόν Οστολιτς
- Τσεχία / «The Don Juans» του Γίρι Μένζελ
- Δανία / «The Hunt» του Τόμας Βίντερμπεργκ
- Δομινικανή Δημοκρατία / «Who's The Boss?» του Ρόνι Καστίγιο
- Αιγυπτος / «Winter of Discontent» του Ιμπραχίμ Ελ-Μπατούτ
- Εσθονία / «Free Range» του Βέικο Οουνποού
- Φινλανδία / «Disciple» της Ουλρίκα Μπενγκτς
- Γαλλία / «Renoir» του Ζιλ Μπουρντός
- Γεωργία / «In Bloom» των Νανά Εκβτιμισβίλι και Σιμόν Γκρος
- Γερμανία / «Two Lives» του Γκέοργκ Μας
- Ελλάδα / «Το Αγόρι Τρώει το Φαγητό του Πουλιού» του Εκτορα Λυγίζου
- Χονγκ Κονγκ / «The Grandmaster» του Γουονγκ Καρ Γουάι
- Ουγγαρία / «The Notebook» του Γιάνος Σαζ
- Ισλανδία / «Of Horses and Men» του Μπενεντίκτ Ερλινγκσον
- Ινδία / «The Good Road» του Γκιάν Κορέα
- Ιράν / «Le Passe» του Ασγκάρ Φαραντί
- Ισραήλ / «Bethlehem» του Γιούβαλ Αντλερ
- Ιταλία / «The Great Beauty» του Πάολο Σορεντίνο
- Ιαπωνία / «The Great Passage» του Γιούχα Ισι
- Καζακστάν / «The Old Man» του Ερμέκ Τουρσούνοφ
- Λευκορωσία / «Mother I Love You» του Τζάνις Νορντς
- Λίβανος / «Ghadi» του Αμίν Ντόρα
- Λιθουανία / «Conversations of Serious Topics» του Τζιέντρε Μπεϊνοριούτε
- Λουξεμβούργο / «Blind Spot» του Κριστόφ Βάγκνερ
- Μεξικό / «Heli» του Αμάτ Εσκαλάντε
- Μολδαβία / «All God's Children» του Αντριαν Ποποβίτσι
- Μοντενέγκρο / «Bad Destiny» του Ντράσκο Ντούροβιτς
- Μαρόκο / «God's Horses» του Ναμπίλ Αγιούτς
- Νεπάλ / «Soongava: Dance of the Orchids» του Σουμπάρνα Θάπα
- Ολλανδία / «Borgman» του Αλεξ βαν Βάντερνταμ
- Νέα Ζηλανδία / «White Lies» της Ντάνα Ρότμπεργκ
- Νορβηγία / «I Am Yours» του Ιράμ Χαγκ
- Πακιστάν / «Zinda Bhaag» των Μίνου Γκαούρ και Φαριάντ Ναμπί
- Παλαιστίνη / «Omar» του Χανί Αμπού - Ασάντ
- Περού / «The Cleaner» του Αντριάν Σαμπά
- Φιλιππίνες / «Transit» της Χάνα Εσπια
- Πολωνία / «Walesa: Man of Hope» του Αντρέι Βάιντα
- Πορτογαλία / «Lines of Wellington» της Βαλέρια Σαρμιέντο
- Ρουμανία / «Child's Pose» του Κάλιν Πέτερ Νέτζερ
- Ρωσία / «Stalingrad» του Φεντόρ Μπονταρτσούκ
- Σαουδική Αραβία / «Wadjda» της Χαίφα Αλ - Μανσούρ
- Σερβία / «Circles» του Σρνταν Γκολούμποβιτς
- Σινγκαπούρη «Ilo Ilo» του Αντονι Τσεν
- Σλοβακία / «My Dog Killer» της Μίρα Φορνέ
- Σλοβενία / «Class Enemy» του Ροκ Μπίτσεκ
- Νότιος Κορέα / «Juvenile Offender» του Κανγκ Γι-κουάν
- Νότιος Αφρική / «Four Corners» του Ιάν Γκάμπριελ
- Ισπανία / «15 Years and One Day» της Γκαρσία Κερεχέτα
- Σουηδία / «Eat Sleep Die» της Γκαμπριέλα Πίτσλερ
- Ελβετία / «More Than Honey» του Μάρκους Ιμχουφ
- Ταϊβάν / «Soul» του Τσανγ Μονγκ-Χονγκ Chung
- Ταϊλάνδη / «Countdown» του Ναταγούτ Πουνπιρίγια
- Τουρκία / «The Butterfly's Dream» του Γιλμζάζ Ερντογάν
- Ουκρανία / «Paradjanov» των Σέρζ Αβεντικιάν και Ολένα Φετίσοβα
- Μεγάλη Βρετανία / «Metro Manila» τον Σον Ελις
- Ουρουγουάη / «Anina» του Αλφρέντο Σοντεργκούτι
- Βενεζουέλα / «Breach in the Silence» των Λουίς Ροντρίγκεζ και Αντρές Ροντρίγκεζ
