Βρισκόμαστε στο 2159 και η ανθρωπότητα χωρίζεται σε δύο κατηγορίες: στους πολύ πλούσιους που ζουν στον υπερσύγχρονο διαστημικό σταθμό Elysium και στους υπόλοιπους ανθρώπους που ζουν στον κατεστραμμένο, υπερκατοικημένο πλανήτη Γη. Η αρμόδια Υπουργός κάνει τα πάντα για να ενισχύσει τη σκληρή μεταναστευτική πολιτική και να εξασφαλίσει ότι τίποτα δε θα απειλήσει τον πολυτελή τρόπο ζωής των πολιτών του Elysium. Παρόλ'αυτά, οι άνθρωποι στη γη θα προσπαθήσουν να εισβάλουν στον παράδεισο με όποιον τρόπο μπορούν. Οταν ένας εργάτης, ο Μαξ, εκτίθεται σε υπερβολική ποσότητα ραδιενέργειας, αναλαμβάνει μια δύσκολη αποστολή που μπορεί όχι μόνο να σώσει τον ίδιο, αλλά και να επιφέρει την ισορροπία ανάμεσα σ’ αυτούς τους δύο κόσμους.
Αν ο Νιλ Μπλόμκαμπ δεν είχε γυρίσει το «District 9», τότε στη θέα του «Elysium» θα προσκυνούσαμε κυριολεκτικά έναν οραματιστή auteur ικανό να αλλάξει για πάντα την έννοια των blockbusters, σχεδόν με τον ίδιο τρόπο που κάποτε τα εφηύρε ο Στίβεν Σπίλμπεργκ.
Οχι δεν υπερβάλλει κανείς αν είναι τόσο δίκαιος ώστε να τοποθετήσει τον Νοτιοαφρικανό Μπλόμκαμπ ίσως και στην πρώτη θέση των πιο γνήσιων και συναρπαστικών δημιουργών που έσκασαν από το πουθενά στον πλανήτη Χόλιγουντ τα τελευταία χρόνια.
Το «District 9» του υπήρξε μια όαση πρωτοτυπίας μέσα στη σύγχρονη τάση της εξαντλητικής ανακύκλωσης, ένα συναρπαστικό κράμα ταινίας τρόμου και b-movie αισθητικής στη συσκευασία ενός μανιφέστου κοινωνικής δικαιοσύνης για ένα σύγχρονο Απαρτχάιντ, το πιο ανατριχιαστικά διασκεδαστικό φιλμ των τελευταίων χρόνων, φτιαγμένο από έναν άνθρωπο που ακόμη και αν δεν γνώριζες το πάθος του για το σινεμά μπορούσες να το βρεις αποτυπωμένο σε κάθε βρώμικο καρέ της ταινίας που τον έκανε διάσημο.
Το «Elysium» ήταν απλά η λογική - βλ. μεγαλύτερο μπάτζετ - συνέχεια στο μοναχικό φλερτ του Μπλόμκαμπ με το ναρκοπέδιο ονόματι «Χόλιγουντ»: ένα φιλμ επιστημονικής φαντασίας για ένα μέλλον όπου οι λίγοι προνομιούχοι μπορούν να ζουν σε έναν παράδεισο στο διάστημα, αλώβητοι από τη φτώχεια, την αρρώστια και τα δεινά που τρώνε τις σάρκες των υπόλοιπων θνητών σε μια σκονισμένη και στα όρια της εξαθλίωσης Γη.
Μην απορείτε με τις όποιες ομοιότητες διακρίνετε ανάμεσα στο «Elysium» και το «District 9». Ο Μπλομκαμπ φέρεται ως auteur και στην πραγματικότητα ξαναγυρίζει την ίδια ακριβώς ταινία, παίζοντας εδώ αντί με τα υλικά ενός φτηνού b-movie με τις ακριβές πρώτες ύλες ενός blockbuster και πατώντας πάνω στον ίδιο προβληματισμό μιας ταινίας – παραβολής για το παρόν του παρηκμασμένου Δυτικού Πολιτισμού.
Είναι δύσκολο να μην θαυμάσεις την εικονογράφηση του σκονισμένου σκηνικού της Γης (γυρισμένο στις φαβέλες του Μέξικο Σίτι) σε μια πραγματικότητα που δεν απέχει πολύ από τον τρόπο που ζουν εκατομμύρια πληθυσμοί αυτήν τη στιγμή στον πλανήτη. Και είναι ακόμη πιο δύσκολο να μην συγκινηθείς από τον τρόπο που οι απόκληροι αυτού του ίδιου κόσμου ζουν σε όλη τους τη ζωή με το όνειρο ενός παράδεισου που δεσπόζει στο κέντρο του ουρανού.
Δεν είναι μόνο το γεγονός πως ο Μπλομκαμπ κάνει χωρίς την παραμικρή ενοχή μελόδραμα την απτή πραγματικότητα μιας διχασμένης ανθρωπότητας. Ούτε μόνο η απλότητα με την οποία χτίζει το ανθρώπινο δράμα που θα γίνει η γέφυρα ανάμεσα στους δύο κόσμους. Αυτό που κυρίως ξεχωρίζει στο «Elysium» είναι η αίσθηση ενός παραμυθιού που θα μπορούσες να αφηγείσαι εδώ και δεκαετίες τώρα σε ένα παιδί προκειμένου να το κάνεις να συνειδητοποιήσει πως η ευτυχία έχει νόημα μόνο όταν έχει ως μέτρο της τον άνθρωπο.
Η σπάνια αρετή του να βλέπεις κάτι που μοιάζει με blockbuster αλλά είναι στην πραγματικότητα το όραμα ενός σκεπτόμενου δημιουργού, κάνει το «Elysium» να μοιάζει με ένα υβρίδιο που, ωστόσο, δεν προδίδεται ποτέ από την φιλοδοξία του. Μπορεί οι καλοί και κακοί να είναι μονοδιαστάτοι και η δράση στο δεύτερο μέρος να παίρνει κεφάλι από την ελεγειακή αναδίπλωση του πρώτου μέρους, αλλά ο Μπλομκαμπ είναι σταθερός στην ευθεία γραμμή που κάνει το μύθο του να ξεφεύγει από το γεγονός του αν βρίσκεται ενσωματωμένος σε μια απόλυτα ή όχι πετυχημένη ταινία.
Στον κυριολεκτικά σωματικό τρόπο που ο Ματ Ντέιμον ακολουθεί νομοτελειακά τη μοίρα ενός απλού ανθρώπου καταδικασμένου να γίνει ένας κατά λάθος σωτήρας, στην παγωμένη ερμηνεία της Τζόντι Φόστερ ως αντιπροσωπευτικό δείγμα μιας ζωής που έχοντας φτάσει στον παράδεισο δεν έχει τίποτα περισσότερο να προσμένει από την... κόλαση, στην κομίξικη παράνοια ενός ήρωα (ο Σάρλτο Κόπλεϊ του «District 9») που ενσαρκώνει την ενδιάμεση κατάσταση ανάμεσα στη Γη και τον απρόσιτο πλανήτη και τελικά μέσα στα σπλάχνα του «Elysium» βρίσκεται ζωντανή, άλλοτε βαρύ και σπαρακτικό και άλλοτε ελαφρύ σαν μια εφηβική ονειροπόληση το αίτημα της κοινωνικής δικαιοσύνης και ισότητας για όλους... ανεξαιρέτως.
Πράγμα αρκετό για να κάνει το «Elysium» μια ατελή μεν αλλά σπουδαία πράξη entertainment που ίσως τελικά το μεγαλύτερο μειονέκτημά της είναι πως πριν από αυτήν υπήρξε σαν την τέλεια, ολοκληρωμένη και απόλυτα πετυχημένη εκδοχή της το «District 9».
Διαβάστε και δείτε περισσότερα για το «Elysium» εδώ.
