«Μπορεί να πεθάνει κανείς από έρωτα χωρίς ανταπόκριση;» Ονειρεύεται η Αρτεμις και το συζητάει με τον ψυχαναλυτή της, σε μια συνεδρία λευκή σαν χιόνι. Ονειρεύεται ερωτήσεις συχνά, καταλήγει σε απαντήσεις σπάνια. Ωστόσο, απρόοπτα και υπόγεια, με την πανσέληνο του ερχόμενου Αυγούστου, λαμβάνει απάντηση. Και μοιάζει σαν όλα να αρχίζουν να τακτοποιούνται μέσα της.
Αυτή είναι η σύνοψη του «Σελήνη, 66 Ερωτήσεις», της πρώτης μεγάλου μήκους ταινίας της Ζακλίν Λέντζου, της σκηνοθέτη που με τις μικρού μήκους της ταξίδεψε και βραβεύτηκε στα μεγαλύτερα διεθνή και ελληνικά φεστιβάλ (από την «Αλεπού» στο Λοκάρνο, στο «Hiwa» στο Βερολίνο, ως το «Εκτορας Μαλό: Η Τελευταία Μέρα της Χρονιάς», που τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο Leica Cine Discovery στην Εβδομάδα Κριτικής των Καννών).
Δείτε ακόμη: Η Ζακλίν Λέντζου σκηνοθετεί το «Vittorio» του ΛΕΞ
Η «Σελήνη» γυρίστηκε με την αίσθηση του κατεπείγοντος, με την τρυφερότητα που φέρουν όλες οι ταινίες της Λέντζου, με το δυναμισμό της παραγωγού Φένιας Κοσοβίτσα (Blonde) και με μια στενή ομάδα συνεργατών, με πρωτοστάτες τους πρωταγωνιστές της, Λάζαρο Γεωργακόπουλο και Σοφία Κόκκαλη. Λίγο πριν η ταινία παρουσιαστεί ως work in progress στην Αγορά του 60ού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το Flix χαζεύει τις εικόνες από το photo album των γυρισμάτων και ακούει όσα του λέει η Ζακλίν Λέντζου, προσπαθώντας ν' αποκρυπτογραφήσει τη σελήνη.
Πώς πήρες την απόφαση, μετά τις τόσο επιτυχημένες μικρού μήκους ταινίες σου, να κάνεις τη μεγάλου μήκους σου; Πώς αποφάσισες ότι ήσουν έτοιμη, ότι υπήρχαν οι συνθήκες ή ότι κι αν δεν υπήρχαν ήταν η στιγμή να προχωρήσεις;
Απόφαση; Ανάγκη. Ανάγκη επιτακτική και πίεση ψυχική, ενίοτε ψυχοσωματική.
Πόσο άλλο να διασκεδάζω τις εντυπώσεις (μου), σκέφτηκα, δίνοντας σ' εμένα και στην ομάδα μου άλλα δημιουργικά τυράκια, όπως μικρού μήκους ή οτιδήποτε άλλο σημαίνει «γύρισμα», οτιδήποτε άλλο σημαίνει «κατασκευάζω»; Τι θα πει «κατάλληλες συνθήκες»; Και κυρίως, τι θα πει «ετοιμότητα»;
Τον πλανήτη μου κυβερνά το ένστικτο και η στιγμή. Η αγκαλιά και η ζέστη. Η αγάπη και το παιχνίδι. Πότε ξέρεις εάν είσαι έτοιμος να αγαπήσεις και να παίξεις; Εάν το ξέρεις, τότε ούτε αγαπάς, ούτε παίζεις. Και εάν δεν αγαπάς, αλλά ούτε και παίζεις, τότε πώς αντέχεις τη ζωή;
Περίγραψέ μας με λίγα λόγια τι είναι η ταινία και πώς θα ήθελες να νιώσει, βλέποντάς την, ο θεατής.
Η ταινία αυτή τη στιγμή που σας απαντώ δεν είναι τίποτα άλλο παρά εικόνες στη μονταζιέρα της Σμαρούς.
Στόχος μου, είναι η ταινία να γίνει ένας χάρτης. Ενας ψυχικός χάρτης με όσο χάος και όση τάξη ενέχεται σε κάτι που είναι άυλο, ασυνάρτητο, προσωπικό. Ο θεατής κατ’αρχάς θα χαρώ και μόνο που θα μπει στο σινεμά να τη δει. Απαξ και μπει, επίσης θα εκτιμήσω το να μη φύγει στη μέση.
Εάν λοιπόν με το καλό τη δει ολόκληρη, θα επιθυμούσα σε πρώτο επίπεδο να συγχωρήσει εκ βαθέων όποιον τον τραυμάτισε, όταν δεν είχε εφόδια άμυνας. Επειτα, θα ήθελα να νιώσει οικεία με την ιδέα και την κατάσταση της τρέλας και λιγότερο φοβικά όσον αφορά το σκοτάδι. Τραύμα-θαύμα μου είχε γράψει μια μέρα η φίλη μου η Λένα, και το κρατώ σφικτά.
Πώς συμπληρώνει και εξελίσσει η ταινία τα ως τώρα χαρακτηριστικά του σινεμά σου;
Η ταινία επαναλαμβάνει τον τρόπο μου, παρά εξελίσσει ή συμπληρώνει. Είναι σχεδόν αστείο το πόσα κοινά, άλλες φορές ολόιδια στοιχεία βλέπω στο μοντάζ. Αισθάνομαι πως πρέπει να κάνω αυτό που οραματίζομαι και ξέρω καλά, μέχρι να το τελειοποιήσω και μετά να μιλήσω για καλλιτεχνική εξέλιξη. Ακόμα μαθαίνω / ακόμα μαθαίνουμε.
Αυτό που σίγουρα έκανα συνειδητά (ή / και ασυνείδητα), είναι μια διαφορετική διαχείριση χρόνου, εκπορευόμενη από τον «Εκτορα». Οπότε, είναι το σινεμά μου σε άλλο μέγεθος! Παρόμοια με τον τρόπο που προβιβάζεσαι από το cheese του Happy Meal στο κανονικό cheese που σου αξίζει. (Οι φανς των McDonald’s καταλαβαίνουν.)
Τι δυσκολίες, δημιουργικές και πρακτικές, αντιμετώπισες και πώς τις υπερβήκατε;
Με μαγικά.
(Το πρώτο σκέλος δεν θα ήθελα να το απαντήσω για λόγους ψυχικής υγείας.)
Πώς διάλεξες τους συνεργάτες σου για την ταινία, πώς προετοιμαστήκατε μαζί, τι οδηγίες, αναφορές τους έδωσες;
Οι αναφορές είναι ποικίλες. Μπαρτ, Φ. Μπέικον, Σπίλιερτ, Μαρκέρ, P.T.A., Σεφέρης, Καμί, Λακάν, Σάρα Κέιν, Ζουλάφσκι, Βαν Σαντ, Μάπλθορπ, Μπράιαν Ινο, Π. Γκαρσία, Τζένη Βάνου, Lion King.
Οι συνεργάτες είναι οι ίδιοι. Σταθεροί, κλασσικοί, αγαπημένοι, οικογένεια. Οι προσθήκες στην οικογένειά μου ακούνε στο όνομα Σταύρος Λιόκαλος, Μαρίζα Λιακοπούλου, Γιώργος Ζερβουλάκος, Δημήτρης Κανελλόπουλος και Δημήτρης Ρουχίτσας. Αλληλοεπιλεχθήκαμε και αγαπηθήκαμε θαρρώ.
Η οδηγία είναι μία, «Οποιος φοβάται, πέφτει και κοιμάται».
Τι θα ευχόσουν στην πρώτη μεγάλου μήκους ταινία σου, πώς θα ήθελες να τη δεις να έρχεται σ' επαφή με το κοινό, τα φεστιβάλ, τον διεθνή κινηματογραφικό κόσμο;
Θα ευχόμουν ό,τι θα ευχόμουν σε ένα παιδάκι που πάει πρώτη μέρα σχολείο.
Το βλέπουμε να κάνει επιτόπια βήματα έξω από την πόρτα του σπιτιού. Ανάσα κοφτή.
Το σχολικό καταφτάνει.
Δε θέλει να μπει.
Η μαμά του το σπρώχνει.
Μετά από λίγο, λέει με δικά του λόγια (λίγο ψευδά και πολύ ψιθυριστά), πως του φαίνεται αρκετά άγριο και αφιλόξενο το περιβάλλον...
Ο μόνος κίνδυνος είναι η μετριότητα και καλό θα ήταν να μένει μακριά, του λέει η μαμά του και το χώνει στο σχολικό χωρίς να κοιτάξει πίσω.
Οπότε, ΔΥΝΑΜΗ!
Εύχομαι δύναμη.
Εύχομαι να συναντήσει ανθρώπους που θα την καταλάβουν, είτε διανοητικά, είτε συναισθηματικά.
Να συναντήσει ανθρώπους που δε θα την καταλάβουν με τίποτε.
Να συναντήσει ανθρώπους που θα την εκθειάσουν και θα πάρουν την ουσία της σπίτι τους και θα τη σκεφτούν πριν τον ύπνο (και το επόμενο πρωί).
Να συναντήσει ανθρώπους που θα τη μισήσουν, θα την ξεφτιλίσουν, θα τη βρίσουν.
Να συναντήσει ανθρώπους που θα μάθουν κάτι που δεν ξέρανε, ή νομίζανε πως δεν ξέρανε.
Να συναντήσει και να συναντηθεί, να πετάξει και να προσγειωθεί.
Να πεθαίνει και να ανασταίνεται για χρόνια, και κάποτε στο μέλλον, στην τότε υπερ-εξελιγμένη πλατφόρμα και μορφή που θα υπάρχουν οι ταινίες, κάποιος να την ξεσκονίσει, να την δει και να περάσει καλά. Ή «καλά».
: )
info «Σελήνη, 66 Ερωτήσεις»
Σενάριο - Σκηνοθεσία: Ζακλίν Λέντζου | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Κωνσταντίνος Κουκουλιός | Art Director: Σταύρος Λιόκαλος | Μοντάζ: Σμαρώ Παπαευαγγέλου | Ηχος: Δημήτρης Κανελλόπουλος | Κοστούμια: Εύα Γουλάκου | Μακιγιάζ: Ιωάννα Λυγίζου | Casting Director: Μάκης Γαζής | Ηθοποιοί: Σοφία Κόκκαλη, Λάζαρος Γεωργακόπουλος | Παραγωγή : BLONDE σε συμπαραγωγή με LUXBOX, ΕΚΚ και ΕΡΤ | Παραγωγός: Φένια Κοσοβίτσα | Συμπαραγωγοί: Fiorella Moretti, Hedi Zardi
Tags: ζακλίν λέντζου, σελήνη66