Οποιος έχει δει τα «Chip & Ovi» του 2008 και «Η Ζωή και ο Θάνατος του Σέλσο Τζιούνορ» του 2010 γνωρίζει πως η «τεκμηρίωση» στην περίπτωση των ντοκιμαντέρ του συγγραφέα, μεταφραστή, σεναριογράφου και σκηνοθέτη Παναγιώτη Ευαγγελίδη προκύπτει από μια εντατική αλλά και ταυτόχρονα ανεπαίσθητη ανθρωπολογική παρατήρηση των «εκκεντρικών» ηρώων του.
Ζώντας μαζί τους, για όσο καιρό απαιτεί να γεννηθεί η απαραίτητη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ τους, ο Παναγιώτης Ευαγγελίδης κινηματογραφεί την καθημερινότητα των ηρώων του όχι με το ρόλο ενός σκηνοθέτη, αλλά περισσότερο σαν ένας βιογράφος που, περισσότερο από μια γραμμική εξιστόρηση του βίου τους, ενδιαφέρεται για τις στιγμές μέσα στο χρόνο που φωτίζουν την ιδιαίτερη προσωπικότητα τους και τις συναρπαστικές αντισυμβατικές διαδρομές της ζωής τους.
Με τον ίδιο τρόπο και ρόλο βρέθηκε και στη Νέα Ορλεάνη να ζει μαζί με τον Μάικλ και τον Τζιμ, δύο πρώην εραστές που, έχοντας αποφασίσει μετά από 20 χρόνια να ζήσουν μαζί, προσπαθούν να επιβιώσουν νικώντας το χρόνο, την ανέχεια και την «καταστροφή» της υγείας και της τωρινής πατρίδας τους, ανακαλύπτοντας όλα όσα μπορούν, έστω και στιγμιαία, να φωτίζουν το ηθελημένο σκοτάδι της ιδιαίτερης συνύπαρξής τους.
Λίγο πριν την πρώτη προβολή του «Τhey Glow in the Dark» στις Νύχτες Πρεμιέρας Cosmote (σε στάδιο work in progress), την Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου στις 20.00 στο Δαναό 2, o Παναγιώτης Ευαγγελίδης μίλησε στο Flix για όλα όσα τον έκαναν να φτάσει μέχρι τη Νέα Ορλεάνη, αλλά τον κράτησαν κλεισμένο μέσα στο σπίτι δύο ανθρώπων που, περισσότερο από οποιοδήποτε «τουριστικό» οδοιπορικό σε μια τραυματισμένη πόλη, διασχίζει την αποκαλυπτική διαδρομή από το σκοτάδι το φως!
Πώς βρέθηκες στη Νέα Ορλεάνη και τι σε γοήτευσε στην ιστορία αυτών των δύο ανθρώπων;
Συνήθως συναντάω τους ανθρώπους, που στην συνέχεια γίνονται ήρωες των ντοκιμαντέρ μου, τυχαία, στο πλαίσιο της καθημερινής μου ζωής, των ταξιδιών ή των αποσχολήσεών μου. Με μία έννοια αυτοί έρχονται και βάζουν φωτιά στην φαντασία μου. Στην περίπτωση της τωρινής ταινίας για πρώτη φορά ήταν διαφορετικά. Ηξερα τον Μάικλ επειδή ζούσε στην Αθήνα πριν πολλά χρόνια και κάναμε παρέα. Επανεμφανίστηε στον ορίζοντά μου δέκα χρόνια αργότερα στέλνοντάς μου ένα βιβλίο πάνω στην ζωή του που μόλις είχε εκδώσει. Αυτή η αυτοβιογραφία αποτέλεσε το έναυσμα ώστε να του προτείνω να κάνουμε την ταινία. Δεν ήξερα καν την ύπαρξη του Τζιμ, τον οποίο πρωτοείδα όταν έφτασα πια στην Νέα Ορλεάνη. Από εκεί και πέρα ήταν όλο μια ανακάλυψη και των δύο από το μηδέν.
Από που προκύπτει ο τίτλος της ταινίας («They Glow in the Dark»);
Οι ήρωες της ταινίας φτιάχνουν μικρές φιγούρες, εμπνευσμένες από την ιστορία και την μυθολογία της Νέας Ορλεάνης, και τις πουλάνε στην αγορά. Τα περισσότερα από αυτά τα ανθρωπάκια έχουν μάτια που φωσφωρίζουν στο σκοτάδι και αυτό είναι κάτι που οι ήρωες διαφημίζουν μαζί με την πραμάτεια τους.
Συνεχίζοντας μια σειρά «ανθρωπολογικών πορτρέτων», που συναντούν οι ήρωες του «They Glow in the Dark» τους ήρωες του «Chip & Ovi» και του «Η Ζωή και ο Θάνατος του Σέλσο Τζούνιορ»;
Είναι όλοι πρόσωπα που κίνησαν το ενδιαφέρον μου. Οι ταινίες είναι προσπάθειες να απαντήσω αρχικά τις δικές μου ερωτήσεις γύρω απ αυτούς, την ζωή, τις ιδέες και τα συναισθήματά τους, όσο πιο αναλυτικά γίνεται. Από εκεί και πέρα ανασυνθέτω το υλικό μου φτιάχνοντας μία ταινία που σε τελική ανάλυση είναι μία μυθοπλασία με σκελετό αυτά που εμένα ενδιαφέρουν και ερεθίζουν περισσότερο. Ο ρεαλισμός είναι κάτι που δεν με ενδιαφέρει αναγκαστικά. Ετσι κι αλλιώς αντιμετωπίζω πάντα τους ανθρώπους ως ήρωες άγραφων ακόμα μυθιστορημάτων.
Στην ταινία αποφεύγεις να δείξεις τη Νέα Ορλεάνη όπως τη φαντάζεται κάποιος που δεν έχει πάει ποτέ. Μένεις μέσα στο σπίτι των ηρώων σου, επιλέγοντας να βγεις μόνο όταν βγαίνουν και οι ίδιοι από αυτό; Ηταν μια συνειδητή «σκηνοθετική» επιλογή;
Το «They Glow in the Dark» δεν είναι μια ταινία για την Νέα Ορλεάνη. Θα μπορούσε να έχει γυριστεί σε οποιαδήποτε άλλη πόλη της Αμερικής και ο βαθμός συμμετοχής της θα ήταν περίπου ο ίδιος, σε σχέση δηλαδή με την πραγματικότητα των ηρώων μαζί της και μόνο και όχι μια δική μου ματιά επάνω της. Στην περίπτωση της Νέας Ορλεάνης υπήρχε ο κίνδυνος να με γοητεύσει η πόλη και η πρόσφατη ιστορία της, πράγμα που όμως σχεδόν αμέσως έπαψε να με ενδιαφέρει μιας και το πραγματικό μου θέμα με ενδιέφερε πολύ περισσότερο. Η Νέα Ορλεάνη είναι μια χαμηλή μουσική στο φόντο που μετά βίας ακούγεται.
Τι ήταν αυτό που «ανακάλυψες» στη Νέα Ορλεάνη και δεν είχες φανταστεί ότι μπορεί να υπάρχει;
Διασταυρώθηκα με τον Μπραντ Πιτ μια μέρα σε ένα σαντουιτσάδικο.
Πώς κάνεις τους ήρωες των ντοκιμαντέρ σου να σε εμπιστευτούν και να σε αφήσουν ουσιαστικά να ζήσεις μαζί τους;
Το να με εμπιστευτούν και να μ΄ αφήσουν να ζήσω μαζί τους είναι και το βασικό στοίχημα για μένα, αλλοιώς δεν θα με μ' ενδιέφερε να το κάνω. Θέλω να είμαι συνέχεια εκεί, να γίνω μέρος του σπιτιού και της ζωής τους ώστε από ένα σημείο και πέρα να μου μιλάνε σαν να μιλάνε ο ένας στον άλλον ή σαν να μιλάνε φωναχτά στον εαυτό τους. Αυτό συμβαίνει ή δεν συμβαίνει. Οταν δεν συμβαίνει πηγαίνω απλά παρακάτω. Αυτός είναι και ο λόγος που έχω επιλέξει να γυρίζω τις ταινίες απολύτως μόνος μου, χωρίς ούτε έναν βοηθό.
Ολα τα ντοκιμαντέρ σου μέχρι σήμερα έχουν ήρωες «εκκεντρικούς», με ιστορίες και παρελθόντα συναρπαστικά. Τι είναι αυτό που σε κάνει κάθε φορά να αποφασίσεις για να μπεις στην περιπέτεια της «παρατήρησής» τους;
Απ' ότι φαίνεται με τραβάνε εκκεντρικοί ήρωες με ιστορία συναρπαστική που παρεκλίνει της κοινωνικής νόρμας ή αν μή τι άλλο έχει σκοτεινές πλευρές, όχι πάντα πολιτικά ορθές ή συμβατικές. Ακόμα και αν έκανα μια ταινία επάνω στον πιο, επιφανειακά τουλάχιστον, κοινό άνθρωπο, αν κάτι τέτοιο υπάρχει και με κάθε επιφύλαξη ως προς τον ορισμό του, πάλι αυτές τις πλευρές θα ήθελα να φωτίσω, κάτι που ίσως στην περίπτωση αυτού του φανταστικού κοινού ανθρώπου να είχε ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Θέλω να πω δηλαδή ότι όλοι μας είμαστε κατά μία έννοια εκκεντρικοί ήρωες με συναρπαστικές ιστορίες και παρελθόντα. Από παιδί με μάγευαν οι εκφάνσεις του ακραίου και του συναρπαστικού και είναι αυτό που έψαχνα κάτω από κάθε πέτρα που σήκωνα
Είναι το «They Glow in the Dark» μια ταινία για την επιβίωση;
Δεν ξέρω αν είναι μια ιστορία για την επιβίωση σίγουρα όμως οι ήρωές της έχουν καταφέρει να επιβιώσουν - και αυτό είναι και η πρόθεσή τους για το μέλλον - παρά τις όποιες αντίξοες κοινωνικές, υγείας, οικονομικές, οικογενειακές ή άλλες συνθήκες.
Η ιδιότητα σου ως σκηνοθέτης που ακριβώς συναντάει τις ιδιότητες σου ως συγγραφέας, μεταφραστής και σεναριογράφος;
Θα σου απαντούσα πουθενά αλλά μπορώ να σου πω και το τελείως αντίθετο. Αρχισα να κάνω ταινίες εδώ και κάποια χρόνια για ανθρώπους και πράγματα τα οποία δεν μπορούσα να «γράψω». Τελικά βέβαια απλά ανακάλυψα και παίζω με μία άλλη γραφή. Οι ταινίες μου είναι κι αυτές μυθοπλασίες στηριγμένες σε πραγματικά πρόσωπα, πρόσωπα που στα μυθιστορήματα και τα σενάρια απλά δεν τεκμηριώνονται με τα ονόματα και τις «πραγματικές» τους ιδιότητες. Εκεί ντύνονται άλλα ονόματα, άλλες ηλικίες και έχουν την ελευθερία να κάνουν ότι πράξεις θέλω εγώ να κάνουν. Το ντοκιμαντέρ είναι ένα παζλ όπου από κομμάτια «πραγματικότητας» συνθέτεις κάτι που μπορεί τελικά να είναι όσο μακριά απ αυτή όσο και μία καθαρή μυθοπλασία.
info
Κάμερα / Σκηνοθεσία Παναγιώτης Ευαγγελίδης Παραγωγός Αμάντα Λιβανού, Παναγιώτης Ευαγγελίδης Μοντάζ Αρασέλη Λαιμού Μουσική Τζιμ Μπέισινγκερ Color Correction Σωκράτης Ζωίδης Foley - Sound Design Νίκος Κωνσταντίνου Studio Ηχου Tone Studio Βοηθός Μοντάζ Αλμπερτ Τσινάσκι Εργαστήρια Εικόνας Kodak Cinelabs Greece Artwork Γιάννης Πανδής International Sales Agent Philippe Tasca, Rendezvous Pictures, Paris Ευχαριστίες Γρηγόρη Ρέντη, Μάριο Ηλιάκη, Ντίνα Μεληνιώτη, Κώστα Φυλακτίδη, Μαριάννα Λαιμού, Michael Meehan, Adele Horne, Gary Marais, Νίκο Λυγγούρη, Πάνο Κούτρα, Έκτορα Λυγίζο, Αλέξη Γρίβα, Marie Pierre Macia, Αγγελική Βέργου, Γιώργο Φουρτούνη, Κρήνη Δημοπούλου Η ταινία γυρίστηκε στη Νέα Ορλεάνη τον Ιούνιο του 2010 © 2013 Amanda Livanou, Panagiotis Evangelidis
Το «Τhey Glow in the Dark» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη προβάλλεται (σε στάδιο work in progress) στις Νύχτες Πρεμιέρας Cosmote, την Κυριακή 23 Σεπτεμβρίου στις 20.00 στο Δαναό 2.
