Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα AIDS 2018, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και ο Σύλλογος «Θετική Φωνή» διοργανώνουν στις 21 και 22 Νοεμβρίου μια σειρά διαπροσωπικών δράσεων, φέρνοντας στο προσκήνιο ανθρώπους με HIV και τις ιστορίες τους.
Στη διήμερη εκδήλωση που φέρει τον τίτλο «I’m Positive» και θα πραγματοποιηθεί στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, οροθετικά άτομα συστήνονται και μιλούν με τόλμη και ειλικρίνεια για τη ζωή τους, μέσα από προσωπικές αφηγήσεις, κινηματογραφικές προβολές και άλλες δράσεις με ιστορική και κοινωνική διάσταση, που ευελπιστούν να συγκινήσουν αλλά και να αφυπνίσουν το κοινό. Παράλληλα, παιδιά και έφηβοι θα έχουν την ευκαιρία να συνομιλήσουν με εκπροσώπους της κοινότητας των οροθετικών για θέματα σεξουαλικής υγείας, αλλά και για τις προκλήσεις και προκαταλήψεις με τις οποίες έρχονται αντιμέτωποι, με σκοπό την ταχύτερη κατάρριψη του στίγματος που συνοδεύει αυτές τις ομάδες.
Διαβάστε ακόμη: I’m Positive - Eνα διήμερο ενημέρωσης και αποδοχής ενάντια στην προκατάληψη για τον HIV
Βασικός εμπνευστής και διοργανωτής του «I’m Positive», ο Γιώργος Τσιακαλάκης, Υπεύθυνος Επικοινωνίας και Προάσπισης Δικαιωμάτων στο Σύλλογο Οροθετικών Ελλάδας «Θετική Φωνή», μίλησε στο Flix για τους στόχους των δράσεων, την καταλυτική δύναμη της εικόνας και την ανάγκη να μιλήσουμε για τον HIV σε πρώτο πρόσωπο
H είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις του «I’m Positive» είναι ελεύθερη, με σειρά προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων εισόδου ξεκινά 1 ώρα πριν από κάθε εκδήλωση. Για περισσότερες πληροφορίες μπείτε και στην επίσημη ιστοσελίδα της Στέγης.
Πώς ξεκίνησε η ιδέα πίσω από το διήμερο του «I’m Positive»;
Προέκυψε από την ιδέα να μιλήσουμε για τον HIV σε πρώτο πρόσωπο γιατί έτσι ο λόγος μας θα αποκτήσει μεγαλύτερη δύναμη και δυναμική, θα ακουστεί πιο καθαρός και πειστικός. Η επιστήμη έχει κάνει άλματα στην αντιμετώπιση του HIV/AIDS. Μέσα σε λίγα χρόνια η νόσος έγινε χρόνια, με υπό συνθήκες καλή ποιότητα ζωής και προσδόκιμο επιβίωσης εφάμιλλο του γενικού πληθυσμού. Ωστόσο, η κοινωνική διάσταση της νόσου παραμένει συχνά κολλημένη πίσω στις σκοτεινές δεκαετίες του ’80 και του ’90. Αυτό οφείλεται στο στίγμα που βιώνουν τα οροθετικά άτομα, στίγμα που με τη σειρά του ενσαρκώνει όλα τα φοβικά μας ένστικτα για ομάδες που πλήττονται δυσανάλογα από τον ιό: τους gay άνδρες, τα τρανς άτομα, τους χρήστες ψυχοδραστικών ουσιών, τους εργαζόμενους στο σεξ. Υπάρχει μία μερίδα κόσμου που αντιλαμβάνεται τη νόσο σαν μία «τιμωρία» για όσους ζουν, «επέλεξαν να ζουν» ή «πρέπει να ζουν» στο περιθώριο. Επομένως, η συζήτηση για τα στερεότυπα που συνοδεύουν το HIV/AIDS συμπυκνώνει την τάση συντηρητικοποίησης του δυτικού κόσμου, την ανάδυση της ρητορικής μίσους και τη νομιμοποίησή της στη δημόσια σφαίρα και στον πολιτικό λόγο παγκοσμίως, το ρατσισμό, την ομοφοβία, την έμφυλη βία, το φόβο για τον άλλο. Σε αυτόν τον φόβο, εμείς απαντάμε με θετικό πρόσημο αντιπαραβάλλοντας την παιδεία και τις αξίες που φέρουν στο επίκεντρό τους τον άνθρωπο με όρους αποδοχής, ανεκτικότητας και συμπερίληψης.
Στο πρόγραμμα βλέπουμε ότι πολλές από τις εκδηλώσεις του διημέρου απευθύνονται σε παιδιά και εφήβους. Πόσο σημαντική πιστεύετε ότι είναι η ενημέρωση της νεότερης γενιάς πάνω σε θέματα HIV; Και πόσο ανοιχτοί θεωρείτε ότι είμαστε στην Ελλάδα σε μια πιο δυναμική πληροφόρηση του ανήλικου κοινού;
Και πάλι θα διεύρυνα το κάδρο. Χρησιμοποιούμε τον HIV ως όχημα για να ταξιδέψουμε τη σκέψη και το συναίσθημά μας σε κοινωνίες όπως τις οραματιζόμαστε, μακριά από φοβικές και στερεοτυπικές αγκυλώσεις, περιθωριοποιημένες ομάδες, χαμένες ζωές, ανθρώπους δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας. Δεν περιγράφω μία ουτοπία. Περιγράφω τον στόχο που πολλές κοινωνίες έχουν καταφέρει να προσεγγίσουν πολύ περισσότερο από εμάς. Ομως η επίτευξή του ξεκινάει πολύ πιο πέρα από την καταπολέμηση του στίγματος που συνοδεύει μία ασθένεια όπως είναι ο HIV. Αυτό είναι το σύμπτωμα. Το αίτιο είναι η έλλειψη ουσιαστικής παιδείας που μας δίνει τα εφόδια να νιώσουμε τόσο σίγουροι για τον εαυτό μας ώστε να μη φοβόμαστε τον διπλανό ή τον απέναντί μας, που καθιστά τη γνώση και τη λογική πιο ισχυρές από τον μύθο και το θυμικό. Σε αυτήν την προσπάθεια είναι ανάγκη να έχουμε ως σύμμαχο τις νέες γενιές. Δεν έχουμε άλλη επιλογή από αυτή τη συμμαχία. Και με αυτή τη συμμαχία δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να νικήσουμε.
Βλέπετε να έχουν αλλάξει τα πράγματα στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια σχετικά με την αντιμετώπιση των οροθετικών ατόμων; Και με ποιο τρόπο;
Εχουμε κάνει σημαντικά βήματα ως κοινωνία. Ιδίως οι νεότερες γενιές είναι λιγότερο επηρεασμένες από τους μύθους προηγούμενων δεκαετιών και το φόβο που έσπειρε τότε το AIDS. Παρά την απουσία σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης στα σχολεία, είναι αισιόδοξο πως τα νέα παιδιά είναι περισσότερο ενημερωμένα για θέματα που σχετίζονται με τη σεξουαλική υγεία, πέρα από ηθικολογικές προσεγγίσεις. Από την άλλη πλευρά, πρόσφατα ο σύλλογός μας ολοκλήρωσε μία ευρεία έρευνα για τη μέτρηση του στίγματος που βιώνουν οι άνθρωποι που ζουν με HIV στη χώρα. Ενα από τα ενδιαφέρονται ευρήματα είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των οροθετικών ατόμων δεν τολμάει να αποκαλύψει ότι ζει με τον ιό στην οικογένεια, στο εργασιακό περιβάλλον, σε φίλους, πουθενά. Η απειλή της επίκρισης και της απόρριψης εξακολουθεί να είναι παρούσα. Ο HIV εξακολουθεί να αποτελεί «ένα ένοχο μυστικό» γιατί ως τέτοιο το αντιμετωπίζει η κοινωνία μας.
Ποιος πιστεύετε ότι είναι, ή πρέπει να είναι, ο ρόλος της τέχνης (και του κινηματογράφου) σε όλο αυτό;
Δεν είναι τυχαίο ότι επιλέξαμε να μιλήσουμε για τον HIV μέσα από την τέχνη, μέσα από τον κινηματογράφο. Η δύναμη της εικόνας, της ιστορίας, η ταύτιση με τους ανθρώπους που μοιράζονται μπροστά στα μάτια μου τις σκέψεις, τις πράξεις, τους φόβους, τις ελπίδες, τους έρωτές του, είναι καταλυτική. Παρακολουθούσα πρόσφατα την ταινία «Bohemian Rapsody» για τη ζωή του Freddy Mercury. Στην αρχή της ταινίας άκουγα τριγύρω μου υποτιμητικά σχόλια για τον σεξουαλικό προσανατολισμό του, για το HIV. Στο τέλος της ταινίας, όλη η αίθουσα αυθόρμητα χειροκρότησε. Η αποδοχή είχε νικήσει την απόρριψη.
Οι προσωπικές ιστορίες οροθετικών ατόμων και η επαφή τους με το κοινό βρίσκονται στην καρδιά του «I’m Positive». Πόσο σημαντική είναι αυτή η άμεση επικοινωνία όσον αφορά την ενημέρωση για τον HIV;
Για χρόνια ο HIV ήταν ταυτισμένος με το σκοτάδι, με τη γυρισμένη πλάτη στην κάμερα. Στη δημόσια σφαίρα κυριαρχούσαν κίτρινες ιστορίες με τίτλους όπως «Διάσημος τραγουδιστής με AIDS». Το στίγμα που συνοδεύει τη νόσο δεν επέτρεψε να δημιουργηθούν θετικά πρότυπα ανθρώπων και ιστοριών που να αποδεικνύουν ότι η ζωή βρίσκει τρόπο να ξαναγίνει φωτεινή κάτω από οποιεσδήποτε περιστάσεις και μετά από οποιαδήποτε δύσκολη στιγμή. Υπάρχει όμως μία προϋπόθεση. Να αγαπήσουμε, να αποδεχθούμε και να συμφιλιωθούμε με τον εαυτό μας. Σύμφωνα με έρευνά μας, το 70% των οροθετικών ατόμων στην Ελλάδα δηλώνει πως διακατέχεται από τα αισθήματα της ενοχής, της ντροπής και της έλλειψης αυτοπεποίθησης λόγω του HIV. Μέσω αυτής της κοινής προσπάθειας με τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, θέλουμε μέσα στα επόμενα χρόνια να νοηματοδοτήσουμε τη φράση «Ι’m Positive» ως ένα μήνυμα αποδοχής και αγάπης, πρώτα για τον εαυτό μας, γιατί όλοι είμαστε διαφορετικοί, και μετά για τον άλλο, γιατί όλοι είμαστε ίσοι.
Τι θα συμβουλεύατε εσείς προσωπικά κάποιον που παλεύει με το κοινωνικό στίγμα και διστάζει να ανοιχτεί στους γύρω του;
Σε αυτήν την ισορροπία ανάμεσα στο να μιλήσω ανοιχτά από τη μία, γιατί θέλω να ζήσω τη ζωή μου όπως κάθε άνθρωπος χωρίς σκιές και μυστικά, και από την άλλη να θωρακίσω τον εαυτό μου από απορριπτικές συμπεριφορές ή από το φόβο του στιγματισμού, μόνο ο καθένας ξεχωριστά μπορεί να αξιολογήσει τις ανάγκες του και να πάρει την καλύτερη απόφαση για τη ζωή του. Μπορούμε όμως να δουλέψουμε μαζί ώστε σε μερικά χρόνια αυτό το δίλημμα να είναι κενό περιεχομένου, να είναι αυτονόητο ότι κάθε άνθρωπος, χωρίς αστερίσκους και υποσημειώσεις, θα μπορεί να μοιραστεί με την κοινωνία την αλήθεια του, σε πρώτο πρόσωπο και με το πρόσωπο στο φως της αποδοχής.
H είσοδος σε όλες τις εκδηλώσεις του «I’m Positive» είναι ελεύθερη, με σειρά προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων εισόδου ξεκινά 1 ώρα πριν από κάθε εκδήλωση. Για περισσότερες πληροφορίες μπείτε και στο επίσημη ιστοσελίδα της Στέγης.
