Το «Mustafa's Sweet Dreams» του Αγγελου Αμπάζογλου που θα προβληθεί σε λίγες ημέρες στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα «Generation 14plus» του 62ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου, γεννήθηκε μετά το ταξίδι του σκηνοθέτη στην πρωτεύουσα του μπακλαβά, το Γιαζαντέπ της Τουρκίας. Η επίσκεψη του Αμπάζογλου τότε για τις ανάγκες του ντοκιμαντέρ «Γλυκά Ανατολής» που προβλήθηκε ως μέρος των εκδηλώσεων για την Κωνσταντινούπολη - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, ήταν αποκαλυπτική, τον έφερε κοντά στις δικές του ρίζες αλλά και σε έναν άγνωστο κόσμο που θέλησε να ανακαλύψει.
Μετά την ολοκλήρωση των «Γλυκών Ανατολής» ο Αμπάζογλου επέστρεψε στην Τουρκία για να γυρίσει την ταινία που αρχικά είχε ονειρευτεί, τη διαδρομή ενός αγοριού, του Μουσταφά, από την πόλη του Γιαζαντέπ και τα εργαστήρια κατασκευής του Μπακλαβά στην Κωνσταντινούπολη και το «γλυκό όνειρο» μιας καλύτερης ζωής.
Ηθοποιός και σκηνοθέτης, ο Αγγελος Αμπαζόγλου γεννήθηκε στο Μαρούσι το 1966, σπούδασε θέατρο και σινεμά στο Institut National Superieur des Arts du Spectacle στις Βρυξέλλες του Βελγίου, ενώ έχει σκηνοθετήσει μια σειρά από θεατρικά έργα, διαφημιστικά για την τηλεόραση και ντοκιμαντέρ που έχουν βραβευθεί παγκόσμιως. Τα περισσότερα από αυτά μπορείτε να τα δείτε στο αφιέρωμα που διοργανώνει στο έργο του σκηνοθέτη το 14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης το Μάρτιο.
Πως θα περιγράφατε σε κάποιον που δεν γνωρίζει καθόλου τι είναι το «Mustafa’s Sweet Dreams»;
Είναι η αληθινή ιστορία ενός έφηβου από την ανατολική Τουρκία που θέλει τα όνειρα του για ελευθέρια να γίνουν πραγματικότητα. Οι θεατές κάνουν μαζί του ένα μυητικό ταξίδι στον κόσμο των ενήλικων με νήμα την ειλικρίνεια της παιδικής ηλικίας που γκρεμίζει κάθε φόβο.
Ποια ήταν η διαδρομή από τα «Γλυκά Ανατολής» στο «Mustafa’s Sweet Dreams»;
Ηταν μια απογείωση από τις απαιτήσεις της τηλεόρασης, τις οποίες είσαι υποχρεωμένος να εκπληρώσεις ως επαγγελματίας, στην γλυκιά γεύση της ελευθερίας που νιώθεις όταν δημιουργείς μια ταινία όπως την ονειρευόσουνα.
Τι συμβολίζει ο Μουσταφά για εσάς; Είναι ο χαμένος κρίκος ανάμεσα σε έναν παλιό και έναν νέο κόσμο;
Για μένα ο Μουσταφά συμβολίζει το πόσο εύκολο είναι τελικά να απολαύσεις την ζωή όταν εξαφανίζονται οι φόβοι σου. Εχουμε γεμίσει το κεφάλι μας με ψεύτικες ανάγκες, με δανεικά όνειρα, με ενοχές, με το φόβο ότι έχουμε πολλά να χάσουμε, τόσο πολλά που καταλήγουμε να μην ζούμε. Ο φόβος είναι ο χειρότερος δολοφόνος. Δεν σκοτώνει αλλά απλά δεν μας αφήνει να ζήσουμε.
Πόσο άλλαξε η εικόνα σας για την Τουρκία μετά την ολοκλήρωση της ταινίας;
Κατάλαβα επιτέλους τον Κωνσταντινουπολιτή πατερά μου που έχασα όταν ήμουν μικρός, αυτόν και όλη την οικογένεια μου που από γενιά σε γενιά έζησαν σε αυτόν τον τόπο.
Γαλλία – Ελλάδα – Τουρκία. Ποια είναι η πατρίδα σας; Ποια είναι η πατρίδα ενός δημιουργού;
Στην Γαλλία, κανείς δεν μπορεί να καταλάβει ότι δεν είμαι Γάλλος μέχρι να ρωτήσουν ποιο είναι το όνομα μου. Εκεί, η συμπεριφορά ορισμένων αλλάζει. Στην Τουρκία όταν υπερβαίνω ορισμένες κόκκινες γραμμές γίνουμε απλά ο εχθρός. Στην Ελλάδα παραμένω ο ξενόφερτος με την παράξενη προφορά... Γεωργιανός; Ρώσο-Πόντιος; Η πατρίδα μου είναι η κουλτούρα μου, δηλαδή ένα μείγμα όλων αυτών των επιρροών, που συμπληρώσαν με την νοοτροπία τους ο πατέρας της μητέρας μου, Ελληνας από την Ρουμανία και η γιαγιά από την Οδησσό.
Ποια είναι η γνώμη σας για την άνοδο του ντοκιμαντέρ τα τελευταία χρόνια;
Η άνοδος του ντοκιμαντέρ οφείλετε στο ότι καθρεπτίζει τον κόσμο στον οποίο ζούμε και φαίνετε ότι ο θεατής το χρειάζεται αυτό για να κατανοήσει το τι ζει. Μπορεί για αυτό το λόγο η εξουσία, όποια και να είναι αυτή, να προσπαθεί να τα κατευθύνει και να τα κρατήσει σε στενό κορσέ.
Εχοντας ειδικευτεί στο χώρο του ντοκιμαντέρ, ποια θα λέγατε ότι είναι τα βασικά σημεία που κάνουν ένα ντοκιμαντέρ να αφορά το ευρύ κοινό;
Το βασικό σημείο για ένα ντοκιμαντέρ είναι η ανθρώπινη πλευρά του. Για να μιλήσεις σε άλλους ανθρώπους πρέπει αρχικά να μην ξεχνάς τι σημαίνει άνθρωπος, αλλιώς δεν είσαι κατανοητός. Κάποιος που δεν νοιάζεται για τον πόνο ή την χαρά του άλλου, αλλά μόνον για το συμφέρον, δεν ανήκει στο ανθρώπινο είδος. Για παράδειγμα όταν κάνεις μια ταινία για έναν πολιτικό, το πρώτο πράγμα που σου ζήτα είναι να τον δείξεις ανθρωπινά, να δείξεις ότι μιλά με την καρδιά του.
Τι σημαίνει για σας η συμμετοχή της ταινίας στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου;
Χαμόγελο και χαρά. Ακριβώς ότι είναι και η ταινία «Mustafa’s Sweet Dreams». Ελπίζω να προβληθεί στην Ελλάδα. Τότε... και άλλα χαμόγελα και άλλη χαρά.
Πόσο μακριά βρίσκεται η Ελλάδα από την Ανατολή;
Με την «πρόοδο» που μας επιφυλάσσουν αυτοί που αποφασίζουν για τις «ζωές» μας... πολύ κοντά!
Παρακολουθείτε τις εξελίξεις στην Ελλάδα; Πως κρίνετε την άνοδο του ελληνικού κινηματογράφου τα τελευταία χρόνια πάντοτε σε σχέση με την κρίση στην Ελλάδα;
Η κρίση έβαλε το ελληνικό μυαλό να δουλεύει και οι ελληνικές ταινίες διακρίνονται παντού. Πριν, εκτός εξαιρέσεων, βασίλευε η μετριότητα και ο εμπορικός «ντουβαρισμός».
Δείτε παρακάτω το τρέιλερ του «Mustafa's Sweet Dreams», δείτε στο gallery φωτογραφίες από το «Mustafa's Sweet Dreams», διαβάστε περισσότερα για την ταινία και γνωρίστε το έργο του Αγγελου Αμπάζογλου με αφορμή το αφιέρωμα που διοργανώνει το 14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
