Δεν μπορεί να είναι τυχαίο. Την ίδια χρονιά που το «The Artist», μια ασπρόμαυρη, βωβή ταινία – φόρος τιμής στο Χόλιγουντ αναδεικνύεται η ταινία της χρονιάς, επιτάσσοντας επιστροφή στις ρίζες και ο Μάρτιν Σκορσέζε αποφαίνεται στο «Ηugo» πως το σινεμά μπορεί να σου σώσει τη ζωή, ο Στίβεν Σπίλμπεργκ σκηνοθετεί το «Αλογο του Πολέμου» με τον ίδιο τρόπο που θα το έκανε ο Τζον Φορντ αν σκηνοθετήσουσε τη «Μαύρη Καλλονή»: σαν ένα γνήσιο σινεμασκόπ 40s μελόδραμα, με πανανθρώπινα αντιπολεμικά και ουμανιστικά μηνύματα και τη στόφα ενός μεγάλου «american family classic» σαν αυτά που δεν γυρίζονται πια...
Πολύ σωστά, θα αναφωνήσει κάποιος, αυτό δεν διαφέρει καθόλου από ό,τι κάνει ο Σπίλμπεργκ αδιάκοπα εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Και είναι αλήθεια, αφού κάθε ταινία του θα μπορούσε να θεωρηθεί ένας φόρος τιμής στο κλασικό αμερικάνικο σινεμά. Είτε αυτό είναι οι «Κυνηγοί της Χαμένης Κιβωτού» με αναφορές στον «Θησαυρό της Σιέρα Μάδρε» (1948) του Τζον Χιούστον είτε η «Διάσωση του Στρατιώτη Ράιαν» με μια αιματοβαμμένη ευθεία γραμμή που φτάνει μέχρι το «Ουδέν Νεώτερον Από το Δυτικό Μέτωπο» (1930) του Λίουις Μαϊλστόουν.
Ακόμη και ο φετινός τρισδιάστατος και ψηφιακά επεξεργασμένος «Τεντέν» του έκρυβε μέσα του κάτι από την αθωότητα των περιπετειών όπως τις γύριζε το Χόλιγουντ όταν ακόμη δεν είχε υποκύψει στην γοητεία των ειδικών εφέ, με σκηνές καραβιού που θύμιζαν τον «Μόμπι Ντικ» (1956), ξανά του Τζον Χιούστον και την «Ανταρσία του Κέιν» (1954) του Εντουαρντ Ντμίτρικ και μια ολόκληρη σεκάνς στην έρημο που θα ζήλευε μέχρι και ο ίδιος ο Ντέιβιντ Λιν του «Λόρενς της Αραβίας» (1962).
O Στιβεν Σπίλμπεργκ με τον πρωταγωνιστή του, Τζέρεμι Ιρβιν
Δεν θα περίμενες ποτέ κάτι λιγότερο ή περισότερο από τον άνθρωπο που κάποτε είχε δηλώσει πως «Πριν από κάθε γύρισμα βλέπω πάντοτε τις ίδιες τέσσερις ταινίες: τους “Επτά Σαμουράι” του Ακίρα Κουροσάβα, τον “Λόρενς της Αραβίας" του Ντέιβιντ Λιν, το "Μια Υπέροχη Ζωή" του Φρανκ Κάπρα και το "Η Αιχμάλωτος της Ερήμου" του Τζον Φορντ». Ακόμη και στις ταινίες του που κάποιος δύσκολα θα έβρισκε αναφορές στο παλιό Χόλιγουντ (βλ. «Jurassic Park») είναι εμφανές πως κάτω από το βάρος των ειδικών εφέ και της λατρείας του για την τεχνολογία, ο Σπίλμπεργκ ελευθερώνει ολοζώντανη μια παιδική ανάγκη για παραδοσιακό entertainment στηριγμένο πάνοτε σε μια καθαρή, απλή (και όχι πάντοτε απλοϊκή) αφήγηση προορισμένη να ταξιδέψει τον θεατή στην προ πολλού χαμένη γοητεία του σινεμά.
Σε μια εποχή που όλα αποδομούνται στο βωμό μιας όχι πάντα καλώς εννοούμενης modernite, το «War Horse» έρχεται όχι φυσικά για να συγκριθεί με τα «Σταφύλια της Οργής», το «How Green Was my Valley» ή τον «Ησυχο Ανθρωπο», τρία από τα αριστουργήματα του Φορντ, αλλά για να επιβεβαιώσει πως ο Σπίλμπεργκ δεν γύρισε τυχαία αυτήν την ταινία, ενδίδοντας αμαχητί σε μια old school φιλοσοφία: «Ο Τζον Φορντ είναι στο μυαλό μου στις περισσότερες ταινίες που κάνω. Μεγάλωσα με τις ταινίες του, ξέρω πολλά για το έργο του και τον έχω μελετήσει. Νομίζω πως αυτή η ταινία θυμίζει περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη το σινεμά του επειδή ο Φορντ κινηματογραφούσε με λατρεία τις παραδόσεις και τη γη. Στο “Αλογο του Πολέμου”, η γη είναι ένας από τους χαρακτήρες. Στην πραγματικότητα είναι ο σημαντικότερος χαρακτήρας της ταινίας, που δεν τον αντιλαμβάνεσαι παρά μόνο όταν το φιλμ έχει τελειώσει και αυτό επιστρέφει στο μυαλό σου».
Τζέρεμι Ιρβιν
Φτιαγμένο σαν να γυρίστηκε πραγματικά σε μια άλλη εποχή (όταν τα κάδρα των φωτογράφων κάλυπταν τον κόσμο σε 180 μοίρες και τα ηλιοβασιλέματα καίγονταν πάνω στις σκοτεινές φιγούρες της Σκάρλετ Ο’ Χάρα και του Ρετ Μπατλερ), το «Αλογο του Πολέμου» μπορεί να μην είναι για τον Σπίλμπεργκ ένας φόρος τιμής στο κλασικό Χόλιγουντ, αλλά βλέποντας το σε ανύποπτο χρόνο, λίγα πράγματα το κάνουν να ξεχωρίζει από μια ταινία του '40.
«Ηταν μια συνειδητή επιλογή να κάνω τη γη έναν από τους χαρακτήρες της ιστορίας, ώστε να αφήσω το θεατή να επιλέξει πότε και που θα κοιτάξει. Αυτή ήταν η δυναμική των περισσότερων ταινιών που γυρίστηκαν στις δεκαετίες του ’30 και του ’40, όχι μόνο από τον Φορντ, αλλά και από τον Κουροσάβα, τον Χάουαρντ Χοκς. Οι σκηνοθέτες χρησιμοποιούσαν τη γη και μετέτρεπαν τους χώρους και το περιβάλλον σε χαρακτήρες. Απ’ όλες τις ταινίες που έκανα τα τελευταία χρόνια, αυτή μου έδωσε την ευκαιρία να συμπεριλάβω τη γη ως χαρακτήρα, πράγμα το οποίο είναι καθοριστικό και στην ιστορία αφού η οικογένεια Νάρακοτ διακινδυνεύει να χάσει τη φάρμα της. Και αργότερα στο No Man’s Land, η γη γίνεται ένας αιματοβαμμένος χαρακτήρας. Μαζί με τον διευθυντή φωτογραφίας μου, τον Γιάνους Καμίνσκι, αφήσαμε τις κάμερες πίσω γνωρίζοντας πως αυτό θα είναι ένας φόρος τιμής στο πως για παράδειγμα ο Φορντ κινηματογραφούσε το Monument Valley στα περισσότερα γουέστερν του. Αλλά η αναφορά δεν ήταν συνειδητή. Δεν ήθελα να αποτίσω φόρο τιμής στον Τζον Φορντ ή στον Γκρίφιθ ή σε οποιονδήποτε άλλο. Ηταν περισσότερο ένας φόρος τιμής στον Τζόι (σ.σ. το άλογο της ταινίας) και στην επίδραση που έχουν τα ζώα, αλλάζοντας τη ζωή των ανθρώπων προς το καλύτερο. Δεν είδα ποτέ το "War Horse" ως μια πολεμική ταινία. Εϊναι περισσότερο μια ιστορία αγάπης».
Μια ιστορία αγάπης ενός αγοριού με ένα άλογο ή, όπως ακριβώς μπορείς να περιγράψεις την πλειοψηφία των ταινιών του Στίβεν Σπίλμπεργκ: μια ιστορία αγάπης ενός παιδιού με το σινεμά. Σε όποια εποχή και αν τη δεις γυρισμένη, θα φέρνει πάντα την αίσθηση του «κλασικού».
Δείτε δύο σκηνές από το «Αλογο του Πολέμου», διαβάστε τη γνώμη του Flix για την ταινία και παρακολουθήστε παρακάτω μια παλιότερη συνέντευξη του Στίβεν Σπίλμπεργκ που αφηγείται τη συναρπαστική του συνάντηση με τον Τζον Φορντ.
Το «Αλογο του Πολέμου» προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από τις 19 Ιανουαρίου
