Γεννημένος στο Ιράν, ο Σιαμάκ Ετεμάντι ήρθε στην Ελλάδα στα 23 του χρόνια κι έμεινε. Σταμάτησε τις σπουδές του στο Πολυτεχνείο στους έξι μήνες κι επέλεξε ένα άλλο μονοπάτι, δικό του, χωρίς επιρροές και προκαταλήψεις. Οπως κι ο ήρωάς του, ο γιος της «Pari». Αυτό είναι και το όνομα της μητέρας του Σιαμάκ, μιας γυναίκας που αποτελεί πηγή έμπνευσης για το σκηνοθετικό του ντεμπούτο - γεφυρώνει τις δυο πατρίδες, τις δύο κουλτούρες, τις ρίζες στην Ανατολή και τα κλαδιά που τέντωσε προς τη Δύση, τις αξίες και τον πολιτισμό που κουβαλά ως πολίτης του κόσμου. Η «Pari», και κυριολεκτικά κι ως σύμβολο, είναι η πηγή όλων και δεν γνωρίζει γεωγραφικά σύνορα. Μόνο ανιδιοτελή αγάπη. Κι αυτή την αγάπη την κουβαλάς ως ταυτότητα.
Διαβάστε τη γνωμη του Flix για το «Pari» του Σιαμάκ Ετεμάντι
Ο Σιαμάκ Ετεμάντι στα γυρίσματα του «Pari»
«Η μητέρα μου έρχεται συχνά και με επισκέπτεται στην Ελλάδα - είμαι στην Αθήνα τα τελευταία 25 χρόνια» μάς είχε πει ο Ετεμάντι πριν λίγους μήνες, στην μεγάλη πρεμιέρα της ταινίας στο Φεστιβάλ Βερολίνου. «Είναι μια μεγάλη κυρία, που δεν γνωρίζει παρά μόνο λίγα αγγλικά. Σκέφτηκα τι θα γινόταν αν μια μέρα έφτανε στο αεροδρόμιο και δεν υπήρχε κανείς να πάει να την πάρει. Στα περσικά υπάρχει μια ρήση που λέει ότι μια μητέρα για το παιδί της «σηκώνει βουνά». Ετσι ξεκίνησε η ιστορία μιας μητέρας που θα σηκώσει βουνά προκειμένου να μάθει τι έχει απογίνει ο γιος της...»
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη του Σιαμάκ Ετεμάντι στο Flix
Υπάρχει ένα κανόνας: στην πρώτη σου ταινία μιλάς για όσα ξέρεις. Καταθέτεις όσα έχεις μέσα σου κι έχεις την μεγάλη ανάγκη να επικοινωνήσεις. Για αυτό και το Flix ζήτησε από την Σιαμάκ Ετεμάντι να ξεφυλλίσει το προσωπικό του φωτογραφικό άλμπουμ, με στιγμές και αναμνήσεις που αποτελούν τα πρώτα υλικά του «Pari». Kαι του ίδιου.
Pari: Ημερολόγιο
ΠΑΡΙ & ΣΙΑΜΑΚ ΤΕΧΕΡΑΝΗ 1972 Ετσι ξεκίνησαν όλα. Η Παρί με γέννησε τον χειμώνα του 1972. Εκανε πολύ κρύο εκείνη την χρονιά, μου λέει, και χιόνιζε ασταμάτητα στην Τεχεράνη. Αυτή είναι η πρώτη φωτογραφία μας έξω και τραβήχτηκε το καλοκαίρι του '72’. Εκείνη τη χρονιά επίσης κυκλοφόρησαν «Ο Νονός», το «Deliverance», και «Το Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι».
ΕΞΟΔΟΣ ΓΙΑ ΣΙΝΕΜΑ, ΤΕΧΕΡΑΝΗ 1977 Εκείνη με πήγαινε σινεμά. Ακόμα θυμάμαι τις πρώτες ταινίες με τον Τζέιμς Μποντ και τον Μπρους Λι.
Β’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ, ΤΕΧΕΡΑΝΗ 1980 Και μετά ήρθε η Επανάσταση και τα άλλαξε όλα. Το καινούργιο σύστημα Ισλαμικής εκπαίδευσης ξεκίνησε...
Γ’ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ, ΤΕΧΕΡΑΝΗ 1981 Δύο χρόνια μετά την Επανάσταση. Η χρονιά που τα κορίτσια έφυγαν από το σχολείο μας.
ΧΟΡΕΥΟΝΤΑΣ BREAK DANCE, ΤΕΧΕΡΑΝΗ 1985 Οι παράνομες VHS κασσέτες ήταν το πραράθυρο στην «παρακμάζουσα Δυτική κουλτούρα». Οσο μας προειδοποιούσαν για τους κινδύνους τέτοιων ταινιών τόσο μεγάλωνε οι επιρροή τους πάνω μας. Ποιος έφηβος μπορούσε να αντισταθεί στο Χόλιγουντ, ή στην εικόνα του Μάικλ Τζάκσον να χορεύει;
ΠΟΡΤΡΕΤΟ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ ΣΕ ΝΕΑΡΑ ΗΛΙΚΙΑ, ΤΕΧΕΡΑΝΗ 1991 Πέρασα στις Πανελλήνιες, ή μάλλον στις Πανπερσικές εξετάσεις. Γράφτηκα στο Πανεπιστήμιο για να σπουδάσω Πολιτικός Μηχανικός. Τα παράτησα σε 6 μήνες. Τα ίδια έκανε και ο «Μπαμπάκ», στην ταινία. Παρόμοιες ιστορίες άδοξων σπουδών που παράτησαν για να ακολουθήσουν το όνειρο του σινεμά έχουν και πολλοί Ελληνες φίλοι κινηματογραφιστές. Μας πήρε χρόνο να ανακαλύψουμε την τέχνη.
ΑΘΗΝΑ, 1997 Μετά από μια μικρή περιπλάνηση στην Ευρώπη κατέληξα στην Ελλάδα και γράφτηκα στην σχολή κινηματογράφου στην Αθήνα. Αισθάνθηκα μια σύνδεση με τους ανθρώπους εδώ. Δεν μιλούσα ελληνικά, αλλά καταλάβαινα τους ΕΕλληνες και εκείνοι εμένα. Μου είναι λίγο δύσκολο να εξηγήσω τι είναι ακριβώς αυτό που μας ενώνει. Μπορεί να είναι «ο σπουδαίος αρχαίος πολιτισμός μας», όπως μου έλεγε ο γείτονας μου, ο κύριος Λεβέντης. Μπορεί να είναι και αίσθηση του χιούμορ μας που μοιάζουν πολύ. Δεν ξέρω.
ΑΘΗΝΑ, 1999 Τα χρόνια της εξωκοινοβουλευτικής αριστεράς και τα καινούργια πρόσωπα στη ζωή μου.
Η ζωή στα Εξάρχεια....
... και οι ρίζες στην Περσία. Ολα αυτά, κι ένας μεγάλος έρωτας που τελείωσε απότομα, με οδήγησαν στο να γράψω το σενάριο του «Pari».
PARI: 2014-2020 Το σινεμά είναι ένα δύσκολο σπορ. Αυτό είναι δεδομένο. Τα χρήματα είναι πάντα ένα ζήτημα, ειδικά όταν είναι η πρώτη σου ταινία. Πρέπει να πείσεις πολύ κόσμο μέχρι να εξασφαλίσεις το budget για να ξεκινήσεις. Από την άλλη, όταν τα καταφέρεις, είναι η πιο ωραία δουλειά στον κόσμο! Στη διαδικασία του σεναρίου, για παράδειγμα, μαθαίνεις καινούρια πράγματα και για τον κόσμο, αλλά και για τον εαυτό σου. Και μετά προσπαθείς να βρεις τρόπο αυτά τα πράγματα να αφορούν και άλλους ανθρώπους. Να μεταμορφωθούν σε κάτι ενδιαφέρον. Σε κάτι που είναι σινεμά.
ΣΧΕΔΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ: Για μήνες κράτησε η δουλειά με τα storyboards. Η Ολγα Μαυρομμάτη τα έκανε όλα με το χέρι, σε χαρτί.
SHAHBAZ & MELIKA Το casting πήρε καιρό. Ηταν δύσκολο να βρούμε τους βασικούς ρόλους, ιδιαίτερα την «Pari». Επρεπε να είναι Ιρανοί, αλλά να ζουν εκτός Ιράν (αλλιώς πώς θα επέστρεφαν με τη λογοκρισία), με μεγάλη υποκριτική εμπειρία. Η «Pari» είναι σε κάθε σκηνή της ταινίας. Περνάει πάρα πολλά και έχει μια ολοκληρωτική μεταμόρφωση. Η ηθοποιός που θα την ενσάρκωνε θα έπρεπε να μπορεί να σηκώσει το μεγάλο βάρος της αφήγησης. Ημασταν τυχεροί που βρήκαμε την Μελίκα (Φορουτάν) και τον Σαμπάζ (Νοσίρ).
FARROKH & PARI Η μεταμόρφωση των ηθοποιών στους ρόλους.
ΦΟΡΩΝΤΑΣ ΤΟ ΤΣΑΝΤΟΡ Κάναμε πολλές πρόβες, μήνες δουλειάς, για να δημιουργήσουμε την «Pari». Πρώτα από όλα, η Mελίκα έπρεπε να βρει το σώμα και την κίνηση της ηρωίδας. Αυτό απαιτούσε μήνες εξάσκησης: να φοράει το τσαντόρ και να κάνει τις καθημερινές δουλειές μιας παραδοσιακής μουσουλμάνας νοικοκυράς.
ΓΥΡΙΣΜΑΤΑ: ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2018 Τα γυρίσματα κράτησαν καιρό. Τα σπάσαμε σε δύο μέρη λόγω του μεγάλου όγκου εργασιών. Είμαι πολύ περήφανος και πολύ ευγνώμων για το συνεργείο μου. Ο κινηματογράφος είναι η κατεξοχήν ομαδική τέχνη και οι συνεργάτες σου είναι το παν. Χρειάζεσαι ταλαντούχους καλλιτέχνες σε όλα τα στάδια της δουλειάς για να φέρουν την εμπειρία και την φαντασία τους στο τραπέζι - ώστε, στη συνέχεια, όλο αυτό το υλικό να δημιουργήσει ένα όραμα με συνοχή, το δικό σου όραμα.
ΤΙΤΛΟΙ ΤΕΛΟΥΣ, ΠΑΡΙΣΙ 2019 Τα γυρίσματα έγιναν στην Αθήνα και Πειραιά. Ενα μέρος του συνεργείο ήρθε από την Βουλγαρία. Ο τελικός ήχος της ταινίας φτιάχτηκε στο Αμστερνταμ, και η τελική εικόνα βγήκε στο Παρίσι. Και κάποιοι καλοί Ελβετοί μας βοήθησαν να ολοκληρώσουμε τη δουλειά. Μια πραγματική ευρωπαϊκή συμπαραγωγή. «Για την Pari...»
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΠΡΕΜΙΕΡΑ, ΒΕΡΟΛΙΝΟ 2020 Είναι πολύ μεγάλη στιγμή όταν μία ταινία συναντά το κοινό της. Η πιο συγκινητική στιγμή του Φεστιβάλ για μένα ήταν όταν μια μεσήλικη Γερμανίδα σηκώθηκε στο Q&A, και είπε: «Εγω δεν έχω καμία ερώτηση. Απλά ήθελα να σου πω ότι νόμιζα θα δω μια ταινία για μετανάστες, αλλά αυτή η ταινία μιλάει για μένα...»
ΑΘΗΝΑ ΣΕ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2020 Και πάμε από την αρχή. Καινούργιο σενάριο, καινούργια προσπάθεια, καινούργια περιπέτεια. Τελικά για πολλούς από μας το lockdown άφησε και κάτι θετικό.
Το «Pari» θα προβληθεί την Τρίτη 14 Ιουλίου στις 21.30 στο Σινέ Φλερύ στην Αθήνα και στις 21.00 στο Θερινό Απόλλων στην Θεσσαλονίκη, στο πλαίσιο των Cinobo Nights. Στις αίθουσες θα βγει κανονικά από τις 16 Ιουλίου
