Οταν ο Σιλβέν Τεσόν έγραψε το «Dans les forêts de Sibérie» στις αρχές της δεκαετίας του 2010 γνώριζε πως αργά ή γρήγορα θα βρισκόταν κάποιος που θα δοκίμαζε να κάνει το ταξίδι του ταινία. Ενα ταξίδι που διήρκεσε στην πραγματικότητα έξι μήνες στα βάθη της Σιβηρίας, σε μια καλύβα δίπλα στη λίμνη Βαϊκάλη, 120 χιλιόμετρα μακριά από το πρώτο χωριό με μοναδική παρέα τα βιβλία του και άφθονη βότκα. Ενα ταξίδι αυτογνωσίας και μαζί ένας οδηγός επιβίωσης μακριά από την καθημερινότητα στην πόλη.
Την ταινία ανέλαβε ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος Σαφί Νεμπού, με συνοδοιπόρο στο ταξίδι τον Ραφαέλ Περσονάζ που στο ρόλο του Τέντι έζησε και ο ίδιος τρεις ολόκληρους μήνες δίπλα στην παγωμένη λίμνη, ανακαλύπτοντας τον κόσμο σχεδόν από την αρχή.
Καλεσμένοι του 18ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου, σκηνοθέτης και ηθοποιός βρέθηκαν στην Αθήνα και μίλησαν στο Flix για την εμπειρία και τους λόγους για τους οποίους μια ταινία για έναν άνδρα που απομονώνεται από τον πολιτισμό είναι βαθιά πολιτική περισσότερο σήμερα από ποτέ.
(φωτό: Βαγγέλης Πατσιαλός)
Σαφί Νεμπού: Αρχικά μου άρεσε πάρα πολύ το βιβλίο. Οταν το διάβασα, έθεσα στον εαυτό μου την ερώτηση αν εγώ θα ήμουν ικανός να κάνω ένα τέτοιο ταξίδι. Μια απορία που έχουν πολλοί άνθρωποι αν τελικά μπορείς να σταματήσεις για λίγο το χρόνο, να απομονωθείς κάπου στη φύση, να ωφεληθείς από αυτό ή όχι. Με την ταινία ήθελα να δώσω μια απάντηση.
Ραφαέλ Περσονάζ: Τις τρεις πρώτες ημέρες ήθελα να φύγω, να γυρίσω σπίτι μου. Δεν καταλάβαινα καθόλου το μέρος. Υπήρχε μόνο πάγος και άνθρωποι που έπιναν βότκα. Δεν είναι τόσο ωραίο όσο ακούγεται. Μετά όμως άρχισε να γίνεται κάτι πιο οικείο. Νιώσαμε το μυαλό μας να ανοίγει. Οταν αποσυνδέεσαι πρώτη φορά από το wi-fi και την επικοινωνία, είναι πολύ αγχωτικό. Δεν ξέρουμε πως να το αντιμετωπίσουμε. Δυο-τρεις μέρες μετά νιώθεις μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και μαθαίνεις να κάνεις πράγματα που έχεις ξεχάσει. Το να κοιτάξεις κάτι χωρίς να το βγάλεις φωτογραφία. Οι συνθήκες μπορεί να είναι λίγο σκληρές, αλλά η ανάμνησή μου είναι ότι ζήσαμε κάτι γαλήνιο. Θα ήταν σίγουρα καλύτερο για την προώθηση της ταινίας να πω ότι ήταν σκληρό, χάσαμε κάποιον... Αλλά όχι. Κάθε μέρα αυτής της εμπειρίας ήταν κάτι υπέροχο.
Ραφαέλ Περσονάζ: Ασυνείδητα η εμπειρία των γυρισμάτων με έκανε να αισθανθώ την ανάγκη που είχα να ξεφύγω από τα πάντα. Φυσικά δούλευα, αλλά γυρίζοντας από τη Σιβηρία, ήταν πολύ πιο δύσκολο να αναγνωρίσω ξανά τους ήχους της πόλης, τα προβλήματα της καθημερινότητας. Εκεί συνειδητοποιείς ότι χρειάζεσαι ένα διάλειμμα. Οτι ο λίγος καιρός που έζησες μακριά απ' όλα ήταν πολύτιμος και κυρίως ότι αν θέλεις υπάρχει κάπου ένας άλλος τρόπος ζωής.
Οταν οι ηθοποιοί ασχολούνται περισσότερο απ' όσο πρέπει με την πολιτική, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι το αντίθετο από αυτό που αναζητούμε. Δεν κάνουμε ταινίες για να στείλουμε μηνύματα ή να δώσουμε οδηγίες. Πιο πολύ κάνουμε πράγματα που μοιάζουν να έχουν νόημα για εμάς και μπορεί να έχουν νόημα και για τους άλλους. Ραφαέλ Περσονάζ
Σαφί Νεμπού: Υπάρχει μια διάσταση οικολογική στην ταινία. Μια ματιά σε έναν άγνωστο κόσμο και ταυτόχρονα ένα σχόλιο πάνω στις σύγχρονες κοινωνίες και στην ανάγκη του ανθρώπου να ξεφύγει. Να νιώσει πιο ελεύθερος. Να ανακαλύψει από την αρχή τον κόσμο και τις χαμένες αξίες.
Ραφάελ Περσονάζ: Η ταινία γυρίστηκε λίγο μετά τις πρώτες επιθέσεις στα γραφεία του Charlie Hebdo στο Παρίσι. Ασυνείδητα ήταν σα να θέλαμε να πάρουμε μια ανάσα. Επικρατούσε φόβος, όπως επικρατεί και τώρα και πάντα στις κοινωνίες που βρίσκονται σε κρίση.
Σαφί Νεμπού: Ο ρόλος μας ως καλλιτέχνες είναι ο ίδιος πάντα. Είμαστε αναγκασμένοι να σκεφτόμαστε όσο το κάνουμε και ως απλοί πολίτες. Με τις ταινίες προσπαθούμε να θέσουμε τα ερωτήματα στον κόσμο. Η επόμενη ταινία μου θα ασχολείται με τα κοινωνικά δίκτυα, εκεί όπου σήμερα παίζεται όλο το παιχνίδι της ενημέρωσης, της επικοινωνίας.
Ραφάελ Περσονάζ: Οταν οι ηθοποιοί ασχολούνται περισσότερο απ' όσο πρέπει με την πολιτική, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι το αντίθετο από αυτό που αναζητούμε. Δεν κάνουμε ταινίες για να στείλουμε μηνύματα ή να δώσουμε οδηγίες. Πιο πολύ κάνουμε πράγματα που μοιάζουν να έχουν νόημα για εμάς και μπορεί να έχουν νόημα και για τους άλλους. Δεν παραδίδουμε μαθήματα.
Ραφαέλ Περσονάζ: Ηθελα να γίνω ηθοποιός για να κάνω «ταξίδια» σαν αυτό που κάναμε για την ταινία αυτή. Θυμάμαι πάντα μια ατάκα του Τζακ Λέμον που έλεγε ότι αποφασίζει να κάνει μια ταινία όταν διαβάζει το ρόλο στο σενάριο και είναι σίγουρος πως δεν θα μπορούσε να το κάνει ποτέ. Αυτό προσπαθώ να κάνω κι εγώ. Γι' αυτό έγινα ηθοποιός.
