Στο «αρχηγείο» τους, όπως το αποκαλούν, στη Νέα Φιλαδέλφεια, ο 35χρονος Αρης Καπλανίδης και ο 37χρονος Ηλίας Ρουμελιώτης βρίσκονται μπροστά στους υπολογιστές τους, ενώ πίσω τους βρίσκεται ένα πλήρως οργανωμένο ερασιτεχνικό στούντιο ηχογράφησης. Κάνουν αυτό που κάνουν εδώ και 18 περίπου χρόνια από τότε που γνωρίστηκαν. Οχι πάντα σε ένα δικό τους χώρο, φτιάχνοντας με ίδια μέσα και με τη βοήθεια φίλων, χωρίς απαραίτητα κάποια φιλοδοξία ή κάποιο συγκεκριμένο σχέδιο για το μέλλον, από μουσική μέχρι βιντεοκλίπ, από ταινίες μέχρι σενάρια που δεν έγιναν ποτέ κι άλλα που θα γίνουν στο μέλλον.
Μόνο που τώρα κάτι έχει αλλάξει.
Το «Από το Μπαλκόνι», το μικρού μήκους φιλμ που έκανε την πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ του Σαράγεβο το καλοκαίρι του 2021 και θριάμβευσε στη Δράμα, είναι ήδη μια από τις ταινίες της χρονιάς. Ενα εν είδει μελλοντικό classic που είναι σίγουρο πως θα συνεχίσει να ενθουσιάζει και τις επόμενες γενιές. Τα 12 λεπτά που διαρκεί αποτελούν τη βασικότερη αιτία που οι δύο φίλοι και συνεργάτες είναι δύο από τα πρόσωπα της χρονιάς.
Είναι και οι δύο ντροπαλοί. Ο Αρης μιλάει (πιο) πολύ, ο Ηλίας είναι λιγομίλητος. Συνεννοούνται σχεδόν με τα μάτια. Ή και χωρίς να κοιτάζονται. Οσα λέγονται, το νιώθεις, ότι ανήκουν και στους δύο. Βγαίνουν από το στόμα του ενός ή του άλλου με τη φόρα ενός σύμπαντος που μπορεί να φτιάχνεται αυτοσχέδιο και «τέρμα DIY», αλλά είναι καλά δομημένο, δουλεμένο μέχρι την τελευταία του λεπτομέρεια, με geeky διαδικασίες, στις παρυφές κάτι απόλυτα προσωπικού που όμως μοιάζει να αφορά πολλούς περισσότερους.
Οπως είναι φυσικό, ξεκινάμε τη κουβέντα μας από το τέλος. Από την τεράστια επιτυχία που γνωρίζει το «Από το Μπαλκόνι», σχεδόν ένα χρόνο μετά την πρώτη του προβολή στο Φεστιβάλ του Σαράγεβο. Ελεύθερο στο Ertflix (μέχρι τις 15 Μαΐου τα μεσάνυχτα - μετά θα το αναζητάτε μάταια), φτάνει καθημερινά σε ακόμη περισσότερο κόσμο που γίνεται ένα με τη γειτονιά της ταινίας.
Ποιο είναι κατά τη γνώμη σας το στοιχείο της επιτυχίας της ταινίας;
«Το γέλιο», απαντούν και οι δύο με μια φωνή, αφού αστειεύονται ότι για να απαντήσουν σε αυτήν την ερώτηση πρέπει να χωνέψουν την παραδοχή πως η ταινία έχει πετύχει.
«Η αρχική αγωνία ήταν αν ο κόσμος θα γελάσει με αστεία της ταινίας. Εκεί καταλαβαίνεις ότι έχεις πετύχει κάτι. Τα συσσωρευμένα γέλια από τις προβολές είναι αυτά που εμείς κρατάμε ως ότι κάτι καταφέραμε. Αυτή είναι η ικανοποίηση μας.»
Είναι όμως το «Από το Μπαλκόνι» μια κωμωδία;
«Είναι», απαντάει χωρίς δισταγμό ο Ηλίας Ρουμελιώτης.
«Είναι, δεν χρειάζεται να απολογηθούμε γι’ αυτό», συμπληρώνει ο Αρης Καπλανίδης. «Η φόρμα της κωμωδίας κάνει τις καταστάσεις οικείες, έτσι μπορείς να κινηθείς ως δημιουργός αλλά και ως θεατής πιο εύκολα μέσα σε αυτές. Μπορείς να τις αναγνωρίσεις, αλλά και να τις κρίνεις.»
Ακριβώς όπως το γράψαμε στην πρώτη προβολή της ταινίας στο Φεστιβάλ Δράμας, το Σεπτέμβριο του 2021: «...αυτή είναι μια ταινία εξαιρετικά αστεία, μ' ένα χιούμορ αθεόφοβο κι οξυδερκές. Ιδια με τους ήρωές της, αγαπά το στερεότυπο αλλά εκπλήσσει με την ανατροπή του. Με μια μικρή κίνηση, μεταβάλλεται από το κωμικό στο βαθιά συγκινητικό, αφήνοντας να αιωρείται μια διακριτική τρυφερότητα για την ανθρώπινη αδυναμία, μια αγάπη για την αστική μιζέρια που μας διαμόρφωσε.»
Και κάπως έτσι φτάνουμε και στο πώς ξεκίνησαν όλα.
«Η ταινία ήταν στην αρχή μια συρραφή από περιστατικά που μας έκαναν να γελάμε. Προσπαθήσαμε πολύ να μείνουμε στην επιφάνεια των πραγμάτων. Οχι γιατί δεν θέλαμε να πάμε πιο βαθιά. Πιστεύουμε, γενικότερα, κάτι σαν φιλοσοφία ζωής, και οι δύο πως αυτό που είμαστε ο κάθε ένας σαν άνθρωποι, το καλό και το ανάποδο μας, αντικατοπτρίζεται στη συμπεριφορά μας, σε αυτό που δείχνουμε προς τα έξω. Οσο μέναμε στην επιφάνεια των πραγμάτων, τόσο περισσότερο ανακαλύπταμε αυτούς τους ανθρώπους. Στη συνέχεια επιχειρήσαμε να μπούμε πιο βαθιά. Μπορούσαμε πια να τους γνωρίσουμε καλύτερα…»
«Η γυναίκα του μπαλκονιού υπήρξε στην πραγματικότητα. Και οι περισσότερες ιστορίες ξεκίνησαν από πραγματικά περιστατικά. Οι αληθινές ιστορίες όμως έφευγαν μία μία και αυτό που έμενε ήταν οι ήρωες και ο τρόπος που ο καθένας έλεγε την ιστορία του.»
Δείτε εδώ πώς δημιουργήθηκε μια από τις πιο χαρακτηριστικές σκηνές της ταινίας:
Λίγοι γνωρίζουν πως το «Από το Μπαλκόνι» δεν ξεκίνησε ποτέ ως μια ταινία animation. Στην πραγματικότητα ξεκίνησε περισσότερο σαν ήχος, παρά σαν εικόνα.
«Η ταινία στήθηκε αρχικά σαν μια ηχογράφηση. Κάναμε όλες τις φωνές - ουσιαστικά ηχογραφήσαμε όλες τις φωνές, τους ήχους, σαν μουρμουρητά και λόγια μαζί. Συνειδητοποιήσαμε ότι οι φωνές ακούγονταν περισσότερο σαν ήχοι, σαν μουσική, με έναν δικό τους ρυθμό. Η διάρκεια του όταν ολοκληρώθηκε ήταν 12 λεπτά. Οσο θα έπρεπε να διαρκεί και η ταινία. Και στη συνέχεια γράψαμε το σενάριο που τελικά ήταν 42 σελίδες.»
«Η αρχική ιδέα ήταν η ταινία να γίνει με ανθρώπους. Ετσι σκεφτήκαμε πως έπρεπε να φτιάξουμε storyboards, ένα animatic που να εξηγεί πώς ακριβώς έχουμε σκεφτεί τη ταινία από την αρχή μέχρι το τέλος. Μετρημένες σκηνές μέχρι και το δευτερόλεπτο, συγκεκριμένες λήψεις, Πιστεύαμε πώς έτσι θα πείθαμε πως αυτό που θέλαμε να κάνουμε είναι εφικτό και δεν μοιάζει ακατόρθωτο ή πάρα πολύ ακριβό. Πήγαμε λοιπόν στο pitching lab του Φεστιβάλ της Δράμας για να παρουσιάσουμε την ταινία και εκεί άρχισαν ένας, δύο, τρεις, περισσότεροι να μας λένε πως η ταινία θα έπρεπε να γίνει animation. Πρώτη η παραγωγός μας η Ιωάννα Σουλτάνη είχε καταλάβει από την αρχή πως εμείς εννοούσαμε ότι η ταινία θα είναι animation.»
Είναι σημαντικό να αφήνεις ανοιχτό το ενδεχόμενο κάθε φορά που συναντάς κάποιον και κρίνεις τη στάση του, ότι κάτι μπορεί να τρέχει και με τον άλλον και να μην ασχολείσαι μόνο με την πάρτη σου. Αν σταματήσουμε να κοιτάμε μόνο τον εαυτό μας, θα συνειδητοποιήσουμε πως και κάποιος άλλος κοιτάζει εμάς.»
Ο Αρης Καπλανίδης με την Μαρία Διακοπαναγιώτου που κάνει τη φωνή της Λίνας
«Στο μυαλό μας το animation ήταν πάντα κάτι που απομακρύνεται από το ρεαλισμό ή το μαγικό ρεαλισμό, κάτι που εξυπηρετεί περισσότερο εξπρεσιονιστικές καταστάσεις και που αξίζει να το κάνεις αν εκμεταλλευτείς στο έπακρο τις άπειρες δυνατότητες που σου δίνει. Μιλήσαμε μεταξύ μας, δεν πήραμε την απόφαση εύκολα, αλλά συμφωνήσαμε πως θα κάναμε το "Από το Μπαλκόνι" animation με τον τρόπο όμως που θα το κάναμε ως live action ταινία. Τότε καταλάβαμε πως το να γίνει η ταινία animation μας έδινε δυνατότητες που αλλιώς δεν θα είχαμε. Με το animation μπορούσαμε να εικονογραφήσουμε πράγματα που υπό άλλες συνθήκες θα θεωρούνταν φτηνά ή πεζά. Με το animation μπορούσαμε επιτέλους να κάνουμε αυτό που θέλαμε, να “κάνουμε το ελληναριό έντεχνο”.»
Και κάπως έτσι δύο άνθρωποι που δεν είχαν καμία σχέση με το animation άρχισαν να «ζωγραφίζουν» την ταινία τους.
Ο Αρης Καπλανίδης είχε μια μικρή εμπειρία, σπουδάζοντας για λίγο σκίτσο στη Σχολή Ορνεράκη «αλλά μόλις είδα πόσο δύσκολο είναι το animation, το παράτησα», ενώ ο Ηλίας Ρουμελιώτης μπήκε στα βαθιά, σίγουρος πως όταν θέλεις κάτι πολύ, μπορείς να το καταφέρεις.
«Η λογική μας ήταν το animation να μοιάζει με κινούμενο σκίτσο. Πετάξαμε πολλά προσχέδια, γυρίσαμε πίσω πολλές φορές. Hταν στιγμές που το σκίτσο έκλεβε την παράσταση από τους ήρωες, έτσι το απλοποιούσαμε. Μπερδευτήκαμε πολλές φορές. Το αντιμετωπίσαμε πάντως περισσότερο σαν σκηνοθεσία παρά σαν animation. Προσπαθήσαμε να εφαρμόσουμε δηλαδή τους φακούς και τις λήψεις που είχαμε ήδη αποφασίσει πως θα χρησιμοποιήσουμε στην live action ταινία στους κανόνες του animation. Είχαμε αναζητήσει στούντιο για να κάνει το animation, αλλά δεν έβγαινε το μπάτζετ. Eτσι το αναλάβαμε εμείς. Χρειάστηκαν 14 μήνες μέχρι να ολοκληρωθεί.»
Δείτε εδώ πώς δημιουργήθηκε ακόμη μια από τις πιο χαρακτηριστικές σκηνές της ταινίας:
Νιώθετε πλέον animators;
«Ναι. Δεν κάνουμε όλα τα animation. Κάνουμε αυτό που μας αρέσει. Αλλά έχουμε αποφασίσει πως από δω και πέρα θα κάνουμε μόνο animation. Παραιτηθήκαμε από τις δουλειές μας, κάναμε την εταιρία μας και τώρα έχουμε αφοσιωθεί σε αυτό. Δεν ήταν έτσι πριν τελειώσει το “Από το Μπαλκόνι”. Πάντα αντιμετωπίζαμε το κάθε πρότζεκτ που κάναμε, την κάθε ταινία, μικρή ή μεγάλη σαν την τελευταία που θα κάνουμε ποτέ. Λέγαμε θα κάνουμε το “Από το Μπαλκόνι” και στη συνέχεια τέρμα, θα γυρίσουμε πίσω στις δουλειές μας.»
Οι οποίες δουλειές ήταν για τον Αρη μοντέρ στην τηλεόραση και σε διαφημιστικές εταιρίες, για τον Ηλία - τον «Τζακ Κέρουακ» όπως τον περιγράφει ο Αρης, όλες οι δουλειές του κόσμου με πιο πρόσφατη αυτή του μάγειρα.
Οι δυο τους γνωρίστηκαν το 2004 από κοινή παρέα και κόλλησαν. Και από την πρώτη στιγμή άρχισαν να σχεδιάζουν σκετς, ταινίες, μουσική σάτιρα, να γράφουν και να κάνουν μαζί όλα όσα θα τους ένωναν στις δύο επόμενες δεκαετίες. Αν και μόνο ο Αρης πήγε αργότερα στη Σχολή Σταυράκου, ό,τι παρουσίαζε ως εργασία ήταν πάντα γραμμένο και από τους δυό τους - «ήταν σαν να σπουδάζαμε μαζί».
Και τι ήταν αυτό που σας ένωσε;
«Το γέλιο» απαντούν και οι δύο με μια φωνή. Ξανά.
Ηλίας Ρουμελιώτης και Αρης Καπλανίδης - μέρος από την αγιογραφία που φιλοτέχνησε ο John Antóno για την αφίσα της μεγάλου μήκους ταινίας «Η Ζωή Ενταύθα»
«Είναι ίσως δύσκολο να το καταλάβει κανείς, αλλά δεν είχαμε κάποια φιλοδοξία όλα αυτά που σκεφτόμασταν και φτιάχναμε να γίνουν κανονική δουλειά. Παίρναμε πολύ ικανοποίηση από τη διαδικασία της δημιουργίας, το ότι ενεργοποιούσαμε ότι ιδέα είχαμε χωρίς να σκεφτούμε τίποτα. Οταν κάναμε την μεγάλου μήκους ταινίας μας, το “Ζωή Ενταύθα», έγινε με ότι λεφτά είχε μαζέψει ο Ηλίας, με τη βοήθεια των φοιτητών από τη Σταυράκου, αλλά ποτέ δεν ήταν προγραμματισμένο ότι αυτό θα είναι η δουλειά μας. Ο πήχης ήταν πολύ χαμηλός. Σκεφτόμουν να γίνω γραφίστας - γενικά να είμαστε υπάλληλοι κάπου, να έχουμε ένα σταθερό εισόδημα και στον ελεύθερο χρόνο μας να κάνουμε τις ταινίες μας.»
«Φτάσαμε και οι δύο σε ένα σημείο με τις δουλειές που κάναμε - ο Ηλίας στα μαγειρία και εγώ στις διαφημιστικές, όπου συνειδητοποιήσαμε πως ό,τι κάνεις για καλύτερο είναι αυτό που κανείς δεν θέλει, ενώ αυτό που κάνεις γρήγορα και χωρίς να το προσέξεις, επιβραβεύεται. Είχαν αρχίσει οι δουλειές αυτές να μας δηλητηριάζουν. Τα δύο χρόνια αυτά που μας βρήκαν στο ίδιο ακριβώς σημείο, ήταν και τα δύο χρόνια που δεν γράψαμε τίποτα. Συναντιόμασταν μόνο για να κλαφτούμε ο ένας στον άλλον. Για πρώτη φορά τώρα νιώθουμε απενοχοποιημένοι πως μπορούμε να κάνουμε μόνο αυτό που μας αρέσει.»
Με το animation μπορούσαμε να εικονογραφήσουμε πράγματα που υπό άλλες συνθήκες θα θεωρούνταν φτηνά ή πεζά. Με το animation μπορούσαμε επιτέλους να κάνουμε αυτό που θέλαμε, να “κάνουμε το ελληναριό έντεχνο”.»
Ηλίας Ρουμελιώτης και Αρης Καπλανίδης στα γυρίσματα του «Η Ζωή Ενταύθα»
Από τι απενοχοποιηθήκατε;
«Για χρόνια διαχωρίζαμε τα πράγματα που κάναμε. Λέγαμε πως αυτό δεν είναι «τόσο» όσο αυτό, ότι τα σκετς δεν είναι ταινία, ότι αυτό είναι πιο φτηνό… Τελικά, ανακαλύψαμε, πως όλα οδηγούσαν στη στιγμή που πρέπει να πάρεις το φτηνό από το ένα κομμάτι, γιατί είναι αληθινό και γελάς με αυτό, και να του δώσεις τη μορφή αυτού που θεωρείς σοβαρό και να τα κάνεις ένα.»
«Η φόρμα του "Από το Μπαλκόνι" προέκυψε από ένα πείραμα σε ένα βίντεο που κάναμε για την ΤΡΙΠΑ, το συγκρότημα μας. Θέλαμε να κάνουμε ένα mockumentary για την ιστορία του συγκροτήματος, σατιρίζοντας ουσιαστικά και εμάς τους ίδιους αλλά και τη μουσική βιομηχανία. Το φτιαξαμε ηχητικά και στη συνέχεια βάλαμε τις εικόνες, γυρίσαμε σκηνές από βίντεο κλιπ υποτιθέμενων τραγουδιών μας, σπικάζ από τηλεοπτικές εκπομπές κλπ.»
Δείτε το «ΤΡΙ.Π.Α. ΚΡΟΥ | 1922 - 2015 (Official Documentary)» εδώ
Το συγκρότημα συνεχίζει;
«Δεν σταμάτησε ποτέ. Πάντα όμως ήταν κάπως μπουτίκ. Κάναμε εμφανίσεις, βίντεο, live με τα Ημισκούμπρια. Είχε πάει καλά. Κάνουμε τους άγριους και σατιρίζουμε. Αυτή είναι η λογική.»
Στη σάτιρα σας τι χωράει;
«Μας ενδιαφέρει να μιλάμε για τους ανθρώπους που γνωρίζουμε. Και να τους σατιρίζουμε. Σε αυτούς ανήκουμε κι εμείς. Οπότε σατιρίζουμε τους εαυτούς μας. Δεν τους κοιτάμε αφ’ υψηλού. Αυτό κάνουμε και στην ταινία. Προσπαθούμε να κοιτάξουμε με συμπάθεια ακόμη και τα αρνητικά χαρακτηριστικά των ηρώων. Η αφετηρία είναι η καρικατούρα, αλλά μπαίνοντας βαθύτερα στην ιστορία του κάθε χαρακτήρα αρχίζεις να βλέπεις την πραγματικότητα του κάθε ανθρώπου, από που έρχεται, που πηγαίνει. Για όλους ισχύει το εν δυνάμει τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά. Σε όλα τα πράγματα που κάνουμε μας απασχολεί η κοντοφθαλμία - ο τρόπος που βλέπουμε τους άλλους και ο τρόπος που οι άλλοι βλέπουν εμάς.»
«Η ταινία ξεκίνησε από την ιστορία μιας γυναίκας που είναι κουτσομπόλα, αλλά όταν αρχίσαμε να φτιάχνουμε την ιστορία της, να βάζουμε βιωματικά πράγματα μέσα στο χαρακτήρα της, αρχίσαμε να την ανακαλύπτουμε σχεδόν για πρώτη φορά. Ίσως τελικά αυτός ο μηχανισμός που κάνει την ταινία να λειτουργεί είναι ίσως και η εξήγηση που χρειάζεσαι σαν άνθρωπος για να δεις με μεγαλύτερη ενσυναίσθηση τον δίπλα σου. Είναι σημαντικό να αφήνεις ανοιχτό το ενδεχόμενο κάθε φορά που συναντάς κάποιον και κρίνεις τη στάση του, ότι κάτι μπορεί να τρέχει και με τον άλλον και να μην ασχολείσαι μόνο με την πάρτη σου. Αν σταματήσουμε να κοιτάμε μόνο τον εαυτό μας, θα συνειδητοποιήσουμε πως και κάποιος άλλος κοιτάζει εμάς.»
Οι ΤΡΙΠΑ ΚΡΟΥ το 2015 - Βασίλης Λόγιος, Αρης Καπλανίδης, Ηλίας Ρουμελιώτης
Υπάρχουν όρια στη σάτιρα;
«Αν εγώ έχω ένα δικαίωμα και εσύ το στερείσαι δεν είμαι σε θέση να σου υποδεικνύω να το διεκδικείς με περισσότερη αβρότητα ή να φωνάζεις λιγότερο. Από την άλλη η σάτιρα δεν θα έπρεπε να φοβάται τίποτα, να μην λογοκρίνεται και κυρίως να μην αυτολογοκρίνεται. Θα έπρεπε να μπορεί να εκτεθεί και να δοκιμαστεί και μετά από χρόνια να ακούγεται και να λες “αυτό σήμερα δεν θα το λέγαμε ποτέ".»
Στο «Από το Μπαλκόνι» νιώσατε να αυτολογοκρίνεστε;
«Καθόλου. Άλλωστε θα ήταν η τελευταία μας ταινία! Ο μεγαλύτερος αγώνας μας είναι σε ό,τι κάνουμε να μην είμαστε διδακτικοί. Να κάνουμε πράγματα που να μην μοιάζουν με κήρυγμα. Κραζόμαστε από μόνοι μας δηλαδή.»
Μετά από το «Από το Μπαλκόνι», τι;
«Ετοιμάζουμε ένα ντοκιμαντέρ για τις αφηγήσεις γυναικών από τη Μικρασιατική καταστροφή. Βρίσκονται συγκεντρωμένες στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών. Οταν τις διαβάζεις - επειδή έχουν καταγραφεί με τους πλεονασμούς, τα λάθη, τον τρόπο που μιλούσαν, είναι ένας λόγος καθημερινός, ανεπιτήδευτος. Εχουμε μαζέψει 26 μαρτυρίες και αν πάρουμε την έγκριση θα έχουμε πρόσβαση και στο έγγραφο υλικό, για να καλύψουμε από το διωγμό μέχρι την εγκατάσταση την εμπειρία, μόνο, των γυναικών. Υπάρχει μια τρομερή αντίφαση στις μαρτυρίες που είναι ακριβώς αυτό που μας αρέσει: αυτές οι γυναίκες μιλάνε για πράγματα φρικτά, για μια τραγωδία, αλλά μιλούν σαν να παραπονιούνται στο δήμο για τα κλαδιά που έχει αφήσει στη μέση του δρόμου. Μιλούν επίσης γνωρίζοντας ότι ως γυναίκες δεν είχαν πολλές ευκαιρίες να μιλήσουν δημόσια για αυτό που τους συνέβαινε - μπορείς να ανιχνεύσεις μέσα σε όλο αυτές ευθειές γραμμές με το #metoo. Είναι γυναίκες που μιλούν για προβλήματα που αφορούν όλες τις γυναίκες - και εκείνη την εποχή, αλλά και σε κάθε εποχή. Είναι ηρωίδες από αυτές που αγαπάμε και για τις οποίες θέλουμε να μιλάμε στις ταινίες μας.»
Ποιους θα ευχαριστήσετε αν κερδίσετε το βραβείο Ιρις για το καλύτερο animation;
Ο Αρης απαντάει τον Ηλία: «Αν δεν υπήρχε ο Ηλίας, δεν θα μπορούσα ποτέ να πιστέψω ότι όλο αυτό μπορεί να πάει παρακάτω. Είναι πάντα σημαντικό ότι είμαστε δύο. Δεν ξέρουμε που αλληλοσυμπληρωνόμαστε. Είναι αυτόματο. Οι ιδέες ανήκουν και στους δύο.»
Ο Ηλίας απαντάει την παραγωγό τους, Ιωάννα Σουλτάνη, το Κέντρο Κινηματογράφου, την ΕΡΤ, όλους όσους στήριξαν την ταινία. Πριν απ’ όλους αυτούς, τον Άρη.
«Δεν έχουμε ξαναζήσει κάτι προηγούμενο να κάνει την διαδρομή προς το επόμενο πιο εύκολη. Αν συμβεί αυτό είναι ευπρόσδεκτο. Ακόμη κι αν δεν γίνει, ακόμη κι αν δεν τα καταφέρουμε, ξέρουμε ότι δεν θα ξαναγυρίσουμε πίσω. Θέλουμε να κάνουμε ταινίες. Αυτή τη φορά δεν θα μας κινήσει το βιοποριστικό. Αυτή η ανάγκη είναι μεγαλύτερη.»
«Παρά τα φαινόμενα, είμαστε και οι δύο πάρα πολύ ντροπαλοί. Και όταν κάνουμε κάτι που αρέσει, είναι σαν να ανοίγουμε μια κουβέντα με τους δίπλα μας που αλλιώς δεν θα ανοίγαμε ποτέ.»
Δείτε εδώ ένα αποκλειστικό για το Flix ημερολόγιο της διαδικασίας του animation για το «Από το Μπαλκόνι» (ή αλλιώς «Η Κάθοδος των Δημιουργών στην τρέλλα»)
