H ιστορία των ριμέικ μέσα στα χρόνια δεν υπήρξε αυτό που θα έλεγε κάποιος «συντονισμένη». Παρόλη την ευρέως αποδεκτή άποψη πως τα μόνα ριμέικ που αξίζουν είναι αυτά που βασίζονται σε ταινίες που δεν έκαναν επιτυχία, το Χόλιγουντ (το οποίο κατέληξε να έχει ειδικά τμήματα στα μεγάλα του στούντιο για να χειρίζονται ιδέες για ριμέικ) διασκεύασε και διασκευάζει από κλασικές ταινίες, γαλλικές ταινίες (τι trend κι αυτό;), ταινίες που δεν έχουν λόγο να διασκευαστούν και γενικά οτιδήποτε μπορεί να μπει στον κάδο ανακύκλωσης με τη δικαιολογία πως η κάθε νέα γενιά χρειάζεται μια δική της εκδοχή πάνω σε μια ταινία για να μπορέσει να ταυτιστεί.
Ακριβώς όπως και με τα σίκουελ (ναι, ναι, δεν ξεχνάει κανείς το δεύτερο μέρος του «Νονού»), λίγα είναι τα ριμέικ που κατάφεραν να ξεπεράσουν την ταινία στην οποία βασίστηκαν, εκτός αν αυτή ήταν όντως μια άγνωστη ταινία που δεν γνώριζε κανείς μέχρι τη στιγμή που το ριμέικ της την ανάγκασε να βγει από την αφάνεια.
Το «Ακρωτήρι του Φόβου» του Τζ. Λι Τόμπσον από το 1962 που βγαίνει αυτήν την εβδομάδα σε θερινή επανέκδοση (διαβάστε περισσότερα εδώ) αποτελεί ωστόσο την τέλεια αφορμή για μια επιστροφή στα ριμέικ που κατάφεραν όχι μόνο να σταθούν στο ύψος των προκατόχων τους αλλά και να τους ξεπεράσουν, κερδίζοντας τη δύσκολη μάχη του «revisited». Και αυτό επειδή δεν προτίμησαν τη λογική της επιχειρηματικής αρπαχτής, αλλά ενέδωσαν σε ένα ξαναδιάβασμα μιας παλιότερης ταινίας που υπήρχε σοβαρός λόγος να κυκλοφορήσει σε ένα (ή και περισσότερα) ακόμη αντίτυπο.
Ας δούμε τα καλύτερα...
Η Απειλή του Τζον Κάρπεντερ (1981)
Μπορεί το «The Thing From Another World» (1951) του Χάουαρντ Χοκς να υπήρξε μια σπάνια καλλιτεχνική και εμπορική στιγμή της επιστημονικής φαντασίας των 50s και μια από τις αγαπημένες ταινίες του Τζον Κάρπεντερ (απόσπασμα της βλέπουμε σε μια τηλεόραση στη «Νύχτα με τις Μάσκες»), αλλά το ριμέικ του 1981 παραμένει εκτός από μια πιο πιστή μεταφορά του «Who Goes There?» του Τζον Γ. Κάμπελ (1938) μια απείρως πιο σκοτεινή και απειλητική αλληγορία για την ανθρώπινη κατάσταση και ταυτόχρονα μια από τις πιο επιδραστικές - σχεδόν αρχετυπική - ταινίες τρόμου της ιστορίας του σινεμά.
Ο Ανθρωπος που Γνώριζε Πολλά του Αλφρεντ Χίτσκοκ (1956)
O Χίτσκοκ είχε δηλώσει στον Φρανσουά Τριφό πως η ταινία του 1936 ήταν η δουλειά ενός ταλαντούχου ερασιτέχνη, ενώ το ριμέικ του 1956 η δουλειά ενός επαγγελματία. Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, ο Χίτσκοκ υπήρξε ο μόνος άνθρωπος που μπόρεσε (τόλμησε;) να διασκευάσει τον εαυτό του (συγνώμη Γκας Βαν Σαντ!), ρίχνοντας χρώμα, ακόμη πιο δαιμόνιο σασπένς και μια σκηνή - αναφορά (αυτής της ορχήστρας) τόσο αριστουργηματικά σκηνοθετημένη που σε κάνει να ξεχνάς πως υπήρχε κάπου κάποτε κάποιο φιλμ με τον ίδιο τίτλο και τον ίδιο σκηνοθέτη. (Διαβάστε περισσότερα για την ταινία εδώ)
Ενα Αστέρι Γεννιέται του Τζορτζ Κιούκορ (1954)
Ενα ρομαντικό δράμα για την άνοδο και την πτώση μιας χολιγουντιανής ηθοποιού σκηνοθετημένο με στιβαρότητα από τον Γουίλιαμ Γουέλμαν το 1937 (με την Τζάνετ Γκέινορ στο ρόλο που αποθέωσε η Τζούντι Γκάρλαντ στην εκδοχή του 1954), γίνεται στα χέρια του Τζορτζ Κιούκορ μια από τις πιο σπαρακτικά ειλικρινείς ταινίες για το ίδιο το Χόλιγουντ και την βιομηχανία του θεάματος, ένα μελόδραμα που σε βρίσκει απροετοίμαστο κάθε φορά μπροστά στην αφοπλιστική γήινη του υπόσταση, μια μελαγχολική ελεγεία για το κυνήγι της επιτυχίας, της αγάπης και της ευτυχίας. Με ένα one woman show από την Γκάρλαντ που ίπταται πέρα και πάνω από το ήδη μεγενθυμένο μύθο της.
H Μύγα του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ (1984)
Κρατώντας από την διασκεδαστική αλλά και απλοϊκή πρωτότυπη ταινία του 1956 σε σκηνοθεσία του Κερτ Νιούμαν, μόνο την ιστορία ενός πειράματος που μεταμορφώνει έναν επιστήμονα σε μύγα, ο Ντείβιντ Κρόνενμπεργκ δημιούργησε μια από τις καλύτερες ταινίες τρόμου των 80s και ένα κλασικό δοκίμιο πάνω στην αιώνια ζωή και το θάνατο που στην εποχή του υπήρξε η τέλεια αντανάκλαση του τρόμου για το AIDS. Σήμερα παραμένει σχεδόν τόσο κλασική όσο και επιδραστική για όλα τα τέρατα που γέννησε από τότε η ανάγκη του ανθρώπου να νικήσει το χρόνο.
Αληθινά Ψέματα του Τζέιμς Κάμερον (1994)
Μπορεί να μην είναι ευρέως γνωστό, αλλά το «True Lies» δεν είναι παρά ένα ριμέικ μιας γαλλικής ταινίας με τίτλο «La Totale!» του 1991 σε σκηνοθεσία του Κλοντ Ζιντί. Αυτό που είναι ωστόσο γνωστό είναι πως η ταινία του Κάμερον πήρε ένα επιεικώς βλακώδες σενάριο (και μια επιεικώς χαζοχαρούμενη ταινία) για να φτιάξει μια από τις πιο απολαυστικές κωμωδίες που γυρίστηκαν ποτέ με σκοπό να σχολιάσουν τη μανία του Χόλιγουντ με τους υπερήρωες, τα σέξι θηλυκά και την εμβληματική φιγούρα του Αρνολντ Σβαρτζενέγκερ, εδώ στον καλύτερο ρόλο της καριέρας του.
Ενας Μεγάλος Ερωτας του Λίο ΜακΚάρεϊ (1957)
Μπορεί ο Λίο ΜακΚάρεϊ να διασκεύασε το δικό του «Love Affair» του 1939 με το ίδιο σενάριο και ακολουθώντας πιστά σκηνή προς σκηνή το πρωτότυπο φιλμ, αλλά το «An Affair to Remember» κατάφερε να ξεπεράσει τον πρόγονο του με μερικές απλές αλλά καίριες προσθήκες. Σημαντικότερη αυτή του technicolor χρώματος, της λάμψης των Κάρι Γκραντ και Ντέμπορα Καρ (στους ρόλους που πρώτοι έπαιξαν ο Σαρλ Μπουαγιέ και η Αιρίν Νταν) και της ωριμότητας που μοιάζει να έχει περάσει την μετά 20ετίας εκδοχή της ίδιας ιστορίας με το λούστρο μιας λυτρωτικής μελαγχολίας. (Διαβάστε περισσότερα για την ταινία εδώ)
O Σημαδεμένος του Μπράιαν Ντε Πάλμα (1983)
Ιδιότυπη περίπτωση, η εκδοχή του Ντε Πάλμα πάνω στο αρχετυπικό γκανγκστερικό έπος του Χάουαρντ Χοκς από το 1932, δεν είναι ότι είναι ακριβώς καλύτερη. Είναι απλά ότι, μέσα στην αυτοσαρκαστική της διάθεση, την απροκάλυπτη βία και την ερμηνεία - σταθμό στην καριέρα του Αλ Πατσίνο, ο Ντε Πάλμα δίνει τη σύγχρονη εκδοχή ενός αμοραλιστικού σύμπαντος που ισχύει αυτούσιο ακόμη και σήμερα και που στην υπέροχη κατά τ' άλλα ταινία του Χοκς, η οποία διαδραματίζεται μέσα στην ποτοαπαγόρευση και υποκύπτει στη λογική του «κλέφτη και του αστυνόμου», μοιάζει ήδη ξεπερασμένη.
H Συμμορία των 11 του Στίβεν Σόντερμπεργκ (2001)
Δεν διαφωνεί κανείς πως ακόμη και μπροστά στα ονόματα των Μπραντ Πιτ, Τζορτζ Κλούνεϊ, Ματ Ντέιμον και Τζούλια Ρόμπερτς, η αυθεντική rat pack της πρώτης ταινίας του 1960 από τον Λίους Μάιλστοουν παραμένει κάτι που οφείλεις να αντιμετωπίσεις με δέος. Ελα, όμως, που η απόλυτα απενοχοποιημένη εκδοχή του Σόντερμπεργκ διαθέτει πιο ενδιαφέρουσα πλοκή, περισσότερο πνεύμα, πιο καλογραμμένους διαλόγους και μια αίσθηση λάμψης που εκτοξεύεται σε ισχυρές δόσεις fun, δικαιώνοντας με απολαυστικό τρόπο το σινεμά ως pure entertainment.
Το Κορίτσι με το Τατουάζ του Ντέιβιντ Φίντσερ (2011)
Χωρίς να έχει λυθεί ακόμη το ζήτημα του αν η εκδοχή του Φίντσερ πάνω στο πρώτο βιβλίο της τριλογίας του «Millennium» είναι ριμέικ ή όχι της πρωτότυπης σουηδικής ταινίας του Νιλς Αρντεν Οπλεφ από το 2009, δύσκολα μπορεί να υποστηρίξει κανείς πως ο Φίντσερ δεν απογείωσε το πορτρέτο μιας Ευρώπης σε ελεύθερη πτώση σε ένα υπερμεγέθες, κατασκότεινο, βίαιο και απολαυστικό θρίλερ μυστηρίου που στην τελική κάνει και την πρωτότυπη ταινία να μοιάζει άκρως πιο ενδιαφέρουσα. Αφήστε που η Ρούνι Μάρα κατάφερε να στιγματίσει ακόμη περισσότερο και από την καταπληκτική Νούμι Ραπάς την Λίζμπεθ Σαλάντερ, ως πανκ ηρωίδα για όλες τις εποχές. (Διαβάστε περισσότερα για την ταινία εδώ)
To Γεράκι της Μάλτας του Τζον Χιούστον (1941)
Η κλασική ταινία του Τζον Χιούστον υπήρξε στην πραγματικότητα το δεύτερο ριμέικ του μυθιστορήματος του Ντάσιελ Χάμετ, αφού πριν από αυτήν είχαν γυρίστεί, μέσα στην ίδια δεκαετία, το «Γεράκι της Μάλτας» το 1931 από τον Ρόι Ντελ Ρουθ και το «Satan Met as A Lady» το 1936 από τον Γουίλιαμ Ντίτερλι με την Μπέτι Ντέιβις. Καμία όμως από αυτές τις δύο ταινίες δεν συνέλαβε πιο ευρηματικά και εμβληματικά για την ιστορία του φιλμ νουάρ το πνεύμα του Χάμετ, όσο η ταινία του Χιούστον σε ένα μείγμα λαϊκού κινηματογράφου που από τους πόρους του αναβλύζουν ακόμη και σήμερα τα πιο άριστα υλικά της αμερικάνικης κινηματογραφικής παράδοσης, ένα σχεδόν ανεξέλεγχτο βρετανικό φλέγμα και ένας Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ κομμένος και ραμμένος για να κάνει τη μεγάλη οθόνη προσωπική του υπόθεση.
Imitation of Life του Ντάγκλας Σερκ (1959)
Περισσότερο ακόμη κι από το «Magnificent Obsession» (βασισμένο και αυτό σε ταινία του Τζον Σταλ), η εκδοχή του Ντάγκλας Σερκ στο «Imitation of Life» που ο Τζον Σταλ σκηνοθέτησε το 1934 μας φέρνει μπροστά σε ένα παράδοξο: δύο ταινίες που μοιάζουν τόσο πολύ ώστε να καταλήγουν εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους, και οι δύο δείγματα του ταλέντου δύο συγγενικών σκηνοθετών με κατασταλαγμένη και αριστοτεχνική άποψη πάνω στο μελόδραμα. Η εκδοχή του Σερκ, μέσα στην έγχρωμη σινεμασκόπ μελαγχολία της, κερδίζει ελαφρώς στη σύγκριση κυρίως λόγω του πάθους με το οποίο ο Σερκ αποδομεί το αμερικάνικο όνειρο καθώς αυτό προσωποποιείται πάνω στην - σπαρακτική εδώ - λάμψη της Λάνα Τάρνερ, σε αντίθεση με την πιο δυναμική ηρωίδα της εκπληκτικής Κλοντέτ Κολμπέρ στην ταινία του 1934.
Invasion of the Body Snatchers του Φίλιπ Κάουφμαν (1978)
Παίρνοντας ένα πρώτης τάξεως υλικό, το αυθεντικό «Invasion of the Body Snatchers» του Ντον Σίγκελ (1956) ο Φίλιπ Κάουφμαν μετέτρεψε την απειλή των εξωγηίνων που «αντιγράφουν» τους ανθρώπους σε ένα ακόμη πιο απειλητικό, ακόμη πιο φρενήρες και κυρίως αστείο (με τη λογική του γελάς γιατί δεν ξέρεις τι να κάνεις από τον τρόμο) φιλμ, φτιαγμένο για να σχολιάσει ποικιλοτρόπως τον ερχομό των συντηρητικών 80s, αποχαιρετώντας για πάντα την αθωότητα των 70s.
12 Πίθηκοι του Τέρι Γκίλιαμ (1995)
Δεν είναι κανείς τόσο ανόητος, ώστε να υποστηρίξει ότι οι «12 Πίθηκοι» του Τέρι Γκίλιαμ είναι καλύτερη ταινία από το «La Jetee» (1962) του Κρις Μαρκέρ. Αλλά είναι η τέλεια επιλογή για το πως ένα κινηματογραφικό έρχο τέχνης φτιαγμένο από ασπρόμαυρες φωτογραφίες μπορεί να γεννήσει ένα εμπνευσμένο ριμέικ, μια αστεία, τραγική, συναρπαστική, τρομακτική ταινία - σχόλιο πάνω στο τέλος του χρόνου, της μνήμης και του κόσμου, με την ίδια ευρωπαϊκή ευαισθησία που το οραματίστηκε ο Μαρκέρ και την προσθήκη της βρετανικης τρέλας ενός γνήσιου Μόντι Πάιθον σε μια από τις καλύτερες στιγμές του.
Ben Hur του Γουίλιαμ Γουέλμαν (1959)
Ριμέικ της ομώνυμης βωβής ταινίας του Φρεντ Νίμπλο από το 1925 (αλλά και του πρώτου δεκαπεντάλεπτου μόλις «Ben Hur» του 1907), το φιλμ του Γουίλιαμ Γουέλμαν δεν έχει σημασία αν είναι καλύτερη ταινία από αυτή στην οποία βασίστηκε, αφού το μέγεθος της υπήρξε ικανό να εκτοπίσει ακόμη και την τεράστια επιτυχία του ομώνυμου βιβλίου του Λιου Βάλας στο οποίο βασίστηκε. Στα υπέρ της φυσικά τόσο το γεγονός ότι ήταν ομιλούσα, έγχρωμη, σινεμασκόπ και ελεύθερη να υπονοήσει όλες τις ομοφυλοφιλικές αποχρώσεις που ακόμη και ο πιο ανυποψίαστος θα μπορούσε να διακρίνει στην ιστορία του Μπεν Χουρ και του Μεσάλα.
Αληθινό Θράσος των Τζόελ και Ιθαν Κοέν (2010)
Στην πραγματικότητα δεν ήταν και πολύ δύσκολο για τους αδερφούς Κοέν να κάνουν μια ταινία καλύτερη από το «True Grit» του Χένθρι Χάθαγουεϊ που χάρισε το 1969 Οσκαρ ερμηνείας στον Τζον Γουέιν. Μάλλον ένα συμβατικό γουέστερν που θα χρωστάει για πάντα τη φήμη του στον μονόφθαλμο Γουέιν, το «True Grit» των Κοέν βρήκε όλα αυτά που θα το είχαν κάνει κλασικό: το χιούμορ, μια λιγότερο γραφική εικόνα της Αγριας Δύσης και μια κεντρική ηρωίδα που στο πρόσωπο της Χέιλι Στάινφελντ αποκτά την θηλυκή υπόσταση που έλειπε από την Κιμ Ντάρμπι της πρώτης ταινίας. Αν συνυπολογίσει κανείς το γεγονός πως ο Τζεφ Μπρίτζες φτάνει στα ύψη της μυθικής φιγούρας του Γουέιν χωρίς πολλή προσπάθεια, τότε ας τελειώσουμε για πάντα με την πεποίθηση πως δεν γυρίζονται πλέον σπουδαία γουέστερν! (Διαβάστε περισσότερα για την ταινία εδώ)
