[Προσοχή: το παρακάτω άρθρο περιέχει spoilers από το έκτο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν της σειράς «The Last of Us», με τίτλο «The Price».]
«If I ever were to lose you, I’d surely lose myself… Days of you and me».
Υπάρχουν στιγμές που μια μελωδία χωράει περισσότερα απ’ όσα αντέχει η σιωπή. Και όταν ο Τζόελ τραγουδά στην Eλι, με μια φωνή ραγισμένη από όλα όσα δεν μπορεί πια να πει, ο στίχος από το τραγούδι «Future Days» των Pearl Jam δεν είναι απλώς μια ανάμνηση, είναι ένας αποχαιρετισμός. Ή ίσως, η απελπισμένη απόπειρα να κρατηθεί το παρελθόν ζωντανό, όταν το παρόν είναι πια πολύ βαρύ.
Στο έκτο επεισόδιο της δεύτερης σεζόν, το «The Last of Us» με τίτλο «The Price» η αφήγηση εγκαταλείπει προσωρινά τα αίματα και τις σκιές για να στραφεί στην πιο δύσκολη επιβίωση απ’ όλες: αυτή των σχέσεων. Ο Τζόελ και η Ελι, εγκλωβισμένοι ανάμεσα στην ενοχή και τη σιωπή, βαδίζουν προς μια αλήθεια που δεν σώζει – μόνο ξεγυμνώνει. Και το τίμημα, όπως προδίδει ο τίτλος, είναι κάθε μια από εκείνες τις μέρες... «of you and me.»
Διαβάστε τα recaps του Flix για όλα τα επεισόδια της δεύτερης σεζόν του «The Last of Us»:
- Πρώτο επεισόδιο: «Future Days»
- Δεύτερο επειδόσιο: «Through the Valley»
- Τρίτο επεισόδιο: «The Path»
- Τέταρτο επεισόδιο: «Day One»
- Πέμπτο επεισόδιο: «Feel Her Love»
Εξάλλου ο σκηνοθέτης του επεισοδίου Νιλ Ντράκμαν δεν αφήνει περιθώριο παρερμηνείας. Το «The Price» δεν είναι απλώς το αντίτιμο μιας απόφασης. Είναι ο λογαριασμός που έρχεται αργά ή γρήγορα, όταν όλες οι λέξεις που δεν ειπώθηκαν αρχίζουν να βαραίνουν περισσότερο από τις πράξεις. Και στο κέντρο αυτού του επεισοδίου – σχεδόν θεατρικά στημένου – δεν βρίσκονται τα ζόμπι, οι ακροδεξιοί ή οι φονταμενταλιστές. Βρίσκεται ένας άντρας που είπε ψέματα, και ένα κορίτσι που μεγάλωσε με αυτό το ψέμα σφηνωμένο στον αυχένα.
Το επεισόδιο ανοίγει με μια στιγμή-τραύμα, βγαλμένη από τις ρίζες της βίας που σημάδεψαν τον Τζόελ. Στην αρχή του επεισοδίου, βρισκόμαστε στο 1983, όπου ο έφηβος Τζόελ αναλαμβάνει την ευθύνη για τον μικρότερο αδερφό του, Τόμι, μετά από ένα περιστατικό με την αστυνομία. Ο πατέρας τους, Χαβιέρ, γνωστός για τη βίαιη συμπεριφορά του, αντιμετωπίζει τον Τζόελ με έναν συνδυασμό αυστηρότητας και ειλικρίνειας. Αντί να τον τιμωρήσει σωματικά, του προσφέρει μια μπύρα και μοιράζεται μαζί του την προσωπική του ιστορία κακοποίησης από τον δικό του πατέρα. Ο Χαβιέρ παραδέχεται ότι προσπαθεί να είναι καλύτερος πατέρας από τον δικό του και εκφράζει την ελπίδα ότι ο Τζόελ θα καταφέρει να κάνει το ίδιο: «Ελπίζω να τα πας λίγο καλύτερα από μένα».
Μια φράση που βαραίνει, μέχρι το τέλος, ολόκληρο το επεισόδιο.
Ο Ντράκμαν χρησιμοποιεί μια σπάνια για τη σειρά του αφηγηματική γραμμή: τέσσερις διαδοχικές σκηνές, τέσσερα γενέθλια της Ελι, όπου σιγά-σιγά, αργά και βασανιστικά, αποδομείται η εικόνα που είχε πλάσει για τον Τζόελ. Από το αμήχανο «δώρο» των 15, στην τεταμένη σιωπή των 17, μέχρι την ψυχρή απόσταση στα 19 – κάθε χρονικό άλμα αφήνει τον θεατή με λιγότερη ανάσα, λιγότερη αφέλεια. Ο Πέδρο Πασκάλ, σε μια από τις καλύτερες ερμηνείες του μέχρι σήμερα, δεν παίζει τον Τζόελ. Είναι ο Τζόελ – ένας άντρας που θέλει απεγνωσμένα να κρατήσει κοντά του το μοναδικό πρόσωπο που του απέμεινε, ακόμη κι αν χρειαστεί να το πληγώσει για να το προστατεύσει. Και η Μπέλα Ράμσεϊ; Η έκφραση στα μάτια της στα τέταρτα και τελευταία γενέθλιά της είναι καθαρτήρια και καταδικαστική ταυτόχρονα.
Ο Νιλ Ντράκμαν ξέρει πολύ καλά πώς να σκηνοθετήσει το κενό. Τη σιωπή μεταξύ φράσεων. Τη σκιά στο πρόσωπο. Το μισό βλέμμα. Και σε αυτό το επεισόδιο, δημιουργεί ένα πορτρέτο δύο ανθρώπων που αγαπιούνται, αλλά έχουν καταστρέψει ο ένας τον άλλον. Η ένταση δεν βρίσκεται στα κυνηγητά και τις παγίδες – βρίσκεται στο αν η Ελι θα ακουμπήσει το χέρι της στο τραπέζι όταν εκείνος της μιλάει.
Μέσα σε ένα από τα πιο λιτά αλλά και πυκνά δομημένα επεισόδια της σεζόν, ο Τζόελ οδηγείται ξανά εκεί που ξέρει να κινείται καλύτερα: στη γκρίζα περιοχή της ηθικής, εκεί που δεν υπάρχει σωστό ή λάθος, παρά μόνο η αμείλικτη ανάγκη να επιβιώσεις. Ή, καλύτερα, να προστατεύσεις. Οποιο κι αν είναι το κόστος. Και η σκηνή με τον Γιουτζίν, σχεδόν βουβή και θαμμένη σε αποχρώσεις σκοτεινής ενοχής, εξελίσσεται σαν σιωπηλός θρήνος. Ο Γιουτζίν έχει μολυνθεί. Ξέρει ότι ο χρόνος του τελειώνει και ζητά το μόνο πράγμα που μπορεί να τον κάνει να φύγει με λίγη αξιοπρέπεια: να αποχαιρετήσει τη γυναίκα του. Ο Τζόελ, όμως, έχει ήδη πάρει την απόφασή του. Σχεδόν χωρίς δισταγμό, του χαρίζει μια γρήγορη, καθαρή έξοδο – όχι από οίκτο, αλλά από φόβο. Οχι από ευσπλαχνία, αλλά από την ανάγκη να κρατήσει τον έλεγχο του αφηγήματος. Και του κόσμου γύρω του.
Το βλέμμα του Τζόελ λίγο πριν πατήσει τη σκανδάλη, δεν είναι εκείνο ενός άντρα που παίρνει την ευθύνη. Είναι εκείνο ενός άντρα που ξέρει πως χάνει – λίγο λίγο – ό,τι τον έκανε κάποτε άνθρωπο. Το βάρος δεν είναι στον πυροβολισμό, αλλά στο ψέμα που ακολουθεί. Λέει στη Γκέιλ πως ο Γιουτζίν του ζήτησε να τον σκοτώσει για να την προστατέψει. Μια ιστορία ταιριαστή, ασφαλής, μα ψεύτικη. Ομως η αλήθεια δεν μένει θαμμένη για πολύ. Η Ελι, με ένα βλέμμα που κόβει πιο βαθιά κι από κάθε πληγή, αποκαλύπτει τα γεγονότα στη Γκέιλ. Οχι για να ξεσκεπάσει τον Τζόελ, αλλά γιατί δεν αντέχει πια το βάρος των ψεμάτων. Γιατί βλέπει πια καθαρά: πως αυτός ο άντρας που υποτίθεται πως την αγαπά, σκοτώνει την αλήθεια στο όνομα της αγάπης του.
Ελπίζω να τα πας λίγο καλύτερα από μένα.»
Και κάπως έτσι φτάνουμε στην παραμονή της μοιραίας εκείνης μέρας με τον Τζόελ και την Ελι να βρίσκονται στη βεράντα του σπιτιού τους και να μιλάνε. Ισως, για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό, ειλικρινά. Μόνο δύο άνθρωποι σε μια βεράντα, και η αλήθεια τους. Ο Τζόελ, καταρρακωμένος, παραδέχεται πως έσωσε την Ελι σκοτώνοντας τους Fireflies, γνωρίζοντας πολύ καλά πως της στέρησε όχι μόνο μια πιθανή θεραπεία αλλά και την αίσθηση νοήματος για τη δική της επιβίωση. Κι εκείνη, πιο ώριμη από ποτέ, του λέει πως δεν τον συγχωρεί – όχι ακόμη – αλλά θέλει να προσπαθήσει.
«Ελπίζω να τα πας λίγο καλύτερα από μένα.» Η ίδια φράση που ακούσαμε νωρίτερα από τον πατέρα του, στο σκληρό φλας μπακ της παιδικής του ηλικίας. Αλλά αυτή τη φορά, δεν την κουβαλάει ως βάρος. Την επιστρέφει ως λύτρωση. Εκεί, στην άκρη αυτής της βεράντας, δεν υπάρχει συναισθηματική απογείωση. Είναι η ίδια φράση. Αλλά τώρα έχει βάθος. Δεν είναι απλώς μια μετάθεση ευθύνης. Είναι παραδοχή. Είναι συγγνώμη. Είναι η τελευταία του απόπειρα να σπάσει έναν κύκλο: της βίας, του ψέματος, του τρόμου να αγαπάς. Η σύνδεση αυτών των δύο σκηνών — της αρχικής με τον πατέρα του Τζόελ και της τελικής με την Έλι — αναδεικνύει το κεντρικό θέμα του επεισοδίου: την επίδραση της οικογενειακής κληρονομιάς και τη δυνατότητα της αλλαγής. Ο Τζόελ, επηρεασμένος από την κακοποιητική συμπεριφορά του πατέρα του, προσπαθεί να γίνει καλύτερος, αλλά συχνά αποτυγχάνει. Ωστόσο, η αναγνώριση των λαθών του και η ειλικρινής του επιθυμία να δει την Ελι να αποφεύγει τα ίδια λάθη προσφέρει μια αχτίδα ελπίδας για το μέλλον. Και κάπως έτσι, ο Ντράκμαν μάς δίνει μια από τις πιο ώριμες, πιο ειλικρινείς, πιο θλιμμένα τρυφερές στιγμές της σειράς: δύο χαρακτήρες που κάθονται μαζί, ανάμεσα στις πληγές και τα ψέματα τους, και διαλέγουν, όχι τη συγχώρεση αλλά την απόπειρα της.
Σε έναν κόσμο που δεν συγχωρεί, το «The Last of Us» επιλέγει να μιλήσει για τη δυσκολία — και την ομορφιά — του να προσπαθείς. Οχι να ξεχάσεις. Οχι να σβήσεις το παρελθόν. Αλλά να ζήσεις με αυτό. Να κρατήσεις τον άλλον δίπλα σου, όχι γιατί το αξίζει, αλλά γιατί το χρειάζεσαι. Στο «The Price», δεν πληρώνεται μόνο το τίμημα των πράξεων. Πληρώνεται και η ανάγκη για ανθρώπινη επαφή. Για ειλικρίνεια. Για μια συγγνώμη που ίσως έρχεται αργά, αλλά έρχεται. Και μέσα από αυτή, η σειρά τολμά να κάνει κάτι σπάνιο: να μας θυμίσει ότι καμία αγάπη δεν είναι καθαρή. Αλλά εκείνες που μένουν, είναι εκείνες που βρίσκουν τον τρόπο να συνεχίσουν. Ισως τελικά, αυτό να είναι το πιο τρομακτικό και πιο ανθρώπινο πράγμα που μπορεί να επιβιώσει: η ελπίδα.
Δείτε την συζήτηση του Τζόελ και της Ελί στο μπαλκόνι όπως έγινε στο παιχνίδι.
Το «The Last of Us» προβάλλεται στην Ελλάδα αποκλειστικά στο Vodafone TV.
