Μετά τη μεγάλη επιτυχία των δύο περασμένων διοργανώσεων, η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων, η Ταινιοθήκη της Ελλάδος και το WIFT GR (Women in Film and Television Greece), παρουσιάζουν το τρίτο αφιέρωμα «50/50 Ισότητα και στον Κινηματογράφο» στις 13 και 14 Ιουνίου 2019 (Πέμπτη-Παρασκευή), στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος (Ιερά Οδός 48, μετρό Κεραμεικός) με ελεύθερη είσοδο.
Θα προβληθούν τρία ντοκιμαντέρ παραγωγής 2019 («Η Συνήγορος», «Οι Κατίνες μου», «Delphine and Carole») καθώς και η κλασική ταινία μυθοπλασίας «Hannah Arendt». Oι τέσσερις ταινίες φωτίζουν τη δράση ανώνυμων και επώνυμων γυναικών με σημαντική κοινωνική και ανθρωπιστική δράση που ύψωσαν τη φωνή και το ανάστημά τους ενάντια στις διακρίσεις και τον σεξισμό. Είτε υπερασπίζοντας το δικαίωμα των μειονοτήτων στις κοινωνίες, είτε αρθρώνοντας έναν σημαντικό ανθρωπιστικό και ουμανιστικό λόγο ενάντια στο τέρας του αυταρχισμού. Kαι στις τέσσερις ταινίες πρωταγωνιστούν γυναίκες μπροστά αλλά και πίσω από την κάμερα.
«Η Συνήγορος»
Την Πέμπτη 13 Ιουνίου, στις 20.30, κατά την έναρξη του αφιερώματος, θα απευθύνουν χαιρετισμό η Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών, κυρία Φωτεινή Κούβελα και η πρόεδρος του ΔΣ της Ταινιοθήκης της Ελλάδος, κυρία Μαρία Κομνηνού. Αμέσως μετά θα ακολουθήσει το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ «Συνήγορος» (Ισραήλ, Καναδάς, Ελβετία, 2019, 110΄) των Rachel Leah Jones και Philippe Bellaiche. H Ισραηλινή δικηγόρος Λέα Τσεμέλ εργάζεται ως συνήγορος υπεράσπισης Παλαιστινίων κατηγορουμένων στο Ισραήλ εδώ και μια πεντηκονταετία, χωρίς να υποπίπτει σε διακρίσεις και διαχωρισμούς. Έχει προσφέρει τις υπηρεσίες της σε φεμινίστριες και φονταμενταλιστές, σε ειρηνικούς διαδηλωτές και ένοπλους μαχητές. Ένα συγκινητικό πορτρέτο μιας γυναίκας που έχει αφιερώσει ολόκληρη τη ζωή της στην απονομή δικαιοσύνης και την προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, βάζοντας το δικό της λιθαράκι για έναν καλύτερο κόσμο. Προλογίζει η δικηγόρος Άννυ Παπαρρούσου.
Στις 23.00 θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ «Οι Κατίνες μου» (Ελλάδα, 2019, 74’) της Βίλμας Μενίκη. Πρόκειται για την ιστορία της Αυτόνομης Ομάδας Γυναικών Θεσσαλονίκης, που έδρασε την περίοδο 1985-1995. Φεμινιστικό περιοδικό, γραμμή SOS για κακοποιημένες γυναίκες, φεστιβάλ γυναικών, πορείες και εκδηλώσεις. Τι λένε κάποιες από τις γυναίκες της ομάδας για το τότε και το τώρα; Πώς έδρασε στον δημόσιο χώρο; Πώς μας άλλαξε; Προλογίζει η σκηνοθέτιδα της ταινίας και οι δύο πρωταγωνίστριές της.
«Οι Κατίνες μου»
Την Παρασκευή 14 Ιουνίου, στις 20.45 θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ «Delphine et Carole, Insoumuses» (Γαλλία, 2019, 68’) της Callisto McNulty. Τη δεκαετία του ’70, η θρυλική ηθοποιός Delphine Seyrig ήταν γνωστή ως τραγουδίστρια, λεσβία, σύζυγος ενός πρεσβευτή αλλά και νοικοκυρά. Ήταν επίσης μία ενεργή φεμινίστρια. Μαζί με την Carole Roussopoulos, Ελβετή κινηματογραφίστρια παντρεμένη με Έλληνα, υπήρξε μία από τις πρώτες κινηματογραφικές ακτιβίστριες στη Γαλλία, όχι μόνο καταγράφοντας διαμαρτυρίες από το γαλλικό γυναικείο κίνημα αλλά και χρησιμοποιώντας το νέο μέσο για να αντιμετωπίσει την κυρίαρχη εκπροσώπηση των γυναικών στην τηλεόραση. Το ντοκιμαντέρ αξιοποιεί αποσπάσματα από φεμινιστικά έργα και από τηλεοπτικές συντεντεύξεις των Σιμόν ντε Μποβουάρ, Μαργκερίτ Ντυράς και Σαντάλ Ακερμάν. Προλογίζει η σκηνοθέτιδα Κατερίνα Ευαγγελάκου.
Στις 22.30 η βραδιά κλείνει με την ταινία μυθοπλασίας «Hannah Arendt» (Γερμανία, 2012, 113΄) της Μαργκαρέτε Φον Τρότα. Η γνωστή ηθοποιός του Νέου Γερμανικού Κινηματογράφου Μπάρμπαρα Σούκοβα οδηγημένη από το έμπειρο χέρι της Μαργκαρέτε Φον Τρότα, ενσαρκώνει την Χάνα Άρεντ σε μια βιογραφία της σημαντικής γερμανοεβραίας πολιτικής φιλοσόφου. Τα περίφημα άρθρα της Άρεντ σχετικά με τη δίκη του πρώην ναζιστή Άντολφ Άιχμαν στο The New Yorker, εισάγουν τη φημισμένη θέση της «κοινοτοπίας του κακού». Χρησιμοποιώντας υλικό από την πραγματική δίκη του Άιχμαν στην Ιερουσαλήμ, η Φον Τρότα κάνει ένα φλας μπακ στο παρελθόν της Χάνα Άρεντ και στις σημαντικές διαμάχες της για την προάσπιση ενός φιλοσοφικού και ουμανιστικού ιδεώδους. Σήμερα, οι θέσεις της Άρεντ ενάντια στον αυταρχισμό, έχουν αυξημένη βαρύτητα σε μία κοινωνία που οι δυνάμεις της άκρας δεξιάς επανακάμπτουν και στοχοποιούν τις γυναίκες και τους μετανάστες. Προλογίζει η καθηγήτρια Πολιτικής Επικοινωνίας του ΕΚΠΑ, Μαρία Κομνηνού.
«Hannah Arendt»
Η συμμετοχή της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων στην ομάδα εργασίας του Συμβουλίου της Ευρώπης (ΣτΕ) για την αντιμετώπιση της μη ισόρροπης συμμετοχής των δύο φύλων στον ευρωπαϊκό οπτικοακουστικό τομέα λειτούργησε ως έναυσμα για τη διοργάνωση του πρώτου αφιερώματος «50 - 50 Ισότητα και στον Κινηματογράφο» την άνοιξη του 2017. Το φθινόπωρο της ίδιας χρονιάς η υιοθέτηση της Σύστασης για την Ισότητα των Φύλων στον Οπτικοακουστικό Τομέα {RecommendationCM/Rec(2017)9} έγινε πραγματικότητα, ένα νομικό κείμενο πολύτιμο -τόσο σε ευρωπαϊκό, όσο και σε εθνικό επίπεδο- δεδομένης της αισθητής υπο-εκπροσώπησης των γυναικών στην οπτικοακουστική βιομηχανία. Για πρώτη φορά αναδείχθηκε σε επίπεδο Σύστασης η πολυεπίπεδη έμφυλη ανισότητα στον οπτικοακουστικό τομέα και ταυτόχρονα διατυπώθηκαν προτάσεις για πολιτικές πρωτοβουλίες και αντίστοιχα μέτρα, με στόχο την αποτελεσματική αντιμετώπιση κάθε προβληματικής πτυχής. Μολονότι η έμφυλη ισότητα θεωρείται κατοχυρωμένη θεσμικά –σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο- η ισχνή εκπροσώπηση του γυναικείου φύλου στα κέντρα λήψης πολιτικών και οικονομικών αποφάσεων, όπως και σε κάθε δομή εξουσίας, αποκαλύπτεται με κάθε αφορμή.
Το 2019, έτος πολιτικής αναμέτρησης για την Ευρώπη και για τη χώρα μας σε πολλαπλά επίπεδα, παρά τις αξιοσημείωτες πρωτοβουλίες και την αδιαμφισβήτητη πρόοδο σε θεσμικό επίπεδο, δείχνει για ακόμη μία φορά ότι ο δρόμος για την επίτευξη του «50 – 50» παραμένει μακρύς και εξίσου δύσβατος. Εν τούτοις, η αναμέτρηση με τα κυρίαρχα στερεότυπα και τις διαχρονικά δεσπόζουσες έμφυλες προτιμήσεις -τόσο σε θέσεις πολιτικής ευθύνης με τη στενή έννοια του όρου, όσο και στο πεδίο της πολιτιστικής δημιουργίας και παραγωγής- δεν κρίνεται από μία ή περισσότερες μάχες που δεν απέφεραν τα επιθυμητά αποτελέσματα, ούτε τελειώνει σήμερα. Η πρόκληση να μετουσιωθεί η αδυναμία σε ευκαιρία παραμένει ζωντανή και το αφιέρωμα «50 – 50 Ισότητα και στον Κινηματογράφο», διανύοντας ήδη την τρίτη χρονιά διοργάνωσης, δείχνει τον δρόμο.