Ξυπνήσαμε με κρύο και έναν βαρύ γκρι ουρανό να έχει κατέβει χαμηλά, ακουπώντας σχεδόν τις σκεπές των Καννών. Περπατώντας στην Κρουαζέτ μας έπιασε η βροχή. Μία γερή μπόρα που χάλασε τα σχέδια των ατζέντηδων για ηλιόλουστες συνεντεύξεις σε ταράτσες και πολυτελείς κήπους των παραλιακών ξενοδοχείων. Στο ραντεβού μας με τον Τιμ Ροθ φτάσαμε στην ώρα μας, αλλά στάζοντας και περιμένοντας ότι θα συναντήσουμε τον γενικότερο εκνευρισμό που κουβαλούσαμε κι εμείς. Φαίνεται όμως ότι τίποτα δεν μπορεί να χαλάσει το κέφι του Ροθ. Ατσαλάκωτος σ΄ένα ανοιξιάτικο γκρι κουστούμι, φορώντας κοκάλινα γυαλιά και την βρετανική προφορά του με στυλ, έκανε αστεία για τον καιρό και βοηθούσε να κουβαλήσουμε τα τραπέζια κάτω από τα υπόστεγα. Οταν τίποτα δεν λειτουργούσε για να προστατευτούμε από την βροχή, σήκωσε το κεφάλι του, κοίταξε αριστερά δεξιά και μας είπε χαρωπά: «ακολουθήστε με!» Μπήκαμε από μία πλάγια πόρτα στην τραπεζαρία του μικρού ξενοδοχείου, ο Ροθ κάτι συνεννοήθηκε με αντζέντηδες και μάνατζερ και αμέσως άρχισε να ενώνει τα μικρά τραπέζια του πρωϊνού, δημιουργώντας ένα μεγάλο. «Εδώ θα τα πούμε!» αναφώνησε και ακούγοντας το θόρυβο των πιάτων και των μαχαιροπήρουνων από τα συγυρίσματα των σερβιτόρων στην κουζίνα πρόσθεσε: «Δε θα έχετε τον καλύτερο ήχο, αλλά τουλάχιστον θα σας κρατήσουμε στεγνούς.»
Δεν προλάβαμε να ισιώσουμε την καρέκλα μας ή να πατήσουμε το ΟΝ της ηχογράφησης κι εκείνος είχε ήδη αρχίσει να μιλάει – για το πόσο γεμάτες είναι οι μέρες στις Κάννες, πόσο διασκεδαστικές οι νύχτες στα πάρτι, τι ωραίο να βλέπεις την μία ταινία μετά την άλλη. Ο Ροθ φέτος βρίσκεται στο φεστιβάλ με διπλή ιδιότητα: αυτή του πρωταγωνιστή του «Broken», της ταινίας που άνοιξε χθες το βράδυ την «Εβδομάδα Κριτικής», αλλά κυρίως με αυτή του Προέδρου της Κριτικής Επιτροπής του «Un Certain Regard», μία θέση που όπως μας είπε παίρνει πολύ σοβαρά!
Πόσο διαφορετικό είναι να βλέπει κανείς ταινίες παρακολουθώντας ένα φεστιβάλ, από το να είναι Πρόεδρος μίας κριτικής επιτροπής; Σας έχει επηρεάσει η θέση σας;
Είναι αρκετά διαφορετικό και ταυτόχρονα καθόλου! Από την μία η εμπειρία μίας ταινίας είναι ίδια – την απολαμβάνεις ή όχι, σε πιάνει από το στομάχι ή δεν σε αγγίζει, σου ανοίγει το μυαλό ή γλιστράει από το δέρμα σου και την ξεχνάς. Ομως όταν είσαι μέλος μίας κριτικής επιτροπής και παρακολουθείς στενά ένα τμήμα, τότε έχεις συλλογική εικόνα, συγκρίνεις άμεσα την μία με την άλλη. Γίνονται πολύ ενδιαφέρουσες “μονομαχίες”.
Νιώσατε κολακευμένος από την πρόταση του φεστιβάλ;
Φυσικά! Αλλά μην νομίζετε ότι υπάρχει καμία πραγματικά «προεδρική τιμή» όταν είσαι σ' αυτή τη θέση. Δεν μπορώ, ούτε θέλω να κατευθύνω κάτι και κανένας δεν μου δίνει περισσότερη σημασία επειδή έχω τον τίτλο του Προέδρου. Είμαστε πολύ ωραία ομάδα φέτος, τουλάχιστον έτσι νομίζω, και ενώ έχουμε πολύ διαφορετικές απόψεις, η ζύμωσή μας, στο τέλος της ημέρας, είναι εξαιρετική. Λατρεύω το γεγονός ότι έχουμε τόσες πολλές γυναίκες στην επιτροπή φέτος. Οι γυναίκες έχουν πολύ διαφορετική προσέγγιση στην ανάλυση των ταινιών από τους άντρες. Με ενδιαφέρει πολύ να ακούσω τις απόψεις τους.
Εχετε ξαναβρεθεί στις Κάννες, αλλά με άλλες ιδιότητες. Σας αρέσει το φεστιβάλ ή το βρίσκετε χαοτικό;
Είναι χαοτικό, αλλά για αυτό μου αρέσει πολύ. Είμαι εργασιομανής και τρελαίνομαι να ξέρω ότι έχω γεμάτο πρόγραμμα, η μέρα μου έχει “τακτοποιηθεί”. Πηγαίνουμε συνεχώς σε συναντήσεις και, φυσικά, τον περισσότερο καιρό τον περνάμε σε ταινίες, κι αυτό για μένα είναι παράδεισος. Η ζωή είναι τόσο ωραία όταν βλέπεις ταινίες, μιλάς για ταινίες, σκέφτεσαι ταινίες.
Είστε όμως εδώ και γιατί πρωταγωνιστείτε στην ταινία του Ρούφους Νόρις «Broken», που χθες άνοιξε την Εβδομάδα Κριτικής. Πώς σας φάνηκε η ατμόσφαιρα της πρεμιέρας;
Ηταν υπέροχα. Μου άρεσε η πρεμιέρα, κάθισα και είδα την ταινία, ενώ δεν μου αρέσει, δε βλέπω ποτέ τις ταινίες μου. Εχω σταματήσει τα τελευταία 15 χρόνια να τις βλέπω. Χάρηκα όμως τόσο που βρεθήκαμε ξανά όλη αυτή η ομάδα μαζί και παρουσιάσαμε το «Broken». Επίσης, περάσαμε τέλεια και μετά. Μείναμε έξω μέχρι το πρωί. Η Ελοΐζ τραγούδησε στο πάρτι στην παραλία, ο Κίλιαν έπαιξε μουσική. Ηταν υπέροχα!
Γιατί εμπιστευθήκατε έναν πρωτοεμφανιζόμενο σκηνοθέτη; Γνωρίζατε τη δουλειά του στο θέατρο;
Οχι, καθόλου. Με κέρδισε όμως από την πρώτη μας κουβέντα, η οποία μάλιστα ήταν τηλεφωνική. Κατάλαβα ότι έχω να κάνω μ' έναν έξυπνο, μορφωμένο άνθρωπο, ο οποίος ξέρει τι θέλει να πει με την ταινία. Δέχτηκα από ένστικτο, το ένιωσα. Και θα σας πω κάτι που μπορεί να σας φανεί υπερβολικό: δεν είχα ποτέ στη ζωή μου καλύτερη εμπειρία ως ηθοποιός, από αυτή τη συνεργασία με αυτόν τον συγκεκριμένο σκηνοθέτη. Είναι εξαιρετικός καλλιτέχνης. Ξέρει να κατευθύνει ηθοποιούς και, ακόμα σημαντικότερο, ξέρει πότε να τους εμπιστευτεί. Επίσης, το περιβάλλον που δημιουργεί στο σετ είναι τόσο ασφαλές που μπορείς να τολμήσεις τα πάντα. Νιώθεις καλά. Ηταν πρωτόγνωρο: η ταινία μιλάει για οικογένειες – στο σετ λειτουργούσαμε εντελώς ως οικογένεια.
Ερμηνεύετε έναν πατέρα που προσπαθεί να προστατέψει τα παιδιά του όταν ο κόσμος εκεί έξω σε κάνει να χάνεις εύκολα και γρήγορα την αθωότητά σου. Πόσο σας επηρεάζουν αυτοί οι ρόλοι από τη στιγμή που γίνατε κι εσείς πατέρας;
Πολύ. Δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις έναν ρόλο γονιού ποτέ ξανά από απόσταση. Ταυτίζεσαι, διαλύεσαι, σου είναι απίστευτα επώδυνο να μπεις στη θέση ενός τραγικού πατέρα και εξαιρετικά δύσκολο να βγεις από το ρόλο, να τον ξεχάσεις. Για μένα η δυσκολότερη τέτοια εμπειρία ήταν το «Funny Games». Εκεί διαλύθηκα.
Επιλέγετε όμως τέτοιες ταινίες, δύσκολες, σκληρές. Το ίδιο κάνατε και με το σκηνοθετικό σας ντεμπούτο, το «War Zone». Πιστεύετε ότι το σινεμά πρέπει να μας επιτίθεται σε στιγμές; Να μας ξυπνάει από την αδιαφορία μας, να μας βγάζει από τα βολικά μας κουτάκια;
Νομίζω ότι ναι. Δεν υποτιμώ καθόλου βέβαια το ψυχαγωγικό του κομμάτι. Μπορείς να πεις υπέροχα πράγματα με την κωμωδία – να σοκάρεις βαθιά, να ταράξεις συθέμελα το κοινό. Να μην σας πω ότι ίσως η κωμωδία να είναι και ο καλύτερος τρόπος να το κάνεις! Ομως, ναι. Πιστεύω ότι το σινεμά οφείλει να ξεκινάει διάλογο με το θεατή. Τελευταία το κάνει και η τηλεόραση. Γίνονται απίστευτα πράγματα πλέον και στην τηλεόραση.
Τι σας έμαθε η εμπειρία σας ως σκηνοθέτης;
Μου άφησε μία βαθιά αντιπάθεια για τους ηθοποιούς (γελάει). Σοβαρά μιλώντας: οι δικοί μου ήταν τόσο καλοί, τόσο παρόντες, τόσο επαγγελματίες που πλέον δεν μπορώ να ανεχτώ κανέναν συνάδελφο που δεν παίρνει τη δουλειά του στα σοβαρά. Οχι ότι πρέπει να παίρνεις την υποκριτική εντελώς στα σοβαρά - βγες, παίξε, διασκέδασε!- αλλά πρέπει να είσαι και στην ώρα σου, να έχεις κάτι την προετοιμασία σου, να δίνεις τα πάντα στο γύρισμα.
Κλείσατε τα 50 σας χρόνια, αλλά ακόμα δουλεύετε με απίστευτη φόρα. Τι πιστεύετε ότι έφεραν τα χρόνια στη δουλειά σας;
Ακόμα πιο ενδιαφέροντες ρόλους. Είναι αστείο, αλλά όταν ήμουν μικρός, αυτό που φοβόμουν ότι θα πάθω περνώντας τα 50 είναι ότι οι ήρωες θα γινόντουσαν... βαρετοί. Ομως η πραγματικότητα με διέψευσε! Τώρα θα κάνω μία ταινία που ο χαρακτήρας μου είναι υπέροχος – απίστευτος, εντελώς κατεστραμμένος! Θα έχει πολύ πλάκα!
Σκέφτεστε να ξανασκηνοθετήσετε;
Φυσικά. Εχω ήδη τρία πρότζεκτς στον αέρα, αλλά δεν μπορώ να σας μιλήσω πολύ για αυτά.
Στην Αμερική ή στην Αγγλία;
Το ένα στην Αγγλία, το άλλο στην Νέα Υόρκη και το τρίτο στην Ινδία.
Μάθετε τα πάντα για το 65o Φεστιβάλ Καννών, στο ειδικό τμήμα του Flix.
