«Θα έλεγα πως όλοι έχουν ένα συγκεκριμένο τρόπο να κάνουν σινεμά. Τίποτα δεν είναι χρηματοδοτημένο, δεν ξέρουμε ποτέ αν θα ολοκληρώσουμε την παραγωγή, αλλά ξεκινάμε. Και κάνουμε ταινίες με τον ίδιο τρόπο που θα συμμετείχαμε σε μια συζήτηση με φίλους. Ελαφρά. Το επείγον αυτών των ταινιών και ο περιπετειώδης τρόπος με τον οποίο γυρίζονται άπτεται ακριβώς στο χρονικό σημείο που βρίσκεται ο κόσμος σήμερα.»
Κάπως έτσι περιγράφει o Βενσάν Μακέν, ηθοποιός - φετίχ της ομάδας των νέων Γάλλων κινηματογραφιστών την επονομαζόμενη «νέα ταξιαρχία του Γαλλικού σινεμά», μια ομάδα από σκηνοθέτες, παραγωγούς και ηθοποιούς που αλλάζουν συλλήβδην το τοπίο του γαλλικού σινεμά με low budget ταινίες για το σήμερα, οι οποίες γυρίζονται με ταχύτητα, αμεσότητα, διακριτικές αναφορές στο παρελθόν και έντονη κριτική στο σύγχρονο πολιτικό σκηνικό της Γαλλίας, πετυχαίνοντας το ακατόρθωτο: να διακρίνονται συνεχώς στα διεθνή φεστιβάλ, να κάνουν δειλά αλλά σταθερά εισιτήρια στη χώρα τους και να δίνουν το στίγμα πως η κάθε γενιά στη Γαλλία, όπως και στον υπόλοιπο κόσμο εφευρίσκει τη δική της «nouvelle vague».
To εξώφυλλο των «Cahiers du Cinema» για τη νέα ταξιαρχία του γαλλικού σινεμά
«Οι νέοι σκηνοθέτες δεν είναι νεκροί», έγραφε το εξώφυλλο των «Cahiers du Cinema» τον Απρίλιο του 2013, παρουσιάζοντας στις σελίδες του ανάμεσα στους σημαντικότερους δημιουργούς της «νέας ταξίαρχίας» τον Γιαν Γκονζάλες του «Les Rencontres d'après Minuit», την Τζαστίν Τριέτ του «La Bataille de Solférino», τον Γκιγιόμ Μπρακ του «Tonnerre», τον Σεμπαστιάν Μπεντμπεντέρ, την Κατέλ Κιγιεβερέ του «Suzanne» και τον Αντονίν Περετζατκό του «La Fille de 14 Juillet», που τον ίδιο χρόνο κατά κύριο λόγο στα διάφορα τμήματα του Φεστιβάλ Καννών αλλά και στα μεγαλύτερα φεστιβάλ του πλανήτη έδωσαν νόημα στο κίνημα και τη σημασία του για το γαλλικό (και όχι μόνο) σινεμά.
«Δεν έχουμε να παίρνουμε χρήματα από πουθενά, οπότε είμαστε υποχρεωμένοι να βρίσκουμε διαφορετικούς τρόπους για να κάνουμε τις ταινίες μας. Εχουμε την ευθύνη να κινηθούμε, να μη χάσουμε καμία ευκαιρία. Να μην πούμε ποτέ πως κάτι είναι ακατόρθωτο. Το να κάθεσαι στον καναπέ και να γράφεις το μικρό σου σενάριο είναι απλά υποκρισία! Η χρυσή εποχή του Canal+ που επέτρεψε σε μια ολόκληρη γενιά να κάνει τις πρώτες της ταινίες, με μια άνεση αδιανόητη στις μέρες μας, έχει περάσει ανεπιστρεπτί», συμπληρώνει ο Βενσάν Μακέν (πρωταγωνιστής μέσα στην ίδια χρονιά στα «La Fille du 14 Juillet», «La Bataille de Solférino», «2 automnes 3 hivers», «Tonnerre») σε άρθρο στη Le Monde που με τη σειρά της αφιέρωσε χώρο και χρόνο στη νέα γενιά των δημιουργών της Γαλλίας.
Βενσάν Μακέν
«Τα χρόνια της δεκαετίας από το 2000 έως και το 2010 ήταν πολύ πιο σκληρά από τα 90s. Ολοι οι δημιουργοί της νέας γενιάς είμαστε σε ανταγωνισμό, αλλά αυτό στην πραγματικότητα ευνοεί μια μορφή αλληλεγγύης», δηλώνει η Κατέλ Κιγιεβερε του βραβευμένου και στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης «Suzanne», ενισχύοντας την πραγματικότητα που θέλει τους νέους Γάλλους δημιουργούς να ενδιαφέρονται ο ένας για τη δουλειά του άλλου και να βοηθάει σε οτιδήποτε χρειαστεί για να γεννηθεί ακόμη μια ταινία του κινήματος που θα πάει τα πράγματα ακόμη πιο μπροστά.
Με τις διαφορές τους στο στιλ και τις αναφορές να τους ενώνουν περισσότερο απ' ότι τους χωρίζουν, τα μέλη της «νέας ταξιαρχίας» του γαλλικού σινεμά κάνουν πλέον ταινίες με budget που δεν ξεπερνούν ποτέ το ταβάνι του ενός εκατομμυρίου ευρώ (ποσό που για τη γαλλική βιομηχανία ισοδυναμεί με μια ελληνική ταινία των 200.000 ευρώ), είναι εφευρετικοί βρίσκοντας συνεχώς τρόπους να μειώσουν τα έξοδα μιας ταινίας και τολμούν, όπως η Τζαστίν Τριέτ της οποίας το «La Bataille de Solférino» ξεκινάει με μια σκηνή που γυρίστηκε την ημέρα της εκλογής του Φρανσουά Ολάντ, να κινηματογραφήσουν ακόμη και μέσα σε συνθήκες guerilla και να προσπαθήσουν να επιβάλλουν τους δικούς τους όρους στους άκαμπτους μηχανισμούς της διανομής.
Αριστερά προς δεξιά: Βενσάν Μακέν, Τζαστίν Τριέτ, Αντονίν Περετζατκό, Φρεντερίκ Ντουμπρέιλ, Σεμπαστιάν Μπεντμπεντέρ, Γιαν Λε Κελέκ, Λετίσια Ντος, Σερζ Μποζόν, Μπερνάρ Μενέζ, Γιαν Γκονζάλεζ (φωτό: Jean-Francois Robert/Moods)
Με προϋπηρεσία στο Γαλλικό Κέντρο Κινηματογράφου (CNC) και στο πλευρό του μεγαλοπαραγωγού Πάολο Μπράνκο, ο Εμανουέλ Σομέ έφτιαξε την Ecce Films, εταιρεία παραγωγής που πρωτοστατεί στο κίνημα της «νέας ταξιαρχίας» του γαλλικού σινεμά. Παραγωγός του «La Bataille de Solférino» και του «La Fille du 14 Juillet», ο Σομέ εξηγεί πως ο μοναδικός τρόπος να μείνει στην αγορά είναι να αποφύγει οποιαδήποτε εξωτερική χρηματοδότηση (από οργανισμούς και προγράμματα) και να επιμείνει στην αυτοχρηματοδότηση που του αποφέρει μεν περισσότερα χρέη αλλά του δίνει τη δυνατότητα να αναλαμβάνει την παραγωγή περισσότερων ταινιών: «Δεν υπάρχει άλλος τρόπος αν θέλεις να δουλέψεις γρήγορα. Η βασική ιδέα μου ήταν να κάνω πολλές ταινίες. Σε δέκα χρόνια, έκανα 49 ταινίες μικρού και 6 ταινίες μεγάλου μήκους. Δεν νομίζω ότι πολλοί παραγωγοί στην αγορά του Παρισιού μπορούν να χειριστούν 55 ταινίες μέσα σε μια τόσο μικρή περίοδο.»
Οπως ακριβώς συμβαίνει σε οποιοδήποτε low budget και do-it-yourself (DIY) κίνημα, η ανησυχία των μελών του δεν είναι άλλη από το γεγονός πως οι τεχνικοί δεν θα συνεχίσουν για πολύ να δουλεύουν παίρνοντας το κατώτερο των μισθών που δικαιούνται και πως σε κάθε περίπτωση το κοινό συνεχίζει να παραμένει δύσπιστο. Η ορμή όμως της «νέας ταξιαρχίας» του νέου γαλλικού σινεμά είναι σαρωτική και δηλώνει πως δεν θα σταματήσει να προσπαθεί για να αλλάξει την κατάσταση.
Η δήλωση του Βενσάν Μακέν στη Le Monde είναι χαρακτηριστική: «Το κοινό δεν δέχεται εύκολα το καινούριο, αλλά είναι σίγουρο πως θα το κάνει αν επιμείνουμε. Οπως είναι σίγουρο πως δεν είναι αδύνατον να αλλάξουμε τον κόσμο. Πολιτικά, είναι θεμελιώδες!».
Στο πλαίσιο του 15ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου της Αθήνας, στο αφιέρωμα για τη «νέα ταξιαρχία» θα προβληθούν οι ταινίες «La Bataille de Solférino», «La fille du 14 Juillet», Les Coquillettes», «2 Automnes 3 Hivers», «Tonnerre», ενώ το Σάββατο 22 Μαρτίου στις 20.30 στο Αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου σε επιμέλεια του Flix.gr, θα λάβει χώρα ανοιχτή συζήτηση με τον παραγωγό Εμανουέλ Σομέ, τον ηθοποιό Βενσάν Μακέν και τον παραγωγό Κωνσταντίνο Κοντοβράκη (Heretic Films) για το νέο κύμα στο γαλλικό και το ελληνικό σινεμά της κρίσης.
Κερδίστε διπλές προσκλήσεις για να παρακολουθήσετε την ανοιχτή συζήτηση για τη «νέα ταξιαρχία» του γαλλικού σινεμά και τη σχέση της με τη νέα γενιά των Ελλήνων κινηματογραφιστών. Στείλτε μας e-mail στο win@flix.gr με το ονοματεπώνυμό σας και θέμα «Η νέα ταξιαρχία του γαλλικού σινεμά». Οι νικητές θα προκύψουν μετά από κλήρωση και θα ενημερωθούν με e-mail το Σάββατο 22 Μαρτίου στις 15.30 το μεσημέρι.
Διαβάστε εδω όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το 15ο Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου.
Βρείτε εδώ το αναλυτικό καθημερινό πρόγραμμα προβολών του 15ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου
Διαβάστε ακόμη:
