Εκ των πραγμάτων «επίκαιρη» λόγω της έκρυθμης πολιτικής κατάστασης στη Γαλλία μετά τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024, η πρώτη ταινία της Λέα Ντομενάκ επιστρέφει το χρόνο στην Προεδρία του Ζακ Σιράκ που διήρκεσε περισσότερο από μια δεκαετία (1995-2007), χρόνια μέσα στα οποία το Εθνικό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λε Πέν διεκδίκησε για πρώτη φορά στα ίσα την εξουσία.
Σε μια από τις πιο χαρακτηριστικές και ευθεία πολιτικές σκηνές της ταινίας «Η Κυρία του Προέδρου», η ηρωίδα του φιλμ, η Μπερναντέτ Σιράκ, την ιστορία της οποίας παρακολουθούμε και μόνο μέσα από το βλέμμα της βλέπουμε το πολιτικό και κοινωνικό γίγνεσθαι της χώρας, προειδοποιεί για την άνοδο της ακροδεξιάς, με τους κυρίαρχους, επιπόλαιους και αλαζόνες της πολιτικής συνοδείας του συζυγου της να την αγνοούν.
«Οι εκλογές του 2002 ήταν ένα πολιτικό χαστούκι για τη γενιά μου», εξομολογείται η Λέα Ντομενάκ, αναφερόμενη στην ιστορική αναμέτρηση που έφερε τον Ζαν-Μαρι Λε Πεν στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, μετά την ήττα του Λιονέλ Ζοσπέν του σοσιαλιστικού κόμματος. «Ψήφιζα για πρώτη φορά και θυμάμαι ότι φοβήθηκα πολύ όταν είδα τον Ζαν-Μαρι Λε Πεν να φτάνει στον δεύτερο γύρο. Παραδόξως, θα έλεγα ότι αυτή είναι η μόνη πραγματικά "πολιτική" στιγμή στην ταινία, Η ταινία προσπαθεί να μιλήσει για μια γυναίκα και όχι για την πολιτική. Ηθελα, όμως, αυτή την υπενθύμιση σε έναν κόσμο όπου σήμερα μιλάμε για το κόμμα της Μαρίν Λε Πεν ως μια κανονικότητα. Συνειδητοποίησα επίσης ότι δεν ήμουν η μόνη που είχα μια τραυματική ανάμνηση από την εποχή. Ανθρωποι από το συνεργείο έβαζαν μανιωδώς τα ψηφοδέλτια του Ζοσπέν στην ψεύτικη κάλπη που είχαμε στήσει για την ταινία, επειδή μετάνιωσαν που δεν το έκαναν τη στιγμή που έπρεπε.»
Η Κατρίν Ντενέβ και ο Μισέλ Βιγιερμόζ ως Μπερναντέτ και Ζακ Σιράκ στην ταινία
Πώς ξεκίνησαν όμως όλα; Τι έφερε την Λεά Ντομενάκ τόσο κοντά σε μια γυναίκα μιας άλλης εποχής (και φιλοσοφίας); Μήπως ήταν η συγκεκριμένη - τόσο προφητική - στιγμή της Γαλλίας που την ενδιέφερε τελικά; Και πόσο φεμινίστρια ήταν τελικά η Μπερναντέτ Σιράκ;
Η Λέα Ντομενάκ μοιράζεται μαζί μας την εμπειρία της:
«Οταν ήμουν νέα, η εικόνα που είχα για την Μπερναντέτ Σιράκ ήταν μάλλον αρνητική. Πίστευα ότι ήταν συντηρητική, μια γυναίκα παλαιών αρχών, αυστηρή... Ο πατέρας μου που ήταν πολιτικός δημοσιογράφος είχε ασχοληθεί πολύ με τον Ζακ Σιράκ, αλλά ποτέ με την Μπερναντέτ. Ηταν πολλά χρόνια μετά, όταν την είδα σε ένα ντοκιμαντέρ, στα 80 της χρόνια, να μιλάει ελεύθερα για τις ιδέες της και για τον κόσμο της και ανακάλυψα μια γυναίκα αστεία μαζί με την ιστορία μιας γυναίκας που ουσιαστικά έπαιρνε εκδίκηση από τον άντρα της. Ως νέα, φεμινίστρια, αριστερή, εντυπωσιάστηκα από αυτή την εικόνα της και σκέφτηκα πως αν εντυπωσιάστηκα εγώ, τότε αυτό σημαίνει ότι μπορεί να εντυπωσιαστούν και άλλοι άνθρωποι, όχι μόνο στη Γαλλία αλλά και σε όλον τον κόσμο.Μέσα από την ιστορία της βλέπουμε τη μεγάλη εικόνα μέσα από τη μικρή. Την ιστορία μιας χώρας, μέσα από το βλέμμα της.»
«Η Μπερναντέτ Σιράκ δεν ήταν ακριβώς φεμινίστρια. Αν και προς το τέλος της ζωής της, μίλησε ανοιχτά για την εκμετάλλευση των γυναικών. Ωστόσο παρέμεινε συντηρητική και καθολική μέχρι το τέλος. Με τον δικό της τρόπο υπήρξε φεμινίστρια, αλλά όχι όπως το εννοούμε σήμερα. Σίγουρα βοήθησε να ανοίξει ένας δρόμος.»
Αυτό που έφερε η Κατρίν Ντενέβ στην ταινία ήταν μια τρυφερότητα, μια κατανόηση για την ηρωίδα, ειδικά στις σκηνές με τις κόρες της. Για μένα ήταν μια ευτυχής στιγμή. Από τη μια είχα μια πάρα πολύ διάσημη γυναίκα, την Μπερναντέτ Σιράκ. Από την άλλη μια άλλη ακόμη πιο διάσημη γυναίκα, την Κατρίν Ντενέβ. Και έπρεπε να βρω μια τρίτη φωνή που να μπορέσει να αφηγηθεί την ιστορία.»
Κατρίν Ντενέβ
Η Κατρίν Ντενέβ ήταν στο μυαλό της Λέα Ντομενάκ από την αρχή ως η ιδανική Μπερναντέτ Σιράκ. Οχι για τη φυσική ομοιότητα των δύο γυναικών, αλλά για κοινά σημεία ανάμεσα τους που δεν ήταν εύκολα όρατά. σε όλους.
«Το αστείο είναι ότι πριν από πολύ καιρό, όταν δεν είχα στα χέρια μου παρά το περίγραμμα της ιδέας, αυτό ήταν το πρώτο όνομα που είχα σκεφτεί. Δεν είχα γράψει καν το σενάριο. Στη συνέχεια, κατά τη συγγραφή του σεναρίου, προσπαθήσαμε να μην σκεφτούμε κανέναν συγκεκριμένα. Προσπαθήσαμε πραγματικά περισσότερο να έχουμε συμπαγείς, δυνατούς χαρακτήρες που να λένε κάτι. Αλλά η ιδέα της Κατρίν Ντενέβ επανήλθε αναπόφευκτα. Δεν μοιάζει καθόλου με την Μπερναντέτ Σιράκ, αλλά την ίδια στιγμή, είχαν κοινά σημεία: είναι και οι δύο αριστοκρατικές και ετοιμοπόλεμες. Αυτό που έπεισε τελικά την Κατρίν Ντενέβ να δεχθεί το ρόλο, ήταν το σενάριο. Το βρήκε αστείο και καλογραμμένο. Αργότερα, όταν συζητούσαμε για το ρόλο, μου εξομολόγηθηκε πως δεν ήθελε να κάνει μια βιογραφία και εγώ συμφώνησα πως δεν ήθελα να μιμηθεί την Μπερναντέτ Σιράκ.»
«Αυτό που έφερε η Κατρίν Ντενέβ στην ταινία ήταν μια τρυφερότητα, μια κατανόηση για την ηρωίδα, ειδικά στις σκηνές με τις κόρες της. Για μένα ήταν μια ευτυχής στιγμή. Από τη μια είχα μια πάρα πολύ διάσημη γυναίκα, την Μπερναντέτ Σιράκ. Από την άλλη μια άλλη ακόμη πιο διάσημη γυναίκα, την Κατρίν Ντενέβ. Και έπρεπε να βρω μια τρίτη φωνή που να μπορέσει να αφηγηθεί την ιστορία. Και η Κατρίν Ντενέβ ήταν ακριβώς αυτό που χρειαζόμουν. Στην αρχή ήμουν τρομοκρατημένη που θα δουλέψω μαζί της, αλλά ο φόβος μου έφυγε γρήγορα. Ηταν τόσο ευχαριστημένη με το γύρισμα, με τους άλλους ηθοποιούς, με την ταινία που όλα κύλησαν τόσο ευχάριστα...»
Σαρά Γκιροντό, Λέα Ντομενάκ, Κατρίν Ντενέβ στην πρεμιέρα της ταινίας
Και η πλευρά της οικογένειας Σιράκ; Πώς αντέδρασαν στην ταινία; Προσπάθησαν να εμποδίσουν την παραγωγή της; Η παραγωγή κινήθηκε μυστικά πριν αποκαλύψει τα χαρτιά της.
«Κρατήσαμε όλη την παραγωγή και το γύρισμα κρυφά. Θέλαμε να είμαστε όσο πιο ελεύθεροι μπορούσαμε, γι' αυτό και δεν ενημερώσαμε κανέναν από την οικογένεια. Οταν το γύρισμα τελείωσε, η ίδια η Μπερναντέτ Σιράκ δεν ήταν σε θέση να ασχοληθεί με την ταινία. Δείξαμε σε ιδιωτική προβολή την ταινία στην κόρη της, Κλοντ, η οποία δεν έκανε κανένα σχόλιο αρχικά, ενώ αργότερα δήλωσε μόνο πόσο επώδυνο ήταν για την ίδια να βλέπει ξανά την ιστορία του πατέρα της, της αδερφής της στην οθόνη.»
Φτιαγμένο από αληθινά γεγονότα και ελευθερίες που χωρούν στη μυθοπλασία, ειδικά όταν αυτή αποκτά τον τόνο της κωμωδίας, το φιλμ της Ντομενάκ παραμένει σίγουρα αληθινό απέναντι στην ηρωίδα του. Αυτό εξομολογείται και η Ντομενάκ, θεωρώντας πως μια βιογραφία οφείλει να είναι πιστή πρωτίστως σε αυτόν που βιογραφεί.
«Ερευνήσαμε ιστορικά όλα όσα αφορούσαν τους χαρακτήρες μας. Και από τη στιγμή που το σενάριο ήταν εκεί, αρχίσαμε να διασκεδάσουμε. Με κάποιον τρόπο κάναμε την πραγματικότητα μυθοπλασία, ειδικά στην προσπάθειά μας να διατηρήσουμε έναν κωμικό τόνο σε όλο το σενάριο. Το αστείο είναι ότι υπάρχουν τελείως αληθινά πράγματα στην ταινία που κάποιος θα εκλάβει ως μυθοπλαστικά και πράγματα που γράψαμε εμείς και κάποιοι δεν θα αμφισβητήσουν ποτέ ότι δεν συνέβησαν στ' αλήθεια. Θέλαμε η Μπερνταντέτ να μοιάζει στην Μπερναντέτ Σιράκ αλλά να μην είναι τελείως η Μπερναντέτ Σιράκ. Να είναι πριν από οτιδήποτε η ηρωίδα μιας ιστορίας.»
Το «Η Κυρία του Προέδρου» θα παίζεται στις ελληνικές αίθουσες από την Πέμπτη 20 Ιουνίου σε διανομή της Rosebud 21.
