Η Λύντια είναι μαία. Εχει μόλις χωρίσει. Η κολλητή της φίλη είναι έγκυος. Και ο Μίλος μπαίνει στη ζωή της. Ενα ψέμα, θα πυροδοτήσει μια αλυσίδα από γεγονότα ικανά να ανατρέψουν την ίδια την πραγματικότητα.
Η «Αρπαγή» - στις ελληνικές αίθουσες από τις 18 Απριλίου - έρχεται με τη δύναμη εκείνων των ταινιών που φτιάχνονται ανεπιτήδευτα, με τα πιο απλά κινηματογραφικά υλικά, αλλά αποδεικνύονται μελετημένες μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια, τόσο που, ενώ έχουν αφηγηθεί μια ιστορία που θα έλεγες ότι δεν θα μπορούσε να συμβεί παρά μόνο στο σινεμά, μένουν στο νου σου για καιρό μετά τη θέασή τους επειδή ξεκινούν από μια εξαίρεση για να μιλήσουν για τον κανόνα της ανθρώπινης κατάστασης.
Πρώτη ταινία μεγάλου μήκους της Ιρίς Καλτενμπάκ, η «Αρπαγή» ξεκίνησε την καριέρα της από την Εβδομάδα Κριτικής του Φεστιβάλ Καννών, όπου και κέρδισε το βραβείο σεναρίου, ταξίδεψε και διακρίθηκε στα φεστιβάλ του κόσμου, κέρδισε το βραβείο Louis Delluc για την καλύτερη πρώτη ταινία της χρονιάς στη Γαλλία και ήταν υποψήφια για δύο Σεζάρ (καλύτερης πρώτης ταινίας και γυναικείας ερμηνείας). Στο κέντρο της, εκτός από μια αφήγηση που μοιάζει να έρχεται από τα χρόνια της nouvelle vague, απολύτως προσαρμοσμένη στο σήμερα, βρίσκεται η Χαφσία Χερζί, ηθοποιός και σκηνοθέτης και η ίδια, σε μια ερμηνεία που βάζει ολόκληρη την ταινία σε μια συναισθηματική τροχιά που σε παρασύρει.
Οι δυό τους, Ιρίς Καλτενμπάκ και Χαφσία Χερζί μιλούν στο Flix για την εμπειρία.
Η Χαφσία Χερζί στην ταινία
H Ιρίς Καλτενμπάκ για την αλήθεια που γεννιέται από το ψέμα
Η ταινία ξεκίνησε από μια μια φράση που διάβασα σε μια είδηση σε μια εφημερίδα: μια νεαρή γυναίκα δανείζεται το παιδί της καλύτερης της φίλης και κάνει έναν άντρα να πιστέψει ότι είναι δικό του. Βρήκα πολύ όμορφη την ιδέα να αφηγηθώ την ανατροπή μιας φιλίας και την πιθανή γέννηση μιας ιστορίας αγάπης γύρω από το ίδιο ψέμα. Οτι η αλήθεια γεννιέται από το ψέμα, ότι είναι και τραγική και ότι δυνητικά μπορεί να προκύψει κάτι όμορφο από το ψέμα.
Η Ιρίς Καλτενμπάκ για τον τίτλο της ταινίας
Ο τίτλος της ταινίας είναι εμπνευσμένος από το «Le ravissement de Lol V. Stein» της Μαργκερίτ Ντιράς (στα ελληνικά μεταφρασμένο ως «Το Μακρύ Ταξίδι στη Μοναξιά της Λόλα Στάιν»). Ως έφηβη αυτό το βιβλίο με είχε συγκλονίσει. Η ιστορία αυτής της γυναίκας που βλέπει τον αρραβωνιαστικό της να ερωτεύεται παράφορα μια άλλη γυναίκα μπροστά στα μάτια της. Με είχε συνεπάρει αυτή η άρνηση που διακατέχει το χαρακτήρα σε όλο το βιβλίο. Μου μίλησε με πολύ οικείο τρόπο, έριξε φως στη σχέση που μπορούμε να έχουμε με δύσκολα γεγονότα στη ζωή. Αυτός ο τρόπος αποτύπωσης του πώς τα τραυματικά γεγονότα στις ζωές μας επανεμφανίζονται αργά, με μετατοπισμένο τρόπο, όσο κι αν νομίζουμε ότι τα έχουμε ξεπεράσει.
Εχω πάντα αυτή την περίεργη αίσθηση ότι είμαστε σαν ένα πλήθος μοναξιών που συνυπάρχουν: ζούμε μαζί και ταυτόχρονα είμαστε ο καθένας μόνος. και τελικά, δεν μπορούμε να γεμίσουμε αυτή τη μοναξιά.» - Ιρίς Καλτενμπάκ
H Ιρίς Καλτενμπάκ για τη φιλία που δοκιμάζεται από τη γέννηση ενός παιδιού
Εζησα κι εγώ το τέλος μια φιλίας εξαιτίας μιας εγκυμοσύνης. Οταν η καλύτερη μου φίλη έμεινε έγκυος, εγώ δεν ήμουν σε φάση που ήθελα να κάνω παιδί. Νομίζω ανατράπηκε όλη η μέχρι τότε ζωή μου. Μέχρι που συνειδητοποίησα πως αυτό ήταν κάτι που είχαν ζήσει πολλές γυναίκες. Πολλές φιλίες περνούν αυτή τη δοκιμασία, όταν μία από τις δύο φίλες γίνεται μαμά. Ηθελα πολύ να μιλήσω γι' αυτό στην ταινία, είναι ένα θέμα που δεν βλέπουμε συχνά.
Η Ιρις Καλτενμπάκ για την εξέλιξη της ηρωίδας μέσα στην ταινία
Κάναμε την ταινία με τον ίδιο τρόπο που είχα δουλέψει το σενάριο και στη συνέχεια δουλέψαμε στις πρόβες. Αντί να κοιτάξω το δάσος, έδωσα σημασία στο δέντρο. Δηλαδή στην κάθε σκηνή, στην εξέλιξη και τις λεπτομέρειες της κάθε σκηνής. Στα συναισθήματα της κάθε σκηνής. Δεν σκεφτόμουν ποια ήταν η επόμενη σκηνή. Μας ενδιέφερε πιο πολύ ο συναισθηματικός κόσμος της Λύντια στην κάθε δεδομένη στιγμή. Δεν ήθελα την προφανή αντίδραση σε όλα όσα συμβαίνουν. Προσπάθησα πολύ για να βρω τι ήταν το πιο ακριβές για τον κάθε χαρακτήρα στη δεδομένη στιγμή.
Η Ιρίς Καλτενμπάκ για τη μοναξιά των ηρώων της
Για μένα, η μοναξιά βρίσκεται πραγματικά στο επίκεντρο της ταινίας. Ξεκίνησε μάλιστα από μια αίσθηση στην πόλη. Εχω πάντα αυτή την περίεργη αίσθηση ότι είμαστε σαν ένα πλήθος μοναξιών που συνυπάρχουν: ζούμε μαζί και ταυτόχρονα είμαστε ο καθένας μόνος. και τελικά, δεν μπορούμε να γεμίσουμε αυτή τη μοναξιά. Είναι πολύ δυνατό αυτό στο Παρίσι σήμερα. Αυτός είναι ο λόγος που στην αρχή, βλέπουμε πολλές σιλουέτες και γιατί η κάμερα σταματά στη Λύντια, σχεδόν με αυτή την ιδέα ότι θα μπορούσε να είχε σταματήσει σε άλλο άτομο και να είχε μιλήσει για μια άλλη μορφή μοναξιάς.
Η Χαφσία Χερζί στην ταινία
Η Χαφσία Χερζί για την ηρωίδα της που της μοιάζει
Οι άνθρωποι που υποφέρουν πιο πολύ, είναι αυτοί που υποφέρουν σιωπηλά. Η Λύντια είναι μια νεαρή γυναίκα που πονάει, χωρίς αγάπη. Η μητέρα της είναι νεκρή, ο φίλος της την αφήνει, αλλά εκείνη δεν εκφράζει τα συναισθήματά της και πέφτει σε κατάθλιψη. Η απόγνωση την οδηγεί να εγκλωβιστεί σε ένα τεράστιο ψέμα. Βυθίζεται σιγά σιγά. Αυτό μπορεί να συμβεί στον καθένα και, μερικές φορές, πρέπει να λέμε ψέματα... Είναι ανθρώπινο. Η καλύτερή της φίλη είναι γι' αυτήν η μόνη της οικογένεια. Εχει ένα μωρό, η Λίντια όχι. Ακόμα κι αν αγαπά την κολλητή της, τη ζηλεύει. Υποφέρει από μοναξιά και εφευρίσκει μια ζωή για τον εαυτό της, γιατί είναι εξαιρετικά μόνη. Αυτό με άγγιξε όταν διάβασα το σενάριο. Το ξέρω αυτό, γιατί η μητέρα μου μας μεγάλωσε μόνη. Ομοίως, μετά την ταινία «Κους Κους με Φρέσκο Ψάρι» του Αμπντελατίφ Κεσίς, έφυγα από τη Μασσαλία για το Παρίσι και ένιωσα επίσης μεγάλη απομόνωση. Ημουν μόλις 18 ετών.
Η Χαφσία Χερζί για την αληθοφάνεια των σκηνών στο μαιευτήριο
Γυρίσαμε τις σκηνές σαν να γυρίζαμε ένα ντοκιμαντέρ. Είχαμε πάρει άδεια από τις μητέρες για να κινηματογραφήσουμε τις ίδιες και τα μωρά τους. Παρακολούθησα τις κινήσεις που κάνει μια μαία την ώρα που γεννιέται ένα παιδί. Βρισκόμασταν σε ένα πραγματικό εργασιακό περιβάλλον και αυτό ήταν πολύ βοηθητικό για να μοιάζουν όλα αληθινά. Δεν μπορούσαμε να κάνουμε πολλές λήψεις, έπρεπε να είμαστε πολύ συγκεντρωμένες. Και έπρεπε να ακολουθούμε το ρυθμό που δίνουν τα μωρά. Αυτά είναι τα αφεντικά εκεί. Hταν μια ανεπανάληπτη εμπειρία για μένα ως ηθοποιός.
Για μένα, η ενέργεια είναι πολύ σημαντική, πρέπει να ξέρεις πώς να τη συντηρήσεις με σύνεση. Πολύ περισσότερο από τότε που έκανα παιδί. Εχουμε μόνο μία ζωή, πρέπει να την αξιοποιήσουμε στο έπακρο και να περιτριγυριζόμαστε από ευγενικούς ανθρώπους.» - Χαφσία Χερζί
Η Χαφσία Χερζί για την ιδιότητά της ως σκηνοθέτη
Οταν παίζεις πρέπει να είσαι συγκεντρωμένη στο ρόλο σου. Δεν ασχολείσαι με τίποτα άλλο. Αυτή δεν είναι μια δική μου ταινία. Εγώ ήμουν εκεί ως ηθοποιός. Επίσης η Ιρίς δεν χρειαζόταν καθόλου τη βοήθειά μου. Είναι από μόνη της τόσο ικανή, ταλαντούχα. οραματίστρια.
Η Χαφσία Χερζί για την μοναξιά
Από πολύ μικρή είμαι μοναχική, μου αρέσει η ηρεμία και η ησυχία μου. Είναι ανεκτίμητο για μένα. Ετσι είναι ο χαρακτήρας μου, πρέπει να ξεφεύγω, δεν νιώθω καλά όταν με περιβάλλουν πολλοί άνθρωποι. Ισως γιατί μεγάλωσα με δύο αδέρφια και μια αδερφή. Υπήρχε πολλή ένταση κάθε μέρα στο σπίτι! Μισώ τις συγκρούσεις. Για μένα, η ενέργεια είναι πολύ σημαντική, πρέπει να ξέρεις πώς να τη συντηρήσεις με σύνεση. Πολύ περισσότερο από τότε που έκανα παιδί. Εχουμε μόνο μία ζωή, πρέπει να την αξιοποιήσουμε στο έπακρο και να περιτρυγιριζόμαστε από ευγενικούς ανθρώπους.
Η «Αρπαγή» της Ιρίς Καλτενμπάκ προβάλλεται την Παρασκευή 5 Απριλίου στις 20.00 στο Αστορ και την Τετάρτη 10 Απριλίου στις 21.00 στην αίθουσα Σταύρος Τορνές στο λιμάν της Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο του 24ου Φεστιβάλ Γαλλόφωνου Κινηματογράφου της Ελλάδος. Στις ελληνικές αίθουσες θα βγει από τις 18 Απριλίου σε διανομή της One from the Heart.