Υπόθεση Γκολντμάν (Le procès Goldman) του Σεντρίκ Καν
Ενα «κεκλεισμένων των θυρών» δικαστικό θρίλερ / δράμα / δοκίμιο ήταν η μία από τις ωραιότερες, πιο αιχμηρές και, παρότι χωρίς ίχνος βίας, σκληρές ευρωπαϊκές ταινίες της χρονιάς.
O Πιερ Γκολντμάν υπήρξε μια μυθιστορηματική προσωπικότητα, όσο και υπαρκτή. Γιος δύο Εβραίων από την Πολωνία που έζησαν στο Παρίσι (ο πατέρας του είχε αγωνιστεί στην γαλλική Aντίσταση), σπούδασε στη Σορβόνη και τα χρόνια που οδήγησαν στον Μάη του ’68 υπήρξε ενεργό μέλος ακροαριστερών οργανώσεων. Μετά από ένα ταξίδι στη Λατινική Αμερική όπου συμμετείχε σε δράση των γκερίλα κομμουνιστικών οργανώσεων, επέστρεψε στο Παρίσι όπου και συμμετείχε σε σειρά ένοπλων ληστειών. Κατηγορήθηκε και καταδικάστηκε για τρεις από αυτές, όμως η δίκη για την κατηγορία του φόνου δύο φαρμακοποιών υπήρξε η αιχμή του δόρατος, αφού ο Γκολντμάν έκανε τα πάντα για να αποδείξει την αθωότητά του, έχοντας τη στήριξη από διανοούμενους της εποχής (την Σιμόν ντε Μποβουάρ, τον Ζαν-Πολ Σαρτρ, τον Ιβ Μοντάν και άλλους) και έγινε λαϊκό είδωλο για μια ολόκληρη γενιά.
Best of 2024: Οι ταινίες που δεν χώρεσαν στο Τop-10 του Flix για τις καλύτερες ταινίες του 2024
Power Points
O Σεντρίκ Καν, καθώς απομακρύνεται από οτιδήποτε τον έχουμε συνηθίσει να κάνει τα τελευταία χρόνια (βλ. το πιο πρόσφατο «Γύρισμα»), θυμάται τα χρόνια του «Ρομπέρτο Σούκo» πίσω στο 2001 και κλείνει μια ολόκληρη ταινία μαζί με τους ήρωές του και τους θεατές στην αίθουσα του δικαστηρίου. Η κλειστοφοβική σκηνοθεσία δεν πέφτει στιγμή από το ζενίθ της ενέργειας και το μοντάζ είναι υποδειγματικό. Εκεί είναι, ωστόσο, όπου ο συναρπαστικός Αριε Βολτχάλτερ - σε μια ερμηνεία που κέρδισε τα βραβεία Λιμιέρ, Σεζάρ και Μαγκρίτ και θα άξιζε κι ακόμη τόσα - γίνεται ο σαγηνευτικός ρήτορας, το λαϊκό αλαζονικό είδωλο και το θύμα μιας ολόκληρης κοινωνίας στην ίδια ακριβώς σκηνή.
Θα μείνει κλασικό
«Ελπίζω να μην σας φάνηκα δαιμόνιος ή μακιαβελικός, ικανός να εξαπατήσω ή να αποκρύψω, ή ότι χρησιμοποίησα με αφόρητο τρόπο την ιδέα της δικαστικής πλάνης που προκύπτει από ρατσισμό. Δεν θα ήθελα να πουν για μένα ότι συμπεριφέρθηκα σαν Εβραίος, δηλώνοντας ότι εκείνοι που δεν είναι Εβραίοι δεν μπορούν να διανοηθούν ότι ένας Εβραίος είναι δολοφόνος κι αν το πιστεύουν, θεωρούνται αντισιμήτες.» Ειλικρινά, τι θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρο, από αυτά τα λόγια του Πιερ Γκολντμάν, που ειπώθηκαν στη δίκη του, to 1974, πριν από ακριβώς 50 χρόνια.
H σκηνή που δεν θα ξεχάσουμε
Είμαι αθώος, γιατί είμαι αθώος. Αναρχικός, λαϊκό ίνδαλμα, τρομοκράτης, ρήτορας, όλες οι αντιλήψεις γύρω από το πρόσωπο του Πιερ Γκολντμάν συμπυκνώνονται σε έναν συγκλονιστικά ερμηνευμένο μονόλογο.
Γράψαμε στο Flix
Ο θεατής βρίσκεται μέσα στην αίθουσα του δικαστηρίου, άλλοτε παρατηρητής, άλλοτε και ο ίδιος στο ρόλο του ένορκου, άλλοτε δικαστής μιας μεγαλύτερης δίκης που μοιάζει να εξελίσσεται διαχρονικά. Παίζοντας με τις βεβαιότητες που καταρρίπτονται από σκηνή σε σκηνή, με τα στερεότυπα που κοινωνίες ολόκληρες μεταφέρουν αταβιστικά κρίνοντας ανθρώπους, ομάδες ανθρώπων, εδώ με τον (διαρκώς επίκαιρο) αντισημιτισμό να γίνεται το επίκεντρο της συζήτησης γύρω από το ιδεολογικό επιχείρημα πάνω στο οποίο ο Γκολντμάν θεωρείται εκ των πραγμάτων ένοχος και δη δολοφόνος, ο Καν ανοίγει κινηματογραφικά μια συζήτηση που τελειώνει πολύ μετά τους τίτλους της ταινίας.»
Διαβάστε εδώ ολόκληρη την κριτική του Flix.
Και κάτι ακόμα
Μέσα στη φυλακή, ο Πιερ Γκολντμάν έγραψε την αυτοβιογραφία του (σ' αυτήν βασίστηκε ο Σεντρίκ Καν για την ταινία του), με τον ελληνικό τίτλο «Σκοτεινές Αναμνήσεις ενός Πολωνοεβραίου Γεννημένου στη Γαλλία», η οποία γνώρισε τεράστια επιτυχία, ενώ με την αποφυλάκισή του εργάστηκε στην εφημερίδα Libération. To 1979 δολοφονήθηκε από μια ακροδεξιά οργάνωση και στην κηδεία του, στο νεκροταφείο του Παρισιού Περ-Λασέζ, συγκεντρώθηκαν περισσότεροι από 10.000 κόσμος.
Οι 10 καλύτερες ταινίες του 2023 για το Flix
Νούμερο 10: «Longlegs» του Οζ Πέρκινς
Νούμερο 9: «Black Dog του Γκουάν Χου
Νούμερο 8: «Το Ελιξίριο της Νιότης» της Κοραλί Φαρζά
Νούμερο 7: «Μικρά Πράγματα σαν κι Αυτά»
Νούμερο 6: «Υπέροχες Μέρες»