Ο Θοδωρής Αθερίδης είναι άνθρωπος – ορχήστρα στο «Από Ερωτα»: η νέα του κινηματογραφική ταινία, επτά χρόνια μετά το «Μια Μέλισσα τον Αύγουστο», βασίζεται στο δικό του, ομότιτλο θεατρικό έργο, ο ίδιος το έχει διασκευάσει σε σενάριο, υπογράφει τη σκηνοθεσία, πρωταγωνιστεί στον κεντρικό ανδρικό ρόλο κι έχει γράψει και τους στίχους του τραγουδιού του φιλμ. Και, όπως μαθαίνουμε, έχει βάλει και δικά του λεφτά στην παραγωγή, όπως οι περισσότεροι Ελληνες σκηνοθέτες! Ετοιμος να δει το «Από Ερωτα», ένα ρομαντικό, ανάλαφρο αλλά συγκινητικό δράμα, να βγαίνει στις αίθουσες την Πέμπτη, 4 Δεκεμβρίου, ο Θοδωρής Αθερίδης μίλησε στο Flix για την πολύπλευρη δράση του αλλά, κυρίως, για όσα τον κρατούν συνδεδεμένο με το παρελθόν.
Μια ταινία για την αντιμετώπιση της απώλειας
Υπάρχει μια σκηνή στην ταινία όπου ο ήρωας, ο Αντώνης, μαζί με την προηγούμενη σύντροφό του, την Αννα, πηγαίνουν και βλέπουν την «Πολίτικη Κουζίνα». Εχω επιλέξει αυτή τη σκηνή, όχι επειδή είναι φίλος μου ο Ιεροκλής μόνο, αλλά επειδή υπάρχει αυτό το υποδόριο εμμονικό νήμα που συνδέει τους δυο ήρωες. Ο ένας, στην «Πολίτικη Κουζίνα», έχει την εμμονή του με την Κωνσταντινούπολη κι ο άλλος έχει την εμμονή του με την απώλεια. Ζούμε μια εποχή όπου έχουμε απομακρυνθεί αρκετά από την παράδοση, η οποία όμως μάς έδινε ένα στίγμα για τη διαχείριση της απώλειας. Ο άνθρωπος είναι αφημένος, πια, να αυτοσχεδιάσει. Δεν παίρνει τόνο, δεν παίρνει ένα μήνυμα για το πώς μπορεί να διαχειριστεί την απώλεια. Αυτή η ταινία παρηγορεί όσους είναι κολλημένοι, επειδή είναι χωρισμένοι, επειδή έχουν χάσει κάποιον. Μ’ ενδιέφερε περισσότερο να δοθεί θάρρος και παρηγοριά σε ανθρώπους που δεν ξεπερνούν εύκολα, παρά στους ανθρώπους που κάνουν ένα κλικ στο μυαλό τους και πηγαίνουν παρακάτω. Γιατί νομίζω ταιριάζω πιο πολύ σ’ αυτούς, παρά στους άλλους.
Ενα αλλιώτικο happy end
Μια αμερικανική εκδοχή της ταινίας μου φαντάζομαι θα ήταν ότι κάποια στιγμή θα είχε εμφανιστεί κάποιο κοριτσάκι, σε κάποιο delivery, κάτι να δίνει και στο τέλος θα ξαναερχόταν, θα υποσχόταν η ταινία ένα νέο ξεκίνημα. Το καταλαβαίνω, ως μήνυμα στη μάζα, ότι πρέπει να ξεπερνά τα περασμένα, να κάνει το επόμενο βήμα. Αλλά επειδή είμαι απαλλαγμένος από αμερικανικά αιτήματα του παραγωγού, είπα ν’ αφήσω ελεύθερο τον εαυτό μου, καλλιτεχνικά, να καταγράψω όπως πραγματικά πιστεύω ότι ένας άνθρωπος διαχειρίζεται το εμμονικό του. Ο ήρωάς μας ακολουθεί τη γραμμή του ονείρου της ηρωίδας, σαν ένα ταξιδάκι αναψυχής που λέει η Νικολακοπούλου, μ’ ένα κρυμμένο τραύμα.
Ανάληψη (όλων των) καθηκόντων
Αυτός ο συγκεντρωτισμός… Εχω φόβο έλλειψης ελέγχου γενικώ, υποφέρω ως άτομο απ’ αυτό, αλλά δε νομίζω ότι στο συγκεκριμένο ζήτημα, αυτής της ταινίας, ο λόγος ήταν τέτοιος. Είναι σα να πηγαίνει κάποιος στο γυμναστήριο και να λέει, θα γυμνάσω πόδια ή μπράτσα; Οχι, πηγαίνεις και γυμνάζεις όλο σου το σώμα. Ηθελα να το κάνω εγώ, ως καλλιτεχνική πρόταση, επειδή είναι γραμμένη από μένα η ιστορία κι επειδή είμαι άνθρωπος της δουλειάς, δηλαδή το ’χω ξανακάνει. Αν δεν είχα ξανασκηνοθετήσει, αν δεν είχα ξαναπαίξει, θα την έδινα την ιστορία μου σε άλλο σκηνοθέτη. Πίστευα ότι θέλω να την καταγράψω όπως εγώ την αντιλαμβάνομαι, να την αφηγηθώ. Είναι θέμα αφήγησης.
Κινηματογράφος μετά το θέατρο
Μετά από το πρώτο εγχείρημα, με τη «Μέλισσα…», στη σκηνοθεσία στον κινηματογράφο και τη μεταφορά και μετά απ’ τον απαραίτητο χρόνο που μεσολάβησε για να επανεκτιμήσω το αποτέλεσμα… Γίνεται δουλειά ζυμώματος μέσα μου με τον καιρό που περνά και καταλαβαίνω στη «Μέλισσα…» τι δε δούλεψε τόσο καλά, σε σχέση μ’ αυτό που είχα στο μυαλό μου. Οπότε τώρα ήθελα η καταγραφή να είναι εντελώς κινηματογραφική, σε σημείο που το παράκανα. Δηλαδή και στο ότι προστέθηκαν πάρα πολλά άτομα, χώροι, η αφήγηση από γραμμική έγινε με διαρκή flash backs. Αλλά επειδή απεχθάνομαι τους ηλεκτρονικούς υποτίτλους του σινεμά που σε κατευθύνουν, «10 μέρες μετά», «6 μέρες μετά» και τα λοιπά, ανακάλυψα το εύρημα με τα μούσια του ήρωα, ώστε στο παρόν να έχει τη γενειάδα και στο παρελθόν να είναι ξυρισμένος. Με μια αφηγηματική άνεση, βέβαια, ώστε να μην μπερδευτεί ο θεατής. Αυτή είναι καθαρά κινηματογραφική αφήγηση, την είχα δει στο «Bad Timing» του Νίκολας Ρεγκ, με τον Αρτ Γκαρφάνκελ και την Τερέζα Ράσελ. Ακολούθησα περίπου αυτήν την αφήγηση, προσπάθησα τουλάχιστον κι ήθελα η μεταφορά να είναι καθ’ όλα κινηματογραφική. Και νομίζω από τη «Μέλισα…» τα πήγα καλύτερα. Αυτή είναι η δική μου εκτίμηση.
Μουσικά διαλείμματα
Ηθελα να επιμείνω σ’ ένα χρώμα όπου η αίσθηση του λιμανιού, της θάλασσας, του μπουζουκιού – το ένα τραγούδι είναι του Ζαμπέτα, το άλλο του Σκαρβέλη και το άλλο του Κραουνάκη – να δώσει αυτό το ελληνικό χρώμα και το στίγμα της ελληνικής ταινίας έτσι όπως τις μάθαμε μεγαλώνοντας, με τις ταινίες του Κακογιάννη, του Δημόπουλου και μ’ όλα αυτά να μπει μια ατμόσφαιρα, αλλά βέβαια να είναι 2014. Γι’ αυτό υπάρχει κι ένα τραγούδι σύγχρονο, στο οποίο έχω γράψει τους στίχους εγώ και το οποίο είναι στη σκηνή του γάμου. Καλώς ή κακώς, είναι τόσο συνυφασμένο στο κύτταρό μας αυτό το πράγμα, ώστε δεν μπορείς να το αποβάλλεις. Δίνει έντονα τόνο, χρώμα, ύφος, στιλ, τα πάντα.
Οι προσδοκίες από το κοινό
Κάθε φορά που βλέπεις μια ταινία με κάποιον, παίρνεις το σχήμα της ψυχής που πιστεύεις ότι έχει ο άλλος. Προσπαθείς να το δεις από τη δική του πλευρά. Δεν ποντάρω σε εμπορική επιτυχία, ξέρω ότι υπάρχει μια δυσκολία με το κοινό, το οποίο προτιμά να μένει σπίτι, να κατεβάζει απ’ το internet ταινίες, να μην περιμένει πότε θα βγει μια ταινία κι αυτό τους έχει κάνει να μην πηγαίνουν τόσο στο σινεμά. Από εκεί και πέρα, δεν μπορώ να ξέρω τι μπορεί να κάνει εμπορικά η ταινία. Σ’ αυτήν την ταινία έχω βάλει και χρήματα τα οποία τα έχω ξεγράψει, δεν τα έβαλα για να τα πάρω πίσω. Εμένα εκείνο που μ’ ενδιαφέρει είναι το καλλιτεχνικό εύσημο, δηλαδή να αρέσει. Απ’ όσους το δουν, αν στο 70% αρέσει, η ταινία έχει πετύχει. Είτε αυτοί είναι 100, είτε 100.000. Η αναλογία είναι που έχει σημασία.
Tags: Θοδωρής Αθερίδης, από έρωτα
