Ο Μισέλ Οσελό είναι ένας σπουδαίος παραμυθάς της μαγικής εικόνας: και, προς Θεού, μην του πείτε ότι κάνει ταινίες για παιδιά!
Ο Γάλλος δημιουργός του «Kirikou», του «Azur et Azmar», ήρθε στην Αθήνα με τη νέα του ταινία, «Η Ντιλιλί στο Παρίσι», για την πρεμιέρα του 1ου Παιδικού & Εφηβικού Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - και, τώρα, η μικρή «Ντιλιλί» βγαίνει στις αίθουσες, την Πέμπτη, 24 Ιανουαρίου, από τη Rosebud.21 και τη Seven Films.
Το φιλμ, ένας συνδυασμός λεπτεπίλεπτου, καθηλωτικής ομορφιάς animation και φωτογραφίας, είναι ένα μικρό αριστούργημα, εξίσου για μικρούς, όσο και για μεγάλους. Εκτυλίσσεται στο Παρίσι του 19ου αιώνα, της Μπελ Επόκ κι έχει ως ηρωίδα την Ντιλιλί, ένα φιλοπερίεργο κοριτσάκι Κανάκ που έχει έρθει στην πόλη από τη Νέα Καληδονία και θέλει να δει και να γνωρίσει τα πάντα και τους πάντες. Κι αυτοί είναι πολλοί: κάποιες από τις σπουδαιότερες γυναίκες της εποχής (και όλων των εποχών), η επιστήμονας Μαρί Κιουρί, η ηθοποιός Σάρα Μπερνάρ, η αναρχική ακτιβίστρια Λουίζ Μισέλ, ζωγράφοι σαν τον Μονέ, τον Τουλούζ-Λοτρέκ, τον Ντεγκά, τον νεαρό και άσημο Πικάσο, συγγραφείς σαν τον Μαρσέλ Προυστ που, προς το παρόν, δεν κάνει τίποτα παρά παρατηρεί το χρόνο που περνά, κι άλλοι πολλοί που διαμόρφωσαν το σύγχρονο δυτικό πολιτισμό.
Διαβάστε ακόμη: To Fyre Festival ήταν κάτι περισσότερο από το μεγαλύτερο πάρτι που δεν έγινε ποτέ
Ταυτόχρονα, στο Παρίσι καιροφυλακτούν οι «Κυρίαρχοι Ανδρες», μια μυστική, ρατσιστική και μισογυνική οργάνωση που απάγει κοριτσάκια. Η Ντιλιλί, μαζί με τον φίλο της τον Ορέλ και με τη βοήθεια όλων αυτών των ξεχωριστών ανθρώπων, είναι αποφασισμένη να λύσει το μυστήριο και να κατατροπώσει, μια για πάντα, τους «Κυρίαρχους Ανδρες».
Ο Μισέλ Οσελό, με μάτια που γυαλίζουν, γεμάτα έμπνευση και μπρίο, μίλησε στο Flix για την «Ντιλιλί» του και για τον τρόπο με τον οποίο επέλεξε κι απεικόνισε τις σημαντικές, ατρόμητες γυναίκες της ταινίας του.
Γιατί επέλεξα να κάνω μια ταινία στην Μπελ Επόκ: Ο λόγος είναι, κατ’ αρχάς, πολύ επιφανειακός. Εχω κάνει ταινίες που εκτυλίσσονται σ’ ολόκληρο τον κόσμο, μου φάνηκε φυσικό, πια, να κάνω και μια ταινία στο Παρίσι. Ζω στο Παρίσι, αγαπώ το Παρίσι, ήταν κάτι αυτονόητο. Κι έτσι σκέφτηκα το Παρίσι του 1900, γιατί ήταν η τελευταία περίοδος όπου οι γυναίκες φορούσαν φορέματα ως το πάτωμα. Και για να κάνουν τους άλλους να ονειρεύονται, οι γυναίκες πρέπει να φορούν φορέματα ως το πάτωμα, να το ξέρετε αυτό. Εχει για μένα κάτι το ανέμελο, θέλω να κάνω τους ανθρώπους να ονειρεύονται. Οπότε, έκανα την έρευνά μου, όπως κάνω για όλες τις ταινίες μου κι ανακάλυψα ότι οι πάντες ήταν εκπληκτικοί, εκείνη την εποχή. Ηταν ένας ολόκληρος πολιτισμός κι έτσι σκέφτηκα, δεν θα κάνω μια ταινία εποχής, θα κάνω μια ταινία για τον πολιτισμό. Πάνω σε δύο θέματα, τον τρόμο και το καλό. Οταν άρχισα να σχεδιάζω την ταινία, δεν ήξερα ότι θα συναντούσα τόσο συναρπαστικά πρόσωπα.
Πιστεύω στο παρόν και στο μέλλον: Δεν είμαι καθόλου πεσιμιστής. Απ’ όταν υπάρχει ο κόσμος, όλοι λένε, παλιά ήταν καλύτερα. Ηδη οι αρχαίοι Ελληνες το έλεγαν, είναι γραμμένο στα μάρμαρα. Οι φυσιογνωμίες που δείχνω στην ταινία, οι τόσο μοναδικές κι εξέχουσες, στην εποχή τους δεν θεωρούνταν τέτοιες. Ο Πικάσο ήταν 20 χρόνων, είχε μόλις φτάσει στο Παρίσι, δεν τον ήξερε κανείς. Δεν θέλω να είμαι πεσιμιστής για τη χώρα μου, ούτε για την Ευρώπη. Είμαι έντονα ευρωπαϊστής αλλά πρέπει κανείς ταυτόχρονα να έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του κι εμείς δεν έχουμε πολλή εμπιστοσύνη σε μας, σήμερα. Αυτό δεν μου αρέσει καθόλου. Αν εξετάσω τη Γαλλία, αυτή την εποχή, δεν την καταλαβαίνω καθόλου, νιώθω φρίκη και εξευτελισμό. Αλλά ο τομέας μου λειτουργεί καλά, υπάρχουν παντού σχολές animation κι είναι όλες καλές, εγώ δουλεύω στην πιο γνωστή, τη Les Gobelins, όλοι οι σπουδαστές είναι ταλαντούχοι, συμπαθητικοί κι εργατικοί. Υπάρχει αφθονία ταλέντου, σχεδιάζουν σαν θεοί. Εχω απόλυτη εμπιστοσύνη στη νέα γενιά, αλλά και στην τάξη, στην ειρήνη στη Γαλλία.
Γιατί αξίζει να μάχομαι: «Κυρίαρχοι Ανδρες», σαν αυτούς της ταινίας, υπάρχουν παντού σήμερα, σ’ ολόκληρο τον πλανήτη και οφείλουμε να τους αντιμαχόμαστε ασταμάτητα. Οι Κυρίαρχοι Ανδρες που δείχνω είναι άνθρωποι που υποτιμούν τις γυναίκες, αυτό συμβαίνει σε όλες τις χώρες, στη Γαλλία, στην Ελλάδα και ο τρόμος κορυφώνεται σε άλλες χώρες. Οι ταινίες μου δεν είναι για παιδιά, ποτέ. Αλλά σκέφτομαι πάντα τα παιδιά που θα βρίσκονται μέσα στην αίθουσα, να μην τους κάνω κακό. Είμαι ένας ενήλικας που μιλά σε όλο τον κόσμο κι αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι να μεταδώσω ιδέες και σκέψεις. Δεν είμαι παιδαγωγός, είμαι ένα ανθρώπινο ον.
Τρεις μαγικές γυναίκες: Τις αγαπώ όλες, είναι συναρπαστικές! Είναι τρεις σπουδαίες προσωπικότητες, του ίδιου ύψους και συναντήθηκαν στην ταινία μου. Στη Λουίζ Μισέλ, θαύμαζα ότι δεν υποκρίθηκε ποτέ, δεν χρειαζόταν κάμερες για να φερθεί σωστά. Οταν ήταν εξόριστη στη Νέα Καληδονία, επειδή συμμετείχε στην Παρισινή Κομμούνα, όχι απλώς δεν έδειξε δείγματα ρατσισμού απέναντι στους ντόπιους, αλλά, καθώς ήταν δασκάλα, έμαθε στα παιδιά να γράφουν και να διαβάζουν κι αυτό μου προκαλεί θαυμασμό. Αυτό ήταν το εύρημα της ταινίας: έφερα στο Παρίσι ένα από τα μικρά παιδάκια των γηγενών Κανάκ, που εκείνη είχε διδάξει. Η Μαρί Κιουρί είναι ένα υπόδειγμα ως γυναίκα. Εγκατέλειψε την πατρίδα της, την Πολωνία, επειδή δεν της επέτρεπαν να σπουδάσει, είχε αυτό το κουράγιο. Βρήκε τον έρωτα, παντρεύτηκε τον άντρα που αγάπησε, δούλεψε μαζί του, ισότιμα, έκανε οικογένεια, μεγάλωσε τις κόρες της, έφτιαχνε ταυτόχρονα ωραίες τάρτες που βελτίωνε κάθε φορά και, παράλληλα, ανακάλυψε το ράδιο και το πολώνιο, πήρε δύο Νόμπελ και τα έκανε όλα, χωρίς ν’ αποκηρύξει τίποτα, είναι αξιοθαύμαστη, ένα από τα σπουδαιότερα επιστημονικά μυαλά στην ανθρώπινη ιστορία κι είχε μια ολοκληρωμένη, πολύπλευρη ζωή. Η Σάρα Μπερνάρ ήταν συναρπαστική. Η αστυνομία γνώριζε την ταρίφα της, ξεκίνησε ως πόρνη κι έγινε μια Θεά που προσέφερε ευχαρίστηση στον κόσμο με την τέχνη της, με τις παραστάσεις της και ταυτόχρονα παρουσίασε τον γαλλικό πολιτισμό στον κόσμο, βοήθησε πάρα πολλούς συγγραφείς, τεχνικούς, ήταν γενναιόδωρη στον Γερμανο-Γαλλικό πόλεμο, όταν η Γαλλία, όπως όλοι γνώριζαν, ηττήθηκε οικτρά, μετέτρεψε το θέατρο Οντεόν σε νοσοκομείο, μόνη της, βρήκε κρεβάτια και τρόφιμα και φρόντισε τους στρατιώτες, όχι μόνο τους Γάλλους, αλλά και τους Πρώσους.»
Μια συνάντηση κοσμογονική: Αποφάσισα ότι στην ταινία μου, αυτές οι τρεις σπουδαίες γυναίκες έπρεπε να συναντηθούν: τις έφερα κοντά, απλώς επειδή το ήθελα. Εγώ κάνω ό,τι θέλω! Και σκέφτηκα, κρίμα που αυτές οι γυναίκες δεν συναντήθηκαν ποτέ. Αλλά η πραγματικότητα με διέψευσε κι είναι κάτι το καταπληκτικό αυτό. Επεσα πάνω σ’ ένα γράμμα που έγραφε η Λουίζ Μισέλ στη Σάρα Μπερνάρ, λέγοντάς της, «Αγαπητή μου Σάρα, δεν πρόλαβα να περάσω χτες να σου δώσω ένα φιλί, γιατί ήμουν στο Λονδίνο». Αρα γνωρίζονταν, ήταν φίλες, αυτή η υπερ-γυναίκα, η Σάρα Μπερνάρ, δεν φοβόταν ν’ ανοίξει την πόρτα της σε μια αναρχική, για την οποία οι πιο πολλές πόρτες ήταν κλειστές. Για την Μαρί Κιουρί, η Σάρα Μπερνάρ διοργάνωνε παραστάσεις, όπου έπαιζε η ίδια για να μαζέψει χρήματα για την έρευνά της. Κι η Μαρί Κιουρί την επισκεπτόταν στο σπίτι της, για να την ευχαριστήσει. Αρα, τελικά, οι τρεις αυτές γυναίκες γνωρίζονταν! Εκπληκτικό!
Γιατί στην «Ντιλιλί» τα ντεκόρ δεν είναι σχέδια, αλλά φωτογραφίες: Κάνω διαφήμιση για την πραγματικότητα. Δεν είναι ένα αφηρημένο όνειρο ενός ποιητή όσα δείχνει η ταινία, είναι η πραγματικότητα. Οι Κυρίαρχοι Ανδρες υπάρχουν, έχετε το νου σας, κορίτσια και γυναίκες, να προσέχετε, αλλά ο δυτικός πολιτισμός υπάρχει επίσης και σας τον δείχνω, είναι φωτογραφίες, τίποτε δεν είναι ζωγραφισμένο. Κάνω διαφήμιση για την καλή πραγματικότητα και πρέπει να αγωνιστούμε για να παραμείνει καλή, να υπάρχουμε και να συνεχίζουμε.
