Τον συναντήσαμε μετά την προβολή του «Birdman» στο φεστιβάλ Βενετίας, για να ανακαλύψουμε ότι μερικές φορές τα φαινόμενα δεν απατούν και πως ο Εντουαρτ Νόρτον εκτός από ένας από τους καλύτερους ηθοποιούς της γενιάς του, είναι επίσης ένας συγκροτημένος, σκεπτόμενος άντρας που προτιμά να αφήνει το εγώ και τις υπερβολές που συνεπάγεται η λέξη «σταρ» στην άκρη. Κάτι που μάλλον δεν κάνει ο ήρωας που υποδύεται στην ταινία του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου, κι από τον οποίο ξεκίνησε η κουβέντα μας...
O Mάικ Σάινερ, ο χαρακτήρας σας στο «Birdman» είναι τόσο, ας πούμε, ιδιαίτερος, αλλά και τόσο γνώριμος που είναι λογικό να αναρωτηθεί κανείς αν τον βασίσατε πάνω σε ανθρώπους που πιθανότατα γνωρίζετε;
Μπορεί να ακουστεί αστείο, αλλά ο Αλεχάντρο ήταν ο οδηγός μου για τον Σάινερ. Φοράω τα ρούχα του, το μαντίλι του είναι δικό του, το «sandinista» τζάκετ που φοράω επίσης και νομίζω ότι ο Σάινερ είναι η φωνή του Αλεχάντρο στην ταινία. Αν υπάρχει κάποιος που εκφράζει τις απόψεις του στην ταινία, τότε αυτός δεν είναι άλλος από τον Σάινερ. Αλλά ναι, είχα και μερικούς άλλους ανθρώπους στο μυαλό μου, τους οποίους φυσικά, δεν θα σας αποκαλύψω ποτέ ποιοι είναι.
Κι εσείς, όπως ο Ινιάριτου, μοιράζεστε τις απόψεις του Σάινερ; Κάποια πράγματα από αυτά που λέει;
Όσο μαλάκας κι αν είναι, ή όσο μαλάκας κι αν μοιάζει να είναι, ένα από τα πράγματα που μου άρεσαν σε αυτόν, αλλά και σε ολόκληρη την ταινία, είναι ότι όσο ο κι αν ο Ρίγκαν είναι ο χαρακτήρας που θέλεις να δεις να «βγαίνει καθαρός» στο τέλος, στην διάρκεια του φιλμ αντιλαμβάνεσαι πως τα πράγματα που ο Σάινερ του λέει, είναι αληθινά. Ο Ρίγκαν έχει μια μάλλον περιορισμένη ματιά για το πως κάνεις κάτι που έχει αξία. Είναι κολλημένος με το τι σκέφτονται οι άλλοι κι ο Σάινερ το επισημαίνει, ίσως όχι με τον καλύτερο τρόπο, μα το κάνει. Κι αρχίζεις να σκέφτεσαι, βλέποντάς τον μέσα από τη ματιά του Σάινερ, πόσο αχυράνθρωπος είναι, πόσο επώδυνα αγκιστρωμένος στην ανάγκη του για αποδοχή από τους άλλους. Οπότε ναι, μερικά από τα πράγματα που λεέι ο Σάινερ, για το πως οφείλεις να έχεις το κουράγιο σε ένα έργο, σε μια ερμηνεία, να το αποσυνθέτεις μπροστά στους θεατές, έχουν μια αλήθεια. Δεν ξέρω πως αυτοί οι άνθρωποι, ο Αλεχάντρο και οι υπόλοιποι, κατόρθωσαν να συλλάβουν τόσο καθαρά την ουσία του θεάτρου, σκέψου ότι είναι από τη λατινική Αμερική, δεν έχουν δουλέψει ποτέ στο Broadway κι όμως συλλαμβάνουν τόσο καθαρά την πραγματικότητα και τις πιο λεπτές αποχρώσεις του.
Με τον Μάικλ Κίτον
Κι εσείς; Νιώθετε ως καλλιτέχνης την ανάγκη της αποδοχής;
Αν αποφασίσεις να ακολουθήσεις αυτό το επάγγελμα, σχεδόν εξ ορισμού ελπίζεις ότι οι άνθρωποι θα αντιδρούν θετικά σε αυτό που κάνεις. Νομίζω ότι αν είσαι τυχερός, με τον καιρό δεν προσπαθείς να αποδείξεις τίποτα και δεν πιστεύεις ότι κάθε τι που κάνεις είναι μοναδικό. Αν είσαι τυχερός και κατορθώσεις να ωριμάσεις, μπορείς να ρισκάρεις λίγο παραπάνω, όχι μόνο το να τολμήσεις να αποτύχεις δοκιμάζοντας λίγο πιο παράξενα πράγματα, αλλά κι αναγνωρίζοντας ότι τα πράγματα που αρέσουν στο κοινό, δεν είναι πάντα ενδιαφέροντα. Εγώ για παράδειγμα, είχα πολλές ενδιαφέρουσες εμπειρίες τέτοιου είδους. Εκανα ταινίες σαν το «Fight Club», η την «25η Ωρα», ή το «American History X» ταινίες που δεν είχαν απαραίτητα στόχο το να αρέσουν στο κοινό. Θυμάμαι δείξαμε για πρώτη φορά το «Fight Club» στη Βενετία και το μίσησαν, δεν τους άρεσε καθόλου. Και θυμάμαι ότι ο Μπραντ Πιτ μου έλεγε αμέσως μετά, «δεν νομίζω ότι θα κάνουμε πολλές ταινίες καλύτερες από αυτή στην καριέρα μας, δεν νομίζω ότι θα παίξω σε πολλές καλύτερες ταινίες από το Fight Club»... Η ταινία δεν άρεσε όταν βγήκε στις αίθουσες, αλλά τώρα καταλαβαίνεις ότι υπήρχε κάποιος λόγος που δεν το αγάπησαν όλοι. Είχε κάτι σημαντικό να πει, κάτι που δεν μπορούσε να μετρηθεί με τον αν «άρεσε» ή όχι. Ηταν μια διαδικασία το πως αυτή η ταινία απορροφήθηκε από την ποπ κουλτούρα και με κάποιο τρόπο είναι μια διαδικασία που σε δικαιώνει, το να νιώθεις την αργή διάχυση ενός φιλμ τόσο βαθιά μέχρις ότου να μεταμορφωθεί σε μια εμπειρία σημαδιακή για μια γενιά. Πράγματα σαν αυτό σε διδάσκουν κάτι, για παράδειγμα ότι δεν υπάρχει ένα μόνο μέτρο επιτυχίας. Αν αναρωτιέσαι αν έκανες κάτι ουσιαστικό, αν έκανες κάτι που συνεισφέρει στην κουβέντα ή κάτι που μιλά αληθινά για την εποχή σου, το πόσα χρήματα θα φέρει το πρώτο σαββατοκύριακο στα ταμεία, ή αν θα πάρει καλές κριτικές, δεν έχει σημασία. Δεν είναι κάτι που καθορίζει την αξία ενός φιλμ. Κι αν βιώσεις μερικές τέτοιες εμπειρίες τότε αυτό σου δίνει την άνεση, να δεις τα πράγματα διαφορετικό, την δυνατότητα να αποστασιοποιηθείς λίγο από άλλους πιο άμεσους πιο εύκολους πιο εφήμερους τρόπους να μετρήσεις την «επιτυχία» ή μη μιας ταινίας.
Διαβάστε την άποψη του Flix για το «Birdman»
Το «Birdman» διαδραματίζεται στην σκηνή και τα παρασκήνια ενός θεάτρου. Είχατε ίσως κάποιου είδους deja vu στην διάρκεια των γυρισμάτων;
Κάνω θέατρο όλη μου τη ζωή. Κυριολεκτικά. Ξεκίνησα γράφοντας μικρά θεατρικά με τους φίλους μου και «ανεβάζοντας» τα μαζί τους, πέρασα από το ερασιτεχνικό θέατρο και ακόμη και τώρα, μπορώ να πω ότι έχω περάσει ίσο ή και περισσότερο χρόνο από τη ζωή μου κάνοντας θέατρο όσο και ταινίες. Εχω ακόμη μια θεατρική ομάδα, το θέατρο είναι κομμάτι της ζωής μου ακόμη κι όταν δεν παίζω, είναι ο κόσμος που ζω. Το να παίξω στο «Birdman» ήταν μια απολαυστική εμπειρία. Υπάρχουν αρκετές ταινίες για τον κόσμο του, το «Withnail and I», το «Dresser», πολλές ταινίες για την ζωή στο θέατρο κι όταν διάβασα το σενάριο ενθουσιάστηκα. Σκέφτηκα ότι όταν το κοινό στη Νέα Υόρκη δει την ταινία θα την απολαύσει ολοκληρωτικά.
Με τον Ινιάριτου και την Εμα Στόουν
Και ο τρόπος που γυρίστηκε; Οι μεγάλες δίχως cut λήψεις;
Το βρήκα διασκεδαστικό, δεν με άγχωσε καθόλου. Ξέρεις, ακόμη κι αν μια λήψη δεν πετύχαινε κανείς δεν θα πέθαινε... Ηταν μια απολαυστική δοκιμασία και δημιούργησε ένα ομαδικό πνεύμα. Οι ταινίες είναι χτισμένες πάνω σε μια ομάδα, αλλά πλέον όλοι ξέρουν πως γίνεται, πως λειτουργεί ένα γύρισμα και οι περισσότεροι δεν δίνουν το εκατό τοις εκατό του εαυτού τους, αν η σκηνή δεν τους αφορά, ή αν δεν έχουν ατάκες, ή δεν γράφουμε ήχο. Εδώ όλοι έπρεπε να είμαστε στην κορυφή της απόδοσης μας σε κάθε σκηνή που είχαμε, ακόμη κι αν απλά στεκόμαστε εκεί, κι όχι μόνο οι ηθοποιοί, αλλά όλο το συνεργείο. Ολοι βασιζόμαστε σε όλους και με κάποιο τρόπο ήταν σαν σκυταλοδρομία, όπου όλοι ήλπιζαν ο επόμενος να τα καταφέρει όσο καλά έπρεπε. Ηταν σχεδόν σαν άθλημα, περισσότερο από ένα κανονικό γύρισμα...
Η Εμμα Στόουν λέει πως το «Birdman» ήταν σαν ναρκωτικό
Το φιλμ μιλά ανάμεσα σε άλλα για το δίλημμα ανάμεσα στο να κάνεις ένα ακόμη blockbuster και το να κάνεις κάτι αληθινά σημαντικό σαν ηθοποιός. Το αντιλαμβάνεστε σαν πρόβλημα;
Οχι απαραίτητα. Καταλαβαίνω απόλυτα γιατί κάποιος θα πάρει έναν ρόλο σε μια blockbuster ταινία. Πληρώνουν καλύτερα από τον Γουές Αντερσον και μπορεί να είναι όντως απολαυστικές... Δεν νομίζω ότι είσαι λιγότερο ικανός σαν ηθοποιός επειδή πας και κάνεις μια ταινία σαν αυτές.
Εχετε κι εσείς «πάει και κάνει μια ταινία σαν αυτές».
*Ναι, φυσικά.
Πως ήταν η εμπειρία;
Ηταν απολαυστική, ήταν διαφορετική.
Τόσο ώστε να την επαναλάβετε;
Νομίζω ότι το έκανα ήδη αρκετά. Αυτές οι ταινίες χρειάζονται πολύ χρόνο και δεν θέλω να μην κάνω το «Grand Budapest Hotel» ή το «Birdman» επειδή είμαι κολλημένος για μήνες σε ένα blockbuster. Αν και «κολλημένος»δεν είναι η κατάλληλη λέξη. Δεν τους αξίζει να την χρησιμοποιώ, κάθε ταινία είναι μια ταινία. Κι οφείλω να πω ότι είμαι μεγάλος φαν των κόμικ και μου αρέσουν πολύ οι ταινίες βασισμένες σε κόμικ. Ο τρόπος με τον οποίο η βιομηχανία προσεγγίζει αυτό το σινεμά κι ο τρόπος που ορίζουν την επιτυχία του έχει την δική του λογική, αλλά ο τρόπος που το κοινό το απολαμβάνει είναι ένα άλλο πράγμα ολοκληρωτικά. Πολλές από αυτές δεν είναι καλές, αλλά μερικές είναι απίθανες. Είναι πολύ εύκολο και λάθος να τις απορρίπτεις συλλήβδην.
Είναι επίσης ανακουφιστικό να μην χρειάζεται να κουβαλάς μια ταινία, να είσαι συνυπεύθυνος για το πως θα ανοίξει στα ταμεία;
Ποτέ, ποτέ, ποτέ, δεν πίστεψα στην ιδέα πως ένας ηθοποιός είναι υπεύθυνος για το άνοιγμα μιας ταινίας. Έχει να κάνει με το σύνολο, ειδικά σε ταινίες τέτοιου είδους.
Οι οποίες είναι οι μόνες ταινίες που ενδιαφέρουν πια τα μεγάλα στούντιο;
Οχι απαραίτητα. Το «Birdman» έγινε από την Fox του Ρίτσαρντ Μέρντοχ, η Sony εκανε φέτος το «Foxcatcher». O Πολ Τόμας Αντερσον έχει μια καινούρια ταινία, ο Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ έκανε ένα σπουδαίο φιλμ. Ο Φίντσερ γύρισε επίσης μια ταινία φέτος... Κι αυτά μόνο στο αμερικάνικο σινεμά... Οπότε, όχι. Δεν νομίζω ότι ο κινηματογράφος στις μέρες μας περνά δημιουργική κρίση. Μπορεί τα blockbuster να κάνουν τον μεγαλύτερο θόρυβο, αλλά ένα διαφορετικό σινεμά εξακολουθεί να υπάρχει και να μεγαλουργεί...
Tags: birdman
