Buzz

Ριουίτσι Σακαμότο: Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας

στα 10

Από τους σπουδαιότερους ανανεωτές της ηλεκτρονικής μουσικής, διάσημος στον κόσμο του σινεμά από το εμβληματικό του πέρασμα ως ηθοποιός και τη μουσική που έγραψε για το «Καλά Χριστούγεννα, Κύριε Λόρενς» αλλά και το Οσκαρ για τον «Τελευταίο Αυτοκράτορα», ο Ιάπωνας συνθέτης πέθανε σε ηλικία 71 ετών.

Ριουίτσι Σακαμότο: Ο Τελευταίος Αυτοκράτορας
(φωτό: Ερικ Τάνερ για το Dazed, 2019)

Η σπαρακτική εμφάνιση του Ριουίτσι Σακαμότο στο «Καλά Χριστούγεννα, Κύριε Λόρενς» του Ναγκίσα Οσιμα, στο ρόλο ενός νεαρού διοικητή ενός στρατοπέδου αιχμαλώτων που κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου θα δει όλες τις σιγουριές του να καταρρέουν κάτω από την πίεση του καθήκοντος και της καταπιεσμένης ερωτικής επιθυμίας για τον Βρετανό ταγματάρχη Τζακ Σέλερς του Ντέιβιντ Μπόουι, παραμένει η σημαντικότερη από τις ελάχιστες χαρακτηριστικές του εμφανίσεις ως.ηθοποιού στο σινεμά.

Βρισκόμαστε στο 1983 και ο «άγνωστος» ηθοποιός που κλέβει την παράσταση στην ταινία δεν ήταν παρά ένας ήδη μουσικός και τραγουδιστής σε πορεία καταξίωσης, εδώ όχι μόνο στον πρώτο του ρόλο στο σινεμά, αλλά και στην παρθενική του υπογραφή ως συνθέτης ενός θρυλικού soundtrack που έγινε και σήμα κατατεθέν της μετέπειτας μουσικής του: ένα σπουδαίο μείγμα ανατολικών και δυτικών επιρροών που ήρθε να συναντήσει στο βασικό θέμα της ταινίας τα φωνητικά του Ντέιβιντ Σίλβιαν (είχε συνεργαστεί με τους θρυλικούς Japan στις αρχές του '80) στο εμβληματικό και - κάθε φορά που το ακούς - βαθιά συγκινητικό «Forbidden Colours».

sakamoto Ο Σακαμότο με το θρυλικό γκρουπ των Yellow Magic Orchestra

sakamoto Με τον Ντέιβιντ Σίλβιαν και τον Στιβ Τζάνσεν των Japan

Στην πραγματικόητα, μετά το «Καλά Χριστούγεννα, Κύριε Λόρενς», ο Ριουίτσι Σακαμότο θα εμφανιζόταν ως ηθοποιός σε δύο μόνο ακόμη ταινίες, στον «Τελευταίο Αυτοκράτορα», του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι που του χάρισε και το δικαιωματικό Οσκαρ Καλύτερης Μουσικής και στο «New Rose Hotel» του Εϊμπελ Φεράρα το 1998. Θα έγραφε μουσική σε μερικές ακόμη, με σημαντικότερες το «Τσάι στη Σαχάρα» του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, τα «Ψηλά Τακούνια» του Πέδρο Αλμοδόβαρ, το «Femme Fatale» του Μπράιαν Ντε Πάλμα, το «Taboo» του Ναγκίσα Οσιμα, το «The Revenant» του Αλεχάντρο Γκονζάλες Ινιάριτου, ένα επεισόδιο («Smithereens») του «Black Mirror».

Η κινηματογραφική μουσική όμως για τον Ριουίτσι Σακαμότο δεν ήταν ποτέ μόνο κάτι που φτιάχνεις για συγκεκριμένες ταινίες. Το έργο του, ποτισμένο από αναφορές στους σκηνοθέτες που αγαπάει (τον Αντρέι Ταρκόφσκι, τον Ρομπέρ Μπρεσόν, τον Ζαν-Λικ Γκοντάρ, τον Γιασουζίρο Οζου που μετά το θάνατο του σκηνοθέτη εγκατέλειψε το πρότζεκτ να ξαναγράψει μουσική για όλες τις ταινίες του σε ένα από τα πιο μεγαλεπήβολα σχέδια της ζωής του...) θα συνέχιζε ακόμη και όταν δεν ήταν ένα επίσημο soundtrack να συνοδεύει έναν ολόκληρο κόσμο φτιαγμένο από τις εικόνες ενός κόσμου στα όρια.

Ανανεωτής της ηλεκτρονικής μουσικής από τα πρώτα χρόνια, όταν ξεκινούσε με τους Yellow Magic Orchestra πίσω στα τέλη των 70s, επιδραστικός όσο λίγοι σε διαφορετικές γενιές και είδη μουσικής, o Σακαμότο θα έφτιαχνε σύνθεση με τη σύνθεση ένα σύμπαν προορισμένο, όπως έλεγε χαρακτηριστικά ο ίδιος, να τιθασεύσει το χρόνο.

sakamoto Με τον Ντέιβιντ Μπόουι στα γυρίσματα του «Καλά Χριστούγεννα, Κύριε Λόρενς»

sakamoto Ολα τα βραβείο Οσκαρ του «Τελευταίου Αυτοκράτορα». Δεξιά διακρίνεται και ο Ριουίτσι Σακαμότο.

Τον Ιούνιο του 2014, ο Ριουίτσι Σακαμότο έκανε ένα διάλειμμα ενός έτους αφού διαγνώστηκε με καρκίνο του στοματοφάρυγγα. Το 2015 επέστρεψε δηλώνοντας: «Αυτή τη στιγμή είμαι καλά. Νιώθω καλύτερα. Πολύ, πολύ καλύτερα. Νιώθω ενέργεια μέσα μου, αλλά ποτέ δεν ξέρεις. Ο καρκίνος μπορεί να επανέλθει σε τρία χρόνια, πέντε χρόνια, ίσως και σε δέκα χρόνια. Επίσης η ακτινοβολία κάνει το ανοσοποιητικό σύστημα πολύ χαμηλό. Αυτό σημαίνει ότι είμαι πολύ ευάλωτος σε έναν άλλο καρκίνο στο σώμα μου».

Το 2018, κυκλοφόρησε ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή και το έργο του Σακαμότο, με τίτλο «Coda». Στην πραγματικότητα το φιλμ του Στίβεν Νομούρα Σίμπλε ακολουθεί τον Σακαμότο καθώς αναρρώνει από καρκίνο και συνεχίζει να δημιουργεί μουσική, διαμαρτύρεται για τις πυρηνικές εγκαταστάσεις μετά την πυρηνική καταστροφή της Φουκουσίμα και πραγματοποιεί ηχογραφήσεις πεδίου σε διάφορες τοποθεσίες.

sakamoto Σκηνή από το «Coda» του 2018

sakamoto

Το 2021 ο καρκίνος επανήλθε, αυτή τη φορά στο έντερο και πιο επιθετικός, βάζοντας τον μεγάλο δημιουργό σε μια τροχιά προς το μεγάλο φινάλε. Μεγάλος θιασώτης της μετενσάρκωσης, είχε δηλώσει πως τον διασκεδάζει η ιδέα να ταφεί στο χώμα για να γίνει τροφή για κάτι ζωντανό.

Με ανακοίνωση που κυκλοφόρησε την Κυριακή 2 Απριλίου, έγινε γνωστό πως ο Ριουίτσι Σακαμότο πέθανε την Τρίτη 28 Μαρτίου. Μέχρι και το τέλος της ζωής του, ο Ριουίτσι Σακαμότο μάζευε ήχους.


Το μέλλον της μουσικής κατά τον Ριουίτσι Σακαμότο:

Ο Ριουίτσι Σακαμότο παραλαμβάνει το Οσκαρ Καλύτερης Μουσικής για τον «Τελευταίο Αυτοκράτορα»:

To αυθεντικό βίντεο κλπ για το «Forbidden Colours» από το «Καλά Χριστούγεννα, Κύριε Λόρενς»:

Δείτε εδώ την σπαρακτική σκηνή του φιλιού από το «Καλά Χριστούγεννα, Κύριε Λόρενς»:

Ακούστε το αριστουργηματικό soundtrack για το «Τσάι στη Σαχάρα» του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι:

Δείτε το επίσημο βίντεο κλιπ του «Rydeen» των Yellow Magic Orchestra:

Ακούστε ολόκληρο το θρυλικό του άλμπουμ από το 1978 «Thousand Knives»:

Δείτε εδώ το ντοκιμαντέρ της Γαλλίδας φωτογράφου Ελίζαμπε Λέναρντ για τον Ριουίτσι Σακαμότο που γυρίστηκε κατά τη διάρκεια της ηχογράφηση του δίσκου του του 1984 «Illustrated Musical Encyclopedia»: