«To MFI στηρίζει το σινεμά του δημιουργού.»
Λόγια τα οποία έβγαιναν από καρδιάς καθώς συζητούσαμε με την κ. Αποστολία Παπαϊωάννου για τα νέα της καθήκοντα ως η νέα πλέον διευθύντρια του MFI Script 2 Film Workshops - από το 2000 ως και το 2014 ήταν γενική συντονίστρια του προγράμματος. «Μου προτάθηκε να επιεστρέψω σε αυτή τη θέση όπου το έκανα με μεγάλη χαρά αλλά και ανησυχία γιατι παρατηρώ συνέχεια το τι έχει άλλαξει, το τι έχει εξελιχθεί και το τι θα μπορούσε να γίνει καλύτερα. Πάνω από όλα όμως είναι μια εξαιρετικά δημιουργική διαδικασία» μας είπε η κ. Παπαϊωάννου.
Φέτος συμπληρώνονται 25 χρόνια από την λειτουργία του MFI, το οποίο διοργανώνει για άλλη μια χρονιά το διεθνές του πρόγραμμα ανάπτυξης και επεξεργασίας σεναρίων και είχαμε την τύχη να το παρακολουθήσουμε από κοντά στη Νίσυρο από τις 21 Ιουνίου μέχρι και τις 3 Ιουλίου.
Και η αλήθεια είναι πως δεν χρειάζεται να κάτσεις πολύ σε κάποιο εργαστήριο ή να περπατήσεις στους διαδρόμους στο Γυμνάσιο του Μανδρακίου, όπου και πραγματοποιούνται και φέτος τα εργαστήρια αυτά, για να βιώσεις όλο αυτό το υπέροχο κλίμα που επικρατεί, την συνεργασία αλλά και μια απαράμμιλη δημιουργικότητα και αλληλεγγύη μεταξύ των παρευρισκομένων για να καταλάβεις το πόση αλήθεια υπάρχει πίσω από αυτές τις λέξεις.
Το πρόγραμμα του Μεσογειακού Ινστιτούτου Κινηματογράφου (ΜΙΚ) που απευθύνεται σε επαγγελματίες σεναριογράφους, σκηνοθέτες και παραγωγούς από όλο τον κόσμο, έχει ως στόχο, μέσα από τη μέθοδο και τις διεργασίες που ακολουθούνται (ομαδικές και ατομικές συναντήσεις, διαλέξεις και masterclass), να βοηθήσει τους συμμετέχοντες να εξελίξουν τα projects τους στην καλύτερή τους μορφή, και να τους φέρει σε επαφή με ένα διεθνές δίκτυο ομολόγων τους.
«Το MFI έχει μεγαλώσει πάρα πολύ. Ξεκινήσαμε με πολύ λιγότερους συμμετέχοντες, καθηγητές και ομάδες και μόνο για ταινίες και μυθοπλασίας μεγάλου μήκους. Τώρα 25 χρόνια μετά έχουμε πέντε ομάδες μεγάλου μήκους, μία ομάδα για ντοκιμαντέρ και μια ομάδα για τηλεοπτικές σειρές. Αυτό που έχει μεγάλη διαφορά οι συμμετέχοντες ήταν συνήθως η πρώτη τους, η δεύτερη τους το πολύ, ταινία ή κάποιοι σεναριογράφοι που θέλανε να κάνουν μια προσπάθεια για να μπουν στον χώρο αυτό. Τώρα πια στο MFI κάνουν αίτηση επαγγελματίες κινηματογραφιστές (σκηνοθέτες, σεναριογράφοι και παραγωγοί) οι οποίοι έχουν μεγαλύτερη εμπειρία στο χώρο. Αυτό σημαίνει πως έχει επιτευχθεί μια εμπιστοσύνη. Αν και εμείς ξεκινήσαμε ως μόνο για σεναριογράφους μετά σιγά σιγά μπήκαν και σκηνοθέτες, αν και στην Ευρώπη έχουμε το χαρακτηριστικό πως κάποιος μπορεί να είναι και τα δυο μαζί ταυτόχρονα σε μια ταινία», συμπληρώνει η κ. Παπαϊωάννου.
Και αυτή η εμπιστοσύνη φαίνεται και στα νούμερα του φετινού εργαστηρίου. Φέτος ο αριθμός των αιτήσεων ξεπέρασε οποιαδήποτε άλλη χρονιά, φτάνοντας τις 225. Πιο συγκεκριμένα, από τις 225 αιτήσεις που κατατέθηκαν και τους 377 δημιουργούς (σεναριογράφους, σκηνοθέτες και παραγωγούς) από 52 χώρες (αναμεσά τους Αργεντινή, Βέλγιο, Καναδάς, Φινλανδία, Γαλλία, Γουατεμάλα, Κόσοβο, Νορβηγία, Μεξικό, Σερβία, Τουρκία, Παλαιστίνη, Ελβετία, ΗΠΑ, Ελλάδα κ.α.), επελέγησαν συνολικά 50 δημιουργοί και 32 project, εκ των οποίων: 23 σενάρια ταινιών μεγάλου μήκους, 3 σχέδια τηλεοπτικών σειρών, 6 σχέδια ντοκιμαντέρ και 5 εκπαιδευόμενοι βοηθοί καθηγητές- assistant trainers.
Η σημαντική του πορεία όλα αυτά τα χρόνια στον ευρωπαϊκό χώρο των προηγμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, καθιστά το MFI Script 2 Film Workshops ένα από τα λίγα προγράμματα που χρηματοδοτούνται από το Creative Europe MEDIA / Training, πανευρωπαϊκά. Παράλληλα υποστηρίζεται από τους Δήμους Νισύρου & Αστυπάλαιας, την ΕΡΤ και συνεργάζεται με πολλά αντίστοιχα προγράμματα, Κινηματογραφικά Φεστιβάλ, Πανεπιστήμια και Σχολές Κινηματογράφου.
«Επικεντρωνόμαστε αρκετά στο θέμα του σεναρίου. Βέβαια σε όλη την πορεία του MFI δεν προσθέσαμε καθόλου θέματα σκηνοθεσίας αν και προσθέσαμε αρκετά άλλα πράγματα – όπως π.χ. πως κάνεις develop ένα project συνολικά, θέματα που αφορούν θέματα για τους παραγωγούς, πως μπορεί να κάνει κάποιος pitching το σενάριό του, που πρέπει να απευθυνθείς και σε ποιες αγορές, forum και φεστιβάλ μπορεί κάποιος να στοχεύσει ή πως μπορεί να συνεργαστεί ένας σεναριογράφος με τον παραγωγό. Ενα αρκετά σημαντικό θέμα του MFI, από το 2008, είναι και το πως μπορεί να γίνει κάποιος creative producer και ποιος είναι ο ρόλος του μέσα σε όλα αυτά. Βάλαμε και παραγωγούς στους συμμετέχοντες έτσι ώστε να προστεθεί και η νοοτροπία πως αυτός είναι καλό να παρακολουθεί την εξέλιξη ενός project από την αρχή, σε όλη του την σεναριακή ανάπτυξη, να το βλέπει να εξελίσσεται και να βλέπει και τη δική του συμμετοχή μέσα σε αυτό, να το υποστηρίξει και να επέμβει αν χρειάζεται. Ετσι δημιουργείται μια πολύ καλή σχέση μέσα στην ίδια την ομάδα παραγωγού, σεναριογράφου και σκηνοθέτη», συνέχισε λέγοντας η κ. Παπαϊωάννου.
Το πρώτο μέρος του φετινού προγράμματος έλαβε χώρα στην ηφαιστειακή Νίσυρο, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του προγράμματος διαχρονικά. Το όμορφο τοπίο και ο κόσμος του νησιού, σε συνάρτηση με τη σωστή οργάνωση της παραγωγής και τους εξαιρετικά καταρτισμένους καθηγητές και ειδικούς, δημιουργούν μια ιδανική συνθήκη για τους συμμετέχοντες, στοχευμένη στο να εξυπηρετεί τον σκοπό για τον οποίο έχουν έρθει. Το πρόγραμμα γίνεται ένα με τη Νίσυρο, με συμμετέχοντες από όλο τον κόσμο να γνωρίζουν το νησί και την ελληνική κουλτούρα, συνεισφέροντας ταυτόχρονα στην τοπική πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη.
Αρκετοί είναι αυτοί από τους παρευρισκομένους οι οποίοι έχουν έρθει στο εργαστήρι απλά με μια ιδέα την οποία προσπαθούν να αναπτύξουν σε έναν ολοκληρωμένο σενάριο. Ελάχιστοι είναι αυτοί που έρχονται εδώ με κάποιο τελειωμένο ήδη project – εξάλλου, όπως μας δήλωσαν, «είναι πολύ σκληρό το να βλέπεις το παιδί σου να κατακρεουργείται και να αλλάζει στην περίοδο της διαδικασίας.»
Από ελληνικής πλευράς στο τμήμα μεγάλου μήκους μυθοπλασίας βρίσκουμε αρκετές ενδιαφέρουσες συμμετοχές. Μια από αυτές είναι και η νέα, πρώτη μεγάλου μήκους ταινία, των Δημήτρη Τσακαλέα και Λήδα Βαρτζιώτη, το σκηνοθετικό δίδυμο των οποίων οι προηγούμενες ταινίες τους έχουν ταξιδέψει σε πολλά φεστιβάλ στον κόσμο όπως τα Karlovy Vary: Future Frames, Sarajevo IFF, Cairo IFF, Kortfilmfestivalen / The Norwegian SFF, Drama ISFF, Trieste IFF, Thessaloniki IFF, Director’s Note και φυσικά και στη Δράμα.
Αλλά τι θα είναι η νέα τους ταινία; Ο Δημήτρης μας εξηγεί. «Η ταινία λέγεται “Friends, Birthdays, Murder etc.” και είναι μια slasher ταινία σε παραγωγή της Ιωάννας Μπολομύτη μέσω της Atalante Productions S.A. Πρόκειται για την πρώτη μας μεγάλου μήκους ταινία μιας φιλίας δυο κοριτσιών που προσπαθούν να έρθουν ξανά κοντά και να επαναπροσδιορίσουν την σχέση τους. Είναι μια ταινία για την φιλία, όπως όλες αυτές που έχουμε κάνει μέχρι τώρα, απλά τώρα βρισκόμαστε στην ελληνική εξοχή και υπάρχει και ένας δολοφόνος, ο οποίος έχει διαπράξει μια γυναικοκτονία. Θέλουμε να τονίσουμε το πως υπάρχουμε εμείς σαν φίλοι και πως πως ενηλικιωνόμαστε σε μια πολύ σκοτεινή εποχή.»
Σίγουρα ένα από τα πιο πρωτότυπα projects στο φετινό MFI, το οποίο ελπίζουμε πως θα βρει γρήγορα το δρόμο του προς την παραγωγή αλλά και στις κινηματογραφικές αίθουσες. Για την Λήδα όμως δεν είναι η πρώτη της φορά στο εργαστήρι αυτό, μιας και είχε βρεθεί εδώ και παλιότερα ως παρατηρήτρια. «Σίγουρα είναι πολύ διαφορετικά όταν είχα έρθει ως observer και είχα παρακολουθήσει το script lab. Και τότε ήταν βοηθητικό αλλά και τώρα μας έχει βοήθησει το γκρουπ αλλά και το πως έχει στηθεί γενικά το όλο το εργαστήριο πέρα από τα πρωινά μαθήματα, όπως όλα τα meetings που γίνονται, τα masterclasses και άλλα τα οποία έχουν τεράστιο ενδιαφέρον», δήλωσε. Για τον Δημήτρη είναι όμως διαφορετικά τα πράγματα. «Εμένα είναι η πρώτη φορά. Εμείς το MFI το ακούγαμε γενικά από όταν ημασταν φοιτητές. Το ότι πια είμαστε μέρος του είναι μεγάλη μας τιμή και είμαστε σε μια στιγμή στο σενάριο το οποιο μας έχει ξεκαθαρίσει πολλα πράγματα. Και σε αυτό μας έχει βοηθήσει αρκετά και το γκρουπ στο οποίο είμαστε μιας και έχουμε ταιριάξει ως ιδιοσυγκρασίες. Και σίγουρα θα θέλουμε να επιστρέψουμε κάποια στιγμή και πάλι με ένα μελλοντικό μας project.»
Επίσης στο ίδιο τμήμα βρίσκουμε και την Αρασέλη Λαιμού, την σκηνοθέτιδα της ταινίας «Αγία Εμυ», η οποία βρέθηκε στη Νίσυρο μαζί με τον σύζηγό και συνεργάτη της Τζόελ Γκάρμπερ για να αναπτύξουν τη νέα τους ταινία με τίτλο «Big Baby Betty». Οι δυο τους μας εξήγησαν λίγα πράγματα για το project τους αλλά και για τις ομοιότητες με την προηγούμενη ταινία της.
«Ο τίτλος της ταινίας είναι “Big Baby Betty”. Η ιστορία αλλάζει συνεχώς, αλλά για την ώρα έχουμε μια 19χρονη κοπέλα με μια αρκετά εκρηκτική προσωπικότητα. Συναντά έναν μεγαλύτερο άντρα ο οποίος βρίσκεται στο δικό του ταξίδι, προσπαθώντας να γίνει πατέρας. Υπάρχει μια δυνατή έλξη αλλά ταυτόχρονα και μια ένταση μεταξύ τους. Η ταινία μιλά για αυτή την σχέση, το τι σημαίνει να είσαι γονιός, το πως νιώθεις το αποξενωμένος. Πρόκειται για μια δραματική κωμωδία, με την κωμωδία να πηγάζει από την απόγνωση των χαρακτήρων.»
Και συνέχισαν λέγοντας πως «υπάρχουν κάποιες ομοιότητες με την “Αγια Εμυ”, είναι κι αυτή στην ίδια ηλικία, με μια μεγάλη προσωπικότητα η οποία νιώθει έξω από τα νερά της σε μια κοινωνία που θέλει να την περιορίσει. Βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι που θα πρέπει να αποφασίσει αν θα απελευθερωθεί από αυτά τα δεσμά ή θα μείνει και να “καεί” στη πυρά. Η ταινία μας βρίσκεται ακόμα στα αρχικά στάδια, ίσως πολύ πιο από ότι κάποια άλλα εδώ, και η όλη αυτή εμπειρία μας βοηθά πολύ. Μοιάζει ως πολυτέλεια το να έχεις τον χρόνο και το μέρος (τόσο στη Νίσυρο, όσο και στο μυαλό σου ξεκαθαρίζοντας κάποια πράγματα) για να επικεντρωθείς στο σενάριό σου. Και είναι καλό γιατί καταλαβαίνουμε έτσι ποια είναι η ιστορία που θέλουμε να πούμε πραγματικά.»
Παράλληλα ελληνικές συμμετοχές είχαμε και στο τμήμα ντοκιμαντέρ με το «Bitter Chocolate» του Αλέξανδρου Σκούρα και στο τμήμα τηλεοπτικών σειρών με το «Holy Mystery» των Αλεξάνδρας Δυράνη – Μαούνη, Βέρο Κράτζμπορν και Χρήστου Καράμπελα, μια συμπαραγωγή Ελλάδας, Γαλλίας και Βελγίου. Μάλιστα οι τρεις τους γνωρίστηκαν για πρωτη φορά στο MFI πριν τρία χρόνια όταν είχαν έρθει με διαφορετικά, τότε, projects τηλεοπτικές σειρές – οι Καράμπελας και Δυράνη – Μαούνη με την κωμωδία «Truth be Lies» και η Κράτζμπορν με το δράμα/θρίλερ «Fagnes», το οποίο μάλιστα θα γυριστεί το 2025 και θα προβληθεί στη Βέλγικη τηλεόραση το 2026.
«Το “Holy Mystery” πρόκειται για μια αστυνομική κωμωδία μια μίνι σειρά έξι επεισοδιών και θα διαδραματίζεται στην Λιλ της Γαλλίας και στην Κρήτη – με τρία επεισόδια να διαδραματίζονται σε κάθε περιοχή. Η σειρά βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα συνδυάζοντας διαφορετικές ιστορίες με καινούργιους χαρακτήρες και συγκρούσεις. Υπάρχουν δυο κεντρικοί ήρωες στην σειρά ένας Ελληνας ορθόδοξος ιερέας και μια Γαλλίδα αστυνομικός», μας εξήγησαν. Πως όμως προέκυψε η συνεργασία τους; «Εκεί που δουλεύαμε μαζί ανακαλύψαμε πως έχουμε μια κοινή αίσθηση του χιούμορ, αν και πολλές φορές δεν καταλαβαίναμε ο ένας τον άλλον. Είχαμε διαφορετικές ιδιοσυγκρασίες, αν και οι μεσογιακοί τύποι έχουν χαρακτήρίζονται ως πιο εξωστρεφείς εγώ ήμουν πιο φωνακλού μέσα στο δωμάτιο», είπε η Κράτζμπορν. «Και κάπως έτσι μεταφέρονται αυτά και στους δυο πρωταγωνιστές της σειράς, ο Ελληνας ιερέας είναι πιο μαζεμένος και εσωστρεφής ενώ η Γαλλίδα ντεντέκτιβ είναι δυναμική, σε εμμηνόπαυση και λατρεύει το σεξ.»
Χρήστος Καράμπελας, Αλεξάνδρα Δυράνη – Μαούνη και Βέρο Κράτζμπορν
Και συνέχισαν λέγοντας μας πως «οι γλώσσες που θα χρησιμοποιήσουμε για την σειρά θα είναι ελληνικά και γαλλικά. Ολα αυτά θα εξαρτηθούν από τις εταιρείες παραγωγής βέβαια, αλλά μπορεί να έχουμε και χαρακτήρες από άλλες εθνικότητες. Η ιδέα είναι να κάνουμε μια διεθνή παραγωγή και συμπαραγωγές, αλλά για την ώρα είναι θα έχουμε μόνο τα ελληνικά και γαλλικά ως γλώσσες. Ο ιερέας γνωρίζει κάποια γαλλικά αλλά η ντετέκτιβ δεν γνωρίζει γρι ελληνικά και αυτό θα δημιουργεί κάποιες ενδιαφέροντες καταστάσεις. Δεν πρόκειται να είναι όμως μια καρτ-ποσταλική σειρά με όμορφα πλάνα και σκηνικά. Θα είναι μια αρκετά συναισθηματική και χιουμοριστική σειρά στην οποία θα εξερευνούμε την υποκρισία της ηθικής και ότι όλοι έχουν μυστικά και κάτι κρύβουν, με την κεντρική ιδέα να είναι αν χρειάζεται να γνωρίζουμε πάντα την αλήθεια και πόσο μακριά μπορούμε να πάμε για να την προστατέψουμε. Αλλά πάνω από όλα θα νοιαζόμαστε για τους χαρακτήρες αυτούς και για την σχέση μεταξύ τους.»
Το πρόγραμμα περιλάμβανε φέτος Q&A με τον διεθνούς φήμης Τζέρεμι Ποντέσουα καθοδηγούμενο απο την Επικεφαλής Σπουδών του MFI Χριστίνα Λαζαρίδι, για την δημιουργία ταινιών και τηλεοπτικών σειρών, ένα mini-lab από τον πολυβραβευμένο Δανό Δημιουργό Ντοκιμαντερ, Μάικλ Μάντσεν με τίτλο «How to Remember What You Do Is Important», masterclass από τον Κωνσταντίνο Κοντοβράκη, καταξιωμένο Έλληνα Παραγωγό με πάνω από 25 ταινίες στο ενεργητικό του, συμπεριλαμβανομένου του βραβευμένου με Χρυσό Φοίνικα «Triangle of Sadness» (2022).
Ταυτόχρονα το MFI συνεργάζεται για άλλη μια φορα με το τμήμα κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου της Θεσσαλονίκης όπου φοιτητές είχαν την τύχη και φέτος να παρακολουθήσουν από κοντά τα εργαστήρια αυτά και να συνεργαστούν από κοντά με καταξιωμένους σεναριογράφους και παραγωγούς. Ο σκηνοθέτης και καθηγητής σκηνοθεσίας του τμήματος κινηματογράφου του ΑΠΘ Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος, ο οποίος μάλιστα είχε παρεβρεθεί σε προηγούμενο MFI ανατπύσσοντας την ταινία του «Daniel '16», μάς δίνει λίγες παραπάνω πληροφορίες για το πόσο σημαντικό είναι το εργαστήρι αυτό στην διαπαιδαγώγηση των φοιτητών του.
Τζέρεμι Ποντέσουα
«Η συμμετοχή των φοιτητών στο MFI είναι αρκετά σημαντική κι αυτό γιατί βρισκόμενοι μέσα σε ένα επαγγελματικό περιβάλλον, όπου όλα τα project που συμμετέχουν είναι ταινίες μεγάλου μήκους και έχουνε προοπτικές αλλά και έχουν δουλευτεί σε ένα κάποιο επίπεδο. Ταυτόχρονα είναι και αρκετά παιδαγωγικά ωφέλιμο γιατί βλέπουν τι σημαίνει το να μπορείς να ακούς, να μπορείς αλλάζεις πράγματα σε ένα σενάριο το οποίο έχεις αφιερώσει πολλά και ίσως να αναγκαστείς να το “σκοτώσεις” κατά κάποιον τρόπο, για να μπορέσει όμως να ξαναγεννηθεί ακόμα πιο δυνατό. Ολα αυτά είναι αρκετά σημαντικά και μέσα σε αυτό το διάστημα του εργαστηρίου οι φοιτητές παίρνουν μια γεμάτη και αρκετά συμπυκνωμένη δόση γνώσης και εμπειρίας.»
Φυσικά όμως και οι ίδιος σκοπεύει να επιστρέψει στο MFI με κάποιο μελλοντικό του project. Μπορεί στη νέα μου ταινία να μην ήρθα, για λόγους καθαρά πρακτικούς, αλλά συνεργάστηκα με έναν από τους καθηγητές εδώ, τον Νίο Παναγιωτόπουλο. Στο επόμενο project θα ξανάρθω σίγουρα. Με βοηθάει αρκετά πολύ, ειδικά όταν βρίσκομαι στα πρώιμα στάδια κάποιου σεναρίου.»
Αυτό το συναίσθημα της επιστροφής και πάλι στο εργαστήρι αυτό μας έχει εκφραστεί από αρκετούς και μας χαροποιεί πραγματικά ιδιαίτερα ακούγοντάς το. «Οι άνθρωποι που έρχονται με τα σενάριά τους να μπορούν τελειώνοντας ολόκληρο το πρόγραμμα να αισθάνονται αυτοπεποίθηση και σιγουριά με το υλικό που έχουν στα χέρια τους, να το έχουν προχωρήσει σε τέτοιο βάθος ώστε να αισθάνονται σίγουροι ότι μπορούν να το πάνε ακόμα παραπέρα, στο επόμενο βήμα που είναι η υλοποίηση πλέον, έχοντας περάσει μια εμπειρία πάρα πολύ σημαντική και για τους ίδιους προσωπικά ως άτομα αλλά και για το σενάριό τους και να ολοκληρώσουν το πρόγραμμα του MFI με αυτό το κέρδος», δηλώνει η κ. Παπαϊωάννου κι εμείς δεν μπορούσαμε να συμφωνήσουμε περισσότερο με αυτό.
Οι εργασίες του MFI Script 2 Film, ομαδικές αλλά και ατομικές, ολοκλήρωσαν την πρώτη τους φάση την Τετάρτη, 3 Ιουλίου, πριν τη σκυτάλη πάρουν οι προγραμματισμένες διαδικτυακές συναντήσεις και τον Οκτώβρη το νησί της Αστυπάλαιας.
Το MFI Script 2 Film Workshops υποστηρίζεται από το πρόγραμμα Creative Europe / MEDIA της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τους Δήμους Νισύρου & Αστυπάλαιας και την ΕΡΤ. Συνεργάζεται με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και το Forum Συμπαραγωγών Crossroads, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και την Αγορά Thessaloniki Doc Market το Sofia Meetings, το Meetings On The Bridge, την αγορά του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Κύπρου, Dot on the Map, το Τμήμα Κινηματογράφου του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, τη Σχολή Σταυράκου και το ΙΕΚ ΑΚΜΗ.Διοργανώνει σε συνεργασία με την Αγορά του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και το Sofia Meetings, το EAVE, ACE, MIDPOINT, μία σειρά διαλέξεων Industry Talks κατά τη διάρκεια των Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και Σόφιας.
Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του ΜΙΚ και στην επίσημη σελίδα του στο Facebook.
