Το Δεκέμβριο του 2024, μια προγραμματισμένη προβολή της ταινίας «Το Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι» έγινε το κέντρο μιας ιστορίας που έφτασε μέχρι την αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή για τη σεξουαλική βία, ενώπιον της οποίας κατέθεσαν πριν λίγες ημέρες ο Πρόεδρος της Γαλλικής Ταινιοθήκης Κώστας Γαβράς, ο Γενικός Διευθυντής Φρεντρίκ Μπονό και ο υπεύθυνος προγραμματισμού Ζαν-Φρανσουά Ροζέ.
Η προβολή, στο πλαίσιο ενός αφιερώματος στον Μάρλον Μπράντο, συνάντησε τις αντιδράσεις φεμινιστικών οργανώσεων που μέσω των κοινωνικών δικτύων ζητούσαν από την Ταινιοθήκη να προβάλλει την ταινία με τη συνοδεία μιας παρουσίασης και συζήτησης που θα εξηγούσε το ιστορικό και κοινωνικό της πλαίσιο. Αιτία φυσικά η σεξουαλική κακοποίηση που ομολόγησε η ηθοποιός Μαρία Σνάιντερ, η οποία δεν γνώριζε τίποτα για τη σκηνή του βιασμού που της επιβλήθηκε από τον Μάρλον Μπράντο και τον Μπερνάρντο Μπερτολούτσι - η ιστορία αυτή είναι το θέμα της ταινίας «Being Maria» της Τζέσικα Παλούντ που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ των Καννών και θα βγει στις ελληνικές αίθουσες από την Rosebud.21.
Οπως δήλωσε η δημοσιογράφος Κλοέ Τιμπό, η οποία και ανέσυρε το ζήτημα της προβληματικής προβολής της ταινίας: «Είναι πλέον υποχρέωση της κοινωνίας μας να μην παρουσιάζει αυτές τις ταινίες χωρίς να τις τοποθετεί σε ένα πλάισιο». Αναφερόμενη στην ιστορία της Μαρία Σνάιντερ, η οποία πέθανε το 2011 και σημαδεύτηκε σε όλη τη μετέπειτα ζωή και καριέρα της από αυτή τη σκηνή, η Τιμπό δήλωσε: «Η Μαρία Σνάιντερ είχε εκφράσει και εξηγήσει επανειλλημένα πως η προβολή της ταινίας ήταν γι' αυτή ένα τεράστιο μαρτύριο.»
O Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, ο Μάρλον Μπράντο και η Μαρία Σνάιντερ στα γυρίσματα του «Τελευταίου Τανγκό στο Παρίσι»
Η Γαλλική Ταινιοθήκη, αντί να παρουσιάσει όντως την ταινία μέσα σε ένα πλαίσιο που θα αναδείκνυε την πλευρά της Σνάιντερ, ακύρωσε την προβολή, με το πρόσχημα πως ήθελε να προστατέψει την ασφάλεια των θεατών από τυχόν ζωντανές διαμαρτυρίες έξω από την προβολή.
To θέμα έφτασε μέχρι την κοινοβουλευτική επιτροπή για τη σεξουαλική βία στους τομείς του πολιτισμού, με επιπρόσθετο βάρος ένα δημοσίευμα του Politis.fr που αναφέρει με λεπτομέρειες την «σεξιστική» ιστορία της Ταινιοθήκης από το 2005 και μετά, με καταγγελίες τόσο για τον προγραμματισμό, όσο και για συμπεριφορές απέναντι σε υπαλλήλους και γενικότερα το τοξικό κλίμα που επικρατεί στους κόλπους της.
Μπροστά στην επιτροπή, ο Κώστας Γαβράς, ως Πρόεδρος της Γαλλικής Ταινιοθήκης ζήτησε - μια καθυστερημένη - συγγνώμη, αναγνωρίζοντας το λάθος χειρισμό του ιδρύματος σε σχέση με την ακύρωση της προβολής της ταινίας του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι.
«Πρόθεσή μας δεν ήταν να προκαλέσουμε, ήταν να παρουσιάσουμε μια σημαντική δουλειά με έναν θρυλικό ηθοποιό. Η ταινία θα έπρεπε να είχε γίνει αντικείμενο μιας πολύ λεπτομερούς και εις βάθος παρουσίασης, γιατί είχε σοβαρές συνέπειες, αναμφισβήτητα, στη ζωή της Μαρίας Σνάιντερ», συνέχισε ο Κώστας Γαβράς. «Αναλαμβάνω την ευθύνη για αυτήν την άρνηση. [...] Λυπάμαι βαθιά που δεν προγραμματίσαμε να συνοδεύσουμε την παρουσίαση της ταινίας από κάποιον ή κάποιαν ειδικό. Αυτό είναι ένα μάθημα για το μέλλον.»
Το «mea culpa» του Κώστα Γαβρά μοιράστηκαν και ο Φρεντερίκ Μπονό και Ζαν-Φρανσουά Ροζέ, δηλώνοντας ότι το διοικητικό συμβούλιο της Ταινιοθήκης αποφάσισε να λαμβάνει υπόψη, κατά την παρουσιάση ορισμένων ταινιών, το αναδρομικό φως που ρίχνει το πέρασμα του χρόνου σε αυτά τα έργα, σύμφωνα πάντα με την εξέλιξη της κοινωνίας και τον σεβασμό των θυμάτων.
