Περισσότερα από είκοσι ντοκιμαντέρ, σε πρώτη προβολή για την Κύπρο, αποτελούν το φετινό πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Λεμεσού που σε συνδυασμό με τις παράλληλες δράσεις του, τα εργαστήρια και τα μαθήματα ντοκιμαντέρ αναδεικνύει τη σημασία της τεκμηρίωσης σε έναν κόσμο που προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει με κάθε τρόπο την αλήθεια γύρω του.
Nowhere to Hide
Τα αντιπολεμικά ντοκιμαντέρ
Το δικαίωμα σε μια ελεύθερη και ειρηνική ζωή, ουσιώδες για την ύπαρξη του ανθρώπου, καταπατάται καθημερινά σε πολλές περιοχές του πλανήτη. Το πολυβραβευμένο ντοκιμαντέρ του Ζαραντάστ Αχμέντ «Nowhere to Hide» (πρώτο βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ ΙDFA του 2016) καταγράφει το οδυνηρό ταξίδι στη ζωή του νοσηλευτή και πατέρα τεσσάρων παιδιών Νόρι Σαρίφ, στη διάρκεια πέντε ετών εν μέσω δραματικών αλλαγών σε μία από τις πιο επικίνδυνες και απρόσιτες περιοχές, στο «τρίγωνο του θανάτου», στο κεντρικό Ιράκ. To ντοκιμαντέρ Hondros, του Γκρεγκ Κάμπελ ακολουθεί τον ατρόμητο πολεμικό φωτορεπόρτερ Κρις Χόνδρος, σε διάφορα ταξίδια του σε εμπόλεμες ζώνες μέχρι και τον τραγικό θάνατό του στη Λιβύη το 2011. Ο Χόνδρος χάρισε στην παγκόσμια φωτογραφική κληρονομιά μερικά από τα πιο θρυλικά φωτογραφικά στιγμιότυπα από εμπόλεμες ζώνες.
Pornocracy
Τα διερευνητικά ντοκιμαντέρ
Το διερευνητικό βλέμμα ενός ντοκιμαντερίστα πάνω σε κρίσιμα γεγονότα, και αδιαφανείς καταστάσεις μπορεί να βάλει ακόμα και τον ίδιο σε κίνδυνο. Με τόλμη και θάρρος, το ντοκιμαντέρ «Shadow World» του Γιόχαν Γκριμονπρέζ αποκαλύπτει την ωμή πραγματικότητα και τη διαφθορά πίσω από το διεθνές εμπόριο όπλων. To «Death in the Terminal» των Ταλι Σεμές και Ασάφ Σουντρί είναι μια εντυπωσιακή αναπαράσταση μιας τρομοκρατικής επίθεσης σε σταθμό λεωφορείου στο Ισραήλ, η οποία αποδίδεται σε πραγματικό χρόνο, λεπτό προς λεπτό μέσα από τα μάτια μαρτύρων. To «Pornocracy» της πρώην πορνοστάρ Ovidie, διερευνά τις σοκαριστικές αλλαγές που επήλθαν στον τρόπο που λειτουργεί η βιομηχανία του πορνό, όταν ιστοσελίδες με ερασιτεχνικό και πειρατικό περιεχόμενο κέρδισαν έδαφος και δημιούργησαν μια σκοτεινή πολυεθνική που ελέγχει ολόκληρη τη βιομηχανία πορνό παγκοσμίως.
Last Men in Aleppo
Αθέατες πτυχές της Συριακής κρίσης
«Οι λέξεις μας είναι δυνατότερες από τα όπλα τους». Στο πιο πρόσφατο ντοκιμαντέρ του Μάθιου Χάινεμαν «City of Ghosts,» σκηνοθέτη του «Cartel Land» (Yποψήφιο για Οσκαρ Καλύτερου Ντοκιμαντέρ 2015) μια ομάδα ανταρτών με καθημερινό κίνδυνο της ζωής τους, δρώντας δημοσιογραφικά, παρακολουθούν και παρουσιάζουν στον υπόλοιπο κόσμο τις τραγικές συνθήκες που προκλήθηκαν από τους τρομοκράτες του ISIS. Η νικήτρια ταινία του βραβείου ντοκιμαντέρ στο φετινό φεστιβάλ Sundance «Last Men in Aleppo» του Φιράς Φαγιάντ μας μεταφέρει στην παράλογη καθημερινότητα όσων επέλεξαν να μείνουν στη Συρία εν μέσω ακατάπαυστων πολεμικών συγκρούσεων με οριακές συνθήκες διαβίωσης.
One More Time With Feeling
Μουσική(οί) στο σινεμά της πραγματικότητας
Η απίστευτη επιρροή της ινδιάνικης μουσικής κουλτούρας στη διαδρομή σπουδαίων μουσικών είναι η πηγή έμπνευσης του «Rumble, The Indians Who Rocked The World» των Κάθριν Μπέινμπριτζ και Αλφόνσο Μαϊοράνα. Η ταινία αφηγείται μια ιστορία που λίγοι γνωρίζουν, γύρω από τις απίστευτες ζωές και καριέρες μουσικών θρύλων, όπως οι Λινκ Ρέι, Σάρλεϊ Πάτον, Ρόμπι Ρόμπερτσον και Τζίμι Χέντριξ μεταξύ άλλων, δίνοντας έναν μοναδικό ορισμό της μουσικής «κληρονομιάς». «Οne more time with Feeling» είναι ο τίτλος του rockumentary του Αντριου Ντομινίκ που αφηγείται τη διαδικασία ηχογράφησης του άλμπουμ του Nick Cave και των The Bad Seeds «Skeleton Tree», ενός δίσκου που στοιχειώθηκε από το τραγικό θάνατο του γιου του μεγάλου τραγουδοποιού. Εναν ακόμη αγαπημένο τραγουδοποιό θα δούμε στο ντοκιμαντέρ «To Stay Alive: A Method» του Ερικ Λιεσούτ. O Ιγκι Ποπ πρωταγωνιστεί παρέα με τον Γάλλο συγγραφέα και σκηνοθέτη Μισέλ Ουελμπέκ σε μια ταινία βασισμένη στη μέθοδο του τελευταίου για το «πώς να κρατηθείς στη ζωή». Πώς επιβίωσε ο Ιγκι σε ένα απρόσωπο κόσμο και κατάφερε να χτίσει την καριέρα του στη ροκ μουσική; Eίναι άραγε τόσο εύκολο να σπάσεις τα δεσμά της παράνοιας και να απελευθερωθείς; Ενα υπαρξιακό ταξίδι στον κόσμο ενός διάσημου βιολιστή, του Τσάρλι Σίεμ, ακολουθεί το ντοκιμαντέρ «Modern Man» της Εβα Μουλβάντ. Ξακουστός βιολιστής, περιζήτητο μοντέλο, ταλαντούχος και πλούσιος. Ο Τσάρλι φαίνεται ότι τα έχει όλα, αλλά αυτό δεν τον σταματά από το να αναζητεί ακόμα περισσότερα.
LoveTrue
Ταξίδια αναζήτησης - Της Τέχνης και του Eρωτα
Η Αμερικανίδα χορεύτρια Μπόμπι Τζένε πέρασε μια δεκαετία ως η διάσημη χορεύτρια της Batsheva στο Ισραήλ. Το ντοκιμαντέρ «Bobbi Jene» της Ελβίρα Λιντ, την ακολουθεί όταν αποφασίζει να τα παρατήσει και να μετακομίσει στην Αμερική για να συνεχίσει την καριέρα της στον χορό. Το αρχιτεκτονικό ντοκιμαντέρ «Big Time» του Κασπάρ Αστρούπ Σρέντερ επικεντρώνεται στη ζωή και το έργο του γνωστού Δανού αρχιτέκτονα Μπιάρκε Ινγκελς. Οταν ανακαλύπτει ότι υποφέρει από σοβαρά προβλήματα υγείας, έπειτα από μία διάσειση, η καριέρα του κλονίζεται ενώ ο ίδιος συνεχίζει να προσπαθεί να φτιάξει ένα καλύτερο κόσμο μέσα από την αρχιτεκτονική. Τρεις πολύπλοκες ερωτικές σχέσεις ξετυλίγονται στο ποιητικό ντοκιμαντέρ της Αλμα Χάρ'ελ «LoveTrue» με πρωταγωνιστές τρία μη συμβατικά ζευγάρια σε ένα ταξίδι αυτοπροσδιορισμού παρέα με την ανάγκη να ανακαλύψουν τον ορισμό της αγάπης. Το «Graphic Means του Μπρίαρ Λέβιτ μας καλεί σε ένα ταξίδι που εξερευνά την ιστορία της γραφιστικής από τη δεκαετία του 1950 μέχρι τη δεκαετία του 1990 – δηλαδή από τη χρήση του διαβήτη μέχρι την ψηφιακή επεξεργασία της φωτογραφίας και από την επικόλληση στο PDF.
Machines
Παιδιά που μεγαλώνουν νωρίς
Παιδιά και έφηβοι αντιμέτωποι με τη φτώχια, την προσφυγιά, την ανήλικη εργασία πρωταγωνιστούν σε ντοκιμαντέρ που αντικατοπτρίζουν ένα απάνθρωπο κόσμο, που δεν λογαριάζει ούτε την τρυφερή παιδική ηλικία. Στο «69 Minutes of 86 Days» του Εγκιλ Χάασκολντ Λάρσεν, η τρίχρονη Lean και η οικογένειά της ξεκινούν ένα μακρύ ταξίδι από ένα κέντρο κράτησης προσφύγων στην Ελλάδα μέχρι τη Σουηδία, σε μια ταινία που δείχνει το αληθινό πρόσωπο της τραγωδίας, μέσα από τα μάτια ενός μικρού παιδιού. Το «The Other Side of the Wall» του Πάου Ορτίθ ακολουθεί την ιστορία δύο έφηβων αδερφιών που αναγκάζονται να αναλάβουν τη φροντίδα της οικογένειάς τους όταν η μητέρα τους καταδικάζεται σε δεκαετή φυλάκιση στο Μεξικό. Στο σκηνοθετικό του ντεμπούτο «Machines», ο Ραχούλ Τζάιν μας μεταφέρει στα σύγχρονα σκλαβοπάζαρα της Ινδίας, εκεί όπου εξαθλιωμένοι εργάτες ηλικίας από 6 μέχρι 76 ετών, δουλεύουν νυχθημερόν σε αχανή εργοστάσια ενώ κάθε ελπίδα τους για μια καλύτερη ζωή σβήνει ανάμεσα στους εκκωφαντικούς ήχους και τα γρανάζια των μηχανών.
Και τα εθνογραφικά...
Πλαισιωμένο από υπέροχες εικόνες στις μαγευτικές στέπες της Μογγολίας, το ντοκιμαντέρ του Αμερικανού Οτο Μπελ «The Eagle Huntress» παρακολουθεί την ιστορία της Aϊσολπάν, ενός 13άχρονου κοριτσιού που έγινε η πρώτη γυναίκα κυνηγός με αετό, κατακτώντας την κορυφή μιας παράδοσης που μεταβιβάζεται από πατέρα σε γιο για περισσότερες από 12 γενιές εδώ και αιώνες.
Λίγη Αλήθεια Ακόμη
Φέτος το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού συνεργάζεται με το Διεθνές Φεστιβάλ Animation Κύπρου Οψεις του Κόσμου και παρουσιάζουν μια σειρά από ταινίες ντοκιμαντέρ μικρού μήκους που έχουν γίνει με τη μέθοδο του animation. Αληθινές ιστορίες, voice overs από υπαρκτούς πρωταγωνιστές και πραγματικά σενάρια που αποδίδονται μέσα από κινούμενα σχέδια είναι το κοινό χαρακτηριστικό του προγράμματος αυτού. Το 60άλεπτο πρόγραμμα σε επιμέλεια Γιώργου Τσαγγάρη, περιλαμβάνει μια επιλογή από κορυφαίες ανεξάρτητες παραγωγές του πρωτοποριακού αυτού είδους σινεμά Animation Documentary από όλο τον κόσμο.
Docstalk (3, 5 και 8 Αυγούστου) / Η εκπαιδευτική ζώνη του Φεστιβάλ, τo καθιερωμένo "Docstalk" δίνει και φέτος στους ντόπιους επαγγελματίες αλλά και στο ευρύ κοινό την ευκαιρία να παρακολουθήσει σεμινάρια για τον κινηματογράφο του ντοκιμαντέρ, αλλά και ομιλίες καταξιωμένων δημιουργών.
Οι ιδιαίτερες ιστορίες που αποδίδονται σε δύο από τα ντοκιμαντέρ που θα δούμε φέτος θα συζητητηθούν σε εκ του σύνεγγυς συναντήσεις με τους σκηνοθέτες τους.
Συγκεκριμένα, την Πέμπτη 3 Αυγούστου (17:00 - 18:00), ο σκηνοθέτης Ζαραντάστ Αχμέντ θα συνομιλήσει με τους παρευρισκομένους για το ντοκιμαντέρ του Nowhere to Hide, που θα προβληθεί στις 2 Αυγούστου (20:30). Το «Nowhere to Hide» ακολουθεί για πέντε χρόνια τον νοσηλευτή Νόρι Σαρίφ, μεταφέροντάς μας σε ένα από τα πιο επικίνδυνα και απρόσιτα μέρη του κόσμου – το «Τρίγωνο του Θανάτου» στο κεντρικό Ιράκ.
Την Τρίτη, στις 8 Αυγούστου (17:00 - 18:00), o πολυβραβευμένος σκηνοθέτης Φεράς Φαγιάντ θα μιλήσει για την τελευταία του ταινία «Last Men in Aleppo». Ο ίδιος αναφέρει ότι «η ταινία αυτή είναι μια ιστορία ελπίδας, και μια προσπάθεια να μελετήσουμε τις ανθρώπινες ρίζες μας, τoυς δεσμούς και τις συλλογικές μας προσπάθειες σε καταστάσεις που απαιτούν να πάρεις τον έλεγχο στα χέρια σου όταν η ζωή απειλείται από έναν ανεγκέφαλο, παράλογο δολοφόνο.» Μέσα από ένα κράμα στιγμών αγωνίας και μέσα από εικόνες παράξενης ομορφιάς, το ντοκιμαντέρ μάς εντάσσει στην καθημερινότητα τριών ανδρών στο Αλέππο, καθώς παλεύουν με το χάος γύρω τους αλλά και με το δίλημμα μέσα τους: να φύγουν για να γλυτώσουν ή να μείνουν και να πολεμήσουν για την πατρίδα τους;
Tο Σάββατο 5 Αυγούστου, (10:00 - 11:00) το Σημείο Επαφής του προγράμματος Δημιουργική Ευρώπη θα κάνει μια σύντομη παρουσίαση για τις δυνατότητες χρηματοδότησης οργανισμών του πολιτιστικού και οπτικοακουστικού τομέα. Το ίδιο πρωί, μεταξύ 11:00 - 13:00, ο Μπέντζαμιν Κέμπας, Υπεύθυνος Στρατηγικής, θα παρουσιάσει μια ομιλία με θέμα «Καταρρίπτοντας τους μύθους της επικοινωνίας». O Kempas θα μιλήσει για την αναγκαιότητα καθορισμού στρατηγικής επικοινωνίας και προβολής ενός ντοκιμαντέρ, από τη σύλληψή του μέχρι και την διανομή του. Θα επιχειρήσει ακόμη να καταρρίψει ορισμένους μύθους που κυριαρχούν ανάμεσα στην κοινότητα των κινηματογραφιστών, σχετικά με αυτό το θέμα.
Φέτος το Φεστιβάλ καινοτομεί και εισάγει στο πρόγραμμα του ένα live documentary performance, το οποίο σκηνοθετεί ο γνωστός Κύπριος εικαστικός Χριστόδουλος Παναγιώτου. Με αφετηρία την παραγωγή του κλασσικού μπαλέτου Μπαγιαντέρα, που χορογράφησε ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ το 1991, σε μια περίοδο που η κατάσταση της υγείας του επιδεινωνόταν δραματικά, η ομιλία-περφόρμανς Dying on Stage αποτελεί αναστοχασμό για την ανέφικτη θεατρική αναπαράσταση του θανάτου. Εξερευνώντας τον θάνατο στη σκηνή σε κυριολεκτικό, μεταφορικό και συμβολικό επίπεδο, ο Παναγιώτου εξετάζει, μέσα από πληθώρα παραδειγμάτων, τη φαύλη σχέση ανάμεσα στον θεατή, τον ηθοποιό και τον χαρακτήρα.
