Στην ένατη χρονιά του, το πιο ανήσυχο κινηματογραφικό φεστιβάλ της Αθήνας, δεν χρειάζεται συστάσεις. Με περισσότερες από 40 ταινίες απ' όλον τον κόσμο, αφιερώματα, masterclasses, συζητήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα, το Ethnofest γίνεται χρόνο με το χρόνο ένα ολόκληρο σύμπαν από εικόνες, λέξεις, ιδέες και ατόφια κινηματογραφική εμπειρία.
Από τις τις 21 μέχρι και τις 25 Νοεμβρίου στον κινηματογράφο Αστορ, ανοίγουμε το βλέμμα στον κόσμο και εμπιστευόμαστε την ομάδα του Φεστιβάλ με επικεφαλής τους Χρήστο Βαρβαντάκη και Σίλας Μιχάλακα για τις δέκα επιλογές που ξεχωρίζουν για το Flix.
1. Νέο Τμήμα Experimental
Κινηματογραφικοί Πειραματισμοί στην Εθνογραφία: Oταν οι δημιουργοί πειραματίζονται με τα όρια της κινηματογραφικής φόρμας και τις τεχνικές αφήγησης, τα αποτελέσματα διευρύνουν τα όρια του κινηματογραφικού είδους και των κοινωνικών επιστημών, παρασύροντάς μας σε νέες εμπειρίες θέασης. Ο Ματίς βαν ντε Πορτ επιστρέφει φέτος στο Φεστιβάλ με την παγκόσμια πρεμιέρα του «Κόμποι και Τρύπες: Μια Ταινία Δοκίμιο στη Ζωή των Διχτυών» (Knots and Holes. An essay film on the life of nets) και μας ταξιδεύει στην Μπαΐα της Βραζιλίας, όπου διερευνά τις πολλαπλές σημασίες και χρήσεις των διχτυών. Στο «Ζαουάουα, ο Ηχος του Ζαχαροκάλαμου στον Ανεμο» (Zawawa, the sound of sugar cane in the wind), αποτέλεσμα της πολύχρονης συνεργασίας ενός καλλιτέχνη τοπιογράφου, ενός επιστήμονα της ακουστικής και ενός ανθρωπολόγου, οι λέξεις αναμειγνύονται με εικόνες και ήχους φυσικών στοιχείων, στρατιωτικών μηχανών και τελετουργικών πρακτικών, μεταφέροντας τις εμπειρίες των κατοίκων της Οκινάουα στην Ιαπωνία.
2. Resuming the Summer / Reprendre l’ éte / Η επιστροφή ενός καλοκαιριού (Γαλλία, 2017, 96’), Σκηνοθεσία: Σεβερίν Ενζολράς, Μαγκαλί Μπραγκάρντ
Κατά τη διάρκεια ενός καλοκαιριού στο Παρίσι δύο νεαρές κινηματογραφίστριες επιχειρούν ένα remake του διάσημου “Χρονικού ενός Καλοκαιριού” των Rouch και Morin πενήντα χρόνια μετά. Επιστρέφοντας στην ταινία, οι σκηνοθέτιδες, επιστρέφουν όπως και ο Ρούς στους δρόμους του Παρισιού για να κάνουν στους ανθρώπους εκεί μια πολύ ουσιαστική ερωτηση, η οποία θα έπρεπε ίσως να αποτελεί την αρχή κάθε κοινωνικής έρευνας: “είσαι ευτυχισμένη με τη ζωή σου;”
3. Φοιτητικές Ταινίες
Η Λιμνη (Ρωσία, 2017, 30’) Σκηνοθεσία: Μπλοκίνα Ντάρια Αλεκσέεβνα | H οικογένεια Φιλιπόβι ζει στη βόρεια Ρωσία, μακριά από το σύγχρονο πολιτισμό. Διατηρούν ισχυρούς δεσμούς με τη φύση που τους περιβάλλει και η ζωή τους χαρακτηρίζεται από σκληρή δουλειά με επιβράβευση το κίνητρο να συνεχίσουν. Μια ιδιαίτερα συγκινητική και ανθρώπινη ταινία, που σχολιάζει με τρόπο τρυφερό και διεισδυτικό τον αγώνα για ζωή σε μια απο τις πιο απόμακρες γωνιες του πλανήτη.
Μετά τις Προσευχές (ΗΠΑ, 2017, 62’) Σκηνοθεσία: Σιμόν Μεστρόνι | Κάθε σημαντική στιγμή στις ιστορίες των ανθρώπων στην Ινδική πλευρά του Κασμίρ φαίνεται να συμβαίνει στο τζαμί αμέσως μετά την προσευχή. Σχεδόν τριάντα χρόνια έχουν περάσει από το ξεκίνημα του ένοπλου αγώνα και το αμφιλεγόμενο όνειρο για την ανεξαρτησία του Κασμίρ, μαζί με τον εφιάλτη των συγκρούσεων, διατηρείται ζωντανό. Μια εξαιρετική ταινία-ανάλυση, ενός πραγματικά περίπλοκου φαινομενου, βραβευμένη με την υποτροφία του Ιδρύματος Wenner Gren, για την προσφορά της στην κατανόηση αυτού του αιματηρου αγώνα.
4. Αμμος και Αίμα (Αυστρία, 2017, 91’), Σκηνοθεσία: Ματίας Κρεπ, Αντζέλικα Σπάνγκελ
Το «Αίμα και Αμμος» είναι μία συρραφή ερασιτεχνικών βίντεo με θέμα την πρόσφατη ιστορία της Συρίας και του Ιράκ και αφηγητές πρόσφυγες που πλέον ζουν στην Αυστρία. Ο Ματίας Κρεπ, μαθητής του μεγάλου Αυστριακού σκηνοθέτη Μίκαελ Χάνεκε, προτείνει μια ιδιαίτερα πρωτοποριακή προσέγγιση στο ντοκιμαντέρ, συνθέτoντας εικόνες και αφηγήσεις απο την επίσημη ιστορία και την προσωπική ανάμνηση, προσφέροντας τελικά ένα νέο επίπεδο ανάγνωσης της σύγχρονης ιστορίας του Ιράκ.
5. Τιμητική προβολη΄#1: Ο Ανθρωπος που Ενόχλησε το Σύμπαν (Ελλάδα, 1998, 52’), Σκηνοθεσία: Σταύρος Ψυλλάκης
Το εβληματικό ντοκιμαντέρ του Σταύρου Ψυλλάκη κλείνει 20 χρόνια και το φεστιβάλ το τιμά με μια επετειακή προβολή. Η ταινία, μέσα από τον παράλληλο λόγο δύο ομάδων στο Ψυχιατρείο των Χανίων, προσπαθεί ν’ ακούσει το λόγο της τρέλας, κάτω από το χαώδες παραλήρημά της. «Αν τη ζωή μας κυκλώνει ο θάνατος, τη διανοητική μας υγεία γυροφέρνει η παραφροσύνη».
6. Τιμητική προβολή #2: Βυζιά (Ελλάδα, 2017, 55’), Σκηνοθεσία: Ανιές Σκλάβου και Στέλιος Τατάκης
Γυναίκες και άντρες μάς λένε προσωπικές τους ιστορίες για το στήθος. Η μεγάλη ιστορία, ο καρκίνος του μαστού. Τα βυζιά μιλάνε και αυτά. Μιλάνε για ό,τι τα απασχολεί, τι τους αρέσει, τι τα πληγώνει. Μια ταινία που βασίστηκε στην ιδέα και στην έρευνα της ανθρωπολόγου Λιόπης Αμπατζή, που δεν είναι πια κοντά μας. | Θα προλογίσει ο Λεωνίδας Οικονόμου
7. Ταξίδι στη Γ΄ Θέση / Platzkart (Ρωσία, 2017, 82’), Σκηνοθεσία: Ρόντιον Ισμαίλοφ
Μέσα σε επτά μέρες, το τραίνο Μόσχα-Βλαδιβοστόκ διασχίζει επτά ζώνες ώρας, στην μακρύτερη σιδηροδρομική διαδρομή του κόσμου. Η ταινία αφηγείται τις ζωές των επιβατών της τρίτης θέσης. Το ατελείωτο ταξίδι είναι μεταφορά για μια χώρα που βρίσκεται σε αέναη κίνηση, ενός οι ιστορίες των επιβατών κατασκευάζουν ένα κοινωνικό πορτραίτο της σύγχρονης Ρωσικής κοινωνίας. | Σε συνεργασία με το Cinedoc
8. Cannibal Tours (Αυστραλία, 1988, 72’), Σκηνοθεσία: Ντένις Ο' Ρουρκ
Το κλασικό εθνογραφικό ντοκιμαντέρ του Ντένις Ο' Ρουρκ σε επετειακή προβολή 30 χρόνια μετά. Το ντοκιμαντέρ στην ουσία αναπαριστά δύο ταξίδια. Το πρώτο είναι αυτό που απεικονίζεται στο φιλμ (πλούσιοι αστοί τουρίστες κάνουν κρουαζιέρα στα δάση της Παπούα Νέα Γουινέα), ενώ το δεύτερο είναι ένα μεταφυσικό ταξίδι, μία απόπειρα ανακάλυψης του τόπου του «Αλλου» στην λαϊκή φαντασία. Μια πρωτοποριακή ταινία, στην οποία ο σκηνοθέτης καταπιάνεται με ένα φαινόμενο το οποίο σήμερα είναι πια ιδιαίτερα διαδεδομένο - τον μαζικό τουρισμό προς αναζήτηση του εξωτισμού. Η ταινία, με την εξαιρετική αναλυτική διαυγεια και το χιούμορ της, αποτελεί μια από τις πιο ουσιαστικές και ψύχραιμες αναλύσεις του «αποικιοκρατικού βλέμματος».
9. Unsettling / Αναστάτωση (Ηνωμένο Βασίλειο, Ισραήλ, 2018, 70’), Σκηνοθεσία: Ιρις Ζάκι
Η σκηνοθέτης εισέρχεται στην καρδιά του Τεκόα, ενός οικισμού της Δυτικής Οχθης, για να συζητήσει με τους ντόπιους. Αν και αρχικά φοβισμένοι από την αριστερών πολιτικών πεποιθήσεων εισβολέα, οι έποικοι, καθένας από τους οποίους έχει ποικίλες καταβολές, σταδιακά την εμπιστεύονται. Οι ειλικρινείς, γεμάτες εκπλήξεις και κάποιες φορές αστείες συζητήσεις τους προσφέρουν μια νέα ματιά στην πραγματικότητα των Ισραηλινών και από τις δύο πλευρές της Πράσινης Γραμμής.
10. Ανοιχτή συζήτηση με θέμα «Το Παρόν και το Μέλλον της Οπτικής Ανθρωπολογίας» | Σάββατο 24 Νοεμβρίου στις 11:00
Συμμετέχουν οι Ρούπερτ Κοξ (Granada Centre for Visual Anthropology), Κατερίνα Σαρτόρι (Royal Anthropological Institute Film Festival), Πέτερ Μπιέλα (San Fransisco State University), Λέοναρντ Κάμερλινγκ (University of Alaska Museum), Ματίς βαν ντε Πορτ (University of Amsterdam), Κωνσταντίνος Αϊβαλιώτης (Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου), Χρήστος Βαρβαντάκης (Ethnofest), δημιουργοί των οποίων οι ταινίες προβάλλονται στο φεστιβάλ αλλά και το κοινό.
