Η τέταρτη μέρα της 70ής Berlinale είχε θεωρητικά «μεγάλες» ταινίες και ακόμη «μεγαλύτερες» προσδοκίες. Στην πραγματικότητα, όμως, συνέχισε στην ίδια αδύναμη λογική των πρώτων ημερών που όλοι πλέον αναρωτιούνται αν θα ανατραπεί μέχρι το φινάλε την Κυριακή 1η Μαρτίου.
Το 70ο Διεθνές Φεστιβάλ του Βερολίνου διεξάγεται από τις 20 Φεβρουαρίου ως την 1η Μαρτίου 2020. Το Flix βρίσκεται ήδη εκεί. Διαβάστε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε στο ειδικό τμήμα του Flix που ανανεώνεται συνεχώς.
Βερολίνο - Χιλή: Ενας κόσμος χωριστά Εξω από το κτίριο Martin Gropius Bau όπου στεγάζεται η μεγάλη Αγορά της Berlinale, έγινε το Σάββατο το απόγευμα διαμαρτυρία από ανώνυμους διαδηλωτές εναντίον της απόφασης της Berlinale να ορίσει ως χώρα στην οποία στρέφει το βλέμμα φέτος περισσότερο από τις άλλες την Χιλή. Με ένα τεράστιο πανό που αναρτήθηκε από τους πάνω ορόφους του κτιρίου, οι διαδηλωτές έθεσαν το ερώτημα: «Πώς μπορείτε να γιορτάζετε τη Χιλή όταν η Χιλή σκοτώνει τους ίδιους τους ανθρώπους της;», ενώ τις επόμενες μέρες αναμένεται κλιμάκωση των διαμαρτυριών με συνθήματα όπως «Ποτέ Ξανά» και «Τα ανθρώπινα δικαιώματα παραβιάζονται στη Χιλή». Οι δημιουργοί των ταινίων και των ντοκιμαντέρ που βρίσκονται στο Φεστιβάλ ή παρουσιάζουν τις ταινίες μαζί με τους παραγωγούς τους στην Αγορά υποστηρίζουν ότι βρίσκονται κι αυτοί απέναντι στο απολυταρχικό καθεστώς της χώρας.
First Cow της Κέλι Ράιχαρντ - Επίσημο Διαγωνιστικό
Βορειοδυτική Αμερική, 1850. Ο πυρετός της χρυσοθηρίας έχει φέρει στην Καλιφόρνια τυχοδιώκτες από όλες τις φυλές των αποικιοκρατών: Αγγλοι, Ιρλανδοί, Ρώσοι, Ολλανδοί, Καναδοί όλοι ταξιδεύουν από σταθμό σε σταθμό ψάχνοντας για χρυσάφι. Οταν ο Οτις «Cookie» Φίγκοβιτς, ένας ντροπαλός, καλοκάγαθος μάγειρας που προσλαμβάνει μία ομάδα άξεστων συμμοριτών για να τους μαγειρεύει, βρίσκει τον Κινγκ-Λου, έναν Κινέζο μετανάστη στο δάσος, τον προστατεύει και τον κρύβει, μία φιλία γεννιέται. Οι δυο τους ξανασυναντιούνται στο Ορεγκον, τον κομβικό σταθμό των ταξιδιωτών, όπου ο Βρετανός Διοικητής της περιοχής, αξιωματικός του Βασιλικού Ναυτικού, υποδέχεται την πρώτη αγελάδα. Ο Cookie εύχεται να είχε λίγο από το γάλα για να μπορέσει να φτιάξει τα διάσημα μπισκότα του (από μαθητευόμενος ζαχαροπλάστης στη Βοστώνη άλλωστε πήρε και το παρατσούκλι του). Ο Κινγκ-Λου, το πιο επιδέξιο επιχειρηματικό μυαλό του διδύμου, τον μαθαίνει να κλέβει γάλα τα βράδια. Ο Cookie μαγειρεύει, μαζί πουλάνε τα μπισκότα στη λαϊκή αγορά του Ορεγκον σε ταξιδιώτες, τυχοδιώκτες, φτωχούς και πλούσιους και όλα πάνε καλά μέχρι που...
Η Κέλι Ράιχαρντ («Certain Women», «Meek’s Cutoff», «Wendy and Lucy») διασκευάζει, μαζί με τον πιστό συνεργάτη της Τζόναθαν Ρέιμοντ, το βιβλίο του ιδίου «The Half-Life» για να δώσει τη δική της εκδοχή για «τα χέρια που έχτισαν την Αμερική». Φιλόδοξοι τσαρλατάνοι, ιδιοτελείς χρυσοθήρες, πολιτικάντες και αριστοκράτες ευρωπαίοι στρατιωτικοί εδραιώνουν, μέσα από το κυνήγι του φυσικού πλούτου αρχικά, τον αμερικανικό καπιταλισμό. Απέναντί τους, ο «Cookie» (η εργατική τάξη που ονειρεύεται απλά να ανοίξει τον φούρνο του) κι ο Κινγκ-Λου (έξυπνοι, εργατικοί μετανάστες που αποτελούν απειλή όταν προκόβουν). Ποιος έχει δικαίωμα πάνω στην πρώτη αγελάδα;
Οπως κάθε ταινία εποχής, έτσι κι εδώ, η ιστορία είναι παλιά, αλλά το μήνυμα σύγχρονο. Η Ράιχαρντ παίρνει το χρόνο της (ίσως και λίγο παραπάνω από ό,τι χρειάζεται) για να στήσει την εικονογραφία μίας απάτητης φύσης που έκρυβε θησαυρούς κι ο άνθρωπος λεηλάτησε, μίας πρώτης μικροκοινωνίας όπου ο ισχυρός θα διεκδικήσει με βία τη θέση του στο αμερικανικό όνειρο κι ο αδύναμος στρατιώτης, εργάτης, μετανάστης θα μείνει στο περιθώριο. Η θέση της όμως που παίρνει απέναντι στα πράγματα είναι πανανθρώπινη, τρυφερή και άκρως πολιτική. Η ταινία ξεκινά με μία ρήση του Γουίλιαμ Μπλέικ: «Ο,τι για τα πουλιά, η φωλιά. Ο,τι για την αράχνη, ο ιστός. Για τον άνθρωπο, η φιλία». Η πραότητα και η καλοσύνη του «Cookie» (που στη σύγχρονη εποχή ονομάζεται αφέλεια) και η φιλία του εργάτη με τον μετανάστη στέκονται ως αντίπαλο δέος στον αδίστακτο οπορτουνισμό αυτής της χώρας. Η αγάπη θα νικήσει. Πόλυ Λυκούργου
Μαθήματα Περσικών του Βαντίμ Πέρελμαν | Ειδικές Προβολές
Κάθε φορά που θα βλέπουμε στη μεγάλη οθόνη μια συγκλονιστική ιστορία γύρω από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, θα πρέπει να υπενθυμίζουμε στον εαυτό μας και σε όσους με σεβασμό απευθυνόμαστε πως μια συγκλονιστική ιστορία δεν κάνει απαραίτητα μια συγκλονιστική ταινία. Μια τέτοια συγκλονιστική ιστορία (από αυτές που σίγουρα όχι τυχαία βλέπουμε κάθε χρόνο πρώτα στη Berlinale) είναι αυτή του Ζιλ, ενός Εβραίου από το Βέλγιο που υποκρίνεται ότι είναι Ιρανός και έτσι βρίσκεται υπό την προστασία ενός ιδιόρρυθμου αξιωματικού των Ναζί που έχει για όνειρο της ζωής του να μάθει περσικά και να ανοίξει εστιατόριο στην Τεχεράνη.
Το παιχνίδι ανάμεσα στους δύο κεντρικούς πρωταγωνιστές (τους υποδύονται - όχι χωρίς δόση υπερβολής - ο Ναχουέλ Περέζ Μπισκαγιάρ του «120 Χτύποι στο Λεπτό» και ο Λαρς Αΐντιγκερ του «High Life») είναι απολαυστικό καθώς η αλήθεια γίνεται ένα με το ψέμα και η εκμάθηση των περσικών γίνεται μια λεπτή γραμμή ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο με φόντο μια από τις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης ιστορίας. Πίσω από την κάμερα ο Βαντίμ Πέρελμαν (ο ουκρανικής καταγωγής σκηνοθέτης που είχε φτάσει στα Οσκαρ το 2003 με το ντεμπούτο του «House of Sand and Fog»), σκηνοθετεί συμβατικά, με μια όχι πάντα ταιριαστή ή ευπρόσδεκτη σε σχέση με την βαρύτητα των γεγονότων διάθεση ελαφρότητας και με αρκετές στιγμές υπερβολικής έντασης ή μελοδραματικής ολίσθησης που ακυρώνει εκ των πραγμάτων τη συναισθηματική σύνδεση με τον θεατή.
Διατηρεί ωστόσο αναλλοίωτη την ευθεία γραμμή μιας ιστορίας που αφορά δύο ανθρώπους που καθώς περνά η ώρα μοιάζουν περισσότερο απ' όσο διαφέρουν και παρά τις δυνατές μουσικές ή τις σκηνές της υπερβολικής δραματικότητας, ολοκληρώνει με τη βοήθεια ενός πραγματικά σπουδαίου Ναχουέλ Περέζ Μπισκαγιάρ μια βαθιά συγκινητική σκηνή που - φευ - σε μπερδεύει, παρά την πρότερη γνώση, για το αν αυτό που βλέπεις είναι μια συγκλονιστική ιστορία ή μια συγκλονιστική ταινία. Με λίγη ώρα απόσταση από τη θέασή της, επιβεβαιώνουμε απλά για το πρώτο. Μανώλης Κρανάκης
Κανένα στοίχημα για το Βραβείο Ανδρικού Ρόλου στη Φετινή Berlinale Το βραβείο - μαζί με όλα τα βραβεία που θα δοθούν από δω και πέρα (γιατί όχι και το Οσκαρ στην τόσο πλέον «διεθνή» στην μετα-«Παράσιτα» εποχή της Ακαδημία) έχει πάρει ήδη ο Ελιο Τζερμάνο που υποδύεται σαν να είναι άλλος άνθρωπος (εξωτερικά και κυρίως εσωτερικά) τον Αντόνιο Λιγκαμπούε, έναν σπουδαίο ζωγράφο στην ταινία του Τζόρτζιο Ντιρίτι που παραμένει η ωραιότερη από όσες είδαμε μέχρι και σήμερα. Διαβάστε εδώ τη γνώμη του Flix για την ταινία.
Το Αλάτι των Δακρύων του Φιλίπ Γκαρέλ | Επίσημο Διαγωνιστικό
Στα 71 του χρόνια ο Φιλίπ Γκαρέλ είναι αμετανόητος - περισσότερο κι από το ασπρόμαυρο και το ρομερ-ικο του σύμπαν - στο να διατηρήσει πάση θυσία το γαλλικό σινεμά όπως το μάθαμε κάποτε και πραγματικά δεν έχουμε κανένα λόγο να συνεχίσουμε να βλέπουμε και σήμερα. Με ατελέσφορη τη φόρμα ενός «ρομάν» που λογοτεχνικά εξελίσσεται με μικρά voice over περάσματα, σαν να βλέπουμε τις περιπέτειες της ενηλικίωσης ενός νεαρού άντρα που ακόμη κι ως επάγγελμα μαθαίνει να ενώνει τους συνδέσμους των επίπλων, αναζητώντας όσα ενώνουν ή όχι τις ανθρώπινες σχέσεις, ο Γκαρέλ υποκρίνεται ότι δεν βρεθήκαμε πότέ στο 2020 και κάνει μια ταινία όπως τις γύριζε στα 60s και στα ξέφτια των 70s.
Αγνοώντας (συνειδητά) την τεχνολογία, την ύπαρξη των κινητών τηλεφώνων και οποιαδήποτε συζήτηση γύρω από το εδώ και τώρα ενός σινεμά που πριν κοιτάξει τον εαυτό του έχει ασχοληθεί να κοιτάξει τον κόσμο γύρω του, το «Αλάτι των Δακρύων» ακολουθεί τον Λικ στο ταξίδι του στο Παρίσι για να γίνει επιπλοποιός, εκεί όπου θα ερωτευτεί τη νεαρή Τζεμιλά, στο ταξίδι του πίσω στην επαρχιακή πόλη που ζει με τον πατέρα του όπου θα ερωτευτεί ξανά μια παλιά του αγάπη, την Ζενεβιέβ και πάλι πίσω στο Παρίσι όπου θα ερωτευτεί την Μπέτσι και τον τρίτο άνθρωπο που μπει ανάμεσα στη σχέση τους.
Κάπου ανάμεσα στο (χμ) ρομαντισμό και τον (χμ) κυνισμό, ο Φιλίπ Γκαρέλ γράφει μαζί με τον Ζαν Κλοντ Καριέρ και τη μόνιμη συνεργάτη του, Αρλέτ Λανγκμάν, επιμένοντας σε προβληματικές, θεματικές και οπτικές που όχι απλά μοιάζουν να έχουν εξαντληθεί αλλά και που μοιάζουν ξεπερασμένες, στο όριο του σεξισμού και ίσως ακόμη περισσότερο στο όριο του απόλυτου τίποτα. Μετά από 100 λεπτά «περιπλάνησης» του κεντρικού του ήρωα ανάμεσα στην ερωτική του ζωή και τον πατέρα του που ως φιγούρα ορίζει το «είναι» του γιου του, ο Φιλίπ Γκαρέλ επιβεβαιώνει πως το σινεμά του έχει πλέον μόνο εκλάμψεις κάποιου ενδιαφέροντος, προσκολλημένο σε όσα θα έπρεπε ήδη να κοιτάμε (σχεδόν ούτε καν με νοσταλγία) στο παρελθόν. Α, και για να είμαστε και δίκαιοι, ο Ρομέρ δεν θα έκανε ποτέ μια τόσο αλαζονικά αδιάφορη ταινία. Μανώλης Κρανάκης
Στο κόκκινο χαλί της Berlinale περπάτησαν και η ομάδα της ταινίας της Ναταλία Μέτα «The Intruder» και η ομάδα της ταινίας του Τζιόρτζιο Ντιρίτι «Hidden Away» και η ομάδα του «First Cow» της Κέλι Ράιχαρντ και η ομάδα του «Persian Lessons» και η ομάδα του «Το Αλάτι των Δακρύων» του Φιλίπ Γκαρέλ. Ο μεγαλύτερος σταρ παρέμεινε ο Ριζ Αχμεντ που βρέθηκε στο Βερολίνο για την προβολή της ταινίας «Mogul Mowgli» στο Πανόραμα.
Ριζ Αχμεντ
Ελιο Τζερμάνο, Τζιόρτζιο Ντιρίτι
Ελιο Τζερμάνο, Τζιόρτζιο Ντιρίτι
Κέλι Ράιχαρντ
Οριον Λι (από το «First Cow»)
Ναχουέλ Περέζ Μπισκαγιάρ (για το «The Intruder»)
Η ομάδα του «To Αλάτι των Δακρύων» του Φιλίπ Γκαρέλ
Ναχουέλ Περέζ Μπισκαγιάρ και Λαρς Αϊντιγκερ (για το «Persian Lessons»)
«Dry Wind» του Ντανιέλ Νολάσκο | Πανόραμα
Βαπτισμένη λές στο αισθητικό σύμπαν του Tom of Finland, του «Καυγατζή» του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ, του ομοερωτισμού της επαρχίας και της εργατικής τάξης του Αλεν Γκιροντί, το «Dry Wind» του Ντανιέλ Νολάσκο, είναι μια αναμφιβολα τολμηρή ταινία, όχι λόγω του γυμνού, του σεξ, των hardcore ερωτικών σκηνών μεταξύ των πρωταγωνιστών της, αλλά κυρίως γιατί επιλέγει να είναι μια τέτοια ταινία γυρισμένη στην Βραζιλία του σήμερα, όσο η χώρα κάνει μια τρομακτική στροφή προς έναν οπισθοδρομικό συντηρητισμό.
Τοποθετημένη σε μια μικρή πόλη στο μέσο της χώρας, έναν ζεστό Ιούλιο όταν η ξηρασία στεγνώνει το δέρμα των κατοίκων αλλά όχι τις επιθυμίες τους, το «Dry Wind» ακολουθεί την ιστορία ενός εργοδηγού σε ένα εργοστάσιο λιπασμάτων και της σχέσης του -που εξαντλείται στο σεξ-,με έναν συνάδελφό του. Η άφιξη ενός καινούριου εργάτη που μοιάζει βγαλμένος από τις σελίδες ενός κόμικ του Kake, θα διαταράξει την ισορροπία της μάλλον βαρετής ζωής του και θα τον φέρει αντιμέτωπο με μια συνειδητοποίηση των αληθινών του ενστίκτων και την βαθύτερη φύση της επιθυμίας του.
Φωτογραφημένο με το ύφος ενός ονείρου, άφοβο στην απεικόνιση της τελετουργίας μιας ωμής σεξουαλικότητας, πρόθυμο να εξερευνήσει τα φετιχιστικά παρακλάδια του gay κόσμου (η προηγούμενη ταινία του Νολάσκο άλλωστε ήταν το ντοκιμαντέρ «Mr Leather»), το φιλμ είναι ένα αναμφίβολα αξιοπρόσεκτο ντεμπούτο που ακόμη κι αν είναι ελαφρώς φλύαρο, ή υπερβολικά αποφασισμένο να εντυπωσιάσει, παραμένει έντονο, ερωτικό και κυρίως πολιτικό. Γιώργος Κρασσακόπουλος
Το 70ο Διεθνές Φεστιβάλ του Βερολίνου διεξάγεται από τις 20 Φεβρουαρίου ως την 1η Μαρτίου 2020. Το Flix βρίσκεται ήδη εκεί. Διαβάστε όλα όσα χρειάζεται να γνωρίζετε στο ειδικό τμήμα του Flix που ανανεώνεται συνεχώς.
