Η «Ταινίας περιήγησις» είναι ένας φωτογραφικός διάλογος με το «Μικρό Ψάρι» του Γιάννη Οικονομίδη που υπογράφει η φωτογράφος Αννα Μαρία Χατζηστεφάνου. Η συλλογή των φωτογραφιών παρουσιάζει τη δική της διαδρομή μέσα στη μυθοπλασία της ταινίας κι αποτυπώνει τους χώρους γυρίσματος, τους ηθοποιούς στις πρόβες, τα τοπία που περιβάλλουν την κινηματογραφική πραγματικότητα. Οι φωτογραφίες είναι ασπρόμαυρες, τοποθετούνται έξω από τον έγχρωμο κόσμο της ταινίας κι οριοθετούν την παρουσία ενός «άλλου», του ξένου επισκέπτη, που διασταυρώνεται με τη ματιά του σκηνοθέτη. Η συλλογή «Ταινίας περιήγησις» κυκλοφορεί ως λεύκωμα από τις Εκδόσεις Γαβριηλίδης, ενώ από τις 11 Νοεμβρίου θα εκτίθεται στο Μουσείο Κινηματογράφου στην Ταινιοθήκη της Ελλάδος, στα πλαίσια του 8ου Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας.
Το Flix μίλησε με την Αννα Μαρία Χατζηστεφάνου για τον κοινό τόπο που συναντούνται οι δυο τέχνες, αυτή της φωτογραφίας και του σινεμά, και τη ρώτησε για την εμπειρία μίας τέτοιας συνεύρεσης.
Αννα Μαρία πόσα χρόνια ασχολείσαι με τη φωτογραφία και πώς αποφάσισες να αντιπαραβάλλεις και να ανασυνθέτεις τις εικόνες σου με άλλες τέχνες;
Ασχολούμαι με τη φωτογραφία τα τελευταία είκοσι χρόνια. Χρησιμοποιώ τη φωτογραφία όχι μόνο σαν μια αυτόνομη εικαστική δημιουργία αλλά σαν ένα επικοινωνιακό μέσο που μου επιτρέπει να τοποθετώ τις εικόνες σε διάλογο. Γενικότερα με ενδιαφέρει να αντιπαραβάλλω εικόνα με εικόνα ή εικόνα με λόγο. Ετσι, οι περισσότερες ατομικές μου εκθέσεις περιλαμβάνουν το στοιχείο αυτό του «διαλόγου». Για παράδειγμα, στην έκθεση «Με αφορμή Τα Πατήματα του Σάμουελ Μπέκετ» που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2011 στη Γκαλερί Manifactura, χρησιμοποίησα κύβους από πλεξιγκλάς στων οποίων τις πλευρές τοποθέτησα φωτογραφίες και αποσπάσματα από το συγκεκριμένο θεατρικό έργο. Στην έκθεση «Στάση Μουσείο» που παρουσιάστηκε στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο τον Μάιο του 2012, φωτογράφησα τους κατοίκους της περιοχής γύρω από το Μουσείο και στους χώρους του μουσείου που οι ίδιοι επέλεξαν. Τοποθέτησα το έγχρωμο πορτρέτο τους μέσα στον ασπρόμαυρο χώρο που οι ίδιοι είχαν επιλέξει, δημιουργώντας έτσι διαφορετικά «πορτρέτα» του μουσείου.
Πώς έγινε η γνωριμία σου με το Γιάννη Οικονομίδη και ποιος είχε την ιδέα για το να ακολουθήσεις κι εσύ με το φακό σου την περιπέτεια του «Μικρού Ψαριού»;
Ο Γιάννης Οικονομίδης γνώρισε τη δουλειά μου στην έκθεση «Στάση Μουσείο» και μου πρότεινε να κάνω μία φωτογραφική άσκηση πάνω στην ταινία του. Ετσι του πρότεινα να φωτογραφίσω τους ηθοποιούς και τους χώρους της ταινίας, μέσα και έξω από την «μυθοπλασία» της. Φωτιογράφισα πρώτα τα τοπία, μετά τα γυρίσματα και τους ηθοποιούς στις πρόβες, αλλά και στο εκτός γυρισμάτων περιβάλλον που οι ίδιοι επέλεξαν.
Τι σε εντυπωσίασε στο «Μικρό Ψάρι»; Από που πήγασε η δική σου έμπνευση;
Η φωτογραφική δουλειά είναι παράλληλη με την ταινία, και παρουσιάζει τη δική μου φωτογραφική μεταμόρφωση των χώρων της ταινίας. Αυτό που μ' εντυπωσίασε στο «Μικρό Ψάρι» ήταν η ιδιαιτερότητα των χώρων και ο τρόπος που ο σκηνοθέτης τους απομονώνει δημιουργώντας ένα τελείως διαφορετικό «τοπίο».
Η φωτογραφία και το σινεμά είναι συγγενείς τέχνες ούτως ή άλλως. Το να ακολουθεί ένα φωτογραφικό λεύκωμα μία ταινία, πώς για σένα «ολοκληρώνει» την εμπειρία της;
Νομίζω ότι είναι πολύ ενδιαφέρον να παρακολουθεί κανείς φωτογραφικά τα ίχνη μιας ταινίας, και αυτό ισχύει όχι μόνον για τους συντελεστές της ταινίας αλλά και για τους θεατές της. Κι αυτό επειδή προσφέρει τη δυνατότητα να κοιτάξει κανείς μια «ακίνητη» εικόνα για πολλή ώρα, κάτι που δεν είναι εφικτό παρακολουθώντας την ταινία στην οθόνη.
Μετά από αυτή την εμπειρία είναι το γύρισμα μίας ελληνικής ταινίας κάτι που σε ενδιαφέρει να ακολουθήσεις ξανά με τη μηχανή σου;
Θα το ξανάκανα, αλλά δεν έχω προς το παρόν στο μυαλό μου κάτι συγκεκριμένο.
Θα σκηνοθετούσες ποτέ;
Δεν θα επιχειρούσα να σκηνοθετήσω ποτέ, γιατί δεν είναι μια τέχνη που γνωρίζω.
Η Αννα-Μαρία Χατζηστεφάνου γεννήθηκε στο Κάιρο της Αιγύπτου. Είναι κάτοχος πανεπιστημιακού πτυχίου στον Σχεδιασμό Επικοινωνίας με ειδίκευση στη φωτογραφία, (ΒΑ honours, Central Polytechnic) και μεταπτυχιακών τίτλων στην Εκπαίδευση (University of Cambridge, The Open University). Ασχολείται επαγγελματικά με τη φωτογραφία, τη διδασκαλία της Αγγλικής γλώσσας και τη μετάφραση. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
Διαβάστε ακόμα:
- «Το Μικρό Ψάρι»: δείτε αποκλειστικά το making of της νέας ταινίας του Γιάννη Οικονομίδη
- Τάσος Παυλόπουλος: Σχεδιάζοντας το πόστερ για το «Μικρό Ψάρι»
- Γιάννης Οικονομίδης & Βαγγέλης Μουρίκης: «Ελληνα, σήκω από τον καναπέ σου!»
- Διαβάστε τη συνέντευξη του Flix με τον συνθέτη του «Μικρού Ψαριού» Μπάμπη Παπαδόπουλο, κερδίστε το soundtrack!
- Berlinale 2014: Γιάννης Οικονομίδης, Βαγγέλης Μουρίκης, Βίκυ Παπαδοπούλου στην κάμερα του Flix