Η ταινία του Ζιλ Μπουρντός ξεκινά με την εικόνα μιας νεαρής γυναίκας σε ένα ποδήλατο. Σε έναν επαρχιακό, υπέροχο δρόμο της νότιας Γαλλίας. Προσπερνά πληγωμένους στρατιώτες που έρχονται από τον πόλεμο, αλλά γρήγορα θα διασχίσει τις πόρτες ενός υπέροχου κτήματος για να βρεθεί σε κάτι σαν έναν μικρό ιδιωτικό παράδεισο. Είναι το σπίτι και το ατελιέ του Ογκίστ Ρενουάρ και η κοπέλα θα είναι το τελευταίο μοντέλο του.
Θα είναι επίσης η γυναίκα που θα ερωτευτεί ο γιος του Ζαν, ένας από τους λόγους που θα θελήσει να κάνει σινεμά, για να την κάνει πρωταγωνίστρια και μαζί, μια σπίθα έμπνευσης στην δημιουργική πορεία δύο ανδρών που το έργο τους νίκησε τον χρόνο καθώς η δική της εικόνα και το όνομα, ξεχάστηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά.
Το φιλμ του Μπουρντός είναι γεμάτο ομορφιά, της τέχνης και της φύσης, αλλά δεν είναι ακριβώς μια τυπική βιογραφία. Ο σκηνοθέτης του, μας μίλησε για τις αναφορές του, τις ιδέες πίσω από την ταινία και την πρόκληση του να κάνεις ένα φιλμ για την τέχνη και την ποίηση του ωραίου...
Γιατί ο Ρενούαρ; Γιατί οι τελευταίες του μέρες;
Η πρώτη μου ιδέα δεν ήταν να κάνω μια ταινία για τον πατέρα, ή τον γιο, αλλά για ένα κορίτσι. Δεν είναι μια ιστορία που ξέρουν πολλοί στη Γαλλία. Το τελευταίο μοντέλο του Ογκίστ Ρενουάρ, ήταν επίσης η πρώτη ηθοποιός στις ταινίες του γιου του, Ζαν. Οπότε η σχέση, ο δεσμός ανάμεσα στην ζωγραφική και το σινεμά, ανάμεσα στον πατέρα και τον γιο, ήταν ένα νεαρό κορίτσι. Βρήκα αυτή την ιστορία, αυτή τη σχέση συναρπαστική και ήθελα να την αφηγηθώ. Ενας άλλος λόγος ήταν ότι ο Ρενουάρ πέρασε τις τελευταίες του μέρες στις Ακτές της Μεσογείου. Δεν με ενδιέφερε να κάνω μια ταινία για την ζωή του στο Παρίσι. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στη Νίκαια και έψαχνα για χρόνια την κατάλληλη ταινία για να δείξω την ομορφιά της Μεσογείου, της μεσογειακής ακτής. Μια και είσαι Ελληνας, υποθέτω ότι καταλαβαίνεις τι λέω (γελά). Αυτά ήταν τα δύο στοιχεία, η ιστορία και το τοπίο, η ομορφιά, στους πινάκες και στην φύση, που με έκαναν να θέλω πολύ να γυρίσω αυτή την ταινία.
Ενα βαθιά γαλλικό αίσθημα
Το πρώτο πράγμα που έκανα ήταν για περισσότερο από έξι, για σχεδόν οχτώ μήνες, να μελετήσω τα πάντα για τον Ρενουάρ, αλλά και τον γιο του. Ηταν ένα μακρύ ταξίδι το να ακολουθήσεις την ιστορία των δύο αυτών ανδρών. Μελετώντας τους, καταλαβαίνεις πολύ βαθιά τη Γαλλική τέχνη. Και οι δυο τους, στους πίνακες ή τις ταινίες τους, έχουν κάτι πολύ βαθιά Γαλλικό. Αν μου ζητήσετε να σας το περιγράψω ή να το ορίσω, δεν είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρω, αλλά είναι κάτι που καταλαβαίνω. Ξεκίνησα να δουλεύω αυτή την ταινία στη Νέα Υόρκη. Μου αρέσει να επισκέπτομαι μουσεία για την έμπνευσή μου. Αλλοι άνθρωποι μπορεί να πηγαίνουν σε εκκλησίες για να πετύχουν κάτι βαθύ και πνευματικό, εγώ προτιμώ τα μουσεία. Σε ένα από αυτά λοιπόν, στην πτέρυγα των ιμπρεσιονιστών, αντίκρισα έναν πίνακα του Ρενουάρ και σκέφτηκα «αυτό είναι κάτι τόσο πολύ γαλλικό». Τι σημαίνει άραγε αυτή η φράση; Για μένα σημαίνει ότι η τέχνη μας δεν είναι σαν αυτή των Γερμανών, με τον δραματικό ρομαντισμό της, τις έντονες αντιθέσεις τα βαριά τοπία, τους κεραυνούς... Είναι κάτι πολύ πιο λεπτό, πιο χρωματιστό, ζωντανό, ελαφρύ, γεμάτο από τη χαρά της ζωής. Ξεκίνησα λοιπόν από εκεί, από αυτή την αίσθηση και μελέτησα όλο το έργο του και τη ζωή του, αλλά δεν θέλησα ποτέ να χρησιμοποιήσω αυτή τη γνώση. Δεν ήθελα να κάνω μια ταινία γεμάτη γεγονότα και στοιχεία. Ηθελα να κάτι πιο βαθύ που μαζί, να περιγράφει κι ένα κομμάτι από τη ζωή του Ρενουάρ. Ιδανικά, με τον τρόπο που έχουν οι πίνακές του να συλλαμβάνουν την ομορφιά και τη ζωή...
Ενα φιλμ όχι για ένα τέλος, αλλά για μια αρχή
Δεν ήθελα καθόλου να κάνω μια ταινία για τις τελευταίες μέρες του Ρενουάρ. Δεν ήθελα να καταγράψω ένα τέλος, την δύση μιας ζωής κι ενός μεγάλου καλλιτέχνη. Το τελευταίο πλάνο της ταινίας είναι αυτό ενός μικρού παιδιού που σηκώνεται, που στέκεται στα πόδια του, κι αυτό για μένα συμβολίζει την ουσία της. Δεν πρόκειται για ένα τέλος μα για την αρχή ενός καινούριου κύκλου, ενός καινούριου αιώνα. Ναι είναι ένα μελαγχολικό φιλμ αλλά κι ένα φιλμ γεμάτο ελπίδα. Οταν τον συναντάμε, ο Ρενουάρ είναι ένας γέρος άντρας, καθηλωμένος σε μια αναπηρική καρέκλα που υποφέρει από φρικτούς πόνους. Η γυναίκα του είναι νεκρή και οι δυο του γιοι βρίσκονται στο μέτωπο, πολεμώντας. Θα φανταζόσουν ότι αυτός ο άνθρωπος θα ζωγράφιζε κάτι σαν την Κραυγή του Εντβαρντ Μουνκ κι όμως οι πινάκες του είναι γεμάτοι, ζωή, φως, αισθησιασμό. Και ήθελα αυτή η αίσθηση να υπάρχει στην ταινία μου, με την φρίκη του πολέμου, τον αληθινό κόσμο θα έλεγε κανείς να βρίσκεται εκεί, αλλά στο περιθώριο...
Διαβάστε την κριτική του Flix για το «Ρενουάρ»
Δείτε το τρέιλερ:
Tags: ρενουάρ, renoir, ΖΙΛ ΜΠΟΥΡΝΤΟΣ
