Περισσότερο γνωστός στην Ελλάδα για την ταινία του “Welcome”, o Φιλίπ Λιορέ, είναι από εκείνους τους σκηνοθέτες του γαλλικού σινεμά που παραδίδουν ανθρωποκεντρικές χαμηλότονες ταινίες που όπως λέει ο ίδιος θα ήθελε να μένουν στο μυαλό των θεατών και μετά την εξοδό τους από την αίθουσα. Ο “Οικογενειακός Φίλος” ακολουθεί την ιστορία ενός 33χρονου άντρα ο όποιος δεν γνώρισε ποτέ τον πατέρα του και που ξαφνικά λαμβάνει ένα τηλεφώνημα από τον Καναδά που τον πληροφορεί για τον θάνατο και την επικείμενη κηδεία του. Κι εκείνος αποφασίζει να ταξιδέψει ως εκεί για να πει αντίο σε κάποιον που δεν ήξερε και δεν θα μάθει ποτέ. Ή τουλάχιστον έτσι νομίζει. Το Flix συνάντησε τον Φιλίπ Λιορέ στο Παρίσι και μίλησε μαζί του για την ταινία του και τον τρόπο του να κάνει σινεμά.
Είστε πατέρας ο ίδιος. Θα λέγατε ότι αυτό έπαιξε έναν σημαντικό ρόλο στο να κάνετε αυτή την ταινία;
Στην πραγματικότητα, δεν είχε να κάνει με τα παιδιά μου, άλλα μάλλον με τον πατέρα μου. Ήθελα να ανακαλύψω ποιος πραγματικά ήταν ο πατέρας μου. Με την δική μου σχέση μαζί του, αλλά περισσότερο απ΄όλα είχε να κάνει με κάτι που δεν είμαι σίγουρος ότι μπορώ να προσδιορίσω. Οταν διάβασα το βιβλίο πριν από δώδεκα χρόνια το λάτρεψα. Ο πρωτότυπος τίτλος του θα μπορούσε να μεταφραστεί ως “Αν Αυτό το Βιβλίο Μπορούσε να σε Φέρει πιο Κοντά μου”. Δεν ήμουν σίγουρος τι είδους ταινία θα μπορούσα να κάνω μέσα από αυτό το βιβλίο, αλλά ήταν μια ιδέα που μου έμεινε κολλημένη στο μυαλό μου όλα αυτά τα χρόνια, μέχρι την στιγμή που αποφάσισα όντως να προχωρήσω Και τότε διαβάζοντας ξανά το βιβλίο ανακάλυψα ότι η ταινία που τελικά θα έκανα δεν είχε καμιά σχέση με αυτή που σκεφτόμουν αρχικά. Δεν είμαι σίγουρος τι ακριβώς ήταν αυτό που μου μίλησε τόσο έντονα αλλά ήξερα ότι έπρεπε να βγει και ήξερα επίσης ότι ήθελα να είμαι όσο πιο ειλικρινής μπορούσα.
Ηταν μια απόφαση από την καρδιά κι όχι από το μυαλό λοιπόν.
Απολύτως. Και κάθε ταινία μου είναι μια τέτοια απόφαση. Είναι ο μόνος τρόπος που μπορώ να κάνω σινεμά, είναι αδύνατον να γυρίσω μια ταινία μόνο με το μυαλό. Ξέρετε, είμαι λίγο τεμπέλης. Πρέπει να νιώσω κάτι αληθινά έντονο για να ξεκινήσω μια περιπέτεια τόσο μεγάλη όσο η δημιουργία μιας ταινίας. Αν αυτό πάνω στο όποιο δουλεύω με συγκινεί, με ενδιαφέρει, παύω να το βλέπω σαν δουλεία, αντλώ απόλαυση από αυτό. Και η τεμπελιά σου εξαφανίζεται
Πόσο πιστός μείνατε το βιβλίο;
Κράτησα μόνο τρεις λέξεις κλειδιά. Καναδάς, λίμνη, πατέρας. Κι από εκεί και πέρα έκανα την ιστορία δική μου. Πολλές φορές στα γαλλικά βιβλία, όσο καλά κι αν είναι, δεν υπάρχει καθόλου δραματική εξέλιξη.
Μερικές φορές το ίδιο συμβαίνει και στις γαλλικές ταινίες.
Απολύτως Για μένα το δράμα δεν είναι τίποτα άλλο από αυτό το στοιχείο που σε αγγίζει συναισθηματικά, που κάνει την ιστορία ενός άλλου δική σου, που κάνει μια ταινία να σε ενδιαφέρει. Ομως δεν ήθελα να χτίσω μια ταινία γεμάτη από συμβάντα που θα είχαν ως μοναδικό λόγο ύπαρξης να κρατήσουν το ενδιαφέρον του κοινού. Κι έτσι έπρεπε να δουλέψω τις σκηνές με τρόπο εσωτερικό, να βρω έναν ρυθμό που να λειτουργεί πέρα από την διαδοχή των γεγονότων πάνω στα οποία χτίζεται η ιστορία, μα σε όλα όσα την κάνουν να λειτουργεί υποδόρια σχεδόν.
Είστε ένας σκηνοθέτης ηθοποιών εκτός των άλλων. Πως ήταν να δουλεύτε με ένα καστ Καναδών ηθοποιών στην πλειοψηφία τους; Ήταν ίσως αυτός ένας λόγος να κάνετε το φιλμ; Να ανακαλύψετε νέους για εσάς ηθοποιούς;
Οταν έγραφα την ιστορία, ομολογώ ότι δεν είχα ιδέα ποιοι Καναδοί ηθοποιοί θα μπορούσαν να παίξουν στο φιλμ, δεν ήξερα παρά ελάχιστα τους ανθρώπους που δουλεύουν στο σινεμά και το θέατρο εκεί. Δεν ήξερα αν θα βρω ηθοποιούς σαν αυτούς που είχα στο μυαλό μου. Αν υπάρχουν καν. Και αναζητώντας τους είδα την ταινία του Σεμπαστιάν Πιλότ "le Démantèlement" στην οποία πρωταγωνιστούσε ο Γκαμπριέλ Αρκαν και είπα στον εαυτό μου: Αν πει ναι, θα το κάνω, αν πει όχι δεν μπορώ να το κάνω. Ο ατζέντης του μου απάντησε ότι είναι πολύ δύσκολο καθώς πια θέλει να κάνει μόνο θέατρο, αλλά του έστειλα το σενάριο παρ΄ολα αυτά. Κι ευτυχώς όταν μου τηλεφώνησε, η μόνη ερώτηση που μου έκανε ήταν πότε ξεκινάμε;
Με κάποιο τρόπο όλες οι ταινίες σας, μα ακόμη πιο έντονα αυτή εδώ, μιλούν για την πατρότητα, την οικογένεια και τους δεσμούς που ενώνουν τους ανθρώπους.
Η οικογένεια είναι ένα από τα μεγάλα θέματα. Δείτε τις αρχαίες ελληνικές τραγωδίες. Είναι πάντα οικογενειακές ιστορίες. Και νομίζω ότι η οικογένεια είναι το σημείο από το οποίο ξεκινάμε Απ όπου όλα ξεκινούν. Και σε αυτή την ιστορία που ήθελα να αφηγηθώ, ο ήρωάς μου πρέπει να επιστρέψει έστω και λίγο στην αφετηρία του προκειμένου να ανακαλύψει ποιος είναι πραγματικά, από που κατάγεται, ποια είναι τα αδέλφια του. Κι όταν αποφασίζει να διασχίσει τον ωκεανό για γνωρίσει τα αδέλφια του, ξέρει ότι όλα θα αλλάξουν.
Νιώθετε ότι το σινεμά έχει ακόμη την δύναμή να πει τέτοιες ιστορίες, ικανές να σε αλλάξουν;
Πιθανότατα όχι τόσο ριζικά όσο η ίδια η ζωή, τα προσωπικά γεγονότα που σε καθορίζουν, αλλά σε έναν μικρότερο βαθμό ναι. Ελπίζω σε κάθε ταινία μου, μετά το τέλος της, όταν ο θεατής διασχίζει τον δρόμο έξω από το σινεμά, να έχει κρατήσει κάτι από αυτήν. Και μακάρι όταν την επόμενη μέρα τρώει το πρωινό του, ίσως να σκεφτεί ξανά τον ήρωα, ή το ταξίδι του. Αυτό θα ήθελα.
Tags: Φιλίπ Λιορέ
