Η Λεονόρ Σεράιγ έκανε αίσθηση πριν λίγα χρόνια με το «Μια Νέα Γυναίκα», τη γεμάτη ενέργεια και λαιμαργία για ελευθερία πρώτη ταινία της, που της χάρισε την περίοπτη Χρυσή Κάμερα στο Φεστιβάλ Καννών του 2017, καθιστώντας την ένα από τα πιο ελπιδοφόρα ταλέντα του σινεμά στη Γαλλία.
Τώρα, έρχεται να επενδύσει σ' αυτή την πρώτη γνωριμία, με την ταινία «Ο Μικρός Αδερφός», που έκανε πρεμιέρα επίσης στο Φεστιβάλ Καννών, ένα φιλμ με μια τρανταχτή γυναίκα ηρωίδα αλλά και μια πολυδιάστατη δομή κι ένα βαθύ αναστεναγμό για όσα προσδοκά κι όσα κυνηγά κανείς στη μία ζωή που του έχει δοθεί. Παρακάτω, τα πέντε πράγματα που κρατήσαμε από την κουβέντα μας μαζί της.
Δεκαετία του '80, η Ροζ, μια γυναίκα όμορφη, ψιλόλιγνη, γεμάτη ενέργεια, έχει αφήσει πίσω της την πατρίδα της, την Ακτή Ελεφαντοστού, μαζί και δυο από τους τέσσερις γιους της (και τον απόντα πατέρα τους) κι έχει εγκατασταθεί στο Παρίσι με τους άλλους δύο, τον έφηβο Ζαν και τον μικρούλη Ερνέστ. Παρά τις δυσκολίες που έχει ν' αντιμετωπίσει (τη φιλοξενία σε μια αυστηρή, επικριτική συμπατριώτισσα, τη δουλειά της καθαρίστριας σε ξενοδοχεία και ξένα σπίτια, το μεγάλωμα των δυο ανήσυχων παιδιών), η Ροζ θέλει να ζήσει (και) τη ζωή της. Δυναμική και λαμπερή, ακολουθεί σχέσεις κι ερωτικούς συντρόφους, αντιστέκεται στη δυστυχία, απορρίπτει το «προξενιό» με τον... Ιούλιο Καίσαρα, τον ωραίο και πετυχημένο της κοινότητας, τραβά το δικό της μονοπάτι.
Λεονόρ Σεράιγ, © Marie Rouge / Unifrance
Για τη Ροζ, μια αυθεντική ηρωίδα Ηθελα η Ροζ να απέχει από το μονοσήμαντο στερεότυπο τής μετανάστριας. Η ηρωίδα μου είναι ένας άνθρωπος θαρραλέος, δυνατός, που επιβάλλει το στιλ του. Κάνει ξεκάθαρο το ποια είναι και ζει ακολουθώντας αυτή, την αληθινή ταυτότητά της, χωρίς ίχνος υποκρισίας. Αυτό που με συγκινεί είναι ότι κρατά τα χαλινάρια με τα παιδιά της, δουλεύει, αλλά θέλει να ζήσει και μια ερωτική ζωή, θέλει τις περιπέτειές της – ότι είναι «γυναίκα» και «πρόσφυγας» δεν αποτελεί την ταυτότητά της. Είναι σύνθετη, παίζει με τους γύρω της, παίζει με τους θεατές, αλλά πάντα είναι αυθεντική. Το βαθύτερο νόημα είναι ότι μπορείς να είσαι γενναιόδωρος με τη ζωή, αλλά ταυτόχρονα να έχεις και τα μυστικά σου. Την ιδιωτικότητά σου πρέπει να τη δέχονται και να τη σέβονται όλοι, ανεξάρτητα από το πόσο ανοιχτή δείχνεις.
Το δεύτερο βήμα στο σινεμά Μετά το «Μια Νέα Γυναίκα», στη δεύτερη ταινία μου, υπήρχε κατ’ αρχάς πολύ διαφορετικό μπάτζετ, απαραίτητο σε μια ταινία με μεγάλο καστ και διαφορετικές εποχές - σ' αυτό, ναι, θεωρώ ότι συνέβαλε και η Χρυσή Κάμερα κι η κριτική επιτυχία. Η «Νέα Γυναίκα» έγινε με την αίσθηση του κατεπείγοντος, ήμασταν στο «δυο λήψεις και προχωράμε», γεμάτοι ενέργεια και βιασύνη, ενώ εδώ κάναμε μεγάλη προετοιμασία, ακριβώς για να μπορούν οι συντελεστές στο γύρισμα να νιώσουν ελεύθεροι. Είχαμε περιθώριο ακόμα και για αυτοσχεδιασμούς – που, πρέπει να πω, δεν είναι κάτι που συμπαθώ ιδιαίτερα, ούτε νιώθω άνεση, αλλά είχαμε προβλέψει τα πάντα ώστε να έχουμε περιθώριο ακόμα και γι’ αυτό. Με βοήθησε απίστευτα η διευθύντρια φωτογραφίας, η συγκλονιστική Ελέν Λουβάρ, που μου έλεγε, έχεις μια ιδέα; Προχώρησέ την και θα δεις. Μην την αφήσεις πίσω.
Για την πρωταγωνίστρια, Αναμπέλ Λενγκρόν Ξεκινώντας το κάστινγκ, είχαμε αποφασίσει ότι έπρεπε πρώτα να βρούμε την ηθοποιό που θα υποδυόταν τη μητέρα και μετά τ' αγόρια της. Είδαμε ίσως οκτώ ή εννιά ηθοποιούς και μετά μπήκε στο δωμάτιο η Αναμπέλ και, δεν μπορώ να θυμηθώ για ποιο λόγο, ήταν στα πρόθυρα των δακρύων, πολύ φορτισμένη συναισθηματικά, πολύ αγχωμένη για την οντισιόν. Κάτι συνέβη μεταξύ μας τότε, κάποιου είδους επικοινωνία χωρίς λέξεις κι αμέσως κατάλαβα ότι η Αναμπέλ είχε ανάγκη να γίνει αυτή η ηρωίδα κι εγώ είχα ανάγκη να την κινηματογραφήσω. Εχει τόσο μεγάλο χάρισμα, ξεκάθαρα ήταν η γυναίκα που θα μπορούσε να διανύσει όλες αυτές τις δεκαετίες και να είναι πειστική.
Οικογένεια Στην ταινία, η οικογένεια της Ροζ είναι γεωγραφικά διχασμένη και συναισθηματικά ενωμένη, μ' έναν ιδιαίτερο τρόπο. Οπως και στη ζωή, έτσι και στην ταινία, μια οικογένεια είναι ένα ψηφιδωτό από μυστικά, από κρυψώνες, μπορεί τα μέλη της να μιλούν πολύ, χωρίς να λένε τίποτε ουσιαστικό. Είναι ένα σημαντικό χαρακτηριστικό των οικογενειών αυτό, μπορούμε ν' αγαπιόμαστε χωρίς να καταλαβαινόμαστε.
Ταυτότητα Η ταινία διανύει πολλές δεκαετίες, τα δυο παιδιά τής Λεονόρ μεγαλώνουν ως Γάλλοι - αλλά όχι κατά την άποψη της γαλλικής κοινωνίας. Ο σύντροφός μου είναι ένας μαύρος άνδρας από την Αφρική, ήρθε στη Γαλλία όταν ήταν τεσσάρων, τον γνωρίζω απ' όταν εγώ ήμουν 17. Και, ναι, έχει τα χαρακτηριστικά που προανέφερα, αλλά επίσης είναι δάσκαλος, εραστής, πατέρας, διαβάζει Φλομπέρ, δεν μπορείς να συνοψίσεις την ταυτότητά του με μια λέξη, ή ένα χρώμα, παρότι έτσι ακριβώς και χειρότερη είναι η κατάσταση στη Γαλλία σήμερα. Οι άνθρωποι είμαστε όντα πολύπλευρα. Νιώθω ότι στην εποχή μας επιβάλλεται να κρατήσεις μία στάση, να είσαι είτε υπέρ, είτε κατά, αλλά στην αληθινή ζωή δεν θέλεις πάντα να είσαι ακτιβίστρια και θέλεις οι ταινίες και τα βιβλία να δείχνουν ολόκληρη την γκάμα της ύπαρξής σου.