Στη «Μεγάλη Ουτοπία» που έκανε την πρεμιέρα της στο 19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, ο Φώτος Λαμπρινός επιστρέφει στα πρώτα χρόνια του κομμουνιστικού ονείρου, ακριβώς μετά την πτώση του τσάρου και τον άνεμο αναγέννησης που έφερνε στη Σοβιετική Ενωση η Οκτωβριανή Επανάσταση. Μαζί επιστρέφει και στο όνειρο που κατέληξε σε εφιάλτη, μετά την εγκαθίδρυση του Στάλιν και τις δολοφονικές τακτικές επικράτησης ενός καθεστώτος που λίγο θύμιζε το όνειρο του σοσιαλισμού.
Με ενδελεχή έρευνα - σήμα κατατεθέν του δημιουργού του και με την πρόθεση να είναι μια κινηματογραφική στιγμή μέσα στο χρόνο, η «Μεγάλη Ουτοπία» θα προβάλλεται στις αίθουσες από τις 30 Μαρτίου. Στο Flix, o Φώτος Λαμπρινός είναι λακωνικός, σημειώνοντας μόνο τα απαραίτητα και σημαντικά μιας διαδρομής που τον οδήγησε ξανά πίσω στη Ρωσία των σπουδαστικών του χρόνων.
Ποια ήταν η κινητήριος δύναμη πίσω από τη δημιουργία της ταινίας;
Η επισήμανση ότι στη διαδρομή της Σοβιετικής Ενωσης από το 1917 έως το 1934 υπάρχει δραματουργικός πυρήνας, υπάρχει σύγκρουση – άρα, μπορεί να δομηθεί μια ταινία με τους κανόνες της κινηματογραφικής γραφής.
Τι σας συνδέει προσωπικά με την περίοδο της Μεγάλης Ουτοπίας;
Ολόκληρος ο βίος μου συνδέεται με το κομμουνιστικό όνειρο, γιατί στρατεύτηκαν σε αυτό και το υπηρέτησαν, πληρώνοντας με τη ζωή τους οι γονείς και πολλοί κοντινοί μου άνθρωποι.
Πόσος καιρός απαιτήθηκε για τη συγκέντρωση του υλικού και ποια ήταν τα πράγματα που ανακαλύψατε και δεν γνωρίζατε μέσα από την έρευνα;
Καταναλώθηκαν συνολικά πέντε χρόνια διαρκούς και επίπονης εργασίας όχι μόνο στην αναζήτηση του κινηματογραφικού υλικού, αλλά και στην αποδελτίωση γραπτών τεκμηρίων από πλουσιότατη βιβλιογραφία και σε συνεργασία με τους ιστορικούς μου συμβούλους.
Ποια ήταν τελικά η μεγαλύτερη παρεξήγηση σχετικά με τον «υπαρκτό σοσιαλισμό»; Τι μένει από την εποχή και την επίδραση της ΕΣΣΔ;
Για την περίοδο που η ταινία εξετάζει (1917-1934) η διάψευση των οραμάτων, για την επόμενη περίοδο δεν γνωρίζω.
Είναι το ντοκυμανταίρ σας φτιαγμένο για να ενοχλήσει, να αμφισβητήσει, να δώσει τροφή για σκέψη; Τι απ’ όλα αυτά;
Πρόκειται για κινηματογραφική ταινία και όχι για «ιστορικό εγχειρίδιο», οπότε είναι φτιαγμένο με καθαρά κινηματογραφικούς όρους, και έτσι μόνο μπορεί να επιδιώξει ένα διάλογο με τον θεατή.
Αυτό που με κάνει να συνεχίζω να κάνω ταινίες είναι η ίδια η ζωή μου, αν σκεφτεί κανείς, ότι κάνω αυτήν τη δουλειά εδώ και 55 χρόνια.
Η έξοδος του ντοκιμαντέρ στη συγκεκριμένη εποχή λέει κάτι για την «ουτοπία» της αριστεράς στην Ελλάδα; Πώς κρίνετε την παρουσία της ελληνικής αριστεράς στη σύγχρονη οικονομικοκοινωνική κρίση;
Οι παραπάνω ερωτήσεις δεν συνιστούν αντικείμενο προβληματισμού ως προς τη συγκεκριμένη ταινία. Ισως, προεκτάσεις για τις οποίες δεν είμαι σε θέση να απαντήσω .
Τελικά σας παρέσυρε η δύναμη της τεκμηρίωσης; Δεν επιθυμούσατε να κάνετε μέσα στα χρόνια και άλλες ταινίες μυθοπλασίας;
Εχω κατά καιρούς ορίσει το ντοκυμανταίρ ως «μυθοπλασία με άλλα μέσα..», οπότε κάνω πάντα ταινίες.
Πώς αξιολογείτε την άνοδο του ντοκυμανταίρ στην Ελλάδα και τις νέες φωνές που ξεπετάγονται δοκιμάζοντας τα όρια της τεκμηρίωσης;
Πολύ θετική από τη στιγμή που κάνουν κινηματογράφο και όχι ρεπορτάζ, που είναι δουλειά των δημοσιογράφων…
Τι είναι αυτό που σας κάνει να συνεχίζετε να κάνετε ταινίες;
Η ίδια η ζωή μου, αν σκεφτεί κανείς, ότι κάνω αυτήν τη δουλειά εδώ και 55 χρόνια.
Tags: Φώτος Λαμπρινός