H ιστορία της ταινίας του Κάρλος Μάρκες-Μαρκέτ ειναι μια από αυτές που ακούμε όλο και πιο συχνά ανάμεσα στους φίλους μας. Δυο άνθρωποι σε σχέση που αναγκάζονται να περάσουν λίγο ή περισσότερο χρόνο μακριά, και που προσπαθούν να κρατήσουν την φλόγα ζωντανή επικοινωνώντας με την βοήθεια της τεχνολογίας. Μοιάζει με κάτι απόλυτα σημερινό, αλλά στην πραγματικότητα όπως λέει ο Κάρλος « είναι μια ιστορία που έχει ειπωθεί χιλιάδες φορές. Είναι σαν την Οδύσσεια κατά κάποιο τρόπο. Εκείνος φεύγει και εκείνη μένει σπίτι και τον περιμένει. Μονο που εδώ συμβαίνει το αντίστροφο και υπάρχει όλη αυτή η τεχνολογία που θεωρητικά τους φέρνει κοντά. Οπότε είναι μια ιστορία που αφορά στο σήμερα, αλλά η ουσία της δεν είναι τόσο καινούρια όσο μοιάζει εκ πρώτης όψεως».
Η πρώτη μεγάλου μήκους του Ισπανού σκηνοθέτη προέκυψε όπως λέει ο ίδιος από την δική του εμπειρία: «Μετακόμισσα από την Βαρκελώνη στο Λος Αντζελες προσπαθώντας να κρατήσω επαφή με τους ανθρώπους στην ζωή μου, μιλούσα πολύ με το skype. Σεκφτόμουν ότι πλέον μιλάμε μέσα από οθόνες και κάμερες, με κάποιο χρησιμοποιούμε τα εργαλεία του σινεμά τρόπο για να επικοινωνήσουμε. Σκεφτόμουν πως όταν οι άνθρωποι άρχισαν να γράφουν χρησιμοποιούσαν την γραφή για να αφηγηθούν ιστορίες για τους ίδιους ή τον κόσμο, μέχρι που κάποιος σκέφτηκε να χρησιμοποιήσει την γραφή για να επικοινωνήσει με άλλους ανθρώπους. Και με κάποιο τρόπο το ίδιο συμβαίνει και με τις εικόνες, με το σινεμά. Αν τα εργαλεία του κινηματογράφου κάποτε ήταν εκεί για να αφηγηθούν ιστορίες, τώρα ενσωματώνονται σε μια πιο άμεση χρήση, στην καθημερινή μας επικοινωνία. Επίσης το σκέφτηκα σαν να έκανα ένα επιστολογραφικό μυθιστόρημα, χρησιμοποιώντας όχι τα γράμματα δύο εραστών για να αφηγηθώ μια ιστορία, αλλά τις συνομιλίες τους on camera για να κάνω μια ταινία».
Η Ναταλία Τένα, την οποία μπορεί να την θυμάστε ως Νιμφαντόρα Τονκς στον «Χάρι Πότερ», να την ξέρετε ως τραγουδίστρια των MolotovJukebox ή να δυσκολεύεστε να την αναγνωρίσετε δίχως τα ανακατεμένα μαλλιά και την αγριεμένη όψη της Οσα από το «Game of Thrones», από την άλλη, λέει πως η σχέση της με την «τεχνολογικά υποβοηθούμενη επικοινωνία» ήταν μάλλον πιο παραδοσιακή πριν από την ταινία. «Δεν χρησιμοποιώ στ΄αλήθεια το skype ή την τεχνολογία για να επικοινωνήσω, ναι σίγουρα μερικές φορές χρειάζεται να το κάνω για μια οντισιόν, ή γιατί πρέπει να μιλήσω πρόσωπο με πρόσωπο με κάποιον, αλλά γενικά οι άνθρωποι ξέρουν πως αν είμαι κάπου για δουλειά, είμαι κάπου για δουλειά. Η πρώτη φορά που χρησιμοποίησα το video chat ήταν στα γυρίσματα της ταινίας. Δεν ξέρω γιατί, αλλά δεν μου φαίνεται καθόλου γοητευτικό, δεν με ελκύει, δεν βλέπω την χρησιμότητά του».
«Αυτό που έχει ενδιαφέρον με την επικοινωνία μέσα από video chat, είναι πως δυο ιδέες της θεωρίας του σινεμά, αποκτούν εφαρμογή πλέον στην καθημερινή μας ζωή» λέει ο Κάρλος. «Το ένα έχει να κάνει με τον χώρο εκτός του κάδρου. Ξαφνικά έχεις αυτό τον χώρο που βρίσκεται εκτός πλάνου της κάμερας που δεν ξέρεις τι γίνεται, ή κάποιος είναι γυμνός κάτω από την κάμερα ή τι μπορεί να συμβαίνει στον χώρο που δεν βλέπεις. Και το άλλο είναι η ιδέα του mise en scene, του πως είσαι ο σκηνοθέτης του εαυτού σου, της ίδιας σου της ζωής, με κάποιο τρόπο. Είναι σαν να κάνεις μια αναπαράσταση ή να παίζεις σε μια σκηνή της ίδιας σου της ζωής».
Οσο για το αν μια σχέση μπορεί να επιβιώσει εξ αποστάσεως και οι δυο τους λένε πως ακόμη κι αν είναι δύσκολο δεν είναι κάτι ακατόρθωτο. Η Ναταλία μάλιστα έχει κι «επιστημονικά» στοιχεία: «Ασφαλώς. Το πιστεύω. Και μπορώ να σου το αποδείξω» λέει γελώντας. «Πριν λίγο καιρό ήμουν καλεσμένη σε μια τηλεοπτική εκπομπή και ήταν μια σεξολόγος στο πλατό και μιλώντας για την ταινία, μάντεψε όλη την ιστορία δίχως να έχει δει την ταινία. Και μου έλεγε ότι στα ζευγάρια αν κάτι είναι πολύ σαφές, αν ένας από τους δύο φύγει για ένα συγκεκριμένο διάστημα και τα πράγματα είναι ξεκάθαρα, ακόμη κι αν παρουσιαστούν ρωγμές, αν η σχέση είναι δυνατή θα επιβιώσει. Αρκεί και οι δυο να μένουν σταθεροί στο σχέδιο που είχαν. Αν ένας από τους δύο αλλάζει τα δεδομένα τότε γίνεται πιο δύσκολο...»
Και οι δυο τους πάντως δηλώνουν ότι ακόμη κι αν δεν μπορούν να αγνοήσουν τον ψηφιακό κόσμο και τον τρόπο που το internet έχει αλλάξει τις ζωές μας, προσπαθούν να κρατήσουν μια υγιή απόσταση από αυτόν. Η Ναταλία λεέι ότι μέχρι πριν λίγους μήνες δεν είχε καμιά απολύτως σχέση με τα social media «φέτος ανακάλυψα το twitter και είμαι ενθουσιασμένη. Σκέφτηκα ότι θα πρέπει να κατανοήσω πως λειτουργεί κι βρήκα ότι υπάρχουν πολλά χαριτωμένα και χρήσιμα πράγματα εκεί. Χιούμορ αλλά και σημαντικές ειδήσεις ή απόψεις. Το Fecebook είναι κάτι που δεν κατανοώ και δεν το χρησιμοποιώ καθόλου». «Εγω το χρησιμοποιώ μόνο για να κρατήσω επαφή με μερικούς φίλους, σαν ένα εναλλακτικό email. Προσπαθώ να είμαι σε αυτό όσο το δυνατόν λιγότερο χρόνο γιατί η ζωή σου είναι καλύτερη δίχως το facebook. Το μόνο που κάνουμε οι περισσότεροι είναι να ποστάρουμε πόσο καλά περνάμε, ή τις θετικές μας στιγμές. Αν κανείς γράψει κάτι αληθινό «είμαι χάλια», ή «είμαι θλιμμένος» όλοι θα αναρωτηθούν γιατί κάποιος να ποστάρει κάτι τέτοιο...»
Κι αν τα social media είναι μόνο μια πλευρά του διαδικτύου, και οι δυο τους συμφωνούν πως όπως κάθε τι έτσι και κάτι αναμφίβολα θετικό όπως το internet κρύβει κινδύνους ανάλογα με τον τρόπο που το χρησιμοποιείς. «Σε κάνει να είσαι λιγότερο παρών» λέει ο Κάρλος. «Ναι, σου δίνει την δυνατότητα να είσαι πιο κοντά σε ανθρώπους που βρίσκονται μακριά σου, αλλά την ίδια στιγμή μπορεί να σε απομακρύνει από την ζωή σου στο εδώ και το τώρα. Ασφαλώς δεν είναι μόνο κάλο ή μόνο κακό. Εχει πάντα να κάνει με τον τρόπο που το χρησιμοποιείς». «Και δεν είναι μόνο αυτό, σε κάνει συνέχεια, σχεδόν εμμονικά, να αναζητάς κάτι καινούριο να δεις, να διαβάσεις να χαζέψεις» λέει η Ναταλία. «Διάβαζα μια μελέτη που εξηγούσε πως ο χρόνος που ο μέσος άνθρωπος δίνει πλέον στα οπτικά ερεθίσματα είναι πολύ μικρότερος. Ο χρόνος που ξοδεύουν σε ένα μουσείο μπροστά σε έναν πίνακα, έχει αλλάξει. Αν θυμάμαι καλά διάβαζα ότι ο μέσος όρος της προσοχής που έχουμε για κάτι ακόμη και αν αυτό είναι η Μόνα Λίζα είναι τριάντα δευτερόλεπτα. Κι ας είναι ένα αριστούργημα. ΟΙ άνθρωποι έχουν εθιστεί τόσο στα οπτικά ερεθίσματα και ζητούν συνεχώς καινούρια που δεν μπορούν να διαθέσουν περισσότερο από τριάντα δευτερόλεπτα ακόμη και για την Μόνα Λίζα!»
Ακόμη κι έτσι όμως έστω κι αν όπως λένε, ελάχιστοι έχουν πια την υπομονή να δουν ένα βίντεο μεγαλύτερο από λίγα λεπτά online, αυτός ο συνεχής καταιγισμός από εικόνες κι ερεθίσματα, δεν αλλάζει στην ουσία, την καρδιά αυτού που είναι το σινεμά «Μπορεί να αλλάζει και τον τρόπο που το προσλαμβάνουμε, αλλά αυτό δεν είναι κάτι καινούριο» λέει «Οι αλλαγές στην φόρμα και το ύφος είναι κάτι που συμβαίνει σε κύματα σχεδόν. «Λίγα χρόνια πριν ήταν η γλώσσα των video clip που έφερε αλλαγές. Αλλά αυτό συνέβαινε ανέκαθεν, από την αρχή του σινεμά. Από τις πρώτες μέρες του, η γλώσσα του άλλαζε, εξελισσόταν, ακολουθούσε την εποχή και τους ανθρώπους της. Και ναι μοιάζει σαν να πηγαίνουμε όλο και πιο γρήγορα κι ο ρυθμός των ταινιών να γίνεται πιο γρήγορος με πιο πολλά cuts, αλλά μετά βλέπεις το πρωτοποριακό σοβιετικό σινεμά και ανακαλύπτεις ότι ακόμη και τότε χρησιμοποιούσαν το cut ακόμη πιο πολύ απ΄ότι σε ένα βίντεοκλιπ του σήμερα. Στην ουσία τα πράγματα παραμένουν ίδια στην ουσία τους. Το σινεμά είναι ιστορίες για ανθρώπους και τα συναισθήματα τους, για την ανθρώπινη φύση. Και γίνεται ακόμη με τον ίδιο τρόπο, με ανθρώπους μπροστά και πίσω από την κάμερα να προσπαθούν να συλλάβουν κάτι αληθινό».
Διαβάστε περισσότερα για την ταινία και δέιτε το τρέιλερ εδώ.
