124 ήταν τα συνολικά ντοκιμαντέρ φέτος που, σύμφωνα με τους κανονισμούς της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και Επιστημών διέθεταν τα απαραίτητα «προσόντα» για να είναι υποψήφια για την τελική πεντάδα των υποψηφιοτήτων των Οσκαρ. Από αυτά μόνο 15 κατάφεραν να συμπεριληφθούν σε μια πρώτη επιλογή που με τη σειρά της θα καταλήξει στην οριστική πεντάδα των φετινών υποψήφιων ντοκιμαντέρ για το Οσκαρ της αντίστοιχης κατηγορίας.
Ανάμεσα τους βρίσκει κανείς πολλά από τα πιο πολυσυζητημένα ντοκιμαντέρ της χρονιάς (όπως το «Paradise Lost 3 Purgatory», το «The Undefeated») αλλά και την αναμενόμενη συμμετοχή του Βιμ Βέντερς που με την τρισδιάστατη «Πίνα Μπάους» του φιλοδοξεί να επιστρέψει στην πεντάδα των υποψήφιων, όπως είχε καταφέρει το 1999 με το «Buena Vista Social Club».
Αυτά που δεν βρίσκει κανείς φυσικά είναι πολλά από τα πιο αξιοσημείωτα ντοκιμαντέρ της χρονιάς (για παράδειγμα το «The Interrupters» του Στιβ Τζέιμς, το «Dragonslayer» του Τρίσταν Πάτερσον, το «Shut up Little Man» του Μάθιου Μπέιτ και το «Beats, Rhymes & Life: The Travels of A Tribe Called Quest» του Μάικλ Ράπαπορτ) και σίγουρα τρια από τα καλύτερα ντοκιμαντέρ της χρονιάς. Και αυτά είναι το «Senna» του Ασίφ Καπάντια, το «Cave of Forgotten Dreams» του Βέρνερ Χέρτζογκ και το «P20» του Κάμερον Κρόου. Και τα τρία υπήρξαν από τα πιο πετυχημένα (εισπρακτικά και καλλιτεχνικά) ντοκιμαντέρ της χρονιάς και το καθένα με τον τρόπο του μοναδικό στο είδος του (βιογραφία για το «Senna», οικολογία για το «Cave of Forgotten Dreams», μουσική για το «P20») και, ακόμη κι αν δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις της Ακαδημίας για να βρίσκονται στην παρακάτω λίστα, η αλήθεια είναι ότι η απουσία τους την κάνει πιο φτωχή.
Διαβάστε αναλυτικά τι ακριβώς «τεκμηριώνουν» τα 15 ντοκιμαντέρ που επέλεξε η Ακαδημία, δείτε τα τρέιλερ τους και στοιχηματίστε από τώρα για το ποια απ' αυτά θα φτάσουν στην τελική πεντάδα που θα ανακοινωθεί στις 24 Ιανουαρίου, μέρα αποκάλυψης των φετινών υποψηφιοτήτων για τα 84α βραβεία Οσκαρ.
Battle for Brooklyn των Μάικλ Γκαλίνσκι και Σούκι Χόλεϊ
To ντοκιμαντέρ των Γκαλίνσκι και Χόλεϊ αφηγείται την ιστορια ενός ανθρώπου, του Ντάνιελ Γκολστάιν, ο οποίος κινητοποίησε ολόκληρη την κοινότητα του Μπρούκλιν προκειμένου να εμποδίσει την κατεδάφιση κατοικιών με σκοπό την κατασκευή ενός γήπεδου μπάσκετ, μέρος ενός από τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά προγράμματα που έλαβαν ποτέ χώρα στη Νέα Υόρκη. Η επτάχρονη προσπάθεια του Γκολστάιν καταγράφηκε σε 500 ώρες υλικού που δεν απεικονίζουν μόνο την αντίσταση μιας μικρής κοινότητας απέναντι στα μεγαθήρια των κατασκευαστικών εταιριών αλλά και μια προφητεία για την κατάληψη της Wall Street που αποτελεί τη φυσική συνέχεια της λαϊκής αντίστασης απέναντι στην ασυδοσία του καπιταλισμού.
Bill Cunningham New York του Ρίτσαρντ Πρες
H ζωή, το έργο και η ανυπολόγιστη επίδραση του φωτογράφου Μπιλ Κάνινγκχαμ στην σύγχρονη ποπ κουλτούρα, μέσα από συνεντεύξεις ανθρώπων του Τύπου και τη μόδας που αναδεικνύουν την ξεχωριστή προσωπικότητα ενός ανθρώπου που έμαθε την Αμερική να μην φοβάται τη street photography, χαρίζοντας στους αναγνώστες της New York Times ένα λόγο για να νιώθουν μέσα στη μόδα.
Buck της Σίντι Μέελ
Η συναρπαστική και συγκινητική ιστορία του πιο αναγνωρισμένου εκπαιδευτή αλόγων στον κόσμο, του Μπακ Μπράναμαν, ο οποίος θεράπευσε τα τραύματα από την κακοποίηση που υπέστη ως παιδί μέσα από την συγκινητική του σχέση με τα άλογα και τους κώδικες της εξημέρωσης τους.
Hell and Back Again του Ντάνφουνγκ Ντένις
O φωτορεπόρτερ και κινηματογραφιστής Ντάνφουγκ Ντένις αφηγείται την περιπέτεια ενός 25χρονου πεζοναύτη που μετά από τον τραυματισμό του στο Αφγανιστάν επιστρέφει στην Καλιφόρνια, προσπαθώντας να ξεκινήσει μια καινούρια ζωή. Μοιράζοντας το υλικό του ανάμεσα στο μέτωπο ενός παράλογου πολέμου και στα χαρακώματα μιας απάνθρωπης καθημερινότητας, τις δύο πλευρές, δηλαδή, του ίδιου ακριβά εξαργυρωμένου νομίσματος.
If a Tree Falls: A Story of the Earth Liberation Front του Μάρσαλ Κάρι
Τον Δεκέμβριο του 2005, ο Ντάνιελ ΜακΓκόουαν συνελήφθη από Ομοσπονδιακούς πράκτορες σε μια επιχείρηση σκούπα που είχε σκοπό τη σύλληψη όλων των μελών του Earth Liberation Front, μιας περιβαλλοντικής οργάνωσης που θεωρήθηκε από το FBI ως η «νούμερο ένα τρομοκρατική απειλή» του έθνους. Το «If a Tree Falls: A Story of the Earth Liberation Front» αφηγείται την ιστορία του. O Μάρσαλ Κάρι ήταν υποψήφιος για Οσκαρ καλύτερου ντοκιμαντέρ το 2002 με το «Street Fight».
Jane's Journey του Λόρενζ Κνάουερ
Η βιογραφία της Τζέιν Μόρις Γκούνταλ, της Βρετανίδας ανθρωπολόγου και πρέσβειρας καλής θέλησης των Ηνωμένων Εθνών που θεωρείται η σημαντικότερη γυναίκα επιστήμονας σε θέματα της άγριας ζωής και στην κοινωνική συμπεριφορά των χιμπαντζήδων της Τανζανίας, στους οποίους αφιέρωσε 45 ολόκληρα χρόνια από τη ζωή της.
The Loving Story της Νάνσι Μπουίρσκι
Ο δικαστικός αγώνας του Ρίτσαρντ και της Μίλντρεντ Λόβινγκ, ενός λευκού άνδρα και μια μαύρης γυναίκας που η απόφαση τους να παντρευτούν στη Βιρτζίνια της δεκαετίας του '60 είχε σαν αποτέλεσμα μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου που σήμανε την ακύρωση της απαγόρευσης των διαφυλετικών γάμων σε δεκαέξι πολιτείες.
Paradise Lost 3: Purgatory των Τζο Μπέρλινγκερ και Μπρους Σινόφσκι
To τρίτο μέρος των ντοκιμαντέρ που φτιάχτηκαν για να αποδείξουν την αθωότητα των τριών νεαρών αγοριών - γνωστών ως West Memphis 3 - που κατηγορήθηκαν και φυλακίστηκαν για την δολοφονία τριών ανήλικων αγοριών στο Δυτικό Μέμφις το 1993. Το ντοκιμαντέρ των Μπέρλινγκερ και Σινόφσκι («Some Kind of Monster») συνέπεσε με την απελευθέρωση των τριών του Μέμφις όταν ακόμη η ταινία βρισκόταν στη διαδικασία του μοντάζ. Το ντοκιμαντέρ έκανε την πρεμιέρα του στο Φεστιβάλ του Τορόντο και ξαναμονταρίστηκε για να συμπεριλάβει την τροπή της υπόθεσης πριν την προβολή του στο Φεστιβάλ της Νέας Υόρκης τον Οκτώβριο. Σήμερα θεωρείται όχι μόνο ένα από τα φαβορί για την πεντάδα των υποψήφιων για Οσκαρ ντοκιμαντέρ αλλά και για το τελικό βραβείο.
Διαβάστε περισσότερα για την απίστευτη ιστορία του «Paradise Lost» και δείτε το τρέιλερ εδώ
Πίνα Μπάους του Βιμ Βέντερς
Ο τρισδιάστατος φόρος τιμής του Βιμ Βέντερς στην μεγάλη χορογράφο Πίνα Μπάους μέσα από αφηγήσεις και χορογραφίες των συνεργατών της στο θέατρο Βούπερταλ. Η ταινία έκανε την πρεμιέρα της στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.
Διαβάστε περισσότερα για την ταινία και δείτε το τρέιλερ εδώ
Project Nim του Τζέιμς Μαρς
Ο Νιμ Τσίμπσκι γεννήθηκε στις 19 Νοεμβρίου του 1972. Οταν έγινε δύο εβδομάδων, μια τελειόφοιτη ψυχολόγος, με τρία δικά της παιδιά, τον «υιοθέτησε» και τον πήρε στο σπίτι. Ο Νιμ Τσίμπσκι δεν ήταν παιδάκι, ήταν χιμπατζής. Το πείραμα της ανατροφής του σε ανθρώπινο περιβάλλον, ίσως το πιο ριζοσπαστικό πείραμα της εποχής του, ήταν μια πρωτοβουλία του Χέρμπερτ Τέρας, ερευνητή στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια, ο οποίος ήθελε να διαψεύσει τη θεωρία του Νόαμ Τσόμσκι (εξού και το λογοπαίγνιο στο όνομα του μικρού χιμπατζή), ότι η γλώσσα προϋπάρχει μόνο στους ανθρώπους. Το «Project Nim» αφηγείται την ιστορία αυτού του ιδιόμορφου πειράματος.
Διαβάστε περισσότερα για την ταινία και δείτε το τρέιλερ εδώ
Semper Fi: Always Faithful των Τόνι Χάρντμον και Ρέιτσελ Λίμπερτ
To βραβευμένο ως καλύτερο ντοκιμαντέρ στο φετινό φεστιβάλ ντοκιμαντέρ του Γούντστοκ, αφηγείται την ιστορία του Στρατηγού των πεζοναυτών Τζέρι Εσμινγκερ και την προσπάθειας του, μετά τον τραγικό θάνατο της 9χρονης κόρης του από λευχαιμία, να ξεσκεπάσει ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα μόλυνσης των υδάτων στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Sing Your Song της Σούζαν Ρόστοκ
Από τα παιδικά του χρόνια στην Τζαμάικα μέχρι το Χάρλεμ της εφηβείας του και από εκεί στην ανάδειξη του ως μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εξάλειψη των φυλετικών διακρίσεων, αυτή είναι η ιστορία του Χάρι Μπελαφόντε μέσα από τις δικές του αφηγήσεις και αρχειακό υλικό που καλύπτουν σχεδόν μισό αιώνα καριέρας και ελεύθερης ζωής.
Undefeated των Ντάνιελ Λίντσεϊ και Τι Τζέι. Μάρτιν
Η προσπάθεια μιας κολεγιακής ομάδας football να ανατρέψει τα προγνωστικά, την λιγοστή χρηματοδότηση και την ανύπαρκτη προϊστορία της και να γίνει η πρώτη ομάδα του σχολείου της που θα κερδίσει έναν αγώνα των play off, κινηματογραφημένη σαν μια μεταφορά για την δύναμη της θέλησης και την δυναμική του αδύνατου απέναντι στους δυνατούς.
Under Fire: Journalists in Combat του Μάρτιν Μπουρκ
Μέσα από συζητήσεις με ρεπόρτερ και φωτογράφους που βρέθηκαν σε ζώνες πολέμου, διακινδυνεύοντας την σωματική τους ακεραιότητα, το «Under Fire: Journalists in Combat» αναδεικνύει τους αφανείς ήρωες μιας παγκόσμιας συνθήκης, τα τραύματα που κουβαλάνε με την επιστροφή τους από τον πόλεμο και τον εθισμό τους στο να ριψοκινδυνεύσουν με κάθε τρόπο την κάλυψη της «στιγμής».
We Were Here των Ντέιβιντ Γουάισμαν και Μπιλ Γουέμπερ
Περισσότερο από μια καταγραφή του αντίκτυπου της ασθένειας του AIDS, το «We Were Here» αφηγείται την ιστορία μιας συλλογικότητας που έδωσε χώρο στην ελπίδα και την πρόληψη και μοιράζεται μερικές αληθινά συγκλονιστικές ιστορίες. Μέσα από τα λόγια επιζώντων, της μνήμες νεκρών, το φιλμ δεν μιλά τόσο για την ίδια την αρρώστια, όσο για την κοινότητα των gay του Σαν Φρανσίσκο και του τρόπου που άφησαν το δικό τους σημάδι, που πάλεψαν, που έδωσαν το παρόν. Που ήταν εκεί.