Για όσους έπιασαν έστω και ένα τεύχος της στα χέρια τους όσο ήταν ακόμη έφηβοι, η «Βαβέλ» υπήρξε μια μικρή επανάσταση, μια συνομωτική κίνηση ανάμεσα σε μια ομάδα ανθρώπων που κοιτούσε πιο έξω από τα σύνορα της χώρας, που αναγνώριζε στα κόμικ κάτι περισσότερο από σούπερ ήρωες και που διάβαζε κείμενα για το φανταστικό σινεμά ή την αποποινικοποίηση της μαριχουάνας σαν τροφή για σκέψη, δύναμη και έμπνευση μαζί.

Αυτή η «διαφορά» ανάμεσα σε ό,τι άλλο εγχώριο έπαιζε εκείνη την εποχή - το περιοδικό ξεκίνησε το Φεβρουάριο του 1981 και έκλεισε 27 χρόνια αργότερα - βρίσκεται στην καρδιά του ντοκιμαντέρ του Μελέτη Μοίρα (δεύτερο μετά το «Diamonds in the Night Sky»), μια προφορική ιστορία της «Βαβέλ» και του εξίσου θρυλικού φεστιβάλ της, από τους ανθρώπους που την έγραψαν - ο καθένας με τη δική του γλώσσα, το δικό του τρόπο, τη δική του ιδιοσυγκρασία, επιβεβαιώνοντας τον εύστοχο τίτλο που από πηγή πολυφωνίας κατάφερε να γίνει μια μοναδική δυνατή φωνή στην ποπ ελληνική κουλτούρα.

Με νοσταλγία, μνήμες, αφηγήσεις της εποχής και προσωπικά βιώματα, στο ντοκιμαντέρ μιλούν από την εκδοτική του ομάδα (η Νίκη Τζούδα, μέσα από τα ίδια γραφεία που παραμένουν ακόμη και σήμερα ανοιχτά) μέχρι τον Γιάννη Νένε και τον Χρήστο Ξανθάκη, πένες που άφησαν εποχή στο περιοδικό, ο Άγγελος Φραντζής με τις πολυσέλιδες κριτικές του, ο Νίκος Ξυδάκης, μιλάει και ο πρώτος συνδρομητής της «Βαβέλ», αλλά και άνθρωποι που έμαθαν μέσα από το περιοδικό μεγάλους καλλιτέχνες της διεθνούς σκηνής των κόμικ, ο πάντα «κινηματογραφικός« Αλέξης Καλοφωλιάς και πολλοί άλλοι. Όλοι επιμένουν για την κοσμογονική αλλαγή που έφερε η «Βαβέλ» στον τρόπο που γινόταν αντιληπτή στην Ελλάδα η έννοια του «underground», της «αυτοοργάνωσης», της «κομιξικής κουλτούρας», αλλά εξαίρουν και τον επαγγελματισμό με τον οποίο τα θρυλικα φεστιβάλ της Βαβέλ έγιναν διάσημα παγκοσμίως.

Παρά τις μικρές γραφιστικές ιδέες που παραπέμπουν διακριτικά στο χώρο του σκίτσου, τα «αιρετικά» διαλείμματα στο μέσο της αφήγησης και την ιδέα των κινέζικων πορτρέτων (τι θα ήταν η «Βαβέλ» αν ήταν μουσική, αν ήταν άνθρωπος…) που εμπλουτίζουν το πορτρέτο της κολεκτίβας, το φτιαγμένο με αγάπη ντοκιμαντέρ του Μελέτη Μοίρα δεν καταφέρνει να «ανοίξει» την ιστορία μέχρι και το σήμερα. Παραμένοντας στο παρελθόν, ευτυχώς όχι με διάθεση νοσταλγίας αλλά με την καθαρότητα μιας ιστορίας που πρέπει να ειπωθεί και πρέπει να να μην ξεχαστεί, η «Βαβέλ - Από τη Σιωπή στην Εκρηξη» χάνει την ευκαιρία να συνομιλήσει με το σήμερα, να αναρωτηθεί για το κενό που άφησε και αν αυτό αναπληρώθηκε, να αναζητήσει την επιρροή της στους κομιστές του σήμερα, τις πένες που ίσως έφτιαχναν στο τώρα μια ακόμη «Βαβέλ».

Ας λειτουργήσει ως μια αφορμή για να αναζητήσει κάποιος έφηβος σήμερα ένα τεύχος της, σε κάποιο παλιατζίδικο ή online.


Μαζί με το ντοκιμαντέρ θα προβάλλεται και η μικρού μήκους ταινία του Μελέτη Μοίρα «Silence» του 2020.

Ποιες σκηνές στις ανθρώπινες σχέσεις θεωρούμε ακόμη “φυσιολογικές” ; Μέχρι που φτάνουν τα όρια μας; Η καταπίεση έρχεται πάντα από τη μία πλευρά; Υπάρχει κερδισμένος ή χαμένος μετά από μία σύγκρουση; Ή μήπως μετά έρχεται η ισορροπία; Μια ταινία που ερευνά πολυεπίπεδα τα ανθρώπινα συναισθήματα.