Συνέντευξη

Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Μια «Κατινούλα» στην καρδιά του Καΐρου

στα 10

Η «Κατινούλα» της Μύρνας Τσάπα συμμετέχει στο τμήμα «Πορτρέτα: Ανθρώπινες Διαδρομές» του 14ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και αποκαλύπτει μια σπάνια φιγούρα από το παρελθόν, την ξεχωριστή γιαγιά-μνήμη που όλοι (θα θέλαμε να) είχαμε!

Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης: Μια «Κατινούλα» στην καρδιά του Καΐρου

Η Μύρνα Τσάπα έχει σκηνοθετήσει βραβευμένες μικρού μήκους ταινίες («Προοίμιο», «Ο Αγνωστος», «Πρωτού Σκοτεινιάσει»), αλλά και πολλές τηλεοπτικές σειρές, από το «Είμαστε στον Αέρα» και τις «7 Ζωές», μέχρι επεισόδια της περσινής σειράς ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ, «Φιλοξενούμενοι».

Στα γυρίσματα των «Φιλοξενούμενων», στο Κάιρο, η Μύρνα Τσάπα συνάντησε την ηρωίδα του ντοκιμαντέρ της, τη μοναδική Κατινούλα και από εκείνη τη στιγμή η κάμερα δεν κράτησε τίποτε άλλο…

Τι είναι η «Κατινούλα»

Δεν θέλω να πω παραπάνω από αυτό που δείχνει η ταινία και το κείμενο που τη συνοδεύει:Κάιρο 2010. H Κατινούλα γέρασε, αλλά ακόμα υπηρετεί μια συνομήλική της Ελληνίδα της Αιγύπτου. Κάνει τις δουλειές του σπιτιού, παζαρεύει με τους Αιγύπτιους στο παζάρι, τιμάει την κάθε μέρα κι ας έγιναν όλοι οι αγαπημένοι της γελαστές φωτογραφίες. Πού πήγαν τόσοι άνθρωποι; Πού πήγαν τα χρόνια; Δε βαριέσαι. Ασ’ τα να πάνε εκεί που πάνε...

Τι σε προσέλκυσε στην ιστορία της, γιατί επέλεξες εκείνη ως αντικείμενο της ταινίας;

Οταν την πρωτοείδα μου θύμισε αμέσως την Carmen Cru, την ηρωίδα του κόμικ τού Lelong. Εγινε αμέσως μέσα μου direct σύνδεση με τα γιαγιαδοπρόσωπα των παιδικών μου αναγνωσμάτων. Σήκωσα την κάμερα και άρχισα να την τραβάω.

Πώς την ανακάλυψες, πώς έγινε πρακτικά η επαφή σας;

Γνωρίσαμε την Κατινούλα όταν πήγαμε στην Αίγυπτο για να κάνουμε γύρισμα για τη σειρά ντοκιμαντέρ που κάναμε πέρυσι για την ΕΡΤ, με τίτλο «Φιλοξενούμενοι». Ηταν η υπηρεσία της κυρίας που σκοπεύαμε να τραβήξουμε. Μόλις την είδαμε, μαζί με τη Ναντίνα Χριστοπούλου που έκανε την έρευνα για τα πρόσωπα της σειράς, αλλάξαμε ηρωίδα. Ετσι η Κατινούλα έγινε η ηρωίδα στο επεισόδιο για το Κάιρο αλλά στην ταινία χρησιμοποιήσαμε άλλο υλικό από αυτό της σειράς.

Η ιστορία της Κατινούλας είναι πολύ προσωπική και, παράλληλα, η κάμερα κάνει συχνά πολύ κοντινά πλάνα. Είναι χαρακτηριστικό του ντοκιμαντέρ, ως είδος, η διορατικότητα; Τι κερδίζει η ταινία ως ντοκιμαντέρ, ποια είναι τα σημεία που η μυθοπλασία, ίσως, δεν μπορεί να φτάσει;

Η «Κατινούλα» είναι μια ταινία που προσπάθησα να είναι κοντά στη μυθοπλασία χωρίς όμως να παρεμβαίνω ή να στήνω στο γύρισμα όπως θα κάναμε με μια ταινία μυθοπλασίας. Παρακολουθήσαμε και κινηματογραφήσαμε αυτό που συνέβαινε. Οταν όμως μια ταινία φτάνει στο μοντάζ, εκεί η παρέμβαση είτε είναι μυθοπλασία είτε είναι ντοκιμαντέρ είναι αναπόφευκτη και δεν νομίζω πως κερδίζει ή χάνει το ένα είδος σε σχέση με το άλλο.

Τι κάνει, κατά τη γνώμη σου, ένα ντοκιμαντέρ να ξεφύγει από τα δεδομένα της τηλεοπτικής προβολής και να μπορεί να σταθεί σε μια κινηματογραφική αίθουσα; Υπάρχει διαφορά;

Ναι. Γι’ αυτό και χρησιμοποιήσαμε άλλο υλικό για την τηλεοπτική παρουσίαση της Κατινούλας στους «Φιλοξενούμενους» που, π.χ., είχε και συνεντευξιακό υλικό που στην ταινία δεν χρησιμοποιήσαμε καθόλου. Ο τηλεοπτικός θεατής δεν μπορεί λόγω συνθηκών να είναι τόσο συγκεντρωμένος όσο είναι ο θεατής μιας κινηματογραφικής αίθουσας, έτσι ώστε να συγκρατήσει μια πληροφορία που θα περάσει μέσα από μία φράση. Και ίσως να τη «χάσει» τη φράση αυτή γιατί κάτι εκτός ταινίας τού απέσπασε την προσοχή. Στην κινηματογραφική αίθουσα αυτό δεν συμβαίνει εύκολα.

Ποιες είναι οι αντιδράσεις των θεατών, μετά την προβολή της ταινίας, που θα σε ικανοποιήσουν;

Να θελήσουν να ξαναδούν την ταινία.

info

Σενάριο – Σκηνοθεσία: Μύρνα Τσάπα | Ερευνα & επιστημονική επιμέλεια: Ναντίνα Χριστοπούλου | Διεύθυνση Φωτογραφίας: Παντελής Μαντζανάς | Μοντάζ: Δημοσθένης Ράπτης | Μιξάζ: Γιώργος Μικρογιαννάκης | Οργάνωση Παραγωγής: Μάνος Γαστεράτος | Παραγωγός: Αμάντα Λιβανού | Executive Producer: Σταμάτης Αθανάσουλας |Παραγωγή: TopCut, Μύρνα Τσάπα | Με την συμμετοχή της ΕΡΤ

Δείτε παρακάτω το τρέιλερ και φωτογραφίες της «Κατινούλας».

Η «Κατινούλα» θα προβληθεί την Παρασκευή, 16 Μαρτίου στο «Ολύμπιον» στις 20.30 και την Κυριακή, 18 Μαρτίου στην αίθουσα «Παύλος Ζάννας» στις 15.00

Διαβάστε περισσότερα για το 14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης (9 με 16 Μαρτίου)