«Αυτό με το οποίο δουλεύει, είναι η ίδια η ομορφιά» έγραφε ο Φράνσις Φορντ Κόπολα στην μονογραφία της «Eiko on Eiko», που κυκλοφόρησε το 2000 και κατέγραφε την μέχρι τότε δουλειά της που απλώνεται σε πολλά περισσότερα πεδία από αυτό του σινεμά. Μπορεί στην δύση να την γνωρίσαμε από τα υπέροχα κοστούμια της για τον «Δράκουλα» του Κόπολα, όμως πριν καν η Εϊκο Iσιόκα διασχίσει τα όρια της κινηματογραφικής εικόνας, είχε προλάβει να χτίσει το όνομά της και εικόνες αξέχαστες, στην πατρίδα της Ιαπωνία και να καταξιωθεί σαν μια από τις κορυφαίες graphic designers της χώρας.
Γεννημένη το 1938 στο Τόκιο, μοιάζει να κληρονόμησε την αγάπη της για τις εικόνες από τον πατέρα της, graphic designer κι ο ίδιος. Μεγαλώνοντας σε μια κοινωνία συντηρητική όπως αυτή της Ιαπωνίας, ο πατέρας της την προειδοποιούσε ότι η καριέρα της θα ήταν πιο εύκολη αν αποφάσιζε να ασχοληθεί με κάτι πιο «γυναικείο», όμως η νεαρή Εϊκο ήταν ευτυχώς αποφασισμένη. Αποφοίτησε από την σχολή καλών τεχνών του Τόκιο το 1961 κι αφού δούλεψε για λίγο στο διαφημιστικό τμήμα της εταιρίας καλλυντικών Shiseido, ξεκίνησε γρήγορα το δικό της γραφείο, διαμορφώνοντας ένα ιδιαίτερο στιλ, συχνά σοκάροντας με την πρωτοποριακή ματιά της και αποδεικνύοντας γρήγορα ότι το επάγγελμα του graphic designer δεν ήταν τελικά όσο αντρικό και κλειστό την προειδοποιούσε ο πατέρας της.
Οταν η κατασκευή εικόνων στο χαρτί ή στις διαφημίσεις της τηλεόρασης, έμοιαζε πολύ μικρή για το ταλέντο της Ισιόκα, το σινεμά έδωσε τη φυσιολογική συνέχεια. Το 1985 ο Πολ Σρέιντερ γύρισε το «Mishima: a Life in Four Chapters» την βιογραφία του Γιούκιο Μίσιμα και η Ισιόκα, υπήρξε πολύτιμη βοηθός του, λόγω της γνώσης της στην Ιαπωνική κουλτούρα και στην ματιά της σε μια εικονογραφία που μοιάζει μάλλον παράξενη στα μάτια των δυτικών. Στην πρώτη της δουλειά στο σινεμά η Εϊκο Ισιόκα δεν ήταν απλά costume designer αλλά υπεύθυνη όλης της εικόνας μιας ταινίας που έμοιαζε υπέροχα «τεχνητή» και σχεδιασμένη. Το βραβείο για την καλλιτεχνική διεύθυνση στις Κάννες, έμοιαζε φυσικό επακόλουθο όπως και το ότι το Χόλιγουντ θα ερχόταν γρήγορα να χτυπήσει την πόρτα της.
Ο πρώτος που το έκανε ήταν φυσικά ο Φράνσις Φορντ Κόπολα. Ο «Δράκουλας» του ήταν η πρώτη αληθινά mainstream δουλειά της Ισιόκα κι αυτή που «δυστυχώς» για την ίδια την καθιέρωσε σαν μια αληθινή ιδιοφυΐα των κοστουμιών. «Δεν νομίζω ότι είναι πολλοί αυτοί που ξέρουν ότι η Εϊκο κάνει καλλιτεχνική διεύθυνση. Αυτό ήταν που πάντα ήθελα να κάνω, αλλά από το “Mishima” και μετά δεν το έκανα ποτέ. Ο Φράνσις μου ζήτησε να σχεδιάσω κοστούμια για τον “Δράκουλα” και η δουλεία μου για αυτά έγινε τόσο διάσημη, που όλοι ζητούσαν τα κοστούμια μου -κάτι μάλλον λυπηρό» έλεγε η ίδια. Ποιος μπορεί να τους αδικήσει όμως; Τα ρούχα σε αυτή την ρομαντικά γοτθική εξιστόρηση του κλασσικού μύθου ήταν απλά συγκλονιστικά, δημιουργώντας χαρακτήρες δίχως να απαιτείται από τον θεατή τίποτα περισσότερο από ένα βλέμμα. Τα κοστούμια της άλλαξαν την ιδέα που είχε η χολιγουντιανή βιομηχανία για το τι σημαίνει costume design και της έφεραν απόλυτα δίκαια, το βραβείο Οσκαρ.
Το ότι το όσκαρ για τον «Δράκουλα» δεν έφερε μαζί του ένα παλιρροϊκό κύμα προτάσεων για ταινίες, έχει πιθανότατα να κάνει τόσο με την επιλεκτική φύση της ίδιας της Ισιόκα, όσο και με την μεγαλοπρέπεια και το «μέγεθος» των κοστουμιών της. Δεν είναι πολλές οι ταινίες που μπορούν να αντέξουν την σύγκριση των εικόνων τους με το περιεχόμενο τους, όταν οι εικόνες που τα ρούχα της βοηθούν να πλάσουν, είναι τόσο μαγευτικές. Τα ρούχα της μοιάζουν να ζουν μαζί με τους ηθοποιούς που τα φορούν, δείχνουν σαν επέκταση των χαρακτήρων τους, σαν μια απόκοσμη απεικόνιση της αύρας τους. Το στιλ της Ισιόκα μπλέκει το παραμυθένιο με το γοτθικό, το αλλόκοτο με το σουρεαλιστικό και κλειδώνει μέσα του κάτι απόκοσμα όμορφο.
Δεν είναι τυχαίο ότι μέχρι το θάνατό της δούλεψε και στις τέσσερις ταινίες του Τάρσεμ Σινγκ, ξεκινώντας από το «Κελί» και καταλήγοντας φέτος στο «Καθρέφτη, Καθρεφτάκι μου». Εικονολάτρης, ποιητής κι εκείνος των εικόνων, μοιάζει να βρήκε στην δουλεία της Ισιόκα ένα αδελφό πνεύμα, ένα μυαλό που σκεφτόταν στον ίδιο υπερθετικό βαθμό. Από τον εφιαλτικό κόσμο του «είναι» του Βίνσεντ Ντ΄Ονόφριο και των απίστευτων κοστουμιών με τα οποία έντυσε την Τζένιφερ Λόπεζ, στην καλειδοσκοπική ομορφιά και πολυπλοκότητα του κόσμου του «The Fall» κι από κει στην χρυσοποίκιλτη μεγαλοπρέπεια των «Αθανάτων» και στην πολύχρωμη παραμυθένια ποπ του «Καθρέφτη», μοιάζει αδύνατον να σκεφτείς τον κόσμο του Τάρσεμ Σινγκ χωρίς την συμβολή της Ισιόκα. «Ο Τάρσεμ είναι ένας σκηνοθέτης που με έχει καθοδηγήσει με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορώ να ανακαλύψω την ελευθερία του να γεννώ καινούριες ιδέες μέσα από αυτή του την καθοδήγηση» έλεγε η ίδια. «Ετσι κι αλλιώς το Χόλιγουντ είναι ένα καλό παράδειγμα για το πως λειτουργεί μια δικτατορία. Η ιεραρχία παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και δεν έχει νόημα να δουλεύω κάτω από έναν στρατηγό και συνεχώς να του αντιτίθεμαι. Ευτυχώς με τον Τάρσεμ βρίσκουμε πάντα μια κοινή λύση. Τις περισσότερες φορές είναι πετυχημένη».
Ο θάνατός της τον περασμένο Ιανουάριο από καρκίνο του πάγκρεας, μοιάζει με αληθινό πλήγμα για όσους έβρισκαν ότι τα κοστούμια της από μόνα τους, μπορούν να κάνουν μια ταινία ενδιαφέρουσα, όμως η δουλειά της δεν περιοριζόταν στο σινεμά. Εκτός από το graphic design για το οποίο είχε κερδίσει ένα grammy το 1986 όταν σχεδίασε το εξώφυλλο για τον δίσκο του Μάιλς Ντέιβις «Tutu» , η Ισιόκα είχε δουλέψει στο Broadway για πρώτη φορά το 1988 στο « Μ Butterfly» και τελευταία φορά πέρσι στο «Spider-Man: Turn Off the Dark», είχε σχεδιάσει κοστούμια για αρκετές από τις ομάδες των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Σολτ Λέικ Σίτυ το 2002, αλλά και για την τελετή έναρξης της Ολυμπιάδας της Σεούλ, είχε δουλέψει με το Cirque Du Soleill για την παράστασή τους «Varekai», με την Γκρέις Τζόουνς για την τουρνέ της το 2009, είχε σκηνοθετήσει το κλιπ της Μπιορκ για το τραγούδι της «Coccon». Ολα όσα έκανε έμοιαζαν όπως είπε ο Φράνσις Φορντ Κόπολα να είναι φτιαγμένα από καθαρή ομορφιά. Ακόμη κι αν η ίδια έλεγε «δεν ξέρω αν όλα όσα κάνω είναι όμορφα ή όχι. Είναι όμως φτιαγμένα από την δική μου οπτική γωνία και ξέρω ότι πάντα θέλω να δημιουργώ το δικό μου είδος ομορφιάς»...
Δείτε στο gallery δείγματα δουλειάς της Εϊκο Ισιόκα από τις ταινίες «Mishima», «Δράκουλας» «Το Κελί» «The Fall» «Theresa: The Body of Christ», «Αθάνατοι» και «Καθρέφτη, Καθρεφτάκι μου».
Το «Καθρέφτη, Καθρεφτάκι μου» του Τάρσεμ Σινγκ θα προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από την Κυριακή του Πάσχα, 15 Απριλίου
