Μια ταινία επιστημονικής φαντασίας (και η πρώτη της στα αγγλικά) μοιάζει ίσως με ένα μικρό παράδοξο στην φιλμογραφία μιας σκηνοθέτη που μέχρι σήμερα εξερευνά κυρίως τον πιο εσωτερικό χώρο της ανθρώπινης ύπαρξης. Ομως η «Μαύρη Τρύπα», η ιστορία ενός διαστημόπλοιου που μεταφέρει μια ομάδα εγκληματιών προς ένα σημείο όπου ο χώρος κι ο χρόνος παύουν να υπάρχουν, δεν είναι ένα sci fi film αλλά μια ακόμη ταινία για τους ανθρώπους και τις πιο μύχιες πτυχές τους, που απλά διαδραματίζεται στο διάστημα. Με τον Ρόμπερτ Πάτινσον, την Ζιλιέτ Μπινός τον Αντρέ Μπέντζαμιν και τη Μία Γκοθ να συνθέτουν το πλήρωμα αυτής της αποστολής, η Κλερ Ντενί οδηγεί για μια ακόμη φορά το κινηματογραφικό της όχημα προς ανεξερεύνητες περιοχές και μιλά στο Flix για την ζωή στο μέλλον και τη ζωή στο τώρα, με την ιδιότητα μιας σκηνοθέτη με διαπεραστική κοφτερή ματιά που μπορεί να βλέπει πίσω από το επιφανειακό και να βουτά με άνεση στο αληθινό και το ανοίκειο.
Απ όταν έκανα αυτή την ταινία έχω βαρεθεί να με ρωτάνε αν ο Ταρκόφσκι είναι ένας από τους αγαπημένους μου σκηνοθέτες κι αν με έχει επηρεάσει. Ο Ταρκόφσκι είναι φυσικά αυτός που είναι, ένας σκηνοθέτης οδηγός για όλους μας. Κι όταν ασχολήθηκε με την επιστημονική φαντασία το έκανε με τον δικό του τρόπο. Βλέπετε στην Αμερική η επιστημονική φαντασία ήταν ένα κινηματογραφικό είδος που συχνά χρησιμοποιήθηκε ως μια αντικομμουνιστική παραβολή, μια μάχη απέναντι σε μια εισβολή, απέναντι στους στους εξωγήινους, τους ξένους. Και συχνά είχε το στοιχείο της κατάκτησης, της ανακάλυψης καινούργιων κόσμων. Αλλά στο «Solaris» του Ταρκόφσκι και πριν από αυτό, στο βιβλίο του Στάνισλαβ Λεμ, η επιστημονική φαντασία ήταν μια περιπέτεια για ολόκληρη την ανθρωπότητα. Οχι μια στρατιωτική κατάκτηση, κάτι εντελώς διαφορετικό. Μια ματιά στον εαυτό μας, στην ζωή μας. Ο βασικός χαρακτήρας του «Solaris» είναι επιστήμονας όχι στρατιώτης. Οπως και η Ζιλιέτ Μπινός στη δική μου ταινία.
Πάντα με ενδιέφερε η επιστημονική φαντασία, αλλά η «Μαύρη Τρύπα» προέκυψε από μια πρόταση που είχα από έναν Εγγλέζο παραγωγό, που ήθελε να κάνουμε μια αγγλόφωνη ταινία. Η αλήθεια είναι ότι δεν έβρισκα τον λόγο να κάνω μια αγγλόφωνη ταινία που να διαδραματίζεται στη Γαλλία. Μιλώντας μαζί του μου είπε κάτι όχι πολύ πρωτότυπο «ξέρεις, μια ιστορία με μια φαμ φατάλ» και του είπα ότι η μόνη φαμ φατάλ που μπορώ να σκεφτώ θα ήταν μια γυναίκα, στο διάστημα ανάμεσα σε άντρες. Ξεκίνησε κάπως έτσι, σχεδόν σαν αστείο και μου έδωσε την ευκαιρία να κάνω μια ταινία που να μιλά αγγλικά όπως ήθελε εκείνος. Και μια ταινία επιστημονικής φαντασίας, που φυσικά δεν αναφέρεται στην κατάκτηση του διαστήματος, αλλά σε μια σειρά από άλλα πολύ πιο ενδιαφέροντα πράγματα.
Από το ξεκίνημα της ταινίας, την αρχική της ιδέα, μέχρι την ολοκλήρωσή της ταινίας, πέρασαν χρόνια. Δεν ήταν εύκολο να γίνει. Κάποια στιγμή οι παραγωγοί μου ζήτησαν να σκεφτώ την πιθανότητα να πρωταγωνιστήσει ο Ντάνιελ Κρεγκ κάτι που θα έκανε την χρηματοδότησή της πιο εύκολη. Βέβαια ήμουν απόλυτα σίγουρη ότι αν πρωταγωνιστούσε ο Ντάνιελ Κρεγκ το αποτέλεσμα θα ήταν μια διαφορετική ταινία, αλλά παρ όλα αυτά τον συνάντησα. Ηταν μια ενδιαφέρουσα συνάντηση, αλλά δεν ήταν ο ηθοποιός που ήθελα και δεν ήταν ο κατάλληλος για τον χαρακτήρα της ταινίας μου. Θυμάμαι ότι πήγα να τον βρω στα Pinewood Studios, τελείωνε τα γυρίσματα του Τζέιμς Μποντ. Ο ατζέντης του ήταν παρών στην συνάντησή μας και για να είμαι ειλικρινής δεν νομίζω ότι ο ίδιος ενδιαφερόταν στ΄ αλήθεια για το φιλμ. Το έβλεπε ίσως ως μια ενδιαφέρουσα πιθανότητα: μια μικρή γαλλική ταινία μετά από ένα blockbuster.
Οταν ήμουν μικρή, το μέλλον έμοιαζε λαμπρό, γεμάτο προοπτικές. Σήμερα τα πράγματα δεν είναι ίδια. Το μέλλον δείχνει κάπως πικρό στα δικά μου μάτια.
Ο Ρόμπερτ Πάτινσον ήταν ενθουσιώδης με την ιδέα να δουλέψουμε μαζί, τόσο πολύ που ο ενθουσιασμός του, έκανε τους παραγωγούς διστακτικούς. Επίσης όταν το κουβεντιάσαμε για πρώτη φορά ήταν μάλλον πολύ νέος, είχαν περάσει ήδη πέντε χρονιά από τότε όταν ξεκινήσαμε τα γυρίσματα. Αλλά σκέφτηκα ότι αν είναι πρόθυμος να κάνει την ταινία κι αν έχει την επιμονή και την υπομονή να περιμένει τόσο καιρό, ίσως θα έπρεπε να του δώσω μια ευκαιρία. Κάθε φορά που του έλεγα ότι τα γυρίσματα αναβλήθηκαν κι ότι ήταν ελεύθερος να αποχωρήσει από το φιλμ, πάντα μου έλεγε ότι θα περιμένει. Η εμπιστοσύνη του σε μένα, ήταν ίσως ο πιο χρήσιμος σύντροφός μου σε αυτή την περιπέτεια.
Με τον Ρόμπερτ Πάτινσον
Ομολογώ ότι με είχε γοητεύσει το «Twilight», εκείνο το νεαρό ζευγάρι των πρωταγωνιστών. Μου άρεσαν και οι δυο πολύ. Είχα δει όλη την σειρά των ταινιών από την πρώτη μέχρι την τελευταία κι όχι φυσικά σκεπτόμενη ότι μπορεί μια μέρα να δουλέψω με τον Ρόμπερτ Πάτινσον. Αλλά πηγαίνω πολύ στο σινεμά, βλέπω όσες περισσότερες ταινίες μπορώ. Κάθε είδους.
Το fuckbox, [ένα εργαλείο σεξουαλικής ικανοποίησης που χρησιμοποιεί ο χαρακτήρας της Ζιλιέτ Μπινός στο φιλμ], δεν ήταν μια απλή πρόκληση, αλλά κάτι απολύτως απαραίτητο στην ταινία. Για μένα αποτελεί κάτι σαν τον ορισμό της απόλυτης μοναξιάς. Ηταν σημαντικό να υπάρχει στην ιστορία. Δεν ξέρω πως θα είναι το σεξ στο μέλλον. Δεν μπορώ καν να σκεφτώ πως θα είναι η ιδέα να κάνεις σεξ με ένα μηχανικό σύντροφο, ή σε virtual reality. Δεν μπορώ να φανταστώ την απουσία ενός συντρόφου που θα μπορείς να αγγίξεις και να νιώσεις. Και ναι, ίσως ένα ρομπότ του σεξ να μπορεί να σε ικανοποιήσει, αλλά μπορεί να σε κάνει να το ποθήσεις; Δεν είμαι καθόλου σίγουρη.
Δεν σκέφτηκα ποτέ αν θα ήθελα να ταξιδέψω στο διάστημα. Ξέρω ότι δεν θα μου δώσει κανείς την ευκαιρία, να το κάνω. Και η αλήθεια είναι ότι ακόμη κι αν η ιδέα ενός ταξιδιού στο διάστημα, ακόμη και της ζωής εκτός της γης, μοιάζει να μην είναι τόσο μακρινή πια, υπάρχει μια διαφορά. Οταν ήμουν μικρή, το μέλλον έμοιαζε λαμπρό, γεμάτο προοπτικές. Σήμερα τα πράγματα δεν είναι ίδια. Τα παιδιά στην οικογένειά μου, δεν είναι καν σίγουρα αν θα μπορούν να βρουν μια δουλειά. Το μέλλον δείχνει κάπως πικρό στα δικά μου μάτια. Κι ακόμη χειρότερα, κάποτε το μίσος ήταν κάτι που προσπαθούσες να καταπνίξεις, να κρύψεις. Σήμερα οι άνθρωποι μοιάζουν να ενώνονται όχι από τα πράγματα που αγαπούν, αλλά από τα πράγματα που μισούν. Από τις ιδέες που μισούν, από τους ανθρώπους που μισούν. Δεν ξέρω αν είναι η αληθινή φύση μας, δεν θέλω να το πιστέψω. Μπορεί να είμαι αφελής, αλλά νομίζω ότι έχει να κάνει με τον τρόπο που η παγκόσμια οικονομία στερεί τις ευκαιρίες, το μέλλον από τους ανθρώπους. Τους στερεί την ελπίδα. Οι φτωχοί ξέρουν ότι θα παραμείνουν φτωχοί κι ότι οι πλούσιοι δεν θα χάσουν τίποτα απ΄ όσα έχουν. Μπορεί να βλέπω τα πράγματα απλοϊκά, δεν ξέρω, αλλά νιώθω ότι πράγματα όπως αυτά δηλητηριάζουν τις ζωές των ανθρώπων.
Η πρώτη φορά που είδα την επιθυμία, το σεξ, που είδα έναν φόνο, ήταν στο σινεμά.
Παρακολουθώ και ακούω τις φωνές των ανθρώπων, όμως συχνά η βία με σοκάρει. Πριν μερικές μέρες έβγαινα από ένα σινεμά κι έπεσα σε μια διαδήλωση των κίτρινων γιλέκων. Ακουσα λέξεις που πίστευα ότι δεν μπορούσε κανείς να λέει, φρικτές λέξεις. Σοκαρίστηκα. Ενιωσα αληθινό σοκ στον ήχο συγκεκριμένων λέξεων. Ναι, μπορείς να είσαι θυμωμένος, έχω υπάρξει θυμωμένη πολλές φορές, έχω βρεθεί πολλές φορές σε διαδηλώσεις, αλλά υπάρχει ένα τρόπος να εκδηλώνεις την οργή σου που δεν είναι τόσο βίαιος, με λέξεις και χειρονομίες που εκφράζουν μόνο μίσος κι όχι οργή. Υπάρχουν στιγμές και λόγοι είσαι γεμάτος θυμό, μπορείς να είσαι πολύ οργισμένος, αλλά ακόμη και τότε δεν μπορείς νιώθεις την ανάγκη να enculé τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Οχι, δεν σοκάρομαι εύκολα. Και ναι, φυσικά χρησιμοποιώ το σινεμά για να εξερευνώ πράγματα που θεωρούμε ταμπού. Για μένα τα ταμπού αποκαλύπτουν την αληθινή μας φύση και το σινεμά είναι ο καλύτερος τρόπος για δεις πιο βαθιά στον εαυτό σου, στην ψυχοσύνθεση μας. Η πρώτη φορά που είδα την επιθυμία, το σεξ, που είδα έναν φόνο, ήταν στο σινεμά. Μέσα από τις ταινίες μπορείς να μιλήσεις πιο ελεύθερα για πράγματα που στην αληθινή ζωή είναι ή θεωρούνται απαγορευμένα. Οχι για να σοκάρεις ή να προκαλέσεις, αλλά για να τα εξερευνήσεις και να εξερευνήσεις τον μηχανισμό της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης, της ανθρώπινης ύπαρξης.
Tags: Κλερ Ντενί
