Eντεκα χρόνια μετά το βραβευμένο σκηνοθετικό ντεμπούτο του στο Φεστιβάλ της Βενετίας, το «White Shadow», ο Αργεντίνος Νόαζ Ντέσε επιστρέφει με το «Xoftex», ένα σκοτεινό και επιβλητικό έργο, αλλά ταυτόχρονα τόσο τολμηρό και δυνατό, που συνδυάζει την καλλιτεχνική αρτιότητα με τα κοινωνικά σχόλια που αφορούν το μεταναστευτικό.
Ο Συρο-Παλαιστίνιος έφηβος Νάσερ και ο μεγαλύτερος αδερφός του Γιασίν ζουν στον Ελληνικό καταυλισμό προσφύγων, με το όνομα Σόφτεξ, αναμένοντας την απόφαση σχετικά με το αίτημά τους για άσυλο. Περνούν την ώρα τους ηχογραφώντας σκετς κωμωδίας, φαντασιώνοντας τη δημιουργία ταινιών με ζόμπι και μετακομίζοντας στη Σουηδία. Ο Νάσερ, ωστόσο, αισθάνεται όλο και περισσότερο παγιδευμένος σε αυτή τη χώρα, χωρίς διαφυγή στον μακρινό ορίζοντα.
Η σκηνοθεσία του Ντέσε είναι μελετημένη και πλούσια σε συμβολισμούς, μεταφέροντας έντονα συναισθήματα μέσα από την εικόνα και το ρυθμό της αφήγησης. Χρησιμοποιεί προσεκτικά σχεδιασμένα κάδρα και σκοτεινό φωτισμό, δίνοντας στην ταινία του μια εσωστρεφή και μελαγχολική ατμόσφαιρα που ενισχύει τα μηνύματα της αποξένωσης και του πόνου των ηρώων, με κοντινά πλάνα και αργές κινήσεις της κάμερας οι οποίες αποτυπώνουν την ένταση που χρειάζεται κάθε στιγμή. η για να σε κάνουν να νιώσεις την ψυχολογική πίεση που βιώνουν οι χαρακτήρες του.
Συνδυάζοντας στοιχεία μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ, ο Ντέσε παρουσιάζει μια ρεαλιστική αλλά και καλλιτεχνικά έντονη απεικόνιση της απομόνωσης και του συναισθηματικού κενού που αισθάνονται οι πρόσφυγες. Σπάζοντα σιγά σιγά τα όρια της πραγματικότητας με τη φαντασία, του συνειδητού με το ονειρικό (κι εν τέλη το εφιαλτικό), ο χρόνος και ο χώρος γίνονται ένα, αποδίδοντας έτσι όλη αυτή τη την ψυχολογική πίεση που βιώνουν οι χαρακτήρες του, οι οποίοι βρίσκονται μέσα σε ένα είδος σουρεαλιστικού καθαρτηρίου (και προς το τέλος ιμπρεσιονιστικού fever dream), όπου η προσμονή της ελευθερίας με το βασανιστήριο της αναμονής μοιάζει ως μια ατέρμονη μάχη.
Μοιάζει σε στιγμές ως δύσκολο αφήγημα που άνετα θα μπορούσε να σε κάνει να χάσει το όποιο ενδιαφέρον, αλλα ο Ντέσε καταφέρνει να μην παρεκτρεπεί κρατώντας πάντα μια καθαρή ματιά στο τι θέλει να πει, ισορροπώντας δεξιοτεχνικά ανάμεσα στη κωμωδία και το δράμα, κάνοντας παράλληλα και το δικό του κοινωνικό σχόλιο σχετικά με την παγίδευση των προσφύγων και τη διαρκή αναζήτηση της ταυτότητας και της σταθερότητας τους σε έναν κόσμο που συνεχώς τους απορρίπτει, αλλα και τη σύγκρουση ανάμεσα στην απελπισία τους και την ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.
Καθώς η πραγματικότητα αρχίζει να σπάει ανεπαίσθητα, τίθεται ένα απίστευτα ενδιαφέρον σχόλιο για την τέχνη ως δημιουργική διέξοδο, γιατί παρόλο που δεν επιλύει κανένα πραγματικό πρόβλημα, χρησιμεύει ως προσωρινή πανάκεια. Ο Νάσερ, κεντρικός χαρακτήρας της ταινίας, βρίσκει ένα είδος προσωπικής κάθαρσης μέσα από την καλλιτεχνική δημιουργία, χρησιμοποιώντας θραύσματα καθρεφτών για να αναπαραστήσει τις αποσπασματικές μνήμες του και την απώλεια που βιώνει.
Αλλα το «Xoftex», παρόλο την ονειρήκη αυτή διάθεση και τον σουρεαλισμό του, πατά δυνατά τα πόδια του στη γη και ποτέ δεν ξεφεύγει από την σκληρή πραγματικότητα που το περιβάλλει, ακόμα και όταν το παράλογο και είναι εκεί για να σου θυμίσει είναι μέρος της καθημερινότητας (τους και μας).
