Το 65ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης ολοκληρώθηκε την Κυριακή 10 Νοεμβρίου, με την απονομή των βραβείων του.
Η ταινία που κέρδισε τον Χρυσό Αλέξανδρο στο Διεθνές Διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ ήταν το «Καλές Γιορτές» του Σκάνταρ Κόπτι, μια ταινία που χαρτογραφεί τις ζωές των μελών μιας οικογένειας Αράβων στη Χάιφα. Διχοτομημένοι άνθρωποι σε μια διχοτομημένη χώρα, εκεί όπου ο πόλεμος διαδραματίζεται σε χαρακώματα που στήνονται ακόμη και μέσα σε μεγαλοαστικά σαλόνια.
Ο Τουφίκ Ντανιάλ, ένας από τους πρωταγωνιστές της ταινίας παραλαμβάνει τον Χρυσό Αλέξανδρο
To 65o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης διεξήχθη φέτος από τις 31 Οκτωβρίου μέχρι και τις 10 Νοεμβρίου με στρατηγικό συνεργάτη τη ΔΕΗ.
Η ΔΕΗ, η μεγαλύτερη εταιρεία ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη στηρίζει ενεργά τις τέχνες και τον πολιτισμό, υποστηρίζοντας όλους και όσα μας οδηγούν στο μέλλον, ένα μέλλον καλύτερο για όλους, όπου τον πρώτο λόγο έχει ο πολιτισμός. Με κεντρικά μηνύματά της «#μετοΦεστιβάλ», «είμαστε όλ@ ένα με τον πολιτισμό», η ΔΕΗ φωτίζει την Θεσσαλονίκη, τις ταινίες που ξεχωρίζουν, αλλά και τους δημιουργούς που πρωτοπορούν. Η ΔΕΗ ενισχύει και συνεχίζει διαρκώς να αναπτύσσει τη στρατηγική της συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης - που δεν εξαντλείται μόνο στο Φεστιβάλ του Νοεμβρίου αλλά και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, το Evia Film Project, το «Σινεμά με Θέα», καθώς και ολόκληρη την ετήσια δραστηριότητα του με προβολές και εκδηλώσεις όλο το χρόνο σε εμβληματικούς χώρους σε όλη τη Θεσσαλονίκη. Ειδικά για την 65η έκδοση του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, η ΔΕΗ εγκαινίασε και ένα νέο βραβείο με το όνομα «ΦΩΣ powered by ΔΕΗ», το οποίο και απονεμήθηκε στον Γιάννη Καράμπαμπα για το «Wishbone» της Πέννυς Παναγιωτοπούλου και στις Εύα Σαμιώτη και Μυρτώ Μεϊτάνη-Καστρινάκη για την ταινία «Ριβιέρα» του Ορφέα Περετζή και συνοδεύτηκε και από χρηματικό έπαθλο ύψους €3.000€.
Ο Ραμί, ένας Παλαιστίνιος που ζει στη Χάιφα, έρχεται αντιμέτωπος με την ξαφνική μεταστροφή της Εβραίας συντρόφου του, η οποία επανεξετάζει την απόφασή της για άμβλωση. Η μητέρα του, η Χανάν, βυθίζεται με μια σοβαρή οικονομική κρίση και μπλέκει σε έναν κυκεώνα προβλημάτων καθώς διεκδικεί αποζημίωση για το ατύχημα της κόρης της, της Φίφι. Η Μίρι πρέπει να διαχειριστεί την κατάθλιψη της δικής της κόρης και, ταυτόχρονα, επιχειρεί να υπονομεύσει την εγκυμοσύνη της αδερφής της με τον Ράμι. Η Φίφι, από την πλευρά της, κουβαλάει ένοχα ένα μυστικό που απειλεί να κλονίσει την οικογενειακή της υπόληψη, αλλά και τη νέα της σχέση με τον Δρ. Ουαλίντ.
Χωρισμένο σε τέσσερα κεφάλαια, το φιλμ του Σκάνταρ Κόπτι που οι πιο υποψιασμένοι θυμούνται από την μεγάλη επιτυχία του «Ajami», πίσω στο 2009, ανοίγει με τους όρους ενός οικογενειακού δράματος τη μεγάλη εικόνα μιας συνταρακτικής, άγνωστης στους πολλούς, πραγματικότητας που διαδραματίζεται στην Χάιφα, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη του Ισραήλ, ανάμεσα σε μια διχοτομημένη κοινωνία.
Διχοτομημένη προφανώς από τον πόλεμο που ακόμη και όταν δεν είναι παρών ή ενεργός, το νιώθεις ότι προκαλεί απώλειες που επιμένουν να μην προσμετρούνται με την μορφή επίσημων εγγράφων. Αλλά και χωρισμένη στα δύο ανάμεσα στους άντρες και τις γυναίκες, την πατριαρχία που ακόμη και σε μια κατ επίφαση μοντέρνα εποχή ίπταται πάνω από τις αποφάσεις και τις ζωές τους και την υποκρισία. Κοινωνία κομμένη στη μέση από τα ψέματα και τα μυστικά που όλοι ανεξαιρέτως αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν προκειμένου να ζήσουν κάτι που προσομοιάζει με ελεύθερη ζωή.
Η δομή του «Happy Holidays», μιας ταινίας που όχι τυχαία ξεκινάει με ένα ατύχημα και τελειώνει με μια παρέλαση, είναι αυτή μιας ιστορίας που αφορά τα μέλη μιας αστικής οικογένειας Αράβων. Η κόρη που κρύβει μια ολόκληρη ζωή από τους γονείς της, ο γιος που περιμένει παιδί με μια Εβραία, ο πατέρας που χρωστάει χρήματα έχοντας μπει βαθιά στον βρώμικο κόσμο του υποκόσμου, η μάνα που θα κάνει οτιδήποτε προκειμένου να παντρέψει την κόρητ της με ένα γάμο που θα θυμάται για πάντα. Και γύρω τους, οι ήρωες που δημιουργούν το ζευγάρι του καθενός, με τις δικές τους ιστορίες, μικρές ή μικρότερες, μεγάλες ή μεγαλύτερες, όλες ψηφιδωτά σε ένα πορτρέτο ενός κόσμου που βρίσκεται σε έκτακτη ανάγκη.
Ο Κόπτι όμως δεν κάνει μια πολιτική ταινία, με την έννοια που ίσως όλοι αντιλαμβάνονται ειδικά σήμερα μια ταινία στην πιο ταραγμένη γωνιά του κόσμου. Το βλέμμα του είναι αυστηρά κοινωνικό και ακόμη πιο αυστηρά ανθρώπινο, καθώς ενδιαφέρεται μόνο για το πώς αυτό το περιβάλλον - που περιλαμβάνει τον ισραηλινό στρατό, τις παραδόσεις των λαών που ζουν μαζί ξεκινώντας από διαφορετικές αφετηρίες, τον μοντέρνο κόσμο σε ισοπεδωτική σύγκρουση με τον παλιό, μια μόνιμη αίσθηση πως όλα απαγορεύονται ακόμη και όταν είναι τα πιο φυσικά πράγματα στη ζωή ενός ανθρώπου - επηρεάζει τελικά τους ήρωες του ώστε να στροβιλίζονται γύρω από διλήμματα και δύσκολες αποφάσεις, βιαιότητες και σωματικές και ψυχολογικές κακοποιήσεις που δημιουργούν τραύματα πάνω στο μεγάλο χάρτη μιας συνηθισμένης καθημερινότητας.
Με την κάμερα πάνω στους ηθοποιούς του, με τη μια ιστορία να μπλέκεται με την άλλη - και εννοιολογικά, αλλά και κυριολεκτικά -, με τα θέματα της (εθνικής) ταυτότητας και της αυτοδιάθεσης να ανοίγουν στη συζήτηση με τόλμη, με μια αίσθηση ευθύνης και σεβασμού ακόμη και στους ήρωες που στα μάτια της μίας ή της άλλης (οποιαδήποτε) πλευράς θα έμοιαζαν «λάθος», ο Κόντι σκηνοθετεί με νεύρο και περίπου την αίσθηση μιας σαπουνόπερας/τραγωδίας, οδηγώντας την ταινία στο ωραιότερο κομμάτι της που είναι το τελευταίο και συνοψίζει στην οριστική σύγκρουσης της κοινωνίας με το άτομο, τη βαθιά πικρή βασανιστική μελαγχολία μιας ολόκληρης γενιάς που βλέπει πως το μέλλον δεν μπορεί να αποκολληθεί από το παρελθόν.
Η αυστηρότητα στη γραφή - η ταινία τιμήθηκε με το βραβείο σεναρίου στο τμήμα Ορίζοντες του Φεστιβάλ Βενετίας - αγκυλώνει συχνά τις συναισθηματικές διαδρομές των ηρώων που ακούγονται περισσότερο στις ήσυχες στιγμές τους, όταν ο θόρυβος καταλαγιάζει και ο καθένας στέκεται απέναντι στην προσωπική του πορεία, χαρτογραφώντας μια έξοδο κινδύνου προς κάτι - για πρώτη φορά πραγματικό - έτοιμος να πληρώσει οποιοδήποτε, ακόμη και το πιο βαρύ, τίμημα.
