Η ελληνική κινηματογραφική κοινότητα έχει αναστατωθεί από την τροπολογία στον νόμο Ν.4704/2020 του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, που έρχεται να ψηφισθεί χωρίς διαβούλευση και που δημιουργεί την ανησυχία ότι θα ανατρέψει τα θετικά αποτελέσματα της λειτουργίας του cash rebate τα τελευταία δυόμιση χρόνια.
Τι εφαρμόζει η τροπολογία; Εν ολίγοις, ότι οι εταιρείες παραγωγής του εξωτερικού θα μπορούν να τιμολογούν απ' ευθείας και να επωφελούνται από το rebate, χωρίς ελληνική συμμετοχή (άρα και χωρίς χρήση του ελληνικού ανθρώπινου δυναμικού, άρα χωρίς αμοιβές ή πληρωμές στην ελληνική κινηματογραφική βιομηχανία. Οτι, δηλαδή, την ώρα που δίνεται κίνητρο σε ξένες παραγωγές να κάνουν γυρίσματα στην Ελλάδα, αυτό δεν θα έχει κανένα όφελος για την ελληνική κοινότητα.
Διαβάστε εδώ αυτούσια την τροπολογία:
Ηδη ο Συνδέσμος Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Εργων (ΣΑΠΟΕ) και η Ενωση Σκηνοθετών - Παραγωγών Ελληνικού Κινηματογράφου (ΕΣΠΕΚ) διατύπωσαν τις επιφυλάξεις τους, αλλά και η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών διαμαρτυρήθηκε. Διαβάστε αναλυτικά:
- Τι τρέχει με το cash rebate;
- Και η Εταιρεία Ελλήνων Σκηνοθετών αντιδρά στην τροπολογία του cash rebate
Το Flix ζήτησε την άποψη τριών Ελλήνων παραγωγών, έμπειρων και στις αμιγώς ελληνικές παραγωγές αλλά και στις επιτυχημένες συμπαραγωγές με χώρες του εξωτερικού, των οποίων, επιπλέον, τα πρότζεκτ έχουν εγκριθεί και χρηματοδοτηθεί από τον ΕΚΟΜΕ, να μοιραστούν την κριτική σκέψη τους. Διαβάστε όσα μας είπαν παρακάτω.
«Ο Ράφτης» της Σόνια Λίζα Κέντερμαν, παραγωγή των Αργοναυτών
Πάνος Παπαχατζής, Αργοναύτες
Ποια είναι τα σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο, κατά την άποψή σου, στο νομοσχέδιο το Υπουργείου Πολιτισμού που ψηφίζεται σε σχέση με αιτήματα και ανάγκες της ελληνικής κινηματογραφικής κοινότητας;
Στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Πολιτισμού για την αναδιοργάνωση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων, δηλαδή νομοσχέδιο άσχετο με τον Σύγχρονο Πολιτισμό και με τον κινηματογράφο, έχει ενταχθεί μια πολύ επικίνδυνη τροπολογία του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης που αφορά τη λειτουργία του ΕΚΟΜΕ και του επενδυτικού κινήτρου cash rebate.
Με τη νέα αυτή τροπολογία θα δίνεται η δυνατότητα σε αλλοδαπά τιμολόγια που αφορούν αμοιβές σκηνοθέτη, σεναριογράφου, αλλά και ηθοποιών και συνεργείου να είναι επιλέξιμα για το cash rebate και άρα να ενισχύονται με το 40% της αξίας τους. Αυτή είναι μια παγκόσμια πρωτοτυπία. Υπάρχουν αντίστοιχα κίνητρα σε άλλες χώρες, που είναι παραδοσιακός προορισμός γυρισμάτων για μεγάλες παραγωγές (π.χ. Τσεχία και Ουγγαρία), αλλά αυτά εμπεριέχουν ασφαλιστικές δικλείδες, δεν παραδίδουν τα πάντα χωρίς αντάλλαγμα. Καταρχάς αφορούν μόνο τις αμοιβές ηθοποιών, σκηνοθέτη και σεναριογράφου και όχι και τις αμοιβές υπολοίπων καλλιτεχνικών και τεχνικών συντελεστών. Κατά δεύτερον αφορούν ένα μικρό μόνο ποσοστό αυτών των αμοιβών. Και κατά τρίτον, έχουν προβλέψει αυτό το ποσοστό να φορολογείται εντός της χώρας.
Στη δική μας περίπτωση τα δίνουμε όλα ανεξέλεγκτα. Θα μπορούν να πληρώνονται οι πάντες με αλλοδαπά παραστατικά (αρκεί το σύνολο των αλλοδαπών δαπανών να μην ξεπερνάει το 50% του συνόλου του επενδυτικού σχεδίου) χωρίς να αφήνουν ούτε ένα ευρώ σε φορολογία στο Ελληνικό κράτος...
Πρακτικά, αν μια παραγωγή έχει επιλέξιμες δαπάνες 5.000.000 ευρώ, έως τώρα αυτά τα 5.000.000 αφορούσαν ελληνικά τιμολόγια, για τα οποία πληρώνονταν οι αντίστοιχοι φόροι και οι αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές. Το κράτος ενίσχυε με το cash rebate κι έτσι δημιουργούσε ανάπτυξη και απασχόληση εντός της χώρας και αντίστοιχα εισέπραττε. Τώρα σε αυτά τα 5.000.000, θα δίνεται η δυνατότητα τα 2.500.000 να αφορούν αλλοδαπά παραστατικά. Λιγότερη απασχόληση και ανάπτυξη για μας, λιγότερα έσοδα για το ελληνικό κράτος.
Η αλαζονία είναι κακός σύμβουλος. Θα πρέπει όλοι να καταλάβουν πως για να υποδεχτείς τις αλλοδαπές παραγωγές και να είσαι ένας καλός οικοδεσπότης, πρέπει πρώτα να στηρίξεις τους επαγγελματίες σου. Χωρίς αυτούς δεν μπορείς να πας μακριά. Τα υπόλοιπα είναι μεγαλομανία και επαρχιωτισμός.»
Ποια είναι η άποψή σου σχετικά με το άρθρο 69 παράγραφος 3, για την τιμολόγηση αλλοδαπών; Πώς πιστεύεις ότι θα έπρεπε να έχει διαμορφωθεί για να ενισχύει την ελληνική πλευρά της παραγωγής αντί να την περιορίζει;
Η τροπολογία είναι τρομερά επικίνδυνη, πρόχειρη και επιπόλαιη. Δεν προηγήθηκε καμία διαβούλευση με τους επαγγελματίες του οπτικοακουστικού χώρου. Η διοίκηση του ΕΚΟΜΕ παρέσυρε το Υπουργείο σε μια τουλάχιστον ατυχή πράξη.
- Τα χρήματα του cash rebate θα απορροφηθούν σε λίγες μεγάλες παραγωγές των αμερικάνικων στούντιο και δε θα μείνουν χρήματα για τις μικρομεσαίες αλλοδαπές παραγωγές (που έρχονται ήδη πάρα πολλές) και για το Ελληνικό Σινεμά.
- Οι Ελληνες τεχνικοί θα βρεθούν σύντομα εκτός αγοράς. Αφού οι παραγωγοί θα μπορούν να ενισχυθούν από το ΕΚΟΜΕ και για αλλοδαπές δαπάνες, θα προτιμήσουν να φέρουν Βούλγαρους και Ρουμάνους για να δουλέψουν στα γυρίσματα με πολύ χαμηλότερα μεροκάματα από αυτά των Ελλήνων.
- Οι Ελληνες επαγγελματίες του οπτικοακουστικού τομέα θα αναγκαστούν να ανοίξουν εταιρείες στη Βουλγαρία και την Κύπρο και να φορολογούνται εκεί με πολύ μικρότερης κλίμακας φορολόγηση (αφού τα τιμολόγιά τους θα είναι επιλέξιμα για το ΕΚΟΜΕ, δεν θα έχουν κανένα λόγο πια να μην προχωρήσουν σε μια τέτοια κίνηση).
- Το Ελληνικό κράτος θα χάσει πολλά έσοδα και ένας ολόκληρος κλάδος θα απαξιωθεί.
Κανείς δε λέει να μη δοθούν επιπλέον κίνητρα στις μεγάλες παραγωγές. Ολοι αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντικό είναι για την εξωστρέφεια της χώρας να έρθει ο Μπραντ Πιτ για γύρισμα στην Ελλάδα. Ομως ο τρόπος για να συμβεί αυτό δεν είναι ο τρόπος που προτείνει το Υπουργείο. Μπορούν να υπάρξουν κονδύλια ειδικού σκοπού για τη διαφήμιση της χώρας, για παράδειγμα μέσα από τον ΕΟΤ. Η ενίσχυση μπορεί να γίνει ακόμη και μέσα από το cash rebate, αλλά με σχεδιασμό και προϋποθέσεις, όχι ανεξέλεγκτα χωρίς όρους.
Πώς διαμορφώνεται η σχέση της ελληνικής παραγωγής με το ΕΚΟΜΕ τον τελευταίο χρόνο που έχουν υλοποιηθεί περισσότερα πρότζεκτ στο πλαίσιό του; Τι θεωρείς ότι χρειάζεται προσοχή ενόψει της λήξης του προγράμματος;
Δυστυχώς το τελευταίο διάστημα το ΕΚΟΜΕ λειτουργεί με τρόπο εχθρικό προς τους Ελληνες παραγωγούς. Οι καθυστερήσεις και η γραφειοκρατία αυξάνονται αντί να μειώνονται και τώρα έρχεται και αυτή η τροπολογία. Μάλλον η ενθουσιώδης υποδοχή του κινήτρου από τους επαγγελματίες του οπτικοακουστικού εφησύχασε τη διοίκηση του ΕΚΟΜΕ. Η αλαζονία είναι κακός σύμβουλος. Θα πρέπει όλοι να καταλάβουν πως για να υποδεχτείς τις αλλοδαπές παραγωγές και να είσαι ένας καλός οικοδεσπότης, πρέπει πρώτα να στηρίξεις τους επαγγελματίες σου. Χωρίς αυτούς δεν μπορείς να πας μακριά. Τα υπόλοιπα είναι μεγαλομανία και επαρχιωτισμός. Μικρά και σταθερά βήματα χρειάζεται ο κλάδος και όχι άλματα στο κενό. Επιμόρφωση των επαγγελματιών, κίνητρα για να στραφούν οι νέοι στα επαγγέλματα του κλάδου και στήριξη του Ελληνικού Κινηματογράφου. Χωρίς ισχυρή εγχώρια βιομηχανία, το μόνο που μπορείς να πετύχεις είναι να είσαι υπηρέτης των ξένων.
Εμείς επιδιώκουμε υγιείς και ισότιμες συνεργασίες τόσο για εμάς όσο και για τους εργαζόμενους στις αλλοδαπές παραγωγές, όμως απ' ό,τι φαίνεται η διοίκηση του ΕΚΟΜΕ έχει άλλα σχέδια. Το Υπουργείο θα πρέπει να αποφασίσει με ποια μεριά θα ταχθεί και όλοι θα κριθούμε αντίστοιχα από την Ιστορία!
«On Sourit Pour la Photo», ελληνική συμπαραγωγή της Blonde
Φένια Κοσοβίτσα, Blonde
Ποια είναι τα σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο, κατά την άποψή σου, στο νομοσχέδιο το Υπουργείου Πολιτισμού που ψηφίζεται σε σχέση με αιτήματα και ανάγκες της ελληνικής κινηματογραφικής κοινότητας;
Ενα είναι το σημείο που μας ενδιαφέρει. Το άρθρο 69. Είναι πραγματικά να απορεί κανείς πως μια τόσο σημαντική τροπολογία στο νόμο του Cash Rebate φαίνεται τόσο προχειρογραμμένη, χωρίς κανένα σχεδιασμό ή σοβαρή στρατηγική σκέψη και κυρίως χωρίς διαβούλευση και συμμετοχή του κινηματογραφικού κόσμου σε μια τόσο μεγάλη αλλαγή.
Ποια είναι η άποψή σου σχετικά με το άρθρο 69 παράγραφος 3, για την τιμολόγηση αλλοδαπών; Πώς πιστεύεις ότι θα έπρεπε να έχει διαμορφωθεί για να ενισχύει την ελληνική πλευρά της παραγωγής αντί να την περιορίζει;
H ένταξη ξένων τιμολογίων στην επιλεξιμότητα των δαπανών και μάλιστα σε ποσοστό 50% του συνόλου είναι ανήκουστη. Θα ήθελα πραγματικά να μας πει κάποιος πoιό μοντέλο ακριβώς ακολουθείται. Σαφώς η ένταξη των ATL συντελεστών (δηλαδή των συντελεστών που έχουν πνευματικά δικαιώματα σε μια κινηματογραφική ή τηλεοπτική παραγωγή) και βασικά των ηθοποιών σε ένα ποσοστό επιλεξιμότητας αλλά με ασφαλιστικές δικλείδες όπως ή φορολόγηση μέρους της αμοιβής τους στην πηγή της (δηλαδή στην περίπτωσή μας στην Ελλάδα) είναι ένα επιπλέον κίνητρο και έχει εφαρμοστεί και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η σχεδόν καθολική ένταξη ξένων συντελεστών στις επιλέξιμες δαπάνες μόνο άδειασμα στα ταμεία θα επιφέρει.
Δεν αντιλαμβάνομαι το κίνητρο "ανάπτυξης" και εισροής χρήματος στα ίδια ταμεία όταν οι ξένοι συντελεστές θα πληρώνονται στη χώρα τους και θα φορολογούνται για αυτές τις αμοιβές αλλού εκτός Ελλάδος.»
Τα τελευταία δυόμιση χρόνια από την ίδρυση του Cash Rebate τα κρατικά ταμεία γεμίζουν από τις ασφαλιστικές εισφορές και τους φόρους που πληρώνουν οι ελληνικές εταιρείες παραγωγής. Δεν αντιλαμβάνομαι το κίνητρο «ανάπτυξης» και εισροής χρήματος στα ίδια ταμεία όταν οι ξένοι συντελεστές θα πληρώνονται στη χώρα τους και θα φορολογούνται για αυτές τις αμοιβές αλλού εκτός Ελλάδος. Θα ήθελα πολύ να μου εξηγήσει κάποιος ποιό είναι το όφελος για τα κρατικά ταμεία σε αυτή την περίπτωση. Ανήκω στην κατηγορία των εταιρειών παραγωγής που έχει μεγάλη δραστηριότητα στις ξένες παραγωγές που έρχονται στην Ελλάδα («Tehran» με την Apple TV, «Eden» με το ARTE). Ειδικά για το 2021 ετοιμάζεται να έρθει στη χώρα μας ένας πολύ μεγάλος αριθμός ξένων και μεγάλου μεγέθους παραγωγών (ευρωπαϊκών αλλά και αμερικάνικων) σε τέτοιο βαθμό που η αγορά θα «συμφοριστεί». Ποιος ο λόγος λοιπόν για μια τόσο μεγάλη και «γεναιόδωρη» προσφορά επιπλέον κινήτρου όταν οι ξένοι ήδη έρχονται στην Ελλάδα με τη βοήθεια του κινήτρου στη μορφή που υπάρχει μέχρι σήμερα; (40% στις επιλέξιμες δαπάνες δλδ επί των ελληνικών τιμολογίων). Εχει μήπως κάποιος την απάντηση σε αυτό;
Πώς διαμορφώνεται η σχέση της ελληνικής παραγωγής με το ΕΚΟΜΕ τον τελευταίο χρόνο που έχουν υλοποιηθεί περισσότερα πρότζεκτ στο πλαίσιό του; Τι θεωρείς ότι χρειάζεται προσοχή ενόψει της λήξης του προγράμματος;
Σχετικά με το σχεδιασμό στο πλαίσιο της λήξης του προγράμματος θα ήθελα να πω ότι εκεί ακριβώς πρέπει να στραφεί η προσοχή των αρμόδιων Υπουργείων και του ΕΚΟΜΕ. Να εξασφαλιστεί η συνέχειά του σύντομα και έμπρακτα γιατί διαφορετικά το κίνητρο θα καταλήξει ένα πυροτέχνημα που δεν θα έχει αίσιο τέλος. Cash out and over.
Το «Triangle of Sadness» του Ρούμπεν Εστλουντ γυρίστηκε πριν λίγες βδομάδες στην Εύβοια και την Ηλεία, ελληνική συμπαραγωγή της Heretic
Γιώργος Καρναβάς, Κωνσταντίνος Κοντοβράκης, Heretic
Ποια είναι τα σημεία που ενδιαφέρουν περισσότερο, κατά την άποψή σας, στο νομοσχέδιο το Υπουργείου Πολιτισμού που ψηφίζεται σε σχέση με αιτήματα και ανάγκες της ελληνικής κινηματογραφικής κοινότητας;
Από τις 57 σελίδες που απαρτίζουν το επίμαχο σχέδιο Νόμου το σημείο που ενδιαφέρει περισσότερο τις ανάγκες είναι το άρθρο 69 "Συμπλήρωση θεσμικού πλαισίου για την ενίσχυση των οπτικοακουστικών έργων στην Ελλάδα” το οποίο κι αποτελεί μόλις 2 σελίδες του και ειδικότερα μια παράγραφος, δηλαδή η παράγραφος 3 που ορίζει ότι για τις δαπάνες που αφορούν σε αμοιβές σεναρίου, σκηνοθεσίας, ηθοποιών και συνεργείου "επιτρέπεται η λήψη τιμολογίων που έχουν εκδοθεί από φυσικά πρόσωπα ή εταιρείες ή άλλες νομικές οντότητες με καταστατική έδρα ή μόνιμη εγκατάσταση σε χώρα της αλλοδαπής” καθώς και ότι η "αξία των αλλοδαπών τιμολογίων του προηγούμενου εδαφίου, μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α., δεν δύναται να ξεπερνά το ποσοστό 50% του συνόλου των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Ας σημειωθεί ότι αυτό που ισχύει μέχρι σήμερα είναι ότι οι δαπάνες αυτές αφορούν μόνο σε τιμολόγια με ελληνικό ΑΦΜ και ότι η αξία των τιμολογίων αυτών δεν μπορεί να ξεπερνά το 25% των επιλέξιμων δαπανών. Κοινώς, η αλλαγή που επιφέρει η τροποποίηση της παραγράφου αυτής είναι κάτι παραπάνω από δραστική. Αφενός, πολλαπλασιάζει τους πιθανούς δικαιούχους της ενίσχυσης του cash rebate από την ελληνική επικράτεια στην οικουμένη κι αφετέρου διπλασιάζει το ποσό που μπορούν να αιτηθούν.
Το γεγονός ότι σε αυτή την περίπτωση μια τόσο κρίσιμη τροποποίηση προχώρησε ουσιαστικά "κεκλεισμένων των θυρών" εγείρει εύλογα και ποικίλα ερωτήματα, με πρώτο και κυριότερο τη σχέση εμπιστοσύνης που οφείλει ένας οργανισμός σαν τον ΕΚΟΜΕ να έχει με τους άμεσους συνεργάτες του.»
Ποια είναι η άποψή σας σχετικά με το άρθρο 69 παράγραφος 3, για την τιμολόγηση αλλοδαπών; Πώς πιστεύετε ότι θα έπρεπε να έχει διαμορφωθεί για να ενισχύει την ελληνική πλευρά της παραγωγής αντί να την περιορίζει;
Το ουσιώδες ζητημα για μας είναι ότι η διαμόρφωση του σχετικού άρθρου, που αλλάζει τόσο δραστικά το τοπίο του cash rebate, έγινε ερρήμην των άμεσων συνεργατών του ΕΚΟΜΕ και φυσικών αποδέκτων των ενισχύσεών του, δηλαδή τους παραγωγούς οπτικοακουστικού περιεχομένου. Να σημειώσουμε πως το καλοκαίρι που πέρασε στην επικαιροποίηση του νομου ενημερωθήκαμε και ζητήθηκε η συμμετοχή μας στη διαβούλευση επ’ αυτού. Το γεγονός ότι σε αυτή την περίπτωση μια τόσο κρίσιμη τροποποίηση προχώρησε ουσιαστικά "κεκλεισμένων των θυρών" εγείρει εύλογα και ποικίλα ερωτήματα, με πρώτο και κυριότερο τη σχέση εμπιστοσύνης που οφείλει ένας οργανισμός σαν τον ΕΚΟΜΕ να έχει με τους άμεσους συνεργάτες του.
Πώς διαμορφώνεται η σχέση της ελληνικής παραγωγής με το ΕΚΟΜΕ τον τελευταίο χρόνο που έχουν υλοποιηθεί περισσότερα πρότζεκτ στο πλαίσιό του; Τι θεωρείς ότι χρειάζεται προσοχή ενόψει της λήξης του προγράμματος;
Η ίδρυση και ενεργοποίηση του ΕΚΟΜΕ υπήρξε ό,τι πιο ελπιδοφόρο και δυναμικό έχει πραγματοποιηθεί τις τελευταίες δεκαετίες στο χώρο της παραγωγής οπτικοακουστικών στη χώρα μας, προσφέροντάς μας ένα σημαντικό κι αποτελεσματικό χρηματοδοτικό εργαλείο για τις δικές μας παραγωγές αλλά και για να προσελκύσουμε δουλειές κι επενδύσεις από το εξωτερικό, κάτι που εμείς στη Heretic βιώσαμε άνευ προηγουμένου τη χρονιά που διανύουμε. Η συνέχισή του και η βελτίωσή του είναι για μας αδιαπραγμάτευτη. Ευχόμαστε όμως τα βήματα αυτά να γίνονται σε συνεννόηση και σύμπνοια με τους συνεργάτες του οργανισμού, καθότι πέρα από συνεργάτες εμείς είμαστε άλλωστε και οι ουσιαστικότεροι πρεσβευτές του έργου του ΕΚΟΜΕ στη διεθνή κοινότητα.
Από τα γυρίσματα της ταινίας «Θυγατέρες», φέτος το καλοκαίρι στην Αμοργό, συμπαραγωγή της Heretic
