«Δεν ξέρεις ποτέ από τι χειρότερο σε έχει σώσει η κακή σου τύχη.»
Κόρμακ ΜακΚάρθι, από το «Καμιά Πατρίδα για τους Μελλοθάνατους»
Την ανακοίνωση του θανάτου του Κόρμακ ΜακΚάρθι έβγαλε ο εκδοτικός του οίκος, Knopf. Ταιριαστό, καθώς ο ίδιος σπάνια έκανε δηλώσεις στον Τύπο για αυτόν ή την οικογένειά του. Σύμφωνα με αυτή, ο ΜακΚάρθι πέθανε από φυσικά αίτια βράδυ 13 Ιουνίου στο σπίτι του, στην Σάντα Μόνικα του Μεξικού. Ηταν 89 ετών.
Γεννημένος στις 20 Ιουλίου 1933, ξεκίνησε την δεκαετία του ‘60 ένα λογοτεχνικό ταξίδι που συνεπήρε αναγνώστες και σκηνοθέτες. Από τα πρώτα έργα του όπως το «The Orchard Keeper» (1965) μέχρι τα αριστουργήματά του όπως τα «Blood Meridian» (1985) και «The Road» (2006), ο ΜακΚάρθι επέδειξε ασύγκριτο ταλέντο στη δημιουργία αφηγήσεων που εξερευνούν τα σκοτεινά βάθη της ανθρώπινης εμπειρίας.
O Κόρμακ ΜακΚάρθι το 1967
Η σχέση του Μακάρθι με τον κινηματογράφο ξεκίνησε από πολύ νωρίς. Το 1977, έγραψε την τηλεταινία «The Gardener’s Son» του Ρίτσαρντ Πιρς, στα πλαίσια της τηλεοπτικής ανθολογίας «Visions». Το σενάριο κυκλοφόρησε επίσης και σε έντυπη μορφή, και το επεισόδιο προτάθηκε για δύο βραβεία Emmy.
Η πρώτη μεταφορά του στην μεγάλη οθόνη θα πραγματοποιηθεί το 2000, με την ταινία «All the Pretty Horses», βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο του. Το βιβλίο, που εκδόθηκε το 1992, ήταν το πρώτο μέρος της «Τριλογίας των Συνόρων» του - θα ακολουθήσουν τα βιβλία «The Crossing» το 1994 και «Cities of the Plain» το 1998 - μετέφερε τους θεατές στα άγρια τοπία του αμερικάνικης Δύσης και του Μεξικού και είχε έναν πιο ρομαντικό και οπτιμιστικό τόνο σε σχέση με το υπόλοιπο έργο του. Εδώ συναντάμε τη διαχρονική αναζήτηση του ΜακΚάρθι για την ταυτότητα αλλά και τον υποχωρούντα μύθο του Αμερικάνου κάουμποϊ, αν και η ταινία του Μπίλι Μπομπ Θόρντον δεν κατάφερε να την αποδώσει με έναν ικανοποιητικό τρόπο.
Η μεγαλύτερη συνεισφορά του στο σινεμά όμως θα έρθει εφτά χρόνια μετά, με την επιτυχημένη μεταφορά του μυθιστορήματός του «No Country for Old Men» (2005), σε σκηνοθεσία των αδερφών Κοέν και ελληνικό τίτλο «Καμία Πατρίδα για τους Μελλοθάνατους». Το βιβλίο αρχικά προοριζόταν για κινηματογραφικό σενάριο, και ολοκλήρωσε τον κύκλο ως μια από τις καλύτερες ταινίες του 21ου αιώνα. Με μια σκοτεινή, πεσιμιστική και ηθικά πολύπλοκη εξερεύνηση της βίας και του θανάτου, απέσπασε διθυραμβικές κριτικές και εισήγαγε το έργο του ΜακKάρθι σε ένα ευρύτερο κοινό. Η ταινία κέρδισε τέσσερα Oσκαρ, συμπεριλαμβανομένου και της Καλύτερης Ταινίας, εδραιώνοντας τον ΜαKάρθι ως σημαντική φωνή στον σύγχρονο κινηματογράφο.
All the Pretty Horses
Καμία Πατρίδα για τους Μελλοθάνατους
The Road
Η κινηματογραφική επίδραση του Μακάρθι εκτείνεται πολύ πέρα από το «No Country for Old Men». Πολλοί σκηνοθέτες γοητεύτηκαν από την ζωντανή γραφή του, τους συναρπαστικούς χαρακτήρες του και την ικανότητά του να δημιουργεί ζωντανές ατμόσφαιρες. Τα έργα του ενέπνευσαν σκηνοθέτες να αποτυπώσουν το μοναδικό στιλ αφήγησής του, με αποτέλεσμα πολλές επιτυχημένες μεταφορές που ενίσχυσαν ακόμα περισσότερο την επίδραση του στη μεγάλη οθόνη.
Το «The Road» (2009), σε σκηνοθεσία του Τζον Χίλκοουτ, αποτελεί απόδειξη της ικανότητας του ΜακKάρθι να δημιουργεί ενδιαφέροντα μετα-αποκαλυπτικά τοπία και να εξερευνά την ανθεκτικότητα του ανθρώπινου πνεύματος. Αυτή η ταινία, με τη συγκλονιστική απεικόνιση της επιβίωσης και της αγάπης, κατάφερε να κερδίσει τον θαυμασμό του κοινού και των κριτικών. Ο Χίλκοουτ ακόμα αναμένεται να σκηνοθετήσει μια μεταφορά του σκοτεινού έπους του ΜακKάρθι «Blood Meridian», ένα έργο που έχει χαρακτηριστεί ως το magnum opus του και έχουν γίνει αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες για τη μεταφορά του.
Σκηνοθέτες και σεναριογράφοι συνεχίζουν να αντλούν έμπνευση από την χαρακτηριστική αισθητική του Μακάρθι, ενσωματώνοντας αφηγηματικά στοιχεία του σε δικά τους έργα. Ο ελάχιστος διάλογος, η ηθική αμφισημία και τα έντονα, γλαφυρά τοπία του βρήκαν τον δρόμο τους σε διάφορες ταινίες, αποδεικνύοντας την επιρροή του στον σύγχρονο κινηματογράφο. Το παράστημα του ΜακΚάρθι εκτείνεται πέρα από τις ταινίες που προέκυψαν άμεσα από τα έργα του. Η ικανότητά του να υφαίνει αφηγήσεις που εξερευνούν την ανθρώπινη κατάσταση σε όλη την πολυπλοκότητά της έχει εμπνεύσει μια νέα γενιά σκηνοθετών. Σκηνοθέτες όπως ο Κουέντιν Ταραντίνο, ο Ντέιβιντ Μακένζι και ο Τζεφ Νίκολς έχουν αναφέρει τον Μακάρθι ως μια βαθιά επιρροή στις αφηγήσεις τους και στην κινηματογραφική τεχνική τους.
Τα δύο τελευταία βιβλία του, «The Passenger» και «Stella Maris», κυκλοφόρησαν τέλη του 2022. Μια διλογία για δύο αδέλφια, παιδιά ενός επιστήμονα που βοήθησε στην κατασκευή της ατομικής βόμβας, κυκλοφόρησαν δεκαέξι χρόνια μετά το προηγούμενο βιβλίο του «The Road», και δούλευε σε αυτά από το 1970, αποδεικνύοντας τo πάθος και την προσοχή που έβαζε στα έργα του. Ασχολήθηκε και με το θέατρο, με ένα από τα θεατρικά του, «The Sunset Limited», να γίνεται τηλεταινία σε σενάριο του ίδιου το 2011.
Με τον Τόμι Λι Τζόουνς στο «The Sunset Limited»
Με την απώλεια του, ο Κόρμακ ΜακΚάρθι αφήνει πίσω του ένα πλούσιο συγγραφικό έργο. Οι λέξεις του θα συνεχίσουν να έχουν απήχηση στους ανθρώπους, θυμίζοντας τη δύναμη της τέχνης να φωτίζει τα βάθη της ανθρώπινης ψυχής. Η ικανότητα του Μακάρθι να δείχνει την ουσία της ανθρώπινης εμπειρίας, συχνά σε σκοτεινές συνθήκες, εξασφαλίζει ότι η λογοτεχνική και κινηματογραφική του κληρονομιά θα συνεχίσει να εμπνέει τις επόμενες γενιές.
Δείτε εδώ μια συζήτηση του Κόρμακ ΜακΚάρθι με τον Ντέιβιντ Κρακάουερ:
