Αγαπάμε τους Ιρλανδούς, αγαπάμε το σινεμά, τις μουσικές, την ιδιοσυγκρασία τους. Η Ημέρα του Αγίου Πατρικίου είναι μία γιορτή που έχει ξεπεράσει τα θρησκευτικά της όρια κι έχει πάρει, σε όλο τον κόσμο, τις διαστάσεις μίας εθνικής υπόκλισης στους Ιρλανδούς μετανάστες. Στις αγγλοσαξωνικές χώρες γιορτάζεται με παρελάσεις, τους Ιρλανδούς ντυμένους στα πράσινα, και, γιατί να το κρύψουμε άλλωστε, με πάρα πολύ αλκοόλ.
Δεύτερη χρονιά που αυτό δε θα γίνει λόγω πανδημίας, αλλά αν νιώθετε ότι θέλετε μια αφορμή για να πιείτε μπύρες και να σηκώσετε το ποτήρι σας στην υγειά του Ιρλανδικού σινεμά, εδώ μερικές επιλογές για το πώς μπορείτε να το γιορτάσετε: Happy St. Patty's Day!
«The Commitments» (1991) του Αλαν Πάρκερ
Iσως μία από τις πιο feel-good μουσικές ταινίες των 90ς, το μιούζικαλ του Αλαν Πάρκερ ακολουθεί τις ποσπάθειες μίας παρέας νέων από τις εργατικές συνοικίες του Δουβλίνου που προσπαθούν να στήσουν μια soul μπάντα μέσα στην οικονομική κρίση. Το καστ ερμηνεύει το ίδιο τα κλασικά αμερικανικά R&B κομμάτια και οι «Commitments» γίνονται φαινόμενο.
Waking Ned Devine («Οι Λοττοφάγοι», 1998) του Κερκ Τζόουνς
Ποιος είναι ο τυχερός που κέρδισε το τζακ-ποτ στο ΛΟΤΤΟ; Δύο ηλικιωμένοι φίλοι τον βρίσκουν ανάμεσα στους 52 κατοίκους ενός απομονωμένου ψαράδικου χωριού της Ιρλανδίας. Μόνο που... είναι νεκρός! Αποφασίζουν λοιπόν να ιδιοποιηθούν την ταυτότητά του, με τη συνενοχή όλης της κοινότητας. Γιατί είναι τρελοί αυτοί οι Ιρλανδοί!
«Sing Street» (2016) του Τζον Κάρνεϊ
Eνα αγόρι που μεγαλώνει στο Δουβλίνο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του '80 δραπετεύει από τη ζόρικη οικογενειακή ζωή του ξεκινώντας σχεδόν τυχαία ένα συγκρότημα και κάνοντας τη δική του επανάσταση. Η μουσική ως μέσο έκφρασης, και ειδικά για τα ζητήματα της καρδιάς, μοιάζει να αποτελεί τη βασική έμπνευση και κινητήριο δύναμη για τη φιλμογραφία του Ιρλανδού Τζον Κάρνεϊ, από τη μελαγχολική μπαλάντα του «Once» μέχρι το ελαφρώς λιγότερο μελωδικό «Begin Again», με το οποίο φλέρταρε ανοιχτά με το Χόλιγουντ. Διαβάστε την κριτική του Flix.
«Once» (2007) του Τζον Κάρνεϊ
Η ταινία που έκανε διάσημο τον Ιρλανδό μουσικό (κι εδώ και πρωταγωνιστή) Γκλεν Χάνσαρντ και κέρδισε το Οσκαρ Τραγουδιού με το υπέροχο «Falling Slowly». Εκείνος παίζει κιθάρα στους δρόμους του Δουβλίνου. Εκείνη είναι μετανάστης από την Τσεχία, αλλά με σπουδές πιάνου. Γνωρίζονται, ερωτεύονται, γράφουν μουσική μαζί. Είναι αρκετό αυτό για να αντέξει μια αγάπη;
«Το Παιχνίδι των Λυγμών» (The Crying Game, 1992) του Νιλ Τζόρνταν
Μία ταινία ορόσημο, τόσο στη φιλμογραφία του Νιλ Τζόρνταν αλλά και για το ευρωπαϊκό σινεμά των 90ς. Ενα μέλος του ΙΡΑ παίρνει μέρος στην απαγωγή και τη δολοφονία ενός Αγγλου στρατιώτη και στη συνέχεια ερωτεύεται την ερωμένη του νεκρού. Συγκλονιστικές ερμηνείες (Στίβεν Ρία, Μιράντα Ρίτσαρντσον, Τζέι Ντάβιντσον, Φόρεστ Γουίτακερ), 6 υποψηφιότητες για Οσκαρ (έφυγε τελικά με αυτό του σεναρίου) και το ομότιτλο τραγούδι (σε παραγωγή Pet Shop Boys και ερμηνεία Boy George) χαραγμένο ανεξίτηλα στη σινεφίλ μνήμη.
«Hunger» (2008) του Στιβ ΜακΚουίν
Βρετανικές φυλακές Μέιζ, 1981. Μία ομάδα κρατουμένων του IRA αρνούνται να ντυθούν και να πλυθούν, διεκδικώντας τα στοχειώδη δικαιώματά τους που οι Αγγλοι παραβιάζουν σαδιστικά. Ο αρχηγός τους, Μπόμπι Σαντς, ξεκινά απεργία πείνας. Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του (εικαστικού και σκηνοθέτη μικρού μήκους) Στιβ ΜακΚουίν, έχει ήδη μείνει κλασικό. Γιατί έδειξε με ωμό, σοκαριστικό τρόπο ένα κομμάτι της πολιτικής ιρλανδικής ιστορίας, διαχειρίστηκε με τόλμη ζητήματα που φυτιλιάζουν συζητήσεις, και μάς σύστησε έναν ερμηνευτικό θησαυρό: το Μάικλ Φασμπέντερ.
«'71» (2014) του Γιαν Ντεμάνζ
Βρισκόμαστε στο 1971. Στη Βόρειο Ιρλανδία ο εμφύλιος πόλεμος ανάμεσα στους Προτεστάντες και τους Καθολικούς έχει μετατρέψει το Μπέλφαστ σε εμπόλεμη ζώνη, ενώ παραστρατιωτικές ομάδες και των δύο πλευρών, συμμορίες, μυστικοί πράκτορες και η εμπλοκή της μαμάς Αγγλίας κάνουν την κατάσταση να θυμίζει ένα ναρκοπέδιο εν εξελίξει. Εκεί θα βρεθεί μόνος του και τραυματισμένος μετά από μια συμπλοκή του Βρετανικού στρατού με τους πολίτες του Μπέλφαστ, ξεχασμένος από την ομάδα του, ένας νεαρός Αγγλος στρατιώτης για να περάσει μια εφιαλτική νύχτα που κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει αν το τέλος της θα τον βρει ζωντανό. Ο γαλλικής καταγωγής Βρετανό Γιαν Ντεμάνζ καταθέτει ένα εξαιρετικό σκηνοθετικό ντεμπούτο, μία συγκλονιστική ταινία που μάς σύστησε τον ιρλανδό πρωταγωνιστή Τζακ Ο' Κόνελ. Στο Flix της δώσαμε 4 1/2 αστεράκια γιατί....
«Εις το Ονομα του Πατρός» (In the Name of the Father, 1993) του Τζιμ Σέρινταν
Βασισμένος στην αληθινή ιστορία των των Τζέρι και Τζιουζέπε Κόνλον (που καταδικάστηκαν άδικα ως τρομοκράτες για μια φονική βομβιστική επίθεση στο Λονδίνο) ο Τζιμ Σέρινταν γράφει ιστορία στο πολιτικό σινεμά των 90ς και ο Ντάνιελ Ντέι Λιούις κερδίζει τη 2η οσκαρική υποψηφιότητα της καριέρας του.
«Μάικλ Κόλινς, Ο Επαναστάτης» (Michael Collins,1996) του Νιλ Τζόρνταν
O Nιλ Τζόρνταν επιστρατεύει ένα καστ εξαιρετικών πρωταγωνιστών (Λίαμ Νίσον, Αλαν Ρίκμαν, Στίβεν Ρία, Εϊνταν Κουίν) για να αφηγηθεί την αληθινή ιστορία του Ιρλανδού επαναστάτη Μάικλ Κόλινς. Υπήρξε μυθική φιγούρα ανάμεσα στους αντάρτες Ιρλανδούς, η δράση του ανάγκασε τη Μεγάλη Βρετανία να διαπραγματευτεί για πρώτη φορά τους όρους της ιρλανδικής αυτονομίας.
«Ο Ανεμος Χορεύει το Κριθάρι» (The Wind That Shakes the Barley, 2006) του Κεν Λόουτς
Χρυσός Φοίνικας στο Φεστιβάλ Καννών του 2006. Η ταινία εποχής του Κεν Λόουτς που μάς επιστρέφει στην Ιρλανδία του 1920, όπου ένας νεαρός εγκαταλείπει την ιατρική του καριέρα για να καταταγεί εθελοντικά ως παρτιζάνος στον αγώνα κατά των Βρετανών.
«Brooklyn» (2015) του Τζον Κρόουλι
H Eϊλις είναι μία νεαρή κοπέλα που ζει σε μία ήσυχη, επαρχιακή πόλη της Ιρλανδίας με την αδελφή και τη μητέρα της. Δουλεύει στο μπακάλικο της γειτονιάς, αλλά μόνο τις Κυριακές - δύσκολοι καιροί, δεν υπάρχει περιθώριο για παραπάνω εισόδημα. Το μέλλον είναι προδιαγεγραμμένο κι αδιέξοδο. Κάποια στιγμή θα παντρευτεί ένα ντόπιο χωριατόπουλο, θα κάνει παιδιά, θα ζήσουν στη φτώχια. Ή θα πεθάνει φροντίζοντας τη σκληρή, αμίλητα εκβιαστική μητέρα της. Και τότε η μεγαλύτερη αδελφή της, μια γυναίκα με αποφασιστικότητα κι αυτοθυσία, κανονίζει την απόδρασή της: τής βρίσκει εισιτήριο και βίζα για τη Νέα Υόρκη, ενώ ο ιερέας της κωμόπολης κανονίζει τη στέγη και την εργασία της στο Μπρούκλιν. Κι έτσι η Εϊλις μπαίνει στο υπερωκεάνιο «Queen Victoria» και ξεκινά τη νέα της ζωή. Μία ζωή δύσκολη, μετρημένη, αλλά που έχει μόνο ορίζοντα: αν δουλέψεις σκληρά, χτίζεις την τύχη σου. Αυτό μαθαίνει από τον Τόνι, έναν νεαρό Ιταλό μετανάστη που την ερωτεύεται και την αρραβωνιάζεται. Μόνο που μία μέρα χτυπά το τηλέφωνό της. Μία τραγωδία την καλεί πίσω στην Ιρλανδία. Οταν φτάσει εκεί πρέπει να επιλέξει: θα μείνει από φόβο και τύψεις στα οικεία, ή θα διασχίσει ξανά ωκεανούς απαιτώντας, όχι την επιβίωση, αλλά την ευτυχία; Ο Νικ Χόρνμπι διασκευάζει Κολμ Τόιμπιν σ' ένα γοητευτικό ιρλανδικό ρομάντζο ανακάλυψης του Νέου Κόσμου. Διαβάστε αναλυτικά την κριτική του Flix.
«In America» (2002) του Τζιμ Σέρινταν
Μετανάστες από την Ιρλανδία, ο Τζόνι, η Σάρα και οι δυο κόρες τους μετακομίζουν άφραγκοι σε μία άθλια πολυκατοικία του Μανχάταν. Η ελπίδα για μια νέα αρχή, αλλά κι ο μετανάστης γείτονας (ένας μοναχικός καλλιτέχνης από την Ταϊτή) που εμφυσεί στα κοριτσάκια την έννοια της μαγείας συνθέτουν μία ταινία και ρεαλισμού και συγκινητικού μαγικού ρεαλισμού. Διαμαντάκι.
«Ματωμένη Κυριακή» (Bloody Sunday, 2002) του Πολ Γκρίνκρας
Tα πραγματικά γεγονότα που διαδραματιστηκαν μία Κυριακή (που έμεινε στην Ιστορία ως η «Ματωμένη Κυριακή») του 1972 στο Ντέρι της Ιρλανδίας, κινηματογραφούνται από τον Πολ Γκρίνγκρας, μάστορα της έντασης στη δραματουργία αληθινών ιστοριών.
«Calvary» (2014) του Tζον Μάικλ ΜακΝόνα
Ο Πατέρας Τζέιμς, ιερέας μιας μικρής παραθαλάσσιας πόλης έξω από το Δουβλίνο, είναι ένας καλός κι αγαθός παπάς. Ηρεμος, γνωστικός, τρυφερός, προσπαθεί να κρατήσει στον ίσιο δρόμο τους πιστούς του. Ακούει την εξομολόγηση ενός άντρα που κακοποιήθηκε όταν ήταν παπαδοπαίδι από τον ιερέα του. Ο άντρας θέλει να εκδικηθεί μ’ έναν αλλιώτικο τρόπο: να δολοφονήσει τον Πατέρα Τζέιμς, αθώο εκπρόσωπο της Καθολικής Εκκλησίας, ο οποίος θα σηκώσει στους ώμους του ενοχές δεκαετιών. Η δολοφονία θα γίνει με ραντεβού, στην παραλία, την επόμενη Κυριακή. Ο Πατέρας Τζέιμς έχει μια εβδομάδα για να σώσει τον εαυτό του, να εξασφαλίσει το ποίμνιό του που ρέπει προς την αμαρτία κάθε στιγμή, ή απλώς να τακτοποιήσει τις υποθέσεις του και να παραδοθεί στην τιμωρία και την κάθαρση. Η ταινία του «The Guard» Τζον Μάικλ ΜακΝτόνα, που κέρδισε το Οικουμενικό Βραβείο Πανόραμα της Berlinale του 2014, όσο προκαλεί την ευπιστία σου καθώς εξελίσσεται, τόσο εντυπώνεται μέσα σου μετά το φινάλε της, με το σταυρό του σινεμά στο χέρι. Διαβάστε την αναλυτική κριτική του Flix εδώ.
«Ενας Ησυχος Ανθρωπος» (The Quite Man, 1952) του Τζον Φορντ
Kαμία λίστα για την St. Patrick's Day δε θα μπορούσε να αφήσει εκτός την κλασική ταινία του Τζορτζ Φορντ, με πρωταγωνιστή τον πιστό του συνεργάτη Τζον Γουέιν, ο οποίος ερμηνεύει έναν μποξέρ που αποχωρεί από την ενεργό δράση και επιστρέφει από την Αμερική στην γενέτειρά του: ένα μικρό χωριό της Ιρλανδίας. Δεν υποδέχονται όμως τον Γιάνκι όλοι ως ήρωα - αλλά μάλλον με καχυποψία. Ξεχωρίζουμε την ερμηνεία της Μορίν Ο Χάρα που ερμηνεύει την κοπέλα που θα τον ερωτευτεί, αλλά θα του δείξει και τι σημαίνει πεισματάρικο ιρλανδικό πνεύμα. 7 υποψηφότητες για Οσκαρ, 2 βραβεία: Σκηνοθεσίας και Φωτογραφίας.
