Το Στρατόπεδο Μαραβάλ
Ολα ξεκίνησαν με μια επιστολή που δημοσίευσε στην εφημερίδα Le Monde ο Βενσάν Μαραβάλ, παραγωγός και διανομέας, θρυλικός ιδρυτής της Wild Bunch, της εταιρείας που δέκα χρόνια πριν μετέτρεψε το νέο γαλλικό σινεμά σε διεθνή υπερδύναμη. Στην επιστολή του (διαβάστε την ολόκληρη στα γαλλικά εδώ), ο Μαραβάλ υποστηρίζει ότι οι Γάλλοι ηθοποιοί πληρώνονται περισσότερο απ’ όσο αξίζουν κι απ’ όσο προσοδοφόροι είναι για το γαλλικό box office. «Αυτή η χρονιά ήταν σκέτη καταστροφή για το γαλλικό σινεμά,» λέει ο Μαραβάλ, επισημαίνοντας πως όσο ο Ζεράρ Ντεπαρντιέ και η αποκήρυξη της γαλλικής του υπηκοότητας κάνει σάλο στα media, κανείς δεν ασχολείται στ’ αλήθεια με το γαλλικό σινεμά. Τα επιχειρήματά του:
Το «Irreversible» του Γκασπάρ Νοέ, όταν όλα έδειχναν όμορφα στο καλλιτεχνικό γαλλικό σινεμά
Το γαλλικό σινεμά επαναπαύεται στις κρατικές επιχορηγήσεις, ενώ το 2012, ακόμα κι οι εμπορικότερες ταινίες έχασαν λεφτά: μόνο το «Le Prenom» ήταν καθαρά κερδοφόρο, ούτε καν ο νέος «Αστερίξ» και οι δημοφιλείς γαλλικές κωμωδίες.
Οι γαλλικές παραγωγές είναι πολύ ακριβές, κοστίζοντας κατά μέσο όρο 5,4 εκατομμύρια ευρώ, δεύτερες μόνο μετά τις αμερικανικές στουντιακές ταινίες.
Οι επώνυμοι Γάλλοι ηθοποιοί, σαν τον Βενσάν Κασέλ, τον Ζαν Ρενό, τη Μαριόν Κοτιγιάρ, τον Γκαντ Ελμαλέχ, τον Γκιγιόμ Κανέ, την Οντρέ Τοτού, τη Λέα Σεϊντού, πληρώνονται από 500.000 μέχρι 2 εκ. ευρώ για μια γαλλική ταινία που προορίζεται για εσωτερική κατανάλωση, ενώ όταν συμμετέχουν σε μια αμερικανική ταινία, με διεθνή απήχηση, αρκούνται σε αμοιβές των 50.000 με 200.000 ευρώ. Παράδειγμα: Ο Βενσάν Κασέλ πληρώθηκε 226.000 ευρώ για τον «Μαύρο Κύκνο» που έκανε 226 εκ. ευρώ σε παγκόσμιες εισπράξεις, αλλά πληρώθηκε 1,5 εκ. ευρώ για το ρόλο του στο «Mesrine» που έκανε 22,6 εκ. ευρώ σε παγκόσμιες εισπράξεις. Δέκα φορές κάτω τα έσοδα, πέντε φορές πάνω η αμοιβή του.**
Στο Τop 10 ειπράξεων μιας χρονιάς με 220 παραγωγές, μία μόνο ταινία (το «Le Prenom»), είναι κερδοφόρα. Οχι γιατί οι υπόλοιπες έκαναν λίγα εισιτήρια (4 εκ. για τον «Αστερίξ», 6 για το «Marsupilami» κτλ), αλλά γιατί με τις μεγάλες αμοιβές των συντελεστών και κυρίως των ηθοποιών και σκηνοθετών, καταλήγουν να είναι πάρα πολύ ακριβές. Παρόλ’ αυτά η αγορά δεν πτοείται γιατί τα έσοδά της ενισχύονται από τις άμεσες και έμμεσες κρατικές επιχορηγήσεις.
Ο λόγος που οι Γάλλοι ηθοποιοί έχει επικρατήσει να διεκδικούν τόσο μεγάλες αμοιβές, είναι κατά τον Μαραβάλ απλός: το κράτος υποχρεώνει την ιδιωτική τηλεόραση να γίνεται συμπαραγωγός στις ταινίες (όπως το δικό μας 1,5%) και τα κανάλια επενδύουν σε ταινίες με δυνατό καστ, για να προσελκύσουν τηλεθέαση στην προώθηση της ταινίας και στην τηλεοπτική της προβολή.
Πώς μπορεί ο Ολάντ να ζητά τη μείωση στις αμοιβές των διευθυντών των γαλλικών ΔΕΚΟ, αλλά όχι στις αμοιβές των Γάλλων ηθοποιών, που επίσης πληρώνονται, ουσιαστικά, με δημόσιο χρήμα; Γιατί δε βάζει και στα κινηματογραφικά κασέ ένα επίσημο ταβάνι, σημαντικό χαμηλότερο από τις τρέχουσες αμοιβές;
Το Στρατόπεδο Ορελί Φιλιπέτι
Η Υπουργός Πολιτισμού της Γαλλίας, Ορελί Φιλιπέτι
Η Υπουργός Πολιτισμού της Γαλλίας, Ορελί Φιλιπέτι, απάντησε στον Βενσάν Μαραβάλ σε συνέντευξή της στη Le Monde, υποστηρίζοντας την κρατική παρέμβαση στη γαλλική κινηματογραφική βιομηχανία. Τα επιχειρήματά της:
Οι μεγάλες αμοιβές των Γάλλων ηθοποιών και σκηνοθετών, καθορίζονται από τη δημοσιονομική πολιτική. Μπορεί τα τηλεοπτικά κανάλια να επιλέγουν να επενδύσουν σε ταινίες με προϋπολογισμό μεγαλύτερο των 7 εκ. ευρώ, αλλά η δημόσια τηλεόραση, όπως το Canal+ και οι κρατικοί φορείς, όπως το CNC, επενδύουν σε ταινίες εναλλακτικές, με μικρότερες, πιο καλλιτεχνικές προδιαγραφές και στο σινεμά του δημιουργού που διαφορετικά δε θα μπορούσε να επιβιώσει. Αρα από τη συνολική κρατική επιχορήγηση επωφελούνται ταινίες που δε θα έβρισκαν χρηματοδότηση στην ιδιωτική αγορά.
Το γαλλικό κράτος δίνει κίνητρα στην τηλεόραση να επενδύσει σε κινηματογραφικές ταινίες, αλλά τα χρήματα που επενδύονται ανήκουν στα ιδιωτικά κανάλια και όχι στον κρατικό προϋπολογισμό.
Ο σχεδιασμός της κρατικής επιχορήγησης θα χρειαστεί ν’ αλλάξει, αλλά κυρίως για ένα διαφορετικό λόγο, τη μελλοντική ενδυνάμωση του ρόλου του ίντερνετ και του streaming video on demand στην κινηματογραφική αγορά.
Το στρατόπεδο Γκεντιγκιάν
«Τα Χιόνια του Κιλιμάντζαρο» του Ρομπέρ Γκεντιγκιάν
Ο Γάλλος σκηνοθέτης και παραγωγός Ρομπέρ Γκεντιγκιάν (με πιο πρόσφατη επιτυχία και στη χώρα μας τα «Χιόνια του Κιλιμάντζαρο» και Πρόεδρος της Agat Films), ενόψει του νέου καθορισμού κρατικών επιχορηγήσεων, υποστηρίζει ότι η Ορελί Φιλιπέτι υπονομεύει τις καλλιτεχνικές ταινίες και στην ουσία τις καθιστά μη βιώσιμες. Τα επιχειρήματά του:
Στις 19 Ιανουαρίου θα ψηφιστεί ο νέος νόμος που καθορίζει τις ελάχιστες αμοιβές συντελεστών και συνεργείου, καθώς επίσης και το διάστημα γυρίσματος μιας ταινίας. Το κείμενο αυτό υπογράφηκε από ένα, μόνο, συνδικάτο παραγωγών, την API, σύνδεσμο των μεγάλων εταιρειών διανομής και παραγωγής (των UGC, Gaumont, Pathé και MK2). Αντίθετα, πέντε άλλα συνδικάτα παραγωγών (τα AFPF, APC, APFP, SPI και UPF) που εκπροσωπούν συνολικά το 95% των γαλλικών παραγωγών ετησίως, δε συμπεριλήφθηκαν στη διατύπωση του κειμένου και βλέπουν να εγκρίνονται ταινίες με τέτοια ύψη προϋπολογισμού, ώστε οι καλλιτεχνικές ταινίες – περίπου 60-70 ετησίως – με κόστος κάτω από 5 εκ. ευρώ να κινδυνεύουν να αφανιστούν.
Η επικείμενη συμφωνία απευθύνεται στους πλούσιους μαικήνες του σινεμά και τους πλούσιους υπαλλήλους τους! Σ’ εκείνους που κερδίζουν 2.500 ευρώ τη βδομάδα. Οι νέοι σκηνοθέτες δε θα μπορέσουν ποτέ να μπουν μέσα στο κύκλωμα της παραγωγής. «Με αυτά τα δεδομένα, εγώ δε θα είχα μπορέσει να κάνω τις πρώτες 7 ταινίες μου!», λέει ο Γκεντιγκιάν.
Οπως είναι ήδη γνωστό από την καριέρα του, ο Γκεντιγκιάν υποστηρίζει την «κομμουνιστική προσέγγιση του κινηματογράφου: κάθε ταινία θα έπρεπε να είναι μια κοοπερατίβα. Βάζουμε τα χρήματα στο τραπέζι και τα μοιραζόμαστε. Πρέπει να εμπνευστούμε από την αρχή ένα μοντέλο που θα επιτρέψει μια πιο δίκαιη μοιρασιά.»
Οι πολιτικοί και η Υπουργός δε γνωρίζουν, πραγματικά, το αντικείμενό τους σχετικά με τον κινηματογράφο. Συναντιούνται μόνο με μια μικρή επώνυμη μερίδα και ακούνε τις δικές τους συμβουλές. Χρειάζεται απαραιτήτως να ακούσουν και τη φωνή των νέων δημιουργών.
Ανεβάζοντας την κατώτερη ταρίφα των αμοιβών και περιορίζοντας το χρόνο γυρίσματος, το σχέδιο που προτείνει η Φιλιπέτι ωθεί προς ακριβές παραγωγές και μόνο: αν πρέπει να πληρώσει ο παραγωγός ακριβότερες αμοιβές, θα αναγκαστεί να χρησιμοποιήσει μικρότερο συνεργείο και να αυξήσει τις μέρες γυρίσματος. Ή, απλώς, να μην κάνει την ταινία του.
Σ’ αυτήν τη έκρυθμη κατάσταση βρίσκεται σήμερα το γαλλικό σινεμά, μια βιομηχανία που, ωστόσο, αποτελεί μια από τις κύριες πηγές εσόδων της χώρας της. Περιμένοντας να δούμε πού θα καταλήξει τελικά το νέο γαλλικό νομοσχέδιο για τον κινηματογράφο, ας παίρνουμε ιδέες και για τα δικά μας, αν κάποια στιγμή υπάρξουν χρήματα για να επενδυθούν με κάποιον τρόπο.
Tags: μαραβάλ, γαλλικό σινεμά
