Εχουμε μιλήσει πολλές φορές τον τελευταίο καιρό για την ιδιαιτερότητα της τηλεοπτικής εποχής που ζούμε, μια εποχή γεμάτη πειραματισμούς, γεμάτη με σειρές που προσπαθούν να τεστάρουν διαρκώς τα όρια και τις συμβάσεις του μέσου, ως απόρροια υπερπροσφοράς. Οταν γυρίζονται πια 400 σειρές το χρόνο, πολύ περισσότερες από όσες είναι δυνατόν να προλάβει κανείς να δει, είναι φυσικό πως κάποιες, όλο και περισσότερες, θα επιχειρούν κάτι ολότελα διαφορετικό.
Το θέμα με την τηλεόραση είναι πως, ως μέσο, είναι πολύ πιο περιοριστικό από το σινεμά. Μπορείς να κάνεις πολύ περισσότερα πράγματα στη διάρκεια μιας ακολουθίας επεισοδίων, αλλά πρέπει να υπηρετήσεις τη φόρμα για πολύ μεγαλύτερο διάστημα, άρα εκ των πραγμάτων πρέπει να συμβιβαστείς περισσότερο με τα όρια του μέσου. Πρέπει να αρχίσεις και να τελειώσεις περισσότερες φορές, πρέπει να πεις μια ιστορία που κρατάει περισσότερο, πρέπει να συντηρήσεις αφήγηση, χαρακτήρες και δομή για πολύ περισσότερο καιρό. Πρέπει, με λίγα λόγια, να υπακούσεις σε μια σύμβαση για πιο πολύ - οι δυνατότητες ανατίναξης της φόρμας είναι πιο περιορισμένες.
Γι’αυτό και οι σειρές που δείχνουν να παίζουν με ένα εντελώς διαφορετικό σετ κανόνων είναι και πιο ανεκτίμητες, κάπως πιο σημαντικές. Το «Rectify» είναι μια τέτοια σειρά. Ενα δημιούργημα τόσο απύθμενα εσωτερικό που μοιάζει να λειτουργεί σε ένα διαφορετικό επίπεδο από όλο το υπόλοιπο μέσο. Δεν το κάνει να δείχνει σα να προσπαθεί να είναι ριζοσπαστικό, μα είναι απολύτως.
Είναι πρώτα και κύρια η ιστορία του Ντάνιελ (Εϊντεν Γιανγκ, ένας πίνακας θλίψης και αποστασιοποίησης σε μορφή ανθρώπου), ενός άντρα καταδικασμένου για το βιασμό και το φόνο μιας κοπέλας πριν 19 χρόνια που σήμερα απελευθερώνεται ύστερα από εξέταση στοιχείων DNA που καταρρίπτει την αρχική υπόθεση της κατηγορούσας αρχής. Και είναι, κατ’επέκταση, η ιστορία του οικογενειακού του κύκλου, των ανθρώπων που ήθελαν να τον δουν ελεύθερο (ή και όχι) και το πώς η επιστροφή του σωσμένου υιού ταρακουνά τα θεμέλια της ζωής όλων.
Αυτό που στα χέρια κάθε άλλου τηλεοπτικού δημιουργού θα αποτελούσε πρώτης τάξεως υλικό για ένα μεστό δράμα διαφόρων πιθανών προεκτάσεων -άλλοι θα το έκαναν οικογενειακή σαπουνόπερα, άλλοι κοινωνικό δράμα, άλλοι δικαστικό θρίλερ-, ο Ρέι ΜακΚίνον το εκμεταλλεύεται για να ζωγραφίσει ένα δυσβάσταχτης ομορφιάς ψηφιδωτό ραγισμένων ψυχών. Του Ντάνιελ και όλων των ανθρώπων που βρίσκονται στην τροχιά του. Ναι, στην πορεία χρησιμοποιεί στοιχεία οικογενειακού δράματος (δε θα γινόταν αλλιώς εξάλλου), κοινωνικού δράματος (προσεγγίζοντας τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας), δικαστικού δράματος (ακολουθώντας στην 3η κυρίως σεζόν τις προσπάθειες του τοπικού σερίφη να ανασύρει τη σκοτεινή αλήθεια). Ομως δεν υπηρετεί τίποτα από αυτά. Αντιθέτως, εκείνα υπηρετούν τη μεγάλη εικόνα.
Η οποία, τελικά, αφορά την κατάδυση στα ανεξερεύνητα μέρη μιας χαμένης ψυχής. Μια σεκάνς διαρκείας του «Rectify» μπορεί να ακολουθεί τον Ντάνιελ καθώς απολαμβάνει τον ήλιο που πέφτει στο πρόσωπό του. Ή καθώς πραγματοποιεί την πρώτη επαφή με έναν άλλο άνθρωπο και προσπαθεί, σαν ψηλαφίζοντας στο σκοτάδι, να θυμηθεί -να μάθει- πώς μοιάζει κάτι τέτοιο.
Ως εκ τούτο, ο ΜακΚίννον δε μοιάζει να ενδιαφέρεται για παραδοσιακά δραματικά arcs. Βλέπει τους διάφορους χαρακτήρες που περιστοιχίζουν τον Ντάνιελ ως μικρά, χρωματιστά πετραδάκια στο ψηφιδωτό του. Τα χρώματα δεν αλλάζουν, ή τελοσπάντων δεν ενδιαφέρεται να τα αλλάξει. Μα όλα μαζί σχηματίζουν ένα πολύχρωμο american gothic πορτρέτο εξιλέωσης. Επανόρθωσης, όπως λέει κι ο τίτλος.
Η 2η σεζόν εστίασε σε δύο μέτωπα. Οικογενειακά, στην όλο και μεγαλύτερη ένταση ανάμεσα στον Ντάνιελ και τον Τέντι, με αφορμή την εμφανή σύνδεση του Ντάνιελ με την Τόνι. Και νομικά, στον πρακτικό εξαναγκασμό του κεντρικού ήρωα να ομολογήσει εκ νέου για ένα έγκλημα που δεν διέπραξε, ώστε να εκμεταλλευτεί μια συμφωνία και να ζήσει την υπόλοιπη ζωή του ελεύθερος, μα μακριά από την οικογένειά του. (Η σκηνή του φινάλε της 2ης σεζόν που κορυφώνεται με την ομολογία είναι σπαρακτική: «Αν ομολογήσω ξανά, θα με αφήσεις αυτή τη φορά να φύγω;», φτύνει με ακίνητη οργή ο Ντάνιελ προς τον γερουσιαστή που τον στοχεύει.)
Η 3η σεζόν λοιπόν παρακολουθεί, απλώς, αυτές τις τελευταίες μέρες του Ντάνιελ στην πόλη του, πριν εξαναγκαστεί σε εξορία. Στο περιθώριο τρέχουν όλες αυτές οι πλοκές που μια άλλη σειρά θα είχε ως μηχανή, ως καύσιμο, περήφανα απλωμένες στο κέντρο της. Ο σερίφης ας πούμε συνεχίζει να ψάχνει την αλήθεια, με αφορμή ένα νέο πτώμα που έρχεται στην επιφάνεια- και, σοκαριστικά για αμερικάνικη σειρά, δεν είναι ο σκιώδης τύπος που κυνηγά τον αγνό μας ήρωα, είναι ένας τύπος με αληθινά ανοιχτό μυαλό που θέλει απλώς να κάνει τη δουλειά του και να βρει τον ένοχο. Επίσης, οι οικογένειες των συγγενών του Ντάνιελ αποσυντίθεται, με διαφορετικούς εντελώς όρους η κάθε μία, μα ως ξεκάθαρη συνέπεια της επιστροφής του, από τη μητέρα του με τον Μεγάλο Τεντ μέχρι την Τόνι που απομακρύνεται από τον Τέντι έχοντας βιώσει ένα συναισθηματικό ταρακούνημα μετά τον ερχομό του Ντάνιελ.
Αυτά όλα ο ΜακΚίνον δεν τα προσεγγίζει με όρους τιμωρίας ή λύτρωσης ή τίποτα τέτοιο. Παρά μόνο ως ένα αναπόσπαστο κομμάτι της κοινής, ανθρώπινης εμπειρίας. Η Αμάνθα, η συγκλονιστική αδερφή του Ντάνιελ (Αμπιγκεϊλ Σπένσερ, είμαστε τυχεροί που υπάρχει) αφιέρωσε τη ζωή της στην αθώωσή του, τόσο πολύ που άθελά της(;) ίσως και να έφτιαξε ακόμα και τη σχέση της με τον Τζον γύρω από αυτή την εμμονή. «Κοιμήθηκες μαζί μου για να βοηθήσω τον αδερφό σου;», την ρωτάει εκείνος σε μια στιγμή αμφισβήτησης των πάντων. «Ανέλαβες τον αδερφό μου για να κοιμηθείς μαζί μου;», απαντά εκείνη. Δεν υπάρχει ίχνος κακίας στις χροιές των δύο. Είναι ειλικρινείς απορίες, για τις οποίες δεν έχουν καν απάντηση.
Η Αμάνθα περνά το μεγαλύτερο μέρος της 3ης σεζόν (6 επεισόδια ξανά ύστερα από τα -αχρείαστα πολλά- 10 της 2ης) θυμωμένη με τον Ντάνιελ την ίδια στιγμή που μοιράζεται μια στέγη μαζί του, και ειλικρινά μπορείς να δεις σαν πεντακάθαρο νεράκι τις πλευρές όλων σε αυτή την ηθική σύγκρουση. Εκείνος θέλει όλα να τελειώνουν. Εκείνη νιώθει προδομένη, πως όσα θυσίασε πήγαν στράφι. Ταυτόχρονα, για πρώτη φορά νιώθει έτοιμη να ξεκινά να χτίζει κάτι για τον εαυτό της, μια ζωή που δεν έχει καθόλου να κάνει με τον αδερφό της.
Δεν είναι η μόνη. Στην ουσία, η 3η σεζόν, και αυτό το φαινομενικά πιεστικό timeline των λίγων ημερών πριν την εξορία του Ντάνιελ, παρακολουθεί μια ευρύτερη οικογένεια ανθρώπων καθώς το κάθε μέλος έρχεται αντιμέτωπο για πρώτη φορά με την απόλυτη ελευθερία του, ή έστω με την υπόσχεση ενός ολότελα νέου ξεκινήματος. Γι' αυτά τα θαυματουργά 6 επεισόδια, κοιτάζουμε από κοντά τον κάθε έναν, το πώς αντιδρά, το πώς φοβάται, το πώς διστακτικά τολμά να ελπίζει.
Οχι για να εκπληρώσουν αόρατα βήματα προς κάποια βεβιασμένη ανάπτυξη χαρακτήρων, ούτε για να ωθήσουν κάποιο μηχανισμό πλοκής. Μα για να προσκαλέσουν τον θεατή στο συγχυσμένο, παλλόμενο συναισθηματικό και ηθικό τους πεδίο. Να αναζητήσεις μικρές, ατομικές μύχιες σκέψεις λύτρωσης μαζί με την Τόνι που προσπαθεί να δραπατεύσει από μια προκαθορισμένη ζωή ελλείψεων. Με την Αμάνθα που δοκιμάζει νέα όρια και νέους κανόνες (από την αποδοχή διοικητικής θέσης στο μάρκετ μέχρι το φευγαλέο παιχνίδι της με τον Μάικλ Βάρταν) να παραμένει ό,τι κοντίνοτερο σε ήρωα έχει αυτή η σειρά. Τον Τέντι, μόνο του πια σε ένα άδειο σπίτι, να κοιτάζει για πρώτη φορά τον εαυτό του σαν από απόσταση και να αμφισβητεί αυτό που βλέπει. (Οι σκηνές του με τον Τζάρεντ είναι όλες απλά υπέροχες.)
Και βέβαια με τον ίδιο τον Ντάνιελ. Που μαγειρεύει στην αδερφή του για να επιστρέψουν νοητικά στην τελευταία χρονική περίοδο κοινής τους ευτυχίας. Που βάφει, καταστρέφει, και ξαναβάφει τη Συμβολική Πισίνα του διαμερίσματος, παραμένοντας, ψυχικά, νοητικά, ακόμα φυλακισμένος. Που απελυθερώνεται, επιτέλους, με ένα φαντασιακό αντίο στην Τόνι (μέγιστο βούρκωμα) και ένα συγκινητικά παιδιάστικο τέντωμα του κορμιού του και ύψωμα γροθιών στον αέρα λίγο πριν την αναπόφευκτη αποχώρηση.
Θέλω ειλικρινά να περάσω πολλά χρόνια με αυτούς τους ανθρώπους. (Η σειρά έχει ανανεωθεί για 4η σεζόν.) Με τον Εϊνταν Γιανγκ να προσπαθεί να διώξει τη θλίψη και την αποστασιοποίηση από το υγρό, τρίσβαθο βλέμμα του να ισορροπεί μονίμως ανάμεσα στην απορία και τον φόβο. Με την Αμπιγκεϊλ Σπένσερ να μοιάζει σα να ανακαλύπτει τον κόσμο από την αρχή. Με μια οικογένεια σε διαρκή κατάσταση επανόρθωσης, χωρίς ευκολίες, χωρίς εύκολα μετρήσιμους δραματουργικούς σταθμούς, χωρίς τίποτα. Σα να βουτάς στη θάλασσα και να αφήνεσαι να σε παρασύρει όπου θέλει.
Η σειρά αυτή, νιώθεις, είναι απλώς μια εν εξελίξει συναισθηματική κατάσταση στην οποία ο ΜακΚίνον χρησιμοποιεί τους χαρακτήρες ως χρώματα. Το «Rectify» δεν είναι σειρά, είναι πίνακας.
Ο 3ος κύκλος της σειράς μόλις ολοκληρώθηκε. Εχει ανανεωθεί για 4η.
Κι άλλη καλοκαιρινή τηλεόραση:
- To αληθινά σπουδαίο δράμα «UnREAL»
- «Wet Hot American Summer: First Day of Camp»
- O αποχαιρετισμός του Τζον Στιούαρτ
- «Wayward Pines»
Κάντε επανάληψη σε όλες τις τηλεοπτικές σειρές του χειμώνα εδώ:
- 25 σειρές για το μισό ‘15, 1ο μέρος: «Mad Men», «The Walking Dead», «Game of Thrones», «Banshee», «Louie», «Inside No. 9», «Scandal»
- 2ο μέρος: «Man Seeking Woman», «Galavant», «Unbreakable Kimmy Schmidt», «Other Space»
- 3o μέρος: «The Flash», «iZombie», «Agent Carter», «Daredevil»
- 4ο μέρος: «Brooklyn Nine-Nine», «Community», «Broad City», «Veep», «Silicon Valley», «Parks and Recreation», «Last Week with John Oliver»
- 5ο μέρος: «Empire», «Better Call Saul», «Sense8» και τα άλλα νέα δράματα
Tags: rectify
