Για 5η συνεχή χρονιά, η Mastercard ήταν η επίσημη κάρτα πληρωμών του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και με ουσιαστικές ενέργειες στήριξε έμπρακτα την ενίσχυση της ορατότητας της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στον ελληνικό Κινηματογράφο και τις Τέχνες.
To 64o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης διεξήχθη φέτος από τις 2 μέχρι και τις 12 Νοεμβρίου. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του Φεστιβάλ, στην επίσημη σελίδα του στο Facebook και το Instagram.
Μεγάλος διαγωνισμός με 200 νικητές.
Ως επίσημη κάρτα πληρωμών του Φεστιβάλ, η Mastercard έτρεξε καμπάνια μέσω της οποίας 200 τυχεροί που αγοράσαν τα εισιτήριά τους από τα φυσικά σημεία πώλησης του Φεστιβάλ με τη Mastercard® κάρτα τους, κέρδισαν διπλές προσκλήσεις για επόμενες προβολές.
Θα μπορούσε να είχε σταματήσει εκεί. Αποδεικνύοντας με συνέπεια ότι στέκεται ανοικτά, ενεργά και ουσιαστικά υπέρ της διαφορετικότητας, της ισότητας και του δικαιώματος του κάθε ανθρώπου να είναι ο πραγματικός του εαυτός, η Mastercard προχώρησε στη χορήγηση του βραβείου Mermaid και τη διοργάνωση της εκδήλωσης «ICONIC TALKS powered by Mastercard» αναδεικνύοντας το queer σινεμά και τη μαγεία του κινηματογράφου να καταρρίπτει τα κοινωνικά στερεότυπα.
Photos credit: Γιάννης Στεφανίδης | Motionteam
ICONIC TALKS powered by Mastercard: H εξέλιξη, οι προκλήσεις και το μέλλον της αναπαράστασης της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στον ελληνικό κινηματογράφο και την τηλεόραση
Το πρωί του Σαββάτου 11 Νοεμβρίου, στην αίθουσα Παύλος Ζάννας του Ολύμπιον, σινεφίλ, δημοσιογράφοι, φοιτητές και το ευρύτερο κοινό του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είχαν την ευκαιρία να ζήσουν μία ανεκτίμητη εμπειρία. Παρακολούθησαν μία ιδιαίτερα ειλικρινή, ζωντανή και γόνιμη συζήτηση για την αποτύπωση της queer ταυτότητας και εικόνας, στο συνεχώς μεταβαλλόμενο τοπίο της μικρής και μεγάλης οθόνης. Πόσα έχουν αλλάξει μέσα στις δεκαετίες και τι μπορούμε να περιμένουμε στο μέλλον;
«Καλώς ήρθατε στα ICONIC TALKS powered by Mastercard, σχετικά με την αναπαράσταση της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στον ελληνικό κινηματογράφο και στην τηλεόραση» χαιρέτησε το κοινό, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης, ο οποίος συντόνιζε και τη συζήτηση. «Εμβληματικοί Έλληνες καλλιτέχνες και δημιουργοί του κινηματογράφου και της τηλεόρασης θα μοιραστούν τις προσωπικές τους εμπειρίες, ρίχνοντας φως στις προκλήσεις και στα βήματα που έχουν γίνει για την προβολή της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, μιλώντας παράλληλα για τη συμβολή του κινηματογράφου και της τηλεόρασης στη διαμόρφωση θετικής συνείδησης από την ελληνική κοινωνία για τη ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα. Δεν θα μπορούσαμε να έχουμε καλύτερους και πιο αντιπροσωπευτικούς ομιλητές από τους ανθρώπους που έχω δίπλα μου…»
Πράγματι, στο πάνελ συμμετείχαν ο Βασίλης Κεκάτος, σκηνοθέτης της μικρού μήκους ταινίας «Η Απόσταση Ανάμεσα στον Ουρανό κι Εμάς» (που κέρδισε όχι μόνο τον Queer αλλά και τον Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες του 2019), αλλά και της νέας τηλεοπτικής σειράς «Milky Way» που ξεκίνησε πριν λίγες μέρες να προβάλλεται στο Mega TV κι έχει ήδη έχει ταράξει τα νερά της ελληνικής τηλεόρασης.
«Αρχικά (απ’ όσο γνωρίζω τουλάχιστον) δεν είμαι queer, ήταν όμως ο αδερφός του πατέρα μου, σε μια δύσκολη εποχή, τέλη 70s, αρχές 80s, σε μια σκληρή, πατριαρχική, λαϊκή οικογένεια μεταναστών από την Αυστραλία, που είχε επιστρέψει στην Αθήνα….» ξεκίνησε την εισήγηση του ο Βασίλης Κεκάτος, εξηγώντας την αναγκαιότητα του να συμπεριλαμβάνει τις ιστορίες queer ηρώων στο έργο του. «Δεν ήταν σπουδαγμένοι άνθρωποι, ο παππούς μου είχε μάθει απλώς να επιβιώνει. Κάποια στιγμή, ο Σπύρος, ο θείος μου, γύρισε και είπε σε ηλικία μόλις 16 ετών πως ο Ορέστης δεν είναι φίλος του, αλλά εραστής του. Σκεφτόμουν χρόνια τη σκηνή αυτή, σε ένα μικροαστικό σαλόνι στην Κυψέλη…»
Δίπλα του, η Δήμητρα Παπαδοπούλου που έγραψε τον γκέι χαρακτήρα του Γιάννη Μπέζου στους θρυλικούς «Απαράδεκτους» - εισάγοντας μέσα από την κωμωδία (όχι όμως την εύκολη, την ασεβή) και τον νατουραλισμό μίας παρέας έναν ήρωα που ήταν ανθρώπινος, καθημερινός, φίλος. «Ήταν κάτι το απόλυτα φυσιολογικό για μένα να γράψω τον Γιάννη. Έτσι ήταν οι φίλοι μου και η καθημερινότητά μου. Από μικρό κορίτσι ήξερα ότι εγώ πρώτη από όλους δεν χωράω σε κουτάκια, οπότε δεν στριμώχνω και τους υπόλοιπους ανθρώπους σε κουτάκια. Στο πανεπιστήμιο είχα έναν γκέι κολλητό, τον Δημήτρη. Το να υποστηρίξει την ταυτότητά του δεν ήταν καθόλου απλό. Τότε ήρθε μια ευλογία στις ζωές μας: το γέλιο. Γελούσαμε με το πώς τον κοιτούσαν, είχαμε λυτρωθεί με αυτή την προσέγγιση, γελούσαμε με τις ιδιαιτερότητές μας. Αυτή η προσέγγιση έγινε τρόπος ζωής.»
Στη συνέχεια μίλησε για τις προσπάθειές της να γυρίσει μια σειρά με τον Γιάννη Δαλιανίδη: «Του έλεγα πως θέλω να έχω ως βασικούς χαρακτήρες ένα ζευγάρι που να μην είναι παντρεμένο και μου απαντούσε: “Δήμητρα, δεν γίνεται αυτό. Δεν την ξέρεις την Ελλάδα”. Τότε κατάλαβα ότι εγώ ζούσα σε μια άλλη Ελλάδα. Όταν δέχτηκα την πρόταση να φτιάξω κάτι δικό μου, να μεταφέρω τη δική μου αντίληψη στη μικρή οθόνη, κατάλαβα πόσο έτοιμη ήταν η κοινωνία να αγαπήσει έναν χαρακτήρα σαν τον Γιάννη από τους Απαράδεκτους. Πιστεύω πως η κωμική πλευρά ήταν λυτρωτική, το γέλιο ανοίγει την ψυχή. Ο Γιάννης έγινε κομμάτι της ζωής μας», ανέφερε.
Αμέσως μετά, τον λόγο πήρε ο Δημήτρης Τσίκλης, γνωστός από τον ρόλο του στις «Άγριες Μέλισσες». «Πρώτα απ’ όλα, ευχαριστώ, το Φεστιβάλ και τη Mastercard, χαίρομαι που είμαι σήμερα δίπλα σε όλους αυτούς τους ξεχωριστούς καλλιτέχνες. Όταν συναντήθηκα με τον Λευτέρη Χαρίτο, δέχτηκα τον ρόλο με τον όρο να μην είναι ο χαρακτήρας μου καρικατούρα, αλλά ένας άνθρωπος με ευαισθησίες που προκύπτουν από την προσωπικότητά του και όχι από τις σεξουαλικές του προτιμήσεις. Η σκηνή των φιλιών έχει συζητηθεί τόσο πολύ και είναι κατά βάση αστείο να βλέπεις την κοινωνία να σοκάρεται με δυο χείλη που αγγίζονται αλλά να μένει απαθής απέναντι στη βία…»
Δεν θα μπορούσαν να λείψουν από τη συζήτηση αυτή ο Ζαχαρίας Μαυροειδής κι ο Ανδρέας Λαμπρόπουλος, ο σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής της ταινίας «Το Καλοκαίρι της Κάρμεν», αντίστοιχα.. «Το σινεμά αντανακλά την εικόνα της κοινωνίας…» δήλωσε ο Ζαχαρίας Μαυροειδής. «Όταν κάτι μας προκαλεί, λειτουργεί σαν καθρέφτης και μας ωθεί να αναρωτηθούμε τι ακριβώς είναι αυτό που μας προκαλεί. Πάντως, γίνονται βήματα. Αν ρίξουμε μια ματιά στις μικρού μήκους ταινίες στη Δράμα, θα δούμε μια πληθωρικότητα όσον αφορά τις αναπαραστάσεις queer χαρακτήρων. Οι Απαράδεκτοι είχαν τεράστια απήχηση ως τηλεοπτικό προϊόν. Ο Γιάννης είχε ισοτιμία χρονική και αφηγηματική, ήταν προοδευτικό το ότι συγκατοικούσε με στρέιτ άντρα και θεωρώ πως αυτός ήταν ένας από τους λόγους που έκανε αίσθηση στο κοινό. Πιστεύω πως τα επόμενα χρόνια θα δούμε περισσότερες αναπαραστάσεις: το φάσμα των queer ιστοριών είναι τεράστιο και έχουμε πολλές ιστορίες να δούμε ακόμη…»
«Όταν πέρασα από το κάστινγκ, με απασχόλησε πολύ ότι θα υποδυθώ έναν γκέι ρόλο… » εξομολογήθηκε ο Ανδρέας Λαμπρόπουλος. «Έχω μεγαλώσει σε πολύ λαϊκή οικογένεια, σε συνεργείο αυτοκινήτων και ο πατέρας μου είναι φαναρτζής. Όταν του μίλησα για τον γκέι χαρακτήρα, η απάντησή του ήταν “και τι σε νοιάζει;”. Αργότερα, στη διάρκεια των γυρισμάτων, γυρνούσα σπίτι με ροζ και τιγρέ μαλλιά και με ρωτούσε αν πήγαινα στο γύρισμα ή στο κομμωτήριο. Στην ταινία αυτή έμαθα πολλά, αγάπησα τον χαρακτήρα μου, είχα μεγάλο άγχος να μην τον παρουσιάσω ως καρικατούρα. Ήθελα να μιλήσω για έναν άνθρωπο, δεν με απασχόλησε ποτέ η σεξουαλική του ταυτότητα. Το έχουμε κάνει τόσο μεγάλο θέμα, ενώ η αγάπη είναι το πιο απλό πράγμα: δύο άνθρωποι που κρατούν χαρούμενοι ο ένας το χέρι του άλλου. Ως νέα γενιά το κύριο μέλημά μας πρέπει να είναι η αγάπη, γιατί οι κοινωνίες μας είναι γεμάτες μίσος. Οφείλουμε να μιλάμε για τέτοιους χαρακτήρες και να γράφουμε για τέτοιους χαρακτήρες γιατί υπάρχουν εκεί έξω…»
Τέλος, το λόγο πήρε η Φένια Αποστόλου, η πρώτη τρανς γυναίκα ηθοποιός που έπαιξε στην Επίδαυρο - ενσαρκώνοντας cis γυναικείο ρόλο στον «Φιλοκτήτη» του Χρήστου Οικονόμου. «Κάποτε, μια βοηθός μου ανέφερε το εξής: ως τρανς συνδυάζεις δύο κόσμους, έχεις τον ορθολογισμό του άνδρα και την ευαισθησία της γυναίκας, έχεις όλο το σύμπαν στα χέρια σου. Φέτος είχαμε την πρώτη Σύρια μετανάστρια στο θέατρο και εγώ ερμήνευσα έναν cis γυναικείο ρόλο στην Επίδαυρο. Ως τρανς είμαστε πολύ πίσω στην εκπροσώπηση και, συγκριτικά με τους άλλους συνομιλητές, μιλάω σαν νήπιο. Απαιτείται μεγάλη προσπάθεια για να γίνουμε ορατές και όχι μονοδιάστατες. Πολλές φορές, τρανς χαρακτήρες παίζουν άντρες που μεταμφιέζονται σε γυναίκες, ενώ υπάρχουν διαθέσιμες τρανς ηθοποιοί. Στην τέχνη υπάρχει φυσικά ελευθερία. Εμείς από την πλευρά μας αποδείξαμε φέτος πως μπορούμε να υπάρχουμε στην τέχνη, δεν θέλουμε όμως η διαδικασία να θυμίζει άνοιγμα της πόρτας στον “φτωχό συγγενή”». Ως θετικός άνθρωπος εύχομαι πως όλα θα κυλήσουν προς το καλύτερο. Ως κίνητρο προς τους δημιουργούς θα μπορούσε να θεσπιστεί ένας διαγωνισμός θεατρικού/ σεναρίου με τρανς/non-binary άτομα…»
ΒΡΑΒΕΙΟ MERMAID
Για δεύτερη συνεχή χρονιά, η Mastercard είχε παρουσία στην τελετή απονομής των βραβείων του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, υποστηρίζοντας το βραβείο Mermaid με ένα χρηματικό έπαθλο των 3.000 ευρώ. Το Mermaid Award απονέμεται στην καλύτερη ταινία ΛΟΑΤΚΙ+ θεματικής του επίσημου προγράμματος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
Κατά τη διάρκεια της απονομής του βραβείου Mermaid, η κ. Λουκία Χωραφά, Head of Marketing and Communications της Mastercard για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα δήλωσε: : «Αυτό το βραβείο για εμάς είναι πολύ σημαντικό, γιατί η λέξη χορηγός είναι άψυχη και άχαρη κι εδώ δεν είναι έτσι. Υποστηρίζουμε την ορατότητα και την αγάπη μας για τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα μέσα από αυτό το βραβείο. Εύχομαι στο μέλλον να μην χρειάζεται να έχουμε τέτοια βραβεία».
Φέτος, τα μέλη της Επιτροπής του Mermaid Award ήταν η Εύη Καλογηροπούλου (εικαστική καλλιτέχνις, σκηνοθέτρια), ο Ιβάν Μιτιφιό (καλλιτεχνικός διευθυντής του φεστιβάλ Écrans Mixtes) και o Μιχάι Κιρίλοβ (κριτικός κινηματογράφου, διοργανωτής φεστιβάλ).
Το Βραβείο Mermaid απονεμήθηκε από την Εύη Καλογηροπούλου και τον Ιβάν Μιτιφιό στην ταινία «Το Καλοκαίρι της Κάρμεν» του Ζαχαρία Μαυροειδή. «Οπως λέει και το γνωστό σύνθημα “We’re here, we’re queer, get used to it» είπε χαμογελώντας ο σκηνοθέτης ανεβαίνοντας στο πόντιουμ για να παραλάβει το βραβείο του.« Για να αποδείξουμε όμως ότι είμαστε εδώ και για να μπορέσει αυτό να γίνει μία κανονικότητα, πρέπει να είμαστε ορατοί. Κι αυτό το βραβείο βοηθάει πολύ στην ορατότητά μας. Για αυτό ευχαριστούμε την Mastercard και το φεστιβάλ Θεσσαλονίκης για αυτή την μεγάλη τιμή…»
Οσοι αγαπούν το σινεμά και τις τέχνες και όσοι υποστηρίζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη διαφορετικότητα και τον ακτιβισμό είναι παραπάνω από μεγάλοι χορηγοί. Και ο κινηματογραφικός χώρος έχει ανάγκη από αυτή την σύμπλευση και την ενσυνείδητη υποστήριξη.
To 64o Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης διεξήχθη φέτος από τις 2 μέχρι και τις 12 Νοεμβρίου. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του Φεστιβάλ, στην επίσημη σελίδα του στο Facebook και το Instagram.
