Το φετινό, 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης αφιερώνει στην Μαρία Κάλλας, με ένα πρόγραμμα δυο πρωτότυπων ντοκιμαντέρ, με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Ελληνίδας ντίβας που κατέκτησε την πρώτη θέση στην ιστορία της όπερας.
Το πρώτο ντοκιμαντέρ που θα προβληθεί - τη Δευτέρα 11 Μαρτίου - είναι το «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία» των Μιχάλη Ασθενίδη και Βασίλη Λούρα με υπότιτλο «Tα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας» που αφορά την περίοδο της προσωπικής και καλλιτεχνικής ενηλικίωσής της Μαρία Κάλλας στην Αθήνα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Από το 1937 έως το 1945. Χωρίς Μετροπόλιταν Οπερα και Σκάλα του Μιλάνου. Εδώ, στην Πατησίων και την Κλαυθμώνος. Να πεινάει μαζί με όλους. Να δουλεύει σκληρά μόνη της και με τη θρυλική δασκάλα της στο Ωδείο Αθηνών, Ελβίρα ντε Ιντάλγκο.
Ηταν ένα 14χρονο κοριτσάκι, που έρχεται από την Αμερική και συστήνεται στους συμμαθητές της στο Εθνικό Ωδείο ως Μαίρη Καλογεροπούλου. Υπογράφει το 1940 ως Μαριάννα το πρώτο της συμβόλαιο με τη νεοσύστατη, τότε, Λυρική Σκηνή. Τον Μάρτιο του 1945, λίγο πριν ανοίξει τα φτερά της για το εξωτερικό, εμφανίζεται σε συναυλία στην Αθήνα ως Μαίρη Κάλλας. Γίνεται διάσημη ως Μαρία Κάλλας. Kαι επιστρέφει δώδεκα χρόνια μετά στην Αθήνα και τραγουδά στο Ηρώδειο, σουπερ σταρ πια, ως Μαρία Μενεγκίνι Κάλλας.
Αυτή τη συναρπαστική, ηρωική ιστορία πάθους, αφοσίωσης και τεράστιας δύναμης Μαρίας Κάλλας, αυτά τα άγνωστα στους περισσότερους, μπορεί και όλους, πρώτα χρόνια της στην Αθήνα, αφηγείται το ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία». Δημιουργός του ένα γνωστό και αγαπητό στέλεχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ο καλλιτεχνικός σύμβουλος Προγραμματισμού και Επικοινωνίας της ΕΛΣ, Βασίλης Λούρας. Δικιά του η ιδέα, η έρευνα και το σενάριο. Υπογράφει και τη σκηνοθεσία μαζί με τον Μιχάλη Ασθενίδη. Σε παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και με την υποστήριξη της ΔΕΗ. Μια σημαντική καταγραφή για την Ελληνίδα υψίφωνο και παρακαταθήκη για την πολιτιστική μας κληρονομιά που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της ευρύτερης συνεργασίας της ΔΕΗ με την Εθνική Λυρική Σκηνή για το Έτος Μαρίας Κάλλας (2023).
Σε ποιον όμως απευθύνεται το ντοκιμαντέρ, στον ειδικό ή τον αρχάριο στην ιστορία της Κάλλας;
Ο Βασίλης Λούρας αναφέρει στο Flix: «Δεν θέλαμε να κάνουμε κάτι σοβαροφανές. Αλλά, σίγουρα, αποφύγαμε τελείως το κομμάτι του Ωνάση και γενικά όλο αυτό το τύπου γκλάμορους και cosmopolitan που δεν μας ενδιέφερε καθόλου. Θέλαμε όλο το ντοκιμαντέρ να είναι πάνω στην τέχνη της, αλλά προφανώς και με κάποια στοιχεία από την προσωπική της ζωή - γιατί στην κατοχή δεν μπορούσες να το αποφύγεις. Μακάρι να μπορέσει να απευθυνθεί και στο μεγάλο κοινό, αυτό θα θέλαμε. Αλλά, βασικά, θέλουμε να μαθευτεί η ελληνική ιστορία της Κάλλας. Δεν θεωρώ ότι είμαστε δημιουργοί ενός πράγματος που είναι καινούργιο, όχι, προσπαθήσαμε να βρούμε όλα τα κομμάτια, να τα βάλουμε δίπλα-δίπλα και να αφηγηθούμε μια ιστορία. Που θα μείνει. Γιατί το βιβλίο του Πετσάλη-Διομήδη των 800 σελίδων, που δυστυχώς δεν επανακυκλοφόρησε, όπως θα 'πρεπε, φέτος, δεν το διαβάζει κανείς εύκολα, έχει πάρα πολλές πληροφορίες και σημειώσεις. Μια ταινία μιάμισης ώρας πιστεύω ότι μπορεί κάποιος να τη δει κι ας μην είναι ειδικός στη μουσική και στην Κάλλας.»
Η προβολή του ντοκιμαντέρ των Μιχάλη Ασθενίδη και Βασίλη Λούρα είναι ένα μόνο κομμάτι από τη στρατηγική συνεργασία της ΔΕΗ με το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης που ξεκινάει με το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ που διεξάγεται φέτος από τις 7 μέχρι και τις 17 Μαρτίου και θα επεκταθεί στη συνέχεια και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου και στο Evia Film Project, στο «Σινεμά με Θέα», αλλά και στην ετήσια δραστηριότητα του Φεστιβάλ σε καθημερινές προβολές σε εμβληματικούς χώρους της Θεσσαλονίκης.
Δίνοντας προτεραιότητα στην «ενέργεια» που ελευθερώνεται από τη σύγχρονη δημιουργικότητα, εντός και εκτός συνόρων, η ΔΕΗ στηρίζει τις τέχνες και τον πολιτισμό και ειδικά την κινηματογραφική παραγωγή, με φιλοδοξία την ενίσχυση του πολιτιστικού πλούτου και τη διαπολιτισμική ανταλλαγή, προωθώντας παράλληλα την καλλιτεχνική ποικιλομορφία και την καινοτομία.
Εκτός από το ντοκιμαντέρ των Μιχάλη Ασθενίδη και Βασίλη Λούρα, το spotlight στην Μαρία Κάλλας που διοργανώνει το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συμπληρώνει το ντοκιμαντέρ «Πορτραίτο του Συλλέκτη σε Ωριμη Ηλικία» του Παναγιώτη Ευαγγελίδη που μεταφέρει την εμπειρία του Δημήτρη Πυρομάλλη, του επίμονο συλλέκτη του παζλ που ήταν η Μαρία Κάλλας. Ο Παναγιώτης Ευαγγελίδης περιγράφει στο Flix τη γνωριμία του με έναν ιδιαίτερο άνθρωπο, σαν να ήταν πάντα ήρωας των ντοκιμαντέρ του: «Στα τέσσερά του τον είχε πάρει η Κάλλας στην αγκαλιά της σε μια ταβέρνα και τον χόρεψε στα γόνατά της για μερικά λεπτά. Κι έτσι ξεκίνησαν όλα γι' αυτόν. Αυτές οι δύο πληροφορίες έφτασαν για να δεχτώ να τον δω. Συνάντησα έναν άνθρωπο αυθόρμητο, συγκινητικό στην πληθωρικότητά του, ένα χείμαρρο λόγου, πράγματα που είναι ιδανικά για ένα ντοκιμαντέρ παρατήρησης. Αγαπηθήκαμε πολύ γρήγορα και για εννιά περίπου μήνες πήγαινα ίσως μία ή δύο φορές τον μήνα για κάποιες ώρες στο σπίτι του και τον κατέγραφα.»
Δείτε εδώ το τρέιλερ του «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία»:
Το 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης θα διεξαχθεί φέτος από τις 7 έως και τις 17 Νοεμβρίου 2023. Αναζητήστε περισσότερες πληροφορίες στο επίσημο site του Φεστιβάλ, στη σελίδα του στο Facebook και στο λογαριασμό του στο Instagram.
