Το νεοελληνικό λεξικό ορίζει το «πέρασμα» ως την ενέργεια ή το αποτέλεσμα του περνώ από κάπου ή για την παροδική ύπαρξη κάποιου και τη μετάβαση από ορισμένη κατάσταση ή και ενέργεια σε άλλη.
Εχοντας, λοιπόν, ως κεντρική θεματική το Πέρασμα / Passage, και οι δυο αυτές ερμηνείες θα μπορούσαν να χαρακτηρίσουν επαρκώς το φετινό Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου (SIFF) το οποίο φέτος μοιάζει να ενηλικιώνεται, αφήνοντας πίσω του μια δεκαετία όπου, στα πρώτα βήματά του, προσπαθούσε να βρει τον τόπο του, την κανονικότητα του αλλά και ορίσει τη δική του πραγματικότητα στο κινηματογραφικό τοπίο για να αναδειχθεί σε ένα από τα πιο ολοκληρωμένα, ανήσυχα, μοναδικά στον κόσμο avant-garde φεστιβάλ.
Ετσι, συλλογιζόμενο αυτά τα δέκα προηγούμενα του χρόνια, το SIFF περνά στη δεύτερη αυτή δεκαετία του, με περισσότερη γνώση και με πιο γερά και στιβαρά βήματα, κάνει τη δική του μετάβαση σε κάτι πιο ώριμο και πάντα ανατρεπτικό, λαμβάνοντας πάντα υπόψιν του τη μετάβαση των κοινωνιών σε νέα πεδία με συνέπεια τη συνεχόμενη προσαρμογή των ανθρώπων σε νέα δεδομένα.
Με αυτά τα δεδομένα το SIFF επικεντρώνεται φέτος στο να ανοίξει τον διάλογο ανάμεσα στη κινούμενη εικόνα και τον άνθρωπο, διερευνώντας καταστάσεις μετάβασης μεταξύ εννοιών όπως η πραγματικότητα και η μυθοπλασία, η ζωή και ο θάνατος, η προσωπική μνήμη και η ιστορία, η παράδοση και η νεωτερικότητα, μέσα από έργα κινούμενης εικόνας που παράγονται τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Και το Flix δεν θα μπορούσε να λείψει από τη Σύρο για να σας μεταφέρει την εμπειρία αυτή της μεταβατικής περιόδου του φεστιβάλ και αλλά και την γιορτινή ατμόσφαιρα που τη συνοδεύει, η οποία έχει κατακλύσει, για άλλη μια χρονιά, την πρωτεύουσα των Κυκλάδων.
Το Φεστιβάλ ξεκίνησε το φετινό του πρόγραμμα στον θερινό κινηματογράφο Παλλάς, στην Ερμούπολη, έχοντας ως εναρκτήρια προβολή την ταινία του Αμπάς Κιαροστάμι «Ο Ανεμος θα μας Πάρει» στην οποία ένα κινηματογραφικό συνεργείο φτάνει σ' ένα χωριουδάκι στο Ιρανικό Κουρδιστάν, με σκοπό να γυρίσει μια ταινία για το μοιρολόι: μια γιαγιά είναι ετοιμοθάνατη. Περιμένοντας όμως να πεθάνει οι μέρες περνούν χωρίς να συμβαίνει το μοιραίο, και η ζωή συνεχίζεται με τους κανονικούς της ρυθμούς, μέχρι που το συνεργείο σιγά-σιγά αποχωρεί. Ο επικεφαλής, που έχει παραμείνει, μέσα από την εμπειρία ενός άλλου, απρόσμενου θανάτου, ανακαλύπτει την ομορφιά γύρω του.
Σε μια από τις καλύτερες του ταινίες, ο Κιαροστάμι μας μεταφέρει σε ένα νεορεαλιστικό, υπαρξιακό ταξίδι στην απάτητη περιοχή ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο. Μια ταινία όπου το να μιλάς για το τίποτα είναι σαν να μιλάς για τα πάντα, μέσα από ένα πορτρέτο ενός κοινοτικού τρόπου ζωής που παραβιάζεται με έναν απότομο και ξαφνικό τρόπο από τις απαιτήσεις του μοντερνισμού. Ενα από τα γνώριμα στοιχεία του Κιαροστάμι είναι ότι του αρέσει να κάνει ήσυχες, στοχαστικές ταινίες για την πνευματική σύγκρουση των χαρακτήρων του. Του αρέσει να παίζει με αυτό το είδος του πνευματικού λυρισμού, τον οποίο εδώ εκφράζει, πέρα από τις υπέροχα κινηματογραφημένα τοπία ενός χωριού στο Ιρανικό Κουρδιστάν, και μέσα από τους στίχους των ποιημάτων της Ιρανής ποιήτριας Φόρουχ Φαροκζάντ, αλλά ταυτόχρονα να προσπαθεί να τον διακωμωδήσει – ειδικά μάλιστα όταν η υπαρξιακή κρίση και το οριστικό του θανάτου είναι αυτό που περιβάλλει την ταινία του.
Αργόσυρτη, ανεπιτήδευτη και πάνω από όλα μοναδική, με λεπτομέρειες που τονίζει ο Κιαροστάμι, όπως ένα σκαθάρι που παλεύει να μεταφέρει τον θησαυρό που μάζευε με κόπο στη φωλιά του, ένα μήλο που κυλά τυχαία σε ένα ανώμαλο πάτωμα, ένα κόκκαλο που επιπλέει σε ένα ρυάκι, να φαίνονται εικόνες κάπως βαθυστόχαστες μέσα στην κοινοτοπία τους, αλλά με ένα μυστήριο ανείπωτης ομορφιάς. Μια ταινία που χρήζει, σίγουρα, παραπάνω από μια θέαση για να αποτυπωθεί μέσα σου σε όλο της το μεγαλείο.
Την ταινία ακολούθησε η μικρού μήκους ταινία «Fit» της Αθηνάς Ραχήλ Τσαγγάρη, αλλά και το πάρτι Cantina Analogue με μουσικές από τον Δημήτρη Καραΐσκο μέχρι αργά το βράδυ. Το καλύτερο κλείσιμο για την πρώτη μέρα μιας νέας, και ακόμα καλύτερης, δεκαετίας του SIFF.
Μπορείτε να μαθαίνετε τα νέα του #siff2023 στο official site, αλλά και στο Facebook και το Instagram.