Φεστιβάλ / Βραβεία

Berlinale 2024: Το τέρας είμαστε εμείς στο «A Different Man» του Ααρον Σίμπεργκ

of 10

Ο Σέμπαστιαν Σταν πρωταγωνιστεί σε μια ταινία για το κυνήγι της ομορφιάς που φλερτάρει έξυπνα με τον τρόμο, την παρωδία, το ψυχολογικό δράμα και την αμηχανία των ταινιών που θέλουν να πουν πολλά περισσότερα πράγματα από αυτά που μπορούν να αντέξουν.

Berlinale 2024: Το τέρας είμαστε εμείς στο «A Different Man» του Ααρον Σίμπεργκ

Ο Εντουαρντ ζει μια ζωή που κανείς δεν θα ήθελε να κοιτάξει κατάματα. Όπως και τον ίδιο.

Παραμορφωμένος στο πρόσωπο από κάποια γενετική δυσπλασία, ζει μόνος σε ένα άθλιο διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη με το ταβάνι να στάζει, γίνεται συχνά το θέαμα στους δρόμους της πόλης ή στο μετρό και οι προσπάθειές του να γίνει ηθοποιός καταλήγουν σε ένα εκπαιδευτικό βίντεο για το πώς πρέπει να αντιμετωπίζει κανείς ανθρώπους με δυσπλασία στο πρόσωπο στους χώρους εργασίας.

Όταν η Ινγκριντ που θα μετακομίσει στο διπλανό διαμέρισμα, αφού τρομάξει την πρώτη φορά που θα τον δει μπροστά της, θα τον πλησιάσει με το ενδιαφέρον μιας φιλόδοξης νεαρής θεατρικής συγγραφέα και ίσως με μια ελαφριά έλξη για το «διαφορετικό», η ζωή του θα αρχίσει να αποκτά για πρώτη φορά ένα νόημα. Θα λάβει μέρος σε μια δοκιμαστική θεραπεία που θα τον μεταμορφώσει και με νέο πρόσωπο και άλλη αυτοπεποίθηση θα απολαύσει όλα αυτά που είχε στερηθεί τόσα χρόνια: δημοφιλία στο χώρο εργασίας, θαυμασμό από άντρες και γυναίκες, την Ινγκριντ που χωρίς να το ξέρει θα τον κάνει πρωταγωνιστή σε ένα έργο για τον παλιό του εαυτό, την ίδια την Ινγκριντ.

Μέχρι τη στιγμή που κατά τη διάρκεια των προβών θα εμφανιστεί ο Οσβαλντ, ένας τύπος με την ίδια δυσπλασία στο πρόσωπο που είχε ο Εντουαρντ. Και θα του κλέψει όλα όσα κατάφερε να κερδίσει με την μεταμόρφωση του.

a different man

Στην τρίτη του ταινία - και δεύτερη στη σειρά μετά το «Chained for Life» του 2019 με πρωταγωνιστή ξανά τον Ανταμ Πίρσον, ηθοποιό με δυσπλασία που πολλοί θυμούνται από την μικρή αλλά χαρακτηριστική πρώτη του εμφάνιση στο «Under the Skin» του Τζόναθαν Γκλέιζερ, ο Ααρον Σίμπεργκ προσπαθεί να κινηματογραφήσει το κλισέ της εξωτερικής εμφάνισης που δεν έχει σημασία. Και το καταφέρνει, φτιάχνοντας στην πραγματικότητα μια ταινία που θέλει να κάνει τον θεατή να δοκιμαστεί πάνω στο άσχημο, το αποτρόπαιο, το σιχαμένο προκειμένου να αναδείξει το αντίδοτο στα πάντα που δεν είναι παρά η εσωτερική ομορφιά, το ταλέντο, η γοητεία του μυαλού των ανθρώπων.

Με ένα πρώτο μέρος που σε ρουφάει μέσα στη μιζέρια της ζωής του Εντουαρντ, φλερτάροντας με ιδανικές αναλογίες με το b-movie, το body horror, το κόμικ και την πειραγμένη ρομαντική κομεντί, το «A Different Man» μοιάζει με τον «Ανθρωπο Ελέφαντα» όπως περίπου θα τον γύριζε ο Γούντι Αλεν. Και αυτό δεν είναι τυχαίο, καθώς ο Σίμπεργκ κρύβει περισσότερες αναφορές στον κατεξοχήν Νεουορκέζο σκηνοθέτη απ’ όσες είναι ήδη προφανείς στην ταινία του, μέχρι και την χαρακτηριστική σκηνή προς το φινάλε. Μαζί και λίγο από «Adaptation» των Σπάικ Τζόουνζ - Τσάρλι Κάουφμαν, απόηχοι του «Joker», μια καλά χωνεμένη meta αίσθηση για το πώς να κάνεις ένα στην βάση του κλασικό μελόδραμα να μοιάζει με κάτι μοντέρνο.

a different man

O Σίμπεργκ προσπαθεί περισσότερο απ’ όσο χρειάζεται. Υπεύθυνος για τρεις υπέροχες, ριψοκίνδυνες και όμως απόλυτα λειτουργικές ερμηνείες από τον Σεμπάστιαν Σταν που αποδεικνύει με κάθε του νέα επιλογή πως διαθέτει τη δύναμη ενός ευμετάβλητου ηθοποιού, την αφοπλιστικά αρνητική Ρενάτε Ράινσβε στον πρώτο της αγγλόφωνο ρόλο μετά τον θρίαμβο του «Ο Χειρότερος Άνθρωπος του Κόσμου» και τον σαρωτικό Αντάμ Πίρσον, αρνείται να μείνει σε αυτές, αλλάζοντας συνεχώς τον τόνο της ταινίας σε κάτι που ενώ λειτουργεί αρχικά και στη μέση, καταλήγει προς το φινάλε να προδίδεται από την ίδια την αυτοναφορικότητά της.

Παρωδία, μπορεί τελικά και μια σάτιρα για την ίδια τη βιομηχανία του θεάματος, η ταινία προδίδει και προδίδεται από το χαλαρό υπόβαθρο της που ξεκινάει από μια στιβαρή ιδέα, καταφέρνει την (με πολλά κλεισίματα ματιού στο θεατή) ικανή εκτέλεση της και ολοκληρώνεται σε ένα πιο meta απ’ ότι αντέχει η ίδια η ταινία συμπέρασμα, έχοντας ωστόσο κερδίσει πολλαπλά τον θαυμασμό σου σε σχεδόν όλη τη διάρκειά της. Και ενώ θα μπορούσε να το κάνει ήδη από την τρομερά μελετημένη «εμφάνιση» της, το καταφέρνει για όσο το καταφέρνει με την εσωτερική διεργασία μιας πρωτότυπης αφήγησης που όσο και να δοκιμάζει τον θεατή σε ασχήμια, δεν του στερεί όμορφα χαμόγελα κινηματογραφικής απόλαυσης.

Το 74ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου διεξάγεται φέτος από τις 15 μέχρι και τις 25 Φεβρουαρίου. Το Flix βρίσκεται εδώ για να σας μεταφέρει, ζωντανά, όλα όσα συμβαίνουν μέσα και έξω από τις αίθουσες.

Ευχαριστούμε την Aegean Airlines για την παροχή των εισιτηρίων του ταξιδιού στο 74ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.